Morgunblaðið - 25.10.1996, Blaðsíða 30

Morgunblaðið - 25.10.1996, Blaðsíða 30
30 FÖSTUDAGUR 25. OKTÓBER 1996 MORGUNBLAÐIÐ AÐSENDAR GREINAR MINNINGAR Bandalag kvenna og grunnskólabörn Á LIÐNU ári hefur mikið verið rætt og ritað um aukna vímuefna- neyslu unglinga og jafn- vel bama og hafa marg- ir aðilar hafið fræðslu- og hjálparstarf við þá sem illa eru settir. Ungl- ingamir sjálfir hafa einnig sín á milli reynt að hafa áhrif á hugarfar mjga fólksins gagnvart vimuefnaneyslu og bent á mikilvægi þess að geta sagt nei þegar svo ber undir. Síðustu tðlur gefa til kynna óhugnanleika í stöðu þessara mála en fullyrðingar standast ekki alltaf og ekki em allir sammála um fjölda neytenda. Einnig er mis- jafnt hvaða mælikvarði er lagður á neytanda og einnig hvaða vimuefni verið er að tala um. Eitt em þó allir sammála um og það er að reyna þarf með öllu móti að stemma stigu við þessari þróun og taka höndum saman um vöm í þessum málum. Nauðsyn- legt er að vinna á sem breiðustum grandvelli því að eitt hentar þessum fyiV sem annað hentar hinum. Eitt sterkasta vopn gegn neyslunni er for- vöm. Bandalag kvenna í Reykjavík ákvað á 80. þingi Bandalagsins í maí sl. að leggja sitt af mörkum ef það mætti verða einhveijum til góðs. Hugmyndin varð til eftir fyrirlestur um vímuefnavamir en þar kom fram að nokkur hópur foreldra þar sem unglingamir eða bömin vom ekki orðin ofurseld eða jafnvel ekki byijuð á neyslu, svokallaður „grái hópur“, v£pfu afskipt. Þeim væri ekki sinnt né hjálpað í forvamastarfi gegn þess- ari vá en heimilin em sá vettvangur þar sem fiölskyldan hefur athvarf sitt og foreldramir þekkja jú bömin sín best. Það var því ákveðið að sá hópur myndi verða okkar markhópur. Vörn gegn vímu Aðildarfélögin seldu merki á kosn- ingadaginn í júní undir formerkinu „Vöm gegn vímu“ og safnaðist nokk- ur sjóður. Einnig naut þetta framtak velvildar fyrirtækja sem lögðu okkur lið. Aðildarfélögin hafa nú í október haft umsjón með að bjóða skólastjór- um og foreldrafélögum í öllum gmnnskólum borgarinnar fundarefni og fyrirlesara fyrir for- eldra 11 ára bama um forvamir gegn vímuefn- um en sjóðurinn stendur straum af kostnaði við fyrirlesara. Fyrirlesarar em Jón K. Guðbergsson hjá Áfengisvamaráði og Sigrún Magnúsdóttir, félagsráðgjafi og fyrr- um forstöðumaður Tinda. Hvað er forvörn? í þessari forvörn er lögð áhersla á að aldrei er byijað nógu snemma að vera með fræðslu um afleiðingamar af neysl- unni og sagt er frá einkennum á breyttri hegðun. Lögð er áhersla á sjálfsuppbyggingu og að efla sjálfs- traust barnanna, Iögð áhersla á að þau beri virðingu fyrir sjálfum sér og sínum. Aldrei er ofsagt um mikil- vægi þess að mynda samband við bömin og að ræða saman, mynda trúnaðartraust, og að gott sé að þau elski sig sjálf og fái jafnframt að vita að öðram þykir líka vænt um þau. Unglingsárin em á næstu grösum og draga mætti úr þeim sviptingum sem þau hafa í for með sér á svo mörgum sviðum með því að hægt sé að tala saman. Þannig væri hægt að undirbúa jarðveginn meðan bömin em enn móttækileg. Umræður era að loknum fyrirlestr- um þar sem foreldrar skiptast á skoð- unum og ýmislegt kemur í ljós sem er gagnlegt fyrir aðra foreldra að vita, t.d. um mismunandi áherslur í uppeldi og ýmsar skyldur, reglur um boð og bönn, rætt er um samvinnu foreldra á ýmsum sviðum, eins og útivistarreglur, afmælisboð o.fl., og að mikla áherslu þarf að leggja á kærleika og tillitssemi. Allt sem ger- ist byijar einhvers staðar. Umræðan snýst einnig um að ef við ætlum að fyrirbyggja að unglingar neyti vímu- efna verðum við fyrst að taka afstöðu gegn unglingadrykkju. Þegar foreldr- ar 11 ára bama koma