Morgunblaðið - 07.11.1996, Síða 6
6 B FIMMTUDAGUR 7. NÓVEMBER 1996
MORGUNBLAÐIÐ
VIÐSKIPTI
Verslunum fækkar en krám fjölgar í Kvosinni
Sögustaður að
gleðihverfi?
í skýrslu Þróunarfélags Reykjavíkur um fjölda og flokkun verslana
í miðborg Reykjavíkur kemur fram að verslunum í Kvosinni fer
sífellt fækkandi. Töluverð óánægja er meðal verslunareigenda
í Kvosinni með hversu mikið kaffí- og veitingahúsum hefur
fjölgað á kostnað verslana á svæðinu. Með lokun Hafnastrætis
hefur óánægja verslunareiganda í Kvosinni vaxið ennfrekar.
Guðrún Hálfdánardóttir kynnti sér málið.
Morgunblaðið/Jón Svavarsson
SÍÐAN í sumar hefur Hafnarstræti verið lokað við Pósthússtræti.
í skýrslu Þróunarfélags Reykjavík-
ur kemur fram að verslunum í
Kvosinni fækkaði um sex á síðasta
ári en starfandi verslanir þar voru
alls 67 talsins í september sl. Að
sögn Péturs Sveinbjarnarsonar,
framkvæmdastjóra Þróunarfélags
Reykjavíkur, verður verslun og
almenn þjónusta að mestu horfin
úr Kvosinni innan fárra ára ef
ekki er gripið til róttækra aðgerða
en áður hafi Kvosin verið dýrasta
og eftirsóttasta verslunarsvæði
landsins.
Miðborg Reykjavíkur er skil-
greind í hverfaskipulagi sem svæð-
ið sem nær frá Rauðarárstíg að
Ingólfstorgi (Garðastræti að
hluta), frá Grettisgötu að Sæbraut
og Skothúsvegi að Reykjavíkur-
höfn. Stærð miðborgarinnar er 3,5
ferkílómetrar. Fyrirtæki og stofn-
anir eru 1.200 með 8.000 starfs-
menn. íbúar í miðborginni eru um
3.000, námsmenn um 7.400 og
bílastæði um 6.200. Innan mið-
borgarinnar er Kvosin, sem er elsti
hluti Reykjavíkur. Til Kvosarinnar
telst svæðið milli Lækjargötu og
Aðalstrætis.
Pétur segir að einungis 3% af
íbúum borgarinnar búi í miðborg-
inni en til þess að hún standi und-
ir nafni sem miðborg þyrftu 5-6%
borgarbúa að búa innan hennar.
„Reykvíkingar þurfa að hafa mið-
borg með blandaðri viðskipta- og
íbúðabyggð. Til þess þarf að tak-
marka fjölda kaffi- og veitinga-
húsa. Að sjálfsögðu er nauðsyn-
legt að hafa þá starfsemi í mið-
borginni en ekki á kostnað versl-
unar og annarrar þjónustu.
Ástandið er verst í Kvosinni, þar
fer verslunum stöðugt fækkandi
sem er ástæðan fyrir því að fólk
verslar þar ekki lengur. Áður var
Kvosin helsta viðskiptamiðstöð
landsins. í stað verslana hafa í
mörgum tilvikum komið kaffi- og
veitingahús og það er mjög alvar-
legt ef ætlunin er að gera Kvosina
að framtíðargleðihverfi þjóðarinn-
ar. Slík hverfi eru afar brothætt,
þau geta verið glæsileg en í flest-
um tilvikum eru neikvæðu hliðarn-
ar fleiri en jákvæðu hliðarnar.
Þegar verslunum fækkar jafnmik-
ið og í Kvosinni er það nærri því
lögmál að við taki lélegt ástand á
húsnæði, óþrif, glæpir og ýmiskon-
ar félagslegir erfiðleikar. Þetta
hefur sáralítið verið rætt hér en
víða erlendis hafa borgaryfirvöld
þurft að aðstoða verslunareigend-
ur fjárhagslega til þess að byggja
upp verslun aftur í miðborgum.
Þetta tel ég að við ættum að forð-
ast því það eina sem þarf að gera
í Kvosinni er að fjölga verslunum,
um leið fjölgar íbúum og öll önn-
ur starfsemi leitar jafnvægis.
Heildarmat fasteigna í Kvosinni
er 8,5 milljarðar og það getur
haft áhrif á tekjur borgarinnar
af fasteignagjöldum ef verð á
fasteignum þar lækkar mikið. Það
eru því miklir fjárhagslegir hags-
munir í húfi fyrir borgaryfirvöld,
ríkissjóð og alla fasteignaeigend-
ur að fasteignaverð haldist hátt í
hverfinu.“
Skoðun Péturs er sú að Kvosin
sé einn helgasti staður íslands og
á því að skipa sama sess og Þing-
vellir í huga landsmanna. Innan
hennar var upphafið að þéttbýlis-
myndun á íslandi.
