Morgunblaðið - 09.11.1996, Blaðsíða 16
16 LAUGARDAGUR 9. NÓVEMBER 1996
MORGUNBLAÐIÐ
VIÐSKIPTI
*
Burðarás keypti UA-bréfin af Einingu og Lífeyrissjóði Norðurlands á genginu 6,17
24%hærraen
markaðsgengi
Utgerðarfélag Akureyringa hf.
Stærstu hluthafar og þróun hlutar þeirra
á þessuári Eignarhluti Eignarhluti Eignarhluti
30. maí'96 30. sept.'96 8. nóv.'96
Akureyrarbær
Kaupfélag Eyfirðinga
Burðarás hf.
Útgerðarfélag Akureyringa hf.
Hampiðjan hf.
Vátryggingafélag íslands
Lífeyrissjóður Verslunarmanna
Hlutabréfasjóðurinn hf.
Verðbréfamark. íslandsbanka
Samvinnulífeyrissjóðurinn
53,3% 34,57%
8,3% 11,29%
2,2% 3,35%
10,00%
4,9% 6,29%
1,9% 2,34%
2,8% 1,84%
7,5% 1,96%
0,7%
34,57%
11,29%
10,46%
10,00%
6,29%
2,34%
1,51%
1,08%
0,98
0,95%
Lífeyrissjóður Norðurlands 3,6% 5,78% 0
Verkalýðsfélagið Eining 1,2% 0,97% 0
Aðrir hluthafar
8,4% 21,61% 20,53%
BURÐARÁS hf., eignarhaldsfélag
Eimskips, keypti á miðvikudag
hlutabréf í Útgerðarfélagi Akur-
eyringa hf. að nafnvirði tæplega
61 milljón króna af Lífeyrissjóði
Norðurlands og Verkalýðsfélaginu
Einingu miðað við gengið 6,17.
Söluandvirði bréfanna nam því
rúmlega 376 milljónum.
Þetta gengi er um fjórðungi
hærra en verið hefur í viðskiptum
með bréfin að undanförnu. Má þar
nefna að Akureyrarbær bauð ný-
lega bæjarbúum hluta af sinum
bréfum á genginu 4,98 og á Verð-
bréfaþingi hafa bréf verið seld að
undanförnu á svipuðu gengi. Geng-
ið tók hins vegar kipp í viðskiptum
á þinginu á fimmtudag eftir að
fréttir bárust af kaupum Burðaráss
og fór hæst í 5,20. Þar var í öllum
tilvikum um tiltölulega lágar fjár-
hæðir að ræða.
Eftir kaupin er Burðarás orðinn
þriðji stærsti eigandi hlutabréfa í
fyrirtækinu, á eftir Akureyrarbæ
og Kaupfélagi Eyfirðinga, eins og
sést á meðfylgjandi töflu.
Teljum ÚA mjög
áhugavert fyrirtæki
Þorkell Sigurlaugsson, fram-
kvæmdastjóri Burðaráss, segir að
eftir kaupin eigi félagið um 11%
hlut í ÚA. „Meginástæðan fyrir því
að við keyptum þessi bréf er sú að
við teljum ÚA vera áhugavert fyrir-
tæki. Við höfum verulega trú á
fyrirtækinu og viljum gjarnan vera
þáttakendur með öðrum að vinna
að eflingu þess sem hluta af at-
vinnustarfseminni á Norðurlandi,"
sagði Þorkell.
Uppboðsmark-
aðurmeðkjöt
oggrænmeti
FYRSTA uppboð hjá nýjum upp-
boðsmarkaði með landbúnaðarvörur
á Selfossi verður haldið kl. 15 á
þriðjudag. Þá er ætlunin að bjóða
upp afurðir af 30 svínum frá Höfn:
Þríhyrningi, kínakál og gulrætur. í
framtíðinni er stefnt að því að upp-
boðin fari fram á sama tíma í hverri
viku.
Markaðurinn er fyrst og fremst
ætlaður verslunum, veitingastöðum,
mötuneytum, kjötvinnslufyrirtækj-
um, enda eru stórar einingar boðnar
upp í einu.
Uppboðsmarkaðurinn sem rekinn
er af Lögmönnum Suðurlandi er
tengdur við uppboðskerfið Boða sem
er tölvukerfi fiskmarkaðanna. Er
gert ráð fyrir því að markaðurinn
verði rekinn með líkum hætti og fisk-
markaðirnir. Ekki verður þó hægt
að selja þær afurðir sem háðar eru
verðlagningu verðlagsnefnda land-
búnaðarins. Seljendur geta sett
ákveðið lágmarksverð á afurðir sínar
og einnig boðið í sjálfir án kostnaðar
ef afurðin selst ekki. Söluþóknun er
3-5% af brúttóverði og greiðist af
seljanda.
Að sögn Ólafs Björnssonar, hdl.
eins af aðstandendum uppboðsmark-
aðarins, er fyrirmyndin að uppboðs-
markaðnum sótt til nágrannaland-
anna. Stefnt er að því að landbúnað-
arafurðir af sem flestum vinnslustig-
um geti gengið kaupum og sölum á
markaðnum. Þá er gert ráð fyrir að
selja gripi á fæti, hey, silung og
túnþökur á markaðnum svo dæmi
séu tekin.
Hann segir að verð hlutabréfa
Burðaráss í ÚA sé eðlilegt þegar
til lengri tíma sé litið. Fyrirtækið
er talsvert háð botnfiskvinnslu og
á eftir að þróast og aðlaga sig að
breyttum aðstæðum. „Gengið að
undanförnu hefur mótast af því að
afkoman hefur ekki verið nægilega
góð, en við teljum að hægt sé að
gera ÚA að mjög fjárhagslega
sterku fyrirtæki.“
Eining vill selja
Verkalýðsfélagið Eining á Akur-
eyri seldi öll sín hlutabréf í ÚA til
Burðaráss í gegnum Lífeyrissjóð
Norðurlands. Um var að ræða tæp-
lega 1% hlut sem seldist fyrir rúm-
ar 48 milljónir króna. Björn Snæ-
björnsson, formaður Einingar, segir
það stefnu núverandi stjórnar að
eiga ekki eignarhlut í fyrirtækjum
og sitja þannig aðeins öðru megin
við borðið. „Á fyrri hluta þessa árs
var ákveðið að selja allt að helm-
ings hlut félagsins í ÚA og hafa
bréfin verið til sölu síðan. Búið var
að selja bréf fyrir um eina milljón
króna að nafnvirði á genginu 4,98.“
Eining seldi öll sín hlutabréf í
íslandsbanka á síðasta ári og nú
þegar félagið hefur selt sína eign
í UA, er aðeins um að ræða eignar-
hlut í Iðnþróunarfélagi Eyjafjarðar
hf. „Við höfum ekki keypt hluta-
bréf í fyrirtækjum til fjölda ára,
þannig að þetta er ekki eitthvað sem
er að gerast einmitt nú. Það hefur
verið gagnrýnt af ýmsum aðilum
hér á svæðinu að við höfum ekki
viljað kaupa hlutabréf í fyrirtækjum
sem okkar félagsmenn hafa unnið
hjá. En það er hins vegar alveg ljóst
að á meðan þessi stjórn situr mun-
um við ekki kaupa hlutabréf."
