Morgunblaðið - 09.11.1996, Blaðsíða 39

MORGUNBLAÐIÐ
LAUGARDAGUR 9. NÓVEMBER 1996 39
V
J
I
j
í
I
j
j
í
j
I
:
i
i
-
i
:
l
i
í
i
t
í
i
i
J

um Evrópu eru fremstir á sínu sviði.
Meðal þeirra var hann jafningi. Ólaf-
ur leitaði ekki aðeins út fyrir land-
steinana. Hann lagði á sig ómælda
vinnu utan hefðbundins vinnutíma við
að ná sjálfur í sýni úr einstaklingum
í þeim íjölskyldum sem hann rannsak-
aði. Hann og Erla kona hans ferðuð-
ust jafnvel saman á fjölskyldubílnum
í aðra landshluta í þessum tilgangi.
Þau tæpu 15 ár sem við unnum
saman skilja eftir sig ótal minning-
ar. í eitt skiptið fór ég (Ragnheiður)
í skemmtiferð til London. Ölafur og
Alfreð Árnason erfðafræðingur, yfir-
maður erfðafræðideildarinnar á þeim
tíma, sáu sér leik á borði og sendu
mig með sýni til samstarfsaðila í
Oxford og að koma heim með mót-
efni fyrir vefjafiokkun frá Birming-
ham. Vinir mínir gleyma seint sýna-
kassa með þurrís sem ég ferðaðist
með hvert sem ég fór. Olafur átti
mjög auðvelt með að fá fólk til að
vinna með sér. Jafnvel lögreglu-
mennirnir sem fundu bíl fyrir utan
Blóðbankann sem ekki hafði verið
skoðaður í tvö ár, gáfu yfirlækninum
frest. Þegar Ólafur leitaði til fólks
eftir aðstoð við rannsóknir, jafnvel
oftar en einu sinni, var það boðið og
búið að hjálpa honum. Vinkona mín
hafði á orði við mig að ég væri hvergi
á myndum úr skírnarveislu sonar
hennar. Ástæðan var að ég stoppaði
stutt í veislunni, við Ólafur áttum
stefnumót við fjölskyidu í Keflavík
vegna sýnatöku. Ólafur reyndist mér
vel sem yfirmaður og manneskja.
Hann tók tillit til tímabundinna per-
sónulegra erfiðleika og tók þátt í
gleðilegurn atburðum af lífi og sál.
Hvað Ólafur gladdist innilega þeg-
ar fregnir bárust um að grein sem
hann átti aðild að hafði verið sam-
þykkt til birtingar. Það þýddi að enn
einum áfanganum var náð. Á sama
tíma voru nokkur verkefni í farvatn-
inu. Þegar starfsmenn voru sendir
til útlanda, á ráðstefnur eða vinnu-
fundi, var oft erfítt um fjármögnun
eins og er enn í dag. Okkur er ekki
grunlaust um að Ólafur hafi bætt í
úr eigin vasa til að gera ferðina
mögulega. Haustið 1987 fórég (Leif-
ur) með honum til Japan þar sem
við kynntum niðurstöður rannsókna
okkar á arfgengri heilablæðingu.
Slíkt ferðalag var mjög dýrt. Þetta
var, Ólafi fullljóst og til að létta mér
róðurinn rétti hann mér ávísun.
Ólafur Jensson var maður sem átti
enn svo mikið að miðla öðrum. Hann
horfði fram á góða tíma með Erlu
og afkomendum þeirra. Hann horfði
einnig fram á aukinn tíma til að sinna
rannsóknum og áhugamálum sínum,
bókmenntum og listum. Hann barðist
fyrir þessu og hefði átt að vinna.
Við söknum lærimeistara og manns
sem sýndi áræði og dugnað. Manns
sem bar sterkar tilfinningar í brjósti
gagnvart öllu sem hann tók sér fyrir
hendur. Hann var mikið selskapsljón
og með ríka kímnigáfu. Manns sem
var með manngildin á hreinu og hafði
óbilandi trú á hæfileikum sinna
manna. Fjölskylda hans var þar efst
á blaði. Ölafur var afar stoltur af
konu sinni og bömum. Hann gladdist
yfir persónulegum sigrum hvers um
sig og hafði orð á þeim.