Allt á niðurleið
í Kvosinni
Sigríður Jóhannsdóttir, eigandi
verslunarinnar Seymu, er að flytja
verslunina á Laugaveg 71 um
miðjan nóvember. Sigríður hefur
verið með verslunarrekstur í Kvo-
sinni undanfarin átján ár. Ástæð-
una fyrir flutningum þaðan segir
hún vera þær breytingar sem hafa
orðið á Kvosinni á undanförnum
árum. „Það er allt \ niðurleið hér
í Kvosinni, ekkert nema pöbbar
og kaffihús og ég er hreinlega að
flýja upp á Laugaveg þrátt fyrir
að hafa alla tíð haldið að ég yrði
sú síðasta að hætta verslunar-
rekstri í Kvosinni. Síðustu tvö ár
hafa verið mjög erfið. Það er allt
að drabbast niður hér, skítur út
um allt og eftir því sem meira
hefur verið lagt af peningum í
miðbæinn því verra hefur ástandið
orðið. Mínir viðskiptavinir eru
hættir að vilja koma í Kvosina
eftir klukkan þijú á daginn vegna
þess hvernig ástandið er orðið. Það
virðist þó vera mun betra á Lauga-
veginum. Þar eru fleiri verslanir
og færri krár. Borgaryfirvöld
verða að fara að hrista af sér
drungann og sjá veruleikann eins
og hann er orðinn í Kvosinni. Það
væri miklu nær hjá þeim að hafa
samband við þá sem starfa í mið-
bænum því við vitum hvernig
ástandið er.“
Að sögn Hannesar Johnsen, eins
eiganda Hafnarstrætis 1-3 þar
sem verslunin Seyma hefur verið
til húsa, eru margir á biðlista að
fá húsnæðið á leigu en engin
ákvörðun hafí verið tekin um hver
hlýtur hnossið en húsið hefur ver-
ið til sölu í mörg ár. Þó segist
hann helst ekki vilja fá kaffihús í
húsnæðið.
Áhrif alþjóðlegra
verslunarkeðja
I skýrslu Þróunarfélagsins kem-
ur fram að framundan sé bylting
í verslunarháttum. Með upplýs-
ingahraðbrautinni muni verslun
færast í vaxandi mæli á alnetið, í
sjónvarp og gegnum vörulista.
Færa megi að því rök að innan 5
til 10 ára verði allt að helmingur
núverandi verslana í þéttbýli hætt-
ar starfsemi.
Að sögn Péturs á þessi spádóm-
ur ekki einvörðungu við um mið-
borgina heldur allt landið. „Þrátt
fyrir að upplýsingahraðbrautin
eigi stærsta þáttinn í fækkun
starfandi verslana þá skiptir einn-
ig miklu máli samruni verslana
og tilkoma alþjóðlegra verslunar-
keðja hér á landi. Þær hafa að
sjálfsögðu áhrif á innlenda versl-
un. Islenski markaðurinn þykir
eftirsóknarverður smásölumark-
aður vegna kaupgetu og mikillar
neyslu landans. Ef miðborgin ætl-
ar að standa sig í harðnandi sam-
keppni á verslunar- og þjónustu-
sviðinu er hún í samkeppni við
önnur verslunarhverfi á höfuð-
borgarsvæðinu. Miðborgin verður
að hafa verulega margt upp á að
bjóða umfram önnur verslunar-
svæði til þess að halda uppi gjald-
töku á bílastæðum líkt og nú er
gert og þetta snýst ekki bara um
Kringluna annarsvegar og mið-
borgina hinsvegar heldur höfuð-
borgarsvæðið í heild. Það er því
mikilvægt að borgaryfirvöld móti
ákveðna stefnu í bílastæðamálum
sem hluta af skipulagi og upp-
byggingu miðborgarinnar. Miðja
borgarinnar færist sífellt í austur-
átt. Þetta bitnar á miðborginni ef
ekki eru gerðar ráðstafanir til
þess að draga fólk að miðborginni
með verslun, þjónustu og afþrey-
ingu sem ekki er annarsstaður."
HJ.i INmiíiíhhmh
l.ml ylu <»?* <|»M()ii
limiuið.inrliii
iiíi Hoiiiið.
Siiikiiniorki,
I i*il/ Imimiðtil,
ilisl(|íiM)iililiOíii,
iiimLii ii nmnliii) n II
- merkirþað sem þú óskar!
Herma líminiðaforritið gefur PC* norendum kost á að kost á að útbúa
límmiða eftir eigin forskrift. Það er einfalt í notkun og gefur vinnugögnum
og útsendiefni faglegt yfirbragð. Verðið er engin fyrirstaða því hugbúnaðurinn
kostar aðcins 3.847 kr! í Pennanum getur þú valið úr úrvali límmiða.
Þegar þú hefur fundið þá stærð sem hentar þér, gefur þú honum útlit,
prentar hann út og límir á sinn stað.
Þú getur valið um leturgerðir og stafastærðir, skeytt
inn vörumerkjum, eða myndum, myndskreyt-
ingum og ýmsu öðru sem þú vilt láta prýða
miðann.
Notin geta verið margvísleg: Strikamerki,
límmiðar á umslög, bréfabindi, disklinga og
ýmislegt flcira.
Komdu við í næstu Pennaverslun
og kynntu þér málið!
‘(Nauúsynlegur PC búnaður:(lágmark) 386 sx örgjörvi, 2MB innra
minni, 2 MS-D0S 3.0 og nýrra eða sambærilegt. Windows 3.1.)
(
TTTT
ul
Reykjavík • Hallarmúla 2 Q 581 3211 • Fax 568 3909
Austurstræti 18 Q 551 0130 • Kringlunni S568 9211
Hafnarfirdi • Strandgötu 31 Q 555 0045