Morgunblaðið - 12.11.1996, Side 1
108 SÍÐUR B/C/D/E
259. TBL. 84. ÁRG. ÞRIDJUDAGUR12. NÓVEMBER1996 PRENTSMIÐJA MORGUNBLAÐSINS
Talið að þúsundir flóttamanna deyi á hverri klukkustund í austurhluta Zaire
Matvæli send
en flóttafólkinu
berst ekki hjálp
Goma, Addis Ababa. Reuter, The Daily Telegraph.
STARFSMENN hjálparstofnana
fluttu í gær hjálpargögn til Goma í
austurhluta Zaire en ekki var hægt
að koma þeim til nauðstaddra flótta-
manna í grennd við borgina. Talið
er að á hverri klukkustund deyi þús-
undir flóttamanna úr þorsta og
hungri á svæðinu, að sögn Boutros
Boutros-Ghalis, framkvæmdastjóra
Sameinuðu þjóðanna.
Bílalest á vegum Sameinuðu þjóð-
anna fór frá Rúanda til Goma með
að minnsta kosti sjö tonn af orku-
ríku kexi sem ætti að duga 2.500
manns í viku. Laurent Kabila, leið-
togi uppreisnarmanna í Goma, sagði
þetta allt of litlar birgðir.
Þetta er í fyrsta sinn sem hjálpar-
gögn eru send til Goma frá því er-
lendir starfsmenn hjálparstofnana
flúðu borgina fyrir tíu dögum. Birgð-
irnar voru geymdar í vörubílum sem
lagt var á knattspyrnuleikvangi í
borginni.
Rúm milljón Hútúa frá Rúanda
og Búrúndí er í austurhluta Zaire
og erfitt verður að koma fólkinu til
hjálpar þar sem flóttafólkið er utan
yfirráðasvæðis uppreisnarmann-
anna. Tugir þúsunda Hútúa eru inn-
lyksa á átakasvæðunum og talið er
að fólkið hrynji niður vegna hungurs
og sjúkdóma. Læknar í Zaire hafa
ennfremur skýrt frá því að fyrstu
merkin um kólerufaraldur hefðu
greinst meðal Zaire-manna, sem
hafa flúið heimkynni sín. Allt að
þriðjungur íbúa Goma, sem voru
300.000, flúðu borgina þegar átökin
blossuðu upp.
Mandela býður herlið
Einingarsamtök Afríku (OAU)
hvöttu til þess að hlutlausar her-
sveitir yrðu sendar til Zaire sem
fyrst til að greiða fyrir matvæla-
flutningum. Samtökin gagnrýndu
öryggisráð Sameinuðu þjóðanna fyr-
ir að leggja til að Afríkuríkin fjár-
mögnuðu sjálf þátttöku sína í hugs-
anlegri hernaðaríhlutun í landinu.
Þau sögðu að Afríkuríkin gætu tek-
ið þátt í aðgerðunum en Sameinuðu
þjóðirnar yrðu að standa straum af
kostnaðinum.
Nelson Mandela, forseti Suður-
Afn'ku, kvaðst vera reiðubúinn að
senda hermenn til Zaire en þurfa
ítarlegri upplýsingar um ástandið
áður en hann gæti ákveðið hversu
stórt herliðið yrði.
Michael Portillo, varnarmálaráð-
herra Bretlands, sagði hins vegar
ólíklegt að Bretar sendu hermenn
til Zaire nema lögð yrði fram raun-
hæf áætlun um markmið íhlutunar-
innar og brottflutning herliðsins.
■ Hlutverk gæsluliðs/20
Reuter
EMBÆTTISMAÐUR telur flóttamenn sem koma frá Zaire til landamærabæjarins Gisenye í Rúanda.
Flokkur Landsbergis vinnur mikinn sigur
Boðar samsteypu-
stj órn hægriflokka
Vilnius. Reuter.
Reuter
Beðið eftir Castro
Rússland
3L000
morð á ári
Moskvu. Reuter.
RÚSSNESKIR embættismenn
sögðu í gær, að sérstökum sveitum
hefði verið falið að finna þá, sem
bera ábyrgð á hryðjuverkinu í
kirkjugarði í Moskvu á sunnudag.
Týndu 13 manns lífi þegar sprengja
sprakk við minningarathöfn í garð-
inum.
Talið er víst, að hryðjuverkið
tengist baráttu milli tveggja fylk-
inga uppgjafahermanna en sagt er,
að þær séu í nánu sambandi við
ýmis glæpasamtök í Rússlandi.
Hefur Víktor Tsjernomyrdín for-
sætisráðherra krafist þess, að
glæpamennirnir verði látnir svara
til saka en árangur rússnesku lög-
reglunnar hingað til gefur litlar
vonir um að til þeirra náist.
Mikil óöld ríkir í Rússlandi eins
og sést á því, að á síðasta ári voru
morð í landinu 31.000 talsins, tvö-
falt fleiri en árið á undan. Talið er,
að leigumorðingjar hafi verið að
verki í 560 skipti og hefur aðeins
tekist að upplýsa 60 þessara morða.
Var um helmingur þessara 560
manna kaupsýslu- og bankamenn
en um 40% frammámenn í glæpa-
samtökum.
■ Blóði drifin/21
FIDEL Castro, forseti Kúbu, var
í gær staddur í Santiago í Chile
í tilefni af sjötta fundi lejðtoga
Rómönsku Ameríku og Íberíu-
skaga. Stuðningsmenn Kúbuleið-
togans efndu til fundar í borg-
inni til að lýsa yfir stuðningi við
hann, þeirra á meðal þessi kona
sem heldur á mynd af Castro og
Salvador Allende, sem var steypt
af stóli í Chile árið 1973. Castro
hafði ekki komið til Chile frá
forsetatíð Allendes árið 1971.
í lokayfirlýsingu leiðtoganna
er skorað á Bandaríkjastjórn að
breytalögum semkveðaáum
hertar refsiaðgerðir gegn Kúbu.
Ennfremur segir þar að lýðræði
byggist á þáttum eins og frjálsri
starfsemi stjórnmálaflokka og
frjálsum kosningum og stjórnar-
erindrekar sögðu að með þessari
skilgreiningu hefðu leiðtogarnir
viljað leggja áherslu á að Kúba
gæti ekki talist lýðræðisríki.
■ Castro deilir/19
FOÐURLANDSSAMBANDIÐ,
flokkur Vytautas Landsbergis í
Litháen, vann mikinn sigur í síðari
umferð þingkosninganna á sunnu-
dag og skortir aðeins eitt sæti upp
á þingmeirihluta. Flokkurinn, sem
er hægrisinnaður, hyggst mynda
nýja ríkisstjórn með Kristilegum
demókrötum.
Gert er ráð fyrir að Landsbergis
verði kjörinn þingforseti og muni
bjóða sig fram til forseta landsins
þegar kjörtímabil Algirdas Braz-
auskas, sem er fyrrverandi komm-
únisti, rennur út 1998.
„Höfum engan tíma
til fagnaðarláta"
Ekki er ljóst hvort niðurstaða
kosninganna hefur mikil áhrif á
sambúðina við Rússa sem hafa
barist hart gegn aðild Eystrasalts-
landanna að Atlantshafsbandalag-
inu, NATO. Landsbergis og flokkur
hans leggja mikla áherslu á málið
og vilja einnig að Litháen gangi í
Evrópusambandið, ESB.
„Við erum að fara að vinna, við
höfum engan tíma til fagnaðar-
láta,“ sagði Landsbergis og brosti
breitt er hann ræddi við blaðamenn
eftir að úrslit kosninganna lágu
fyrir. Hann var helsti leiðtogi í
sjálfstæðisbaráttu Litháa gegn
Sovétmönnum og var í reynd for-
seti landsins 1991 er takmarkið
loks náðist.
Kjörsóknin aðeins 40%
141 maður situr á þingi Litháa
og var kosið í 65 kjördæmum á
Reuter
VYTAUTAS Landsbergis
svarar spurningum blaða-
manna í gær.
sunnudag þar sem enginn fékk
meirihluta í fyrri umferð. Föður-
landssambandið fékk 35 sæti í
hvorri umferð og því alls 70 sæti.
Kristilegir demókratar hlutu 16
sæti.
Samtök fyrrverandi kommún-
ista, Hinn lýðræðislegi verka-
mannaflokkur Litháens, flokkur
Brazauskas, galt afhroð. Hann
hreppti 10 sæti í fyrri umferð og
tvö í síðari umferð. Kjörsókn var
enn minni á sunnudag en í fyrri
umferðinni eða um 40%.
■ Efasemdir um stefnuna/19