Morgunblaðið - 25.10.1996, Blaðsíða 52
HEIMILISLÍNAN
- Heildarlausn áfjármálum
einstaklinga
" (^) BÚNAÐAHBANKI ISIANDS
-te fyrir pá
sem gera kröfur!
MORGUNBLAÐIÐ, KRINGLAN 1, 103 REYKIAVÍK, SÍMl S69 1100, SÍMBRÉF 569 1181,
PÓSTHÓLF 3040, NETFANG MBL@CENTRUM.1S / AKUREYRl: KA UPVANGSSTRÆTI 1
FÖSTUDAGUR 25. OKTÓBER 1996
VERÐ í LAUSASÖLU 125 KR. MEÐ VSK
Munnholssjúkdómar
Nýttís-
lenskt lyf
reynist vel
NÝTT íslenskt lyf, Dexocort, hefur
reynst vel við meðferð við munnhols-
sjúkdómum. Lyfið er fyrsta munn-
skolslyfið við sárum í munnholi, sem
framleitt er í heiminum, og hefur
borið mun betri árangur en hefð-
bundin smyrsl. Sótt hefur verið um
einkaleyfi á lyfínu erlendis, með út-
flutning í huga.
Prófessorar við Háskóla íslands,
Peter Holbrook, tannlæknadeild,
Þorsteinn Loftsson, lyfjafræði lyf-
sala, og Þórdís Kristmundsdóttir,
lyfjafræði lyfsala, hafa unnið að þró-
un lyfsins síðustu sjö árin í sam-
starfí við Lyfjaverslun íslands hf.
íslenskar
frumrannsóknir
Dexocort er fyrsta lyfíð sem bygg-
ist á íslenskum frumrannsóknum
sem íslenskt lyfjafyrirtæki skráir en
Dexocort var samþykkt af íslenskum
heilbrigðisyfirvöldum 1. október sl.
og er því komið á íslenska lyfjaskrá.
■ Sótt um einkaleyfi/14
TOGBÁTURINN Bergur Vigfús
GK 53 úr Garðinum fékk í skrúf-
una þar sem hann var á veiðum
suður af Reykjanesi í gær.
Una í Garði GK 100 kom bátnum
Fékk í skrúfuna
til aðstoðar og tók hann í tog. frá Reykjavík með kafara og
Björgunarskipið Eldingin kom mætti skipunum átta mílur vest-
ur af Reykjanesi. Þar var þess
freistað að ná úr skrúfunni og
gekk það greiðlega. Veður var
frekar slæmt, eða um sex vind-
stig og töluverður sjór.
Margföldun á síldar- og
loðnusölu IS tíl Rússlands
Salan í árslok getur nálgast
hálfan milljarð króna
ÍSLENSKAR sjávarafurðir hafa stóraukið sölu á síld og loðnu til Rúss-
lands og annarra fyrrum lýðvelda Sovétríkjanna. Birgir Örn Arnarson,
deildarstjóri söludeildar ÍS, segir að stefnt sé að því að í næstu viku
verði búið að selja tíu þúsund tonn af síld og loðnu þangað og í lok
síldarvertíðar tíu þúsund tonn af síldinni einni. í fyrra fóru samtals
átta hundruð tonn af síld frá ÍS til Rússlands, en árið áður ekkert.
Birgir segir að verðið sem fáist nú sé mjög viðunandi. í fyrra var heild-
arandvirði sölu ÍS til lýðvelda Sovétríkjanna gömlu rúmar 20 milljónir
króna. Á þessu ári er salan þegar orðin vel yfír 330 milljónir króna og
Birgir segir að í lok árs gæti hún verið komin hátt í 500 milljónir króna.