Nú í haust var nokkuð ljóst að
hverju stefndi. Erla annaðist mann
sinn fram á síðstu stundu og þennan
heim yfírgaf hann á heimili sínu.
Síðustu vikurnar sem hann lifði feng-
um við tækifæri til að heimsækja
hann reglulega. Það er mjög erfítt
að hugsa til þess að þessum heim-
sóknum skuli nú lokið því alltaf var
hugurinn sá sami, að við tölum nú
ekki um móttökurnar hjá Erlu. Þegar
hann lét af störfum fyrir nærri tveim-
ur árum óskuðum við þess að við
myndum fá að njóta reynslu hans
og þekkingar enn um sinn. Ef við
viljum halda minningu hans á lofti
eigum við að halda ótrauð áfram
með þau verkefni sem hann fól okk-
ur í upphafi. Þeim lýkur ekki fyrr
en lausn finnst fyrir það fólk sem á
við viðkomandi sjúkdóma að stríða.
Við þökkum fyrir þann tíma sem
við fengum með Ólafi og vottum
Erlu og hennar fjölskyldu okkar
dýpstu samúð. Minningin um vin og
mikilhæfan vísindamann lifír.
Ragnheiður og Leifur.
• Fleiri minningargreinar um
Ólaf Jensson bíða birtingar og
munu birtast í blaðinu næstu
daga.
+ Einar Sigurjóns-
son fæddist í
Hafnarfirði 2. apríl
1930. Hann lést 27.
október síðastliðinn
og fór útför hans
fram frá Hafnar-
fjarðarkirkju 8.
nóvember.
Tímarnir breytast, tryggir
vinir skilja,
talað meir’ í þögn, en mælt-
um orðum.
Allt það er við áttum saman
forðum,
aldrei um fumtíð gleymska
nái að hylja.
(Ármann Kr. Ein.)
Sumarið er að kveðja, laufin tekin
að falla og vetur genginn í garð.
Minningarnar hrannast upp þegar
þær sorglegu fréttir berast að vinur
minn og félagi Einar Siguijónsson
hafí látist skyndiiega, langt um aldur
frarrr. Auk þess að vera mjög nánir
vinir, störfuðum við mest saman að
félags- og björgimarmálum innan
Slysavarnafélags íslands. Mig langar
að minnast Einars í fáum orðum.
Einar var forseti Slysavarnafélags
íslands frá árinu 1992 þar til í júní
sl. að hann gaf ekki kost á sér til
endurkjörs á landsþingi félagsins
vegna heilsubrests. Áður hafði hann
setið í stjórn félagsins frá árinu 1964
fyrst í varastjóm en síðan í aðal-
stjóm og því setið í stjórn félagsins
í samfellt 32 ár og em líklega mjög
fáir ef þá nokkrir, sem setið hafa svo
lengi í stjórn félagsins.
Einar átti ekki langt að sækja
áhuga sinn fyrir slysavarna- og
björgunarmálum, því báðir foreldrar
hans, þau Rannveig Vigfúsdóttir og
Siguijón Einarsson, gerðust stofnfé-
lagar Slysavamafélagsins árið 1928
og áttu einnig sæti í stjórn félagsins
um árabil. Þá var systir Einars,
Hulda Siguijónsdóttir, í stjóm fé-
lagsins og varaforseti þess í mörg ár.
Einar var einstakur hugsjónamað-
ur og fórnaði miklu af frítíma sínum
í störf fyrir félagið, bæði sem stjórn-
armaður og forseti félagsins ásamt
því að hann var formaður slysavarna-
deildarinnar Fiskakletts í Hafnarfírði
í yfír tuttugu ár, frá árinu 1966 til
ársins 1987. Þá var Einar mjög virk-
ur í starfi Björgunarsveitar Fiska-
kletts í Hafnarfirði og var í stjóm
hennar bæði sem formaður og vara-
formaður um árabil. Allt þetta starf
Einars var sjálfboðið hugsjónastarf.