saman í hveij- um skóla fyrir sig, taka höndum sam- an og kynnast foreldram bekkjarfé- laga bama sinna, er auðveldara að Þegar foreldrar taka höndum saman, segir Þórey Guðmundsdótt- ír, er auðveldara að samræma grund- vallarreglur. samræma gmndvallarreglur. Þá geta foreldrar fylgst betur með, t.d. ein- elti, og ef einhver í hópnum er farinn að haga sér á óheilbrigðan hátt. Tengslin í fjölskyldunni Því miður veit enginn hvar ógæfan ber niður og mörgum foreldrum fínnst nokkuð snemmt að hugsa sér ógæf- una beija að dymm hjá 11 ára böm- um. „Þetta kemur ekki fyrir hjá mér,“ er hugsun margra foreldra eða þeir jafnvel loka augunum fyrir hættunni sem steðjar að. Það er engin lausn. Fræðsla og umræður geta einmitt verið aðstoðin sem foreldrar þurfa til að byggja upp tengsl innan fjölskyld- unnar og þannig hefja forvamastarf- ið. Markmið Bandalags kvenna í Reykja- vík með þessari fundaröð fyrir foeldra 11 ára barna í grunnskólum borgar- innar er að veita þá aðstoð eftir mætti. Fundir Nú þegar hafa verið' haldnir 11 fundir og em nokkrir fundir eftir. Þeir verða á eftirtöldum stöðum: 24. október í Grafarvogskirkju kl. 20. 25. október í Laugamesskóla kl. 20. 28. október í Skipholti 50 kl. 20. 29. október í Safnaðarheimili Fríkirkj- unnar v. Laufásveg kl. 20. 30. október í Bústaðakirkju ki. 20.30. 31. október í Breiðholtskirkju kl. 20. 5. nóvember í Selásskóla kl. 20. 6. nóv. á Hallveigarstöðum kl. 20. í desember verður síðan síðasti fundurinn í þessari fundaröð haldinn á Hallveigarstöðum og verður hann auglýstur síðar. I ráði er að framhaldsfundir verði um þessi málefni á næsta ári. Höfundur er formaður Bandalags kvenna í Reykjavík. Þórey Guðmundsdóttir Mikilvægi fræðslu- starfsemi innan ISI ÞJÓÐIN gladdist í umar yfir afrekum jluðrúnar Arnardótt- ir og Jóns Amars Magnússonar á Ólympíuleikunum í Atlanta. Þar sýndu þau að íslendingar geta látið að sér kveða þegar keppt er um hin æðstu verðlaun í íSftíttum. Það hefur Vala Flosadóttir stangarstökkvari líka sýnt með afrekum sín- um á þessu ári. Afrek- um þessum hafa þessi þijú náð m.a. vegna þess að þau lögðu á sig erfiða þjálfun um langan tíma, einnig vegna þess að vel var staðið við bakið á þeim. Öll höfðu þau ágæta þjálfara sér til að- stoðar sem eflaust eiga stóran þátt í velgengni þeirra. Þetta segir okkur að það er mikilvægt fyrir framtíð íþrótta, og ekki síst afreksíþrótta á Islandi, að mennta þjálfara og leið- beinendur til starfa. Iþróttahreyfing- in hefur litið á menntun þjálfara og leiðbeinenda sem eitt af mikilvægari hlutverkum sínum. Um rúmlega tutt- ugu ára skeið hefur skipuleg fræðslu- starfsemi farið fram á vegum ÍSÍ. Fjöldi leiðbeinenda og þjálfara 4iéfur fengið menntun á námskeiðum sambandsins eða sérsam- banda þess. Vissulega hefur þessi fræðslustarf- semi borið árangur. Það er hins vegar ljóst að vinna verður að því að gera menntun þjálfara og leiðbeinenda sífellt betri. Enn erum við nokkuð á eftir grannþjóðum okkur í þessum efnum. Fyrir þing ÍSÍ í þessum mánuði mun fræðslunefnd sam- bandsins leggja fram til- lögu að stefnumörkum í menntun þjálfara. Gerir tillagan ráð fyrir að þessi mál verði tekin mun fastari tökum en til þessa. Nái tillagan fram að ganga mun stefna ISI vera sú að allir þjálfarar sem starfa ■ fyrir íþróttahreyfinguna hafi fullnægjandi og viðeigandi menntun til þeirra þjálfarastarfa sem þeir vinna. Fræðslustarfsemi ÍSÍ einskorð- ast ekki við menntun þjálfara og leiðbeinenda. Hún nær til miklu fleiri þátta. T.d. hefur mikið náms- efni verið tekið saman á vegum fræðslunefndar sambandsins og það gefið út. Þetta námsefni er notað innan íþróttahreyfingarinn- ar og í íþróttadeildum framhalds- skóla. Fleira mætti nefna en verð- ur ekki gert að sinni. Hins vegar Góður árangur í íþrótt- um, segir Lovísa Ein- arsdóttir, bygfflst á þekkingu og kunnáttu. er ástæða til að leggja á það áherslu að vissulega þarf að efla fræðslustarfsemina á allan hátt. Til þess þarf fjármagn. Iþrótta- hreyfingunni yrði það til heilla ef samstaða næðist innan hennar um að sýna fræðslumálunum meira ör- læti en hingað til. Það er ekki nóg að setja „einhverja" fjámpphæð í fræðslumáíin, svona rétt til þess að halda málunum gangandi. Aukið fé þarf til þess að auka fjölþætta fræðslu í íþróttum, móta og reyna nýjar leiðir (t.d. fjarkennslu) í starfi hreyfingarinnar, efla rannsóknir og auðvelda ungu fólki að sækja æðri menntun á hinum ýmsu sviðum íþrótta. Þegar rætt er um atvinnu- og efnahagsmál þjóðarinnar er mikið talað um mikilvægi þekkingar. Þetta á líka við um íþróttir. Góður árangur í íþróttum byggist á þekkingu og kunnáttu. Höfundur er íþróttakennari og formaður fræðslunefndar íþróttasambands íslands. Lovísa Einarsdóttir EINAR SIGVALDASON + Einar Sigvalda- son var fæddur í Reykjavík 10. ág- úst 1916. Hann lést á Hrafnistu í Reykjavík 17. októ- ber síðastliðinn. Foreldrar Einars voru Sigvaldi Sveinbjörnsson, pípulagningameist- ari, f. 5. sept. 1888, d. 14. ágúst 1970, og Karitas Jóns- dóttir, f. 24. des. 1895, d. 11. des. 1978. Eftirlifandi bróðir Einars er Jóhannes, f. 20. sept. 1920. Látnir eru fjór- ir, Jón Vikar, f. 1. des. 1918, Jóhannes Magnús, f. 4. okt. 1919, og Sveinbjörn Vilmar, f. 7. jan. 1926. Fyrri kona Einars var dönsk, Edith Hoyesen, og eign- uðust þau tvo syni, Björn Ein- ar, f. 1939, og Lennard, f. 1942. Þau skildu. Einar kvæntist aftur 24. des. 1958 eftirlifandi eiginkonu sinni, Sigríði Ólafsdóttur. Þau eignuðust fimm börn, Einar Þórketil, f. 1. febr. 1959, fram- kvæmdastjóra Stáliðjunnar hf. í Reykjavík, sem er kvæntur Emilíu Eiríksdótt- ur og eiga þau þijú börn; Olöfu, f. 3. júlí 1960, húsmóð- ur í Reykjavík sem á tvö börn með fyrrv. eiginmanni sínum, Hannesi Haraldssyni á Ak- ureyri; Karitas, f. 26. ágúst 1963, sem lést í bernsku; Sig- valda Sveinbjörn, f. 31. jan. 1965, matreiðslumann á Selfossi, kvæntur Heiðdísi Sigurð- ardóttur og eiga þau einn son; og Ólaf, f. 11. ágúst 1969, verslunarmann í Reykjavík, sem er ókvæntur, en á eina dóttur. Einar lærði pípulagnir í Reykjavík og hljóðfærasmíði í Danmörku og stundaði á yngri árum harmonikkuleik. Á seinni árum starfaði hann m.a. hjá Vatnsveitu Reykjavíkur, við verslunarstörf og eftirlit með virkjunarframkvæmdum á vegum Landsvirkjunar. Útför Einars fer fram frá Langholtskirkju í dag og hefst athöfnin klukkan 15. Ég heimsótti mág minn, Einar, þegar ég var nýlega á íslandi í stuttu leyfi. Hann var skrafhreifinn og sló á létta strengi að vanda. Einar hafði átt við vanheilsu að stríða undanfarin ár og lát hans kom því ekki óvænt. Einar Sigvaldason var fæddur í Reykjavík, elstur fimm sona hjón- anna Sigvalda Sveinbjörnssonar, pípulagningameistara, og Karitas- ar Jónsdóttur, sem bjuggu lengst af sínum búskap á Lindargötu 49. Eftirlifandi bróðir Einars er Jó- hannes, en þrír bræður eru látnir, Jón Vikar, Jóhannes Magnús og Sveinbjörn Vilmar. Einar ólst upp hjá foreldrum sínum í Skuggahverfinu og lærði pípulagningar hjá föður sínum. Vinna var stopul á kreppuárunum í Reykjavík, en Einar var hæfi- leikaríkur og hafði ungur lært á harmonikku. Um árabil hélt hann harmonikkutónleika í Reykjavík og víða um land ásamt blindum félaga sínum, Eiríki Bjarnasyni, síðar hótelhaldara í Hveragerði. Þeir félagar voru mjög vinsælir skemmtikraftar og Einar eignaðist á þessum árum sinn