Björn segir að Eining eigi ekki
of mikið af peningum og að frekar
hafi verið um skuldir á milli sjóða
félagsins að ræða. „Það er mikið
fjármagn bundið í fasteignum fé-
lagsjns en lausafé hefur ekki verið
til. Ég er mjög ánægður með söluna
á bréfum félagsins í ÚA og við
munum reyna að gera það besta
úr því fjármagni en við munum alla
vega ekki kaupa hlutabréf fyrir
það. Við höfum m.a. verið að bæta
við orlofshúsum og styrkja sjúkra-
sjóð félagsins og þessi sala á eftir
að koma okkar félagsmönnum til
góða.“
Framkvæmdastj óri
Flateyjar
Leitum
réttar
okkar
VILBERG Sigtryggsson, fram-
kvæmdastjóri Flateyjar hf. bókbands-
stofu, segist mjög undrandi og sár
vegna þeirrar niðurstöðu Hæstarétt-
ar að hafna kröfu fyrirtækisins um
að fá afhenta bókbandsvél. Fyrirtæk-
ið keypti vélina af hollenskum véla-
kaupmönnum í febrúar í vetur sem
fengið höfðu vélina hjá prentsmiðj-
unni Odda hf. Hæstiréttur kemst að
þeirri niðurstöðu að vafi leiki á því
hvort Oddi hafí haft heimild til að
selja vélina, sem var í eigu prent-
smiðjunnar Grafíkur, sem að lang-
stærstum hluta er í eigu Odda hf.
Vilberg sagði að það þýddi ekkert
að syrgja það að hafa tapað málinu,
það væri ekki um neitt annað að
ræða en sætta sig við niðurstöðu
dómsins. Með honum væri útséð um
að þeir fengju vélina, en þeir myndu
leita réttar síns gagnvart prentsmiðj-
unni Odda. Miðað við þennan dóm
hefðu þeir það á tilfinningunni að
þeir hefðu verið að kaupa stolið dót.
Vilberg sagði að allt þetta mál
væri búið að valda þeim veruiegu
tjóni. Það hefði verið mjög bagalegt
að fá ekki vélina afhenta allt þetta
ár í samræmi við kaupsamning þar
um. Það væri búið að eyðileggja
fyrir þeim vertíðina nú fyrir jólin.
Vilberg sagði að það hefði aldrei
hvarflað að þeim þegar þeir hefðu
keypt vélina að það ætti eftir að
hafa þessi eftirmál. Þeir væru hins
vegar ekkert að leggja árar í bát
og myndu leita eftir kaupum á sam-
bærilegri vél erlendis.
-----♦ ♦ ♦---
Hitaveita Suðurnesja
Breyting í
hlutafélag
athuguð
HJÁ Hitaveitu Suðurnesja er hafín
athugun á kostum og göllum þess
að breyta Hitaveitunni í hlutafélag.
Að sögn Júlíusar Jónssonar, forstjóra
Hitaveitu Suðurnesja, hefur engin
ákvörðun verið tekin um hvort breytt
verði um rekstrarform. „Það var sam-
þykkt fyrir tveimur vikum að kanna
málið og nefnd skipuð til þess. Sú
ákvörðun er í samræmi við skýrslu
orkunefndar þar sem fram kemur að
heppilegast væri að orkufyrirtæki
væru rekin á hlutafélagaformi."
Að sögn Júlíusar er engrar niður-
stöðu að vænta frá nefndinni fyrr
en eftir áramót.
í skýrslu orkunefndar, sem skipuð
er af iðnaðar- og viðskiptaráðu-
neyti, um framtíðarskipan orkumála
kemur fram að samkeppnisumhverfi
skili að jafnaði meiri árangri í
vinnslu og sölu en hefðbundið einka-
réttarumhverfí.
„Sjálfsagt sé að færa sér þetta í nyt
á íslandi þótt hér eins og annars
staðara þurfi að taka mið af aðstæð-
um. Þetta verður best gert með því
að endurskipuleggja raforkubúskap-
inn á núverandi grunni með mark-
aðssjónarmið að leiðarljósi í vinnslu
og sölu raforku.“
Fundað um sölu léttvíns og bjórs í almennum verslunum
Breytingar í undir-
búningi á ÁTVR
UNNIÐ er að viðamiklu stefnu-
mótunarverkefni hjá stjórn ÁTVR
og búast má við niðurstaða þess
liggji fyrir um næstu áramót.