Morgunblaðið/Golli
Um 300 manns leituðu
að rjúpnaskyttum
Morgunblaðið/Þorkell
Bættrar þjón-
ustu krafízt
FUNDARMENN á útifundi á Ing-
ólfstorgi í gær kröfðust bættrar
^eilbrigðisþjónustu og styttingar
mðlista á sjúkrahúsum og öðrum
heilbrigðisstofnunum. Að fund-
inum stóðu Húmanistahreyfing-
in, Félag eldri borgara í Reykja-
vík, Sjálfsbjörg, Dagsbrún, Sókn,
Hlíf, Félag framhaldsskólanema,
Félag bókagerðarmanna, BSRB
og Kvennalistinn.
Þrír sigrar
á ÓL-móti
ISLAND er enn í 4. sæti í sínum
riðli á Ólympíumótinu í brjds eftir
að hafa unnið þrjá af fjórum leikj-
um í gær en riðlakeppnin er nú
rúmlega hálfnuð. Fjórar efstu þjóð-
irnar í hvorum riðli komast í úrslita-
keppni.
íslenska liðið vann Túnis 25-5 í
17. umferð í gærmorgun, og
Venezúela 21-9 í 18. umferð. í 19.
umferð tapaði liðið 13-17 fyrir
Ástralíu en vann Mónakó 19-11 í
20. umferð í gærkvöldi.
I B-riðli eru ísraelsmenn efstir
með 398,5 stig. Ítalía er í 2. sæti
með 396, Tævan í 3. sæti með
383,5 stig og ísland í 4. sæti með
381.
í A-riðli eru Frakkar efstir með
410 stig. Næstir eru Pólvetjar með
393 stig, þá Indónesar með 378,5
stig og Spánveijar með 375 stig.
I dag spilar ísland við Kenýa,
Egyptaland, Brasilíu og Bretland.
■ Sígur á/37
Á BILINU 250 til 300 björgunar-
sveitarmenn leituðu að tveimur
rjúpnaskyttum, sem var saknað
frá því í fyrrakvöld og þar til
mennirnir komu fram heilir á
húfi í Selvogi síðdegis í gær. Þeir
höfðu ekki haft fjarskiptabúnað
eða áttavita meðferðis og ekki
nýtt sér þann kost að skilja eftir
ferðaáætlun í björgunarmiðstöð.
Að sögn Björns Hermannssonar
hjá Landsbjörgu hleypur kostnað-
ur við leitina á milljónum króna,
jafnvel þótt aðeins sé reiknaður
eldsneytiskostnaður og skemmdir
á búnaði björgunarsveitanna, en
til dæmis brotnaði drif í björgun-
arsveitarbíl og dekk rifnaði á öðr-
um.
Björn segir að þar ofan á bæt-
ist síðan vinnutap björgunar-
manna, sem komu úr um 30 sveit-
um og hópum.
Þyrla Landhelgisgæzlunnar,
TF-SIF, var á lofti í þijár klukku-
stundir og þrjá stundarfjórðunga
við leitina. Hver flugtími þyrlunn-
ar kostar um 130.000 krónur og
var kostnaður við þyrluflugið því
tæp hálf milljón króna.
■ Týndum áttum í þokunni/26
Norðmenn hafa selt mikið magn
af síld á Rússlandsmarkað á síðustu
árum, að sögn Birgis. Þeir seldu um
300 þúsund tonn í fyrra og stefna á
hálfa milljón tonna nú. íslendingar
hafa fram að þessu nær eingöngu
selt saltsíld til Rússlands.
„Kaupmáttur á þessum markaði
er að aukast,“ segir Birgir. „Sem
stendur eru þar tveir hópar, almenn-
ingur sem er frekar fátækur og efri
stétt sem er mjög vel stæð. Það vant-
ar alveg millistétt. Almenningur
sækist eftir síld og loðnu en jafn-
framt eru möguleikar á að selja mjög
dýra vöru.“ Síldin er send til Eystra-
saltshafna og Múrmansk og fer það-
an um allt Rússland, mest þó á
Moskvusvæðið.