fyrsta bíl og kunni frá mörgu skemmtilegu að segja frá ferðum þeirra um landið. Einar náði slíkri leikni í harmon- ikkuleik að hann var kjörinn Dan- merkurmeistari 1939. Einar lærði hljóðfærasmíði í Kaupmannahöfn og lauk sveinsprófi í þeirri grein. Hann kvæntist danskri konu, Edith f. Hoysesen, og eignuðust þau tvo syni, Björn Einar og Lenn- ard, sem báðir eru búsettir í Kaup- mannahöfn. Þau hjón skildu. Á stríðsárunum stundaði Einar hljóðfæraleik bæði í Danmörku og Þýskalandi og lenti hann í ýmsum ævintýrum á þessum tíma. Hann var í Þýskalandi þegar loftárásir Bandamanna voru í algleymingi og spilaði þá m.a. á Hótel Adlon í Berlín sem var mikið sótt af for- ingjum Þriðja ríkisins. Þegar Ieið á stríðið gerðust aðstæður allar erfiðar og Einar vildi freista þess að komast til íslands. Tókst honum ásamt félaga sínum, Lárusi Þor- steinssyni, síðar skipherra, að festa kaup á mótorbát í Noregi og sigldu þeir honum til íslands 1943. Var sigling þessi hin ævintýralegasta og afrek út af fyrir sig. Þeir tóku land á Raufarhöfn, en breska setu- liðinu á íslandi þótti ferðalag þeirra hið tortryggilegasta og voru þeir umsvifalaust hnepptir í varðhald og báturinn tekinn í vörslu Breta. Ekki tókst betur til en svo, að báturinn sökk skömmu síðar í of- viðri og misstu þeir félagar þar allar eigur sínar og Einar tapaði sveinsstykkinu sínu, forláta harm- onikku og engar bætur fengust fyrir þetta tjón. Fyrst voru þeir félagar fluttir í fangavist að Kirkjusandi í Reykjavík og máttu sæta ströngum yfirheyrslum og síðan vom þeir í fangabúðum í Bretlandi til stríðsloka. Þetta mun hafa verið erfið lífsreynsla, þótt Einar talaði ætíð um það I léttum dúr. Einar kvæntist aftur 1958 eftjr- lifandi eiginkonu sinni, Sigríði Ól- afsdóttur. Þau eignuðust fimm börn. Eftir heimkomuna til íslands fékkst Einar við ýmis störf. Hann var lengi starfsmaður Vatnsveitu Reykjavíkur, fékkst við verslunar- störf og stofnsetti og rak innflutn- ings- og verktakafyrirtæki. Hann hóf 1967 störf hjá Verkfræðistofu Rögnvaldar Þorlákssonar við eftir- lit með byggingu háspennulína og var þá lögmönnum Landsvirkjunar oft til aðstoðar við samninga um landréttindi fyrir háspennulínur. Síðan starfaði Einar sem eftirlits- maður hjá Landsvirkjun við virkj- unarframkvæmdirnar við Sigöldu og Hrauneyjarfoss uns hann lét af störfum 1983 fyrir aldurs sakir. Eftir að Einar hætti störfum dvaldi hann á heimili sínu í Reykja- vík en átti við vanheilsu að stríða. Sigríður annaðist eiginmann sinn af einstakri elju auk þess sern hún hefur verið stoð og stytta Ólafar, dóttur þeirra, í hennar langvarandi og alvarlegu veikindum. Fyrri hluta þessa árs þurfti Einar að fara á sjúkrahús og síðustu mánuð- ina dvaldi hann á Hrafnistu í Reykjavík. Einar var ætíð mikill bjartsýnismaður og átti gott með að umgangast fólk, þótt hann væri ekki allra. Það var létt yfir honum á áttræðiafmælisdeginum í ágúst á heimili Einars, sonar hans. En nú er hann genginn og maður heyrir ekki framar sögurnar hans frá viðburðaríkri ævi, krydd- aðar kímni og hæfilega færðar í stílinn. Ég sendi- Sigríði, systur minni, börnum þeirra og öðrum ættingj- um, samúðarkveðjur frá okkur Þuríði og íjölskyldu. Kína, 21. október 1996. Páll Ólafsson.

x

Morgunblaðið

Beinir tenglar

Ef þú vilt tengja á þennan titil, vinsamlegast notaðu þessa tengla:

Tengja á þennan titil: Morgunblaðið
https://timarit.is/publication/58

Tengja á þetta tölublað:

Tengja á þessa síðu:

Tengja á þessa grein:

Vinsamlegast ekki tengja beint á myndir eða PDF skjöl á Tímarit.is þar sem slíkar slóðir geta breyst án fyrirvara. Notið slóðirnar hér fyrir ofan til að tengja á vefinn.