Einar var duglegur og hvetjandi
slysavarnamaður og óþreytandi bar-
áttumaður lyrir hinum ýmsu velferð-
ar- og hagsmunamálum Slysavama-
félagsins. Hann hvatti mjög til efling-
ar unglingastarfs innan félagsins og
hafði forgöngu um stofnun unglinga-
deildar Slysavamafélagsins í Hafnar-
fírði 1982. Einar tók þátt í barátt-
unni fyrir tilkynningaskyldu íslenskra
skipa og Slysavamaskóla sjómanna
og var í skólanefnd frá því að hún
var fyrst skipuð. Hann beitti sér mjög
fyrir rekstri verslunar á vegum Slysa-
varnafélagsins svo fátt eitt sé talið.
Í forsetatíð Einars var skrifað
undir samstarfssamning við Lands-
björgu og í framhaldi af því var svo
stofnaður Björgunarskóli Slysa-
vamafélags íslands og Landsbjargar.
Stofnað var hlutafélagið íslenskir
söfnunarkassar hf. sem er félag um
sameiginlega fjáröflun Rauða kross-
ins, Landsbjargar, SÁÁ og Slysa-
vamafélagsins, en undanfari þess
félags voru samningar á milli þess-
ara félaga.
Þá var gerður samningur um sjálf-
virka tilkynningaskyldu á milli sam-
gönguráðuneytisins, Pósts og síma
og Slysavarnafélagsins.
Árið 1993 fór Slysavarnafélagið
að vakta neyðarsíma fyrir nokkur
sveitarfélög í landinu og í framhaldi
af því gerðist Slysavamafélagið svo
hluthafi í Neyðarlínunni hf.
Félagið fékk stóran björgunarbát
að gjöf frá Slysavarnafélaginu í
Þýskalandi og hefur hann verið stað-
settur í Sandgerði.
Skrifað var undir nýtt samkomu-
lag um skipan hjálparliðs á vegum
Almannavarna ríkisins.
Og Slysavarnafélag-
ið, Landsbjörg og Rauði
krossinn fengu fulltrúa
í Almannavarnaráði.
Eru þetta allt mikil
framfaraspor fyrir slysa-
vama- og björgunar-
starfíð í landinu. Einari
var margvíslegur heiður
sýndur af slysavama-
fólki, hann var m.a.
sæmdur þjónustumerki
félagsins úr gulli, ásamt
því að á síðasta lands-
þingi félagsins var hann
gerður að heiðursfélaga.
Einar stóð ekki einn
því hans ágæta kona, Jóhanna Brynj-
ólfsdóttir, studdi hann dyggilega.
Jóhanna er mikil slysavamakona og
hefur starfað ötullega með kvenna-
deildinni Hraunprýði í Hafnarfirði,
þá hefur hún verið ritari á mörgum
landsþingum og aðalfundum Slysa-
varnafélagsins. Þau hjón vom vakin
og sofin í störfum fyrir Slysavarna-
félagið í áratugi og á heimili þeirra
hefur félagsfólk notið mikillar gest-
risni. Sama má segja um börnin
þeirra tvö, þau Siguijón og Brynju,
ásamt fjölskyldum þeirra, þau hafa
starfað ötullega innan vébanda
Slysavamafélagsins.
Einar og Hanna létu sér mjög
annt um björgunarsveitir félagsins
og heimili þeirra jafnan samkomu-
staður björgunarsveitamanna, þegar
lagt var á ráðin um eina aðal fjáröfl-
unarleið björgunarsveitanna, flug-
eldasöluna. Þau tóku að sér að sjá
um pantanir á flugeldum erlendis
frá, skipulögðu móttöku þeirra hérna
heima og dreifingu þeirra um landið,
með okkur björgunarsveitarmönnun-
um. Þau voru óþreytandi að hvetja
björgunarsveitir um landið að afla
fjár t.d. með flugeldasölu.
Leiðir okkar Einars og Hönnu lágu
fyrst saman fyrir um tuttugu ámm
þegar björgunarsveitir Slysavamafé-
lagsins í Grindavík og Hafnarfirði
voru af tilviljun samferða í hálendis-
ferð frá Landmannalaugum niður í
Fljótshlíð. Varð þessi ferð mjög
minnisstæð öllum þeim sem þátt tóku
bæði fyrir gott veður og frábæra
ferðafélaga. Þarna tókust kynni með-
al félaga þessara björgunarsveita
sem áttu eftir að verða báðum sveit-
unum til mikils hags.
Ævi Einars var mjög viðburðarík.
Hann hóf barnungur sjómennsku
með föður sínum Siguijóni á Garð-
ari, fyrst sem léttadrengur, síðar
háseti og stýrimaður og loks skip-
stjóri á bátum og togurum. Hann var
svo einn af þeim mörgu sjómönnum
sem fengu sér vinnu í landi eftir að
síldin hvarf árið 1968, en þá hafði
Einar verið á sjó í nær tvo áratugi.
Einar gerðist verkstjóri hjá íslenzka
álfélaginu hf. í Straumsvík og starf-
aði þar þangað til fyrir ári, að hann
hætti störfum, mest vegna sjúk-
dóms, sem fyrst fór að gera vart við
sig í upphafi síðasta árs.
Sameiginlegt áhugamál okkar Ein-
ars var að ferðast og þá sérstaklega
á vélsleðum um hálendi íslands. Einar
kynnti mig fyrir þessum ferðamáta
fljótlega eftir að við kynntumst og
fórum við ásamt fjölda félaga og vina
í ótal vetrarferðir til fjalla og var Ein-
ar þá jafnan sjálfkjörinn foringi hóps-
ins. Nú síðustu árin höfum við ásamt
nokkrum vinum byggt okkur og inn-
réttað notalegan fjallaskála sunnan
Langjökuls, skálinn fékk nafnið
„Karlaríki". Einar var aðlhvatamaður
að byggingu skálans. Frá „Karlaríki"
höfuin við, félagar okkar og fjölskyld-
ur farið í margar ævintýraferðir upp
á jökul, inn á Kjöl eða Kaldadal og
notið stórfenglegrar vetrarfegurðar
landsins í góðum félagsskap. Einar
naut sín sérstaklega í slíkum ferðum,
hann þekkti allar helstu leiðir og
kennileiti, hvar sem ferðast var á
landinu, á miðhálendinu, austurhá-
lendinu, á Vatnajökli og vestur á
Homstöndum. Einar var gætinn og
hann henti fá óhöpp. Hann var sér-
lega veðurglöggur og var alveg óhætt
að treysta á veðurspá Einars hvar sem
við vomm á landinu og hugsa ég að
þar hafi ekki hvað síst komið til
reynsla Einars sem sjómanns og skip-
stjóra á sínum yngri ámm.
Einar og Hanna áttu sumarbústað
norður við Akureyri, unaðsreitur þar
sem þau ásamt fjölskyldu sinni
dvöidu alltaf þegar þau gátu komið
því við og allt síðastliðið sumar voru
þau í bústaðnum og nutu þess á all-
an hátt. Ég og Rut kona mín heim-
sóttum þessi samhentu og elskulegu
hjón eina dagstund í sumarbústaðinn
í sól og blíðu sl. sumar. Við nutum
þess að riija upp og spjalla um allt
milli himins og jarðar, sem á daga
okkar hafði drifið.
Fyrir hönd félagsfólks í Slysa-
vamafélaginu vil ég þakka Einari
fómfúst hugsjónastarf og ánægjuleg
samskipti. Nú að leiðarlokum, á skiln-
aðarstund, þakka ég vini mínum og
félaga fyrir allar notalegu stundimar,
sem við höfum átt saman með fjöl-
skyldum okkar, félögum og vinum.
Elsku Hanna mín, Siguijón og
Brynja! Ég og fjölskylda mín sendum
ykkur og fjölskyldum ykkar, okkar
innilegustu samúðarkveðjur.
Far þú í friði,
friður Guðs þig blessi,
hafðu þökk fyrir allt og ailt.
Gekkst þú með Guði,
Guð þér nú fylgi,
hans dýrðarhnoss þú hljóta skalt.
(V. Briem.)
Gunnar Tómasson.
Mig langar með nokkrum orðum
að minnast vinar míns Einar Sigur-
jónssonar.
Það var skemmtilegt og fijálslegt
andrúmsloft í kringum Einar „karl-
inn“ eins og við strákarnir kölluðum
ávallt gamla skipstjórann. Það var
áhugi minn á ferðalögum og snjósleð-
um sem varð til þess að ég kynntist
Siguijóni syni Einars og upp frá því
þróaðist vinskapur okkar. Var hann
iðinn við að fara með okkur í ferða-
lög og fengum við strákarnir sjálf-
krafa uppeldi á okkar manndómsá-
rum frá „karlinum“ sem maður lærir
ekki i neinum skóla. Hann kenndi
okkur siglingafræði, að hnýta hnúta,
landafræði, virðingu fyrir landinu og
náttúrunni og kunni hann að miðla
til okkar fróðleik sínum og kunnáttu
svo við tækjum eftir.
Alltaf var Einar tilbúinn í ferðalög
og ævintýri og er það gott dæmi
þegar okkur strákunum datt í hug
að læra ísklifur. Það var ekki að
spyija að því, stuttu seinna vorum
við sestir í jeppann á leið upp á Gíg-
jökul og tók hann fullan þátt i nám-
skeiðinu með okkur. Einhveijar mót-
bárur heyrðust yfír þessari ferð vegna
þess hve ungir við værum og þagg-
aði hann niður í þeim röddum á þá
leið: „Strákar, eruð þið búnir að
gleyma því hvemig er að vera ung-
ur.“ Það var mikill kraftur í Einari
og þótt hann væri 40 árum eldri en
við var það alltaf hann sem var fyrst-
ur á fætur á ferðalögum og spurði
okkur strákana hvort við ætluðum
að sofa fram að hádegi og var byijað-
ur að hita vatn fyrir ferðalög dagsins.
Öll eigum við eftir að sakna Ein-
ars og votta ég Hönnu, Brynju, Sig-
uijóni og fjölskyldum þeirra mína
dýpstu samúð.
Bjarni Berg.
Nú þegar ég ætla að setja fáein
orð á blað er svo margs að minnast
að ég veit varla hvar á að byija.
Margar minningar komu fram í huga
mér þegar félagi minn í Björgunar-
sveitinni hringdi og sagði mér að Ein-
ar hefði orðið bráðkvaddur á ijúpna-
skyttiríi fyrr um daginn. Þó Einar
hafí verið orðinn 66 ára þá var hann
í anda varla deginum eldri en ég og
því kom fráfall hans mjög á óvart.
Árið 1973 flyt ég í Hafnarfjörð
og kynnist þá strax Siguijóni og
foreldrum hans Einari og Hönnu og
hefur sú vinátta haldist allt til dags-
ins í dag. Ég varð fljótlega heima-
gangur hjá Einari og Hönnu og var
Einar alltaf tilbúinn til að leyfa okk-
ur að hjálpa til og fara með þó ekki
væri alltaf mikið gagn í okkur. Þeg-
ar við Siguijón byijuðum að stelast,
tíu, ellefu ára gamlir í ferðir saman
á reiðhjólum um nágrenni Hafnar-
fjarðar í Kaldársel, að Kleifarvatni
og víðar og eftir að við fengum okk-
ur skellinöðrur og eignuðumst bíla
og fórum að ferðast um landið, var
hann alltaf tilbúinn að leiðbeina og
jafnvel koma með. Ef foreldrar mín-
ir voru efins hvort við værum nokkuð
að fara okkur að voða þá sagði mað-
ur: „Einar segir að þetta sé í lagi,“
og þá var allt í lagi.
Einar var drífandi og átti gott með
að fá fólk til að vinna með sér, unga
jafnt sem aldna Hann hafði óbilandi
áhuga á ferðalögum hvert á land sem
var. Skipti þá ekki máli hvort maður
ætlaði innanlands eða utan eða hvern-
ig farartæki var notað. Hann opnaði
huga^minn fyrir ferðalögum um ör-
æfí íslands, sem hefur verið mér
ómetanleg reynsla og ánægja.
Einar var m.a. aðalhvatamaðurinn
að stofnun Unglingadeildarinnar
Björgúlfs 1982, þar sem unglingum
var kynnt hugsjón og starf SVFÍ. Enn
er unglingastarfið blómlegt og hafa j
margir af okkar bestu björgunarsveit- 1
armönnum í dag komið þaðan. Síðan
1982 hafa verið stofnaðar unglinga-
deildir um land allt að fyrirmynd okk-
ar í Hafnarfirði. Einar fór í margar
ferðir með okkur sem fararstjóri og
alltaf hafði hann jafngaman af, sér-
staklega ef hann gat platað okkur til
gera einhveija vitleysu. Margar ferðir
fór ég með honum suður á Krýsuvík- ,
urbjarg til eggja og oftar en ekki fór j
hann niður á neðstu syllumar með ,
þá yngstu sem voru að síga í fyrsta ‘
skipti og leiðbeindi hann þeim. Éinar j
var úrræðagóður og var hann boðinn '
og búinn til að aðstoða mig og mun
ég sakna þess að geta ekki leitað
ráða hjá honum meir.
Elsku Hanna, Brynja, Siguijón og
ijölskyldur, missir ykkar er mikill,
en minning um góðan mann mun
ekki gleymast. Ég sendi ykkur mínar
innlegustu samúðarkveðjur og bið
Guð að styrkja ykkur í sorg ykkar.
Dagur.
Vinur minn og skólabróðir, Einar
Siguijónsson skipstjóri, er genginn.
Þegar lífsgöngu hans lauk var hann
á leið til fjalla eins og oft áður. Vissu-
lega var þetta óvænt en ég trúi að
hann hafí verið við öllu búinn.
Við lékum okkur oft saman sem
drengir, sátum saman í klettunum '
við Fjörðinn okkar og síðan urðum !
við samferða í Flensborgarskóla. Þá
skildi leiðir við nám og störf en vin-
áttuböndin héldust og við fylgdumst i
veþ hvor með öðrum.
I hóp fimm bama þeirra merku
hjóna, aflaskipstjórans Siguijóns
Einarssonar og forystukonunnar í
slysavarnamálum Rannveigar Vig-
fúsdóttur, sem bæði eru látin, ólst
Einar upp og naut atlætis sem yngsta
bamið og að sjálfsögðu mótaði það
hann sem dreng og fullorðinn mann.
Sjómennskan var honum í blóð
borin. Ungur fór hann til sjós með i
föður sínum og mun ekki alltaf hafa
mátt milli sjá hvor var stærri Einar
eða sá „guli“. Stýrimannaskólanum
lauk hann og skipstjórnarstörfum
sinnti hann fyrri hluta starfsævinnar
en hóf störf hjá Álverksmiðjunni við
stofnun hennar.
Slysavamamálin vora Einari hug-
leikin enda hluti af uppeldi foreldra
hans að búa bömin undir að halda
merki slysavama á loft þegar þeirra
nyti ekki lengur við. Hann var í for-
ystu slysavarna í Hafnarfirði um
áratugaskeið og í stjórn Slysavarna-
félags íslands rúma þijá áratugi og
naut þar þess trausts og trúnaðar
að gegna forsetastörfum samtak-
anna síðustu fjögur árin.
Allt það mikla starf sem Einar
vann að slysavamamálum vann hann
ásamt eiginkonu sinni, Jóhönnu
Brynjólfsdóttur, og börnunum þeirra
tveimur. Hún varð miðpunkturinn í
lífí Einars, strax í Flensborgarskóla,
og það reyndist honum happadijúgt
til hins síðasta.
Fyrir nokkru sátum við Einar sam-
an á heimili hans og spjölluðum.
Voru þau hjónin að flytja í nýtt og
þægilegra húsnæði. Mér var ljóst að
hann vildi vera við öllu búinn og þá
gerði hann það sem hann taldi skyn-
samlegast eins og ævinlega.
Þegar nú vegferð Einars Sigur-
jónssonar er lokið þakka ég honum
vináttuna og samfylgdina. Ég bið
honum Guðs blessunar á landi lif-
enda. Ég og fjölskylda mín sendum
eiginkonu hans og fjölskyldu sam-
úðarkveðjur.
Matthías Á. Mathiesen.
• Fleiri minningargreinar um I
Einar Sigurjónsson bíða birtingar
ogmunu birtast í blaðinu næstu _
daga.
MIMMIIMGAR
EINAR
SIGURJÓNSSON