Sala á öðrum mörkuðum gengur
einnig vel, til dæmis á flökum til
Póllands, og að sögn Birgis er líklegt
að ÍS selji samtals 20-30 þúsund
tonn af síidarafurðum á þessari ver-
tíð miðað við tíu þúsund tonn í fyrra.
Heildarsíldarkvóti nú er um 115
þúsund tonn og að sögn Birgis sér
IS um sölu á um 40-50 þúsund tonn-
um.
ÍS hefur selt karfa og fleiri teg-
undir í litlu magni inn á Rússlands-
UMGENGNI ijúpnaskyttna á Öxar-
fjarðarheiði veldur landeigendum
þar og lögreglu á Húsavík nokkrum
áhyggjum. Brögð eru að því að
menn aki utan vega og skjóti jafn-
vel úr bílunum.
Að sögn Gunnars Björnssonar,
bónda í Sandfelishaga II, var gerð
tilraun til þess að ná stjórn á rjúpna-
veiðum á svæðinu árið 1978 sökum
mikils ágangs. Þá fóru landeigendur
í mál við tvær ijúpnaskyttur vegna
meintra ólöglegra veiða en málinu
var vísað frá í Hæstarétti vegna
formgalla.
Gunnar segir marga veiðimenn
aka utan vega og ganga afar illa
um. „Þetta er með því allra grófasta
sem við höfum séð. Það er ekki
hægt að segja að það sé nokkur
skiki þarna á landinu sem ekki er
búið að keyra á.“
markað á síðustu árum. Birgir segir
að í framtíðinni verði reynt að selja
dýrari vöru þangað í smápakkning-
um. „Við erum að gera samninga
og þreifa fyrir okkur en það sem
vefst fyrst og fremst fyrir okkur
ennþá er að finna ódýrar flutnings-
leiðir inn í land. Ég spái því að innan
fárra ára verði Rússar komnir með
gámadreifikerfi eins og er annars
staðar í heiminum."
Meira fer til manneldis
Mun stærri hluti síldarinnar sem
nú veiðist fer til manneldis en áður.
Víkingur Gunnarsson, deildarstjóri
hjá fS, segir að hækkandi verð á
frystri og saltaðri síld hafí gert að
verkum að fleiri stíli inn á löndun í
vinnslu. „Þrátt fyrir slæmt veður og
erfiðleika til að byija með á vertíð-
inni erum við búnir að framleiða
500-1.000 tonnum meira en á sama
tíma í fyrra. Hingað til höfum við
fyrst og fremst verið að framleiða
fyrir Rússland og Pólland. Nú förum
við meira inn á Vestur-Evrópu, en
þangað er ekki hægt að selja fyrr
en fituprósenta síldarinnar er komin
niður fyrir ákveðið mark. Hækkanir
hafa verið á öllum okkar mörkuðum."
Gunnar tekur fram að það sé ekki
vilji hans að ijúpnaveiði verði alger-
lega bönnuð á svæðinu, heldur að
henni verði stjórnað þannig að veið-
arnar geti þá verið skemmtun fyrir
þá sem eru að veiða.
Lögreglan á Húsavík fór í eftirlits-
ferð upp á Öxarfjarðarheiði í vik-
unni. Tvær ólöglegar byssur voru
gerðar upptækar og eitthvað af ijúpu.
Bjarni Höskuldsson varðstjóri segir
að flestir sem lögreglan hafði af-
skipti af hafi verið með veiðikort en
hann tekur í sama streng og Gunnar
hvað umgengni ijúpnaskyttnanna
varðar og segir hana fyrir neðan all-
ar hellur. Hann segir það alvarlegt
mál að menn aki jafnvel um heiðina
á pallbílum og skjóti af þeim. Þar
með séu bílarnir líka orðnir veiðitæki
og spurning hvort eigi að gera þá
upptæka ásamt byssunum.
Rjúpnaskyttur
aka utan vega