Þetta kom meðal annars fram í
máli Hildar Petersen, stjórnar-
formanns ÁTVR, á fundi á vegum
Kaupmannasamtaka íslands sl.
fimmtudag þar sem fjallað var
um hvort selja eigi bjór og léttvín
í almennum verslunum.
Hún sagði ennfremur að stjórn
ÁTVR hafi fengi þau skilaboð frá
nokkuð ábyrgum aðilum að ekki
sé mikill pólitískur vilji fyrir
breytingum á einokun á áfengi.
„Þannig að ég veit ekki hversu
langt verður gengið í ftjálsræði-
sátt.“
Framsögumenn á fundinum
voru Þorsteinn Pálsson, fram-
kvæmdastjóri Kaupfélags Ámes-
inga, Lára Margrét Ragnarsdótt-
ir, þingmaður Sjálfstæðisflokks-
ins, og Steingrímur Sigurgeirs-
son, blaðamaður á Morgunblað-
inu. Fram kom í máli þeirra allra
að leyfa ætti sölu bjórs og létt-
víns í matvöruverslunum.
Þorsteinn gerði að umræðuefni
í sínu erindi mismunum lands-
manna í aðgengi að áfengi. ,jÞi'átt
fyrir að allar verslanir ÁTVR
megi vera opnar á laugardögum
þá eru einungis tvær áfengisversl-
anir opnar á laugardögum og þær
eru báðar í Reykjavík. Lands-
byggðarfólki er mismunað hvað
varðar aðgengi að áfengisverslun-
um gagnvart höfuðborgarbúum.
Þar má taka dæmi af íbúa á
Kirkjubæjarklaustri sem þarf að
fara 200 km að næstu verslun
ÁTVR og jafnlangt til baka.“
Vænlegast að fá fylgi
úr öllum flokkum
Lára Margrét kvaðst vonast til
þess að sjálfstæðismenn styddu
frumvarp að lögum um breytingar
á sölu áfengis. „Það þarf að sjálf-
sögðu að undirbyggja það mál vel
líkt og öll önnur mál á þingi. Ég
hef ekki trú á öðru en með góðum
rökum og undirbúningi munum
við sjá þessi lög, hvort sem það
verður á næsta ári eða þarnæsta.
Landsfundarályktun Sjálfstæðis-
flokksins um afnám einkasölu
ÁTVR á áfengi á að sjálfsögðu
að fylgja eftir og ég tel að Sjálf-
stæðisflokkurinn eigi að ríða á
vaðið og leggja málið fram í þingi.
Reynslan er sú að best sé að fá
fylgi aðila úr öllum flokkum. Það
er ekki víst að það takist en það
yrði vænlegast til árangurs ef við
ætlum að ná þessu sem fyrst.“
Að sögn Steingríms Sigur-
geirssonar er staða hins almenna
borgara að verða sterkari gagn-
vart ríkisvaldinu. „Á níunda ára-
tugnum varð ísland að raunveru-
legu vestrænu markaðssamfélagi.
Eitt svið hefur þó ekki losnað
undan haftastefnunni sem áður
ríkti en það er áfengismálastefna
íslands. Áfengisneysla er stað-
reynd og hér á landi hefur hún
verið til staðar allt frá landnáms-
öld. Heildsöluviðskipti með áfengi
hafa þegar verið gefin frjáls og
geta veitingastaðir keypt þessa
vöru beint af birgjum. Einstakl-
ingar sem vilja kaupa þessa vöru
eiga aftur á móti engra annarra
kosta völ en að skipta við ÁTVR.
Þar sem einkaaðilum er treyst til
að sjá um sölu á allri annarri
vöru, s.s. skotvopnum og Iyfium,
þá ætti verslunum að vera trey-
standi til þess að selja léttvín og
bjór.“
^Sun -
®
Forskot án fyrirhafnar
Ráðstefna um nýja tíma
Möguleikar án takmarkana
26. - 27. nóvember
I
I
I
I
i
I
i
i
I
i
l
i
1
i
i
r
i
i
[
!
I
r
:
I
(■