Alþýðublaðið - 09.12.1933, Blaðsíða 3

LAUGARDAGINN 9. DE2. 1933.
-------
ALÞÝÐUBLAÐÍÐ
BAGBLAÐ OG VIKUBLAÐ
Ú TiGFANDI:
ALÞÝÐUFLOKKJRINN
RITSTJÓRI:
F. R. VALDEivIARSSON
Ritstjórn og afgreiðsla:
Hverfisgötu 8 — 10.
Símar:
4900: Afgreiðsla, auglýsingar.
4901: Ritstjórn (Innlendar fréttir).
4902: Ritstjóri.
4903: Vilhj. S. Vilhjálmss. (heima).
4905: Prentsmiðjan.
Pitstjórnin er til viðtals kl. 6 — 7.
Þtngtíðindi Alþúðublaðsins:
Aifiinggi I |ær«
EFRl DEILD
Þar voru pessi ítv. afgr. sem
1 Öig:
Frv, til L, iun viðaulm viv l. nr,
27\ 8. s|ep,/j. 1931, er heimilu rikis-
stjórninm að jlijtja i\nn sauðjó
Hl\ slátiB'jjárbóta (28. mál.)
Frp. fil l. um uiðaaka við l. np.
81 23. jtiinj 1932, inn heimilíl
hartl! i'iktss'j rnlnn ttl uð ábyrgj-
asij lán jyrjr dráthurbmut í
Reykjavík,
Frv, tjl l, um ábyrgð ríkissjáðs
jyrif\ samvlmyfálag sjá^mym á
Sfakkseyd til bátakmipu.
Þessar pál. till. vom swnp.
Till. M pál. wn rikisábyrgð fyr-
ir\ Hólahmpp í Norður-lscifjcgðar-
sý'slu, til. mfvirkjumr.
Afgr. sem ályktun alþingis.
77/. /■// ptiil. um ábyrgð fiytiir,
lánt lmndai samvinnpfálflgimi
„Grjmd í Borgarmsi tii kampá
á fiski.
Aígr. sem ályktun alþingis.
Ti'il. til pál. ’um skipun mjlli-
pingamfndnr, til pess að gem till.
iwn kuinrmál, síufsmmnafœkku\n.
Afgr. sem ályktun ed.
TiU. i\il pál. itm sktpim mjtlli-
pinganefndar, til pess að umdir-.
búa, löggjöf um nýbtijkclwerfi í
sveitunK Flm. Jón Baldvinsson.
Afg'r.- sem ályktu.n ed.
TiJl, ti,l pál. um bœtta la\nd-
helgisgœzlu við austur- og n\orð-
ausiurptrörd lájidsins t mieö
þeirri breytingu frá Jóni Bald-
viníssyni, að í staðinn fyrir „við
austur og morðaustursfrönd lialnds-
ins“ komi „við strendur landsiinis."
Afgr. sem ályktun ed.
Fielt var:
Frv, til L um eínkaleyfi fyrir.
firmað ölgerðtnn Egill Skasjla-
(pimssvn h.f. Reykjavík, tti pess
að búa f\iL og selja áfmgt fíl til
KOSNINGALÖGIN.
Þauí voru til einnar umræðu í
lefri, dieil'd í gær. Fram koim|u
breytingatillögur, að vísu fliestar
simávægiliegar, og voru þær sam-
þyktar. Verður því frumvar-pið að
ifara í samieinað þing.
NEÐRI DEILD.
v Þar voitu fá mál á diagskrá.
Umræður urðu mestar um
fijrirspum iij atvinnimálGPótiðherm
ú,Zj af störfum skíipnefndgrfnngj1 á
protpbút Síldareinkasölu tslands.
Kom í ljós, að kostnaður við
skilaniefndina hefði verið óhæfir
ALÞÝÐUBLAÐIÐ
Varalðgreglunnl veri*
ur beinf gegn Alpýin-
flokknum,
■xa * i
því að Kommúnisfahættan er IltiL
ÞingsálflfiiiiiiHillogi Alþýðuflokks*
ius mm stiðurlugiilngu varuiðgreol-'
uisuai8 visæð frá neð átkvæðiam i-
halðsfns og 4 nFra5nséknu&*6fc«mBnua.
landi og talaði um íriðsama al-
Þingsálykmnai ‘tii loga Alpýðu-
flokksmaimd Wfljr í jjpen vísað frá
samkvœmf: dagskrártiMögn jrá
Ólafi Thors meo aíkvœrum Sjálf-
stœjðispipnna, og fjögnrpa Fram-
sóknfij'jndnny, Hmnesar, Jóm í
Stámdal, Halldórs og Tryggva.
Ásgeirs Asgerisson grelddi ekki
alkvœði.
Þar með er þetta mál úr sög-
unni á þessu þingi eftir miklar
og harðar umíeeður. Umra-ðum
varð jmisvar að fresta vegna mál-
þóf;s íhaldsmanna. Höfðu íhalds-
menn þá flutt uni 20 ræður í
málinu, en Alþýðuflokksmenln 6
—7, er umræöum loksins sleit
í; fyrri nótt. Atkvæóagreiðslan fór
fram í giær.
Hér er þess enginn koistur, að
rekja umræðurnar. Þingmenin Al-
þýðufliokiksins sýndu fram á það,
að varálögreglian hefði í upphafi
verið stofnuð án laga, en eftir
að lögin um lögreglumenn voru
staðfest, befði hún beiniínis sitiarf-
að á m ó í' i iögunum, þa;r sem
,s:vo v:æ,ri ákveðið, að varalögrieiu
skyldi ekki stofna fyr en fasta
lögreglan næmi tveita lögreglu-
þjónuni á hvert þúsund íbúa, en
það skilyrði hefði ekki veriö upp-
fylt Varalögreglúnni hefði því nú
í ár venið í fuilu heitaildarleysi
haldið á launum úr ríkis-
sjóði, sem nema hátt á 400. ptii,s.
króim eðíú! 100 ptiisjmd krónum
meim im varið hefir. verið til
aiminnupóta á surrtd tíma. Auk
þess væri svo ákveðið, að tii
varaitögreglu mætti ekki stofna,
niema brýna náuðsyin bæri til, en
um enga slíka natiðsyn hefði
verið að r,æða..
Hið eítirtektarveröasta í næð-
urn íhaldstaanna voru þær yfh>
lýsingar fná sumúim ihaldsmönn-
um, t. d. Gíisla . Sveinssynii og
Thor Thors, að varalömebluna
œij|í fyrst ág fremst að nota gegn
Alpýðuflgkkmim og alpýðmam-
tpku\num.
Gísli Sveinsson gerði mjög lít<-
ið, tiir kommtiinistahœttimv. hér á
liega mikill, og óviðkunnainleg at-
vtkl komið fyrir í sambandi við
starf hiennár, svo sem það, að
Theódór Líndal málaflm. er sækj-
andi í máli gegn Síldareinkasöl-
unni, sem Lártps Féldsted skila-
nefndarmaður er verjandi fyrir.
en þeir Lárus, og Theódór eru,
sem kunnugt er, félagar og sata-
eigeridur í málfærsHúfirima hér í
bænium, Finnur Jónsson kvað ó-
'stjórnina og siukkið við SiMar-
einkasöluna sjálfa, siem þó hiefði
verið taikið á köflum, ekki koin-
ast í hálfkvisti við það bruðl,
sem átt hefði sér stað í sambandá
við skilanefndina.
Frá sameinuðu þingi veröur
I 'sagt á öðmm stað í blaðinu.
þýðu, sem .ekki fengist til að
ganga í árásar- eða varnar-lið
Aliþýðuflokksins, en lét þó ótví-
rætt í ljós apnað veifið, að all-
þýðusamtökin og foringjar þeirra
væru svo háskaleg núverandi í-
haldsskipuliagi, að móti þeim yrði
ekki hamliað nema með föstum
og fjöltaiennum her mndir stjórn
íhaldsiins.
Þessúm kenningunx guldu allir
í'haldstaienn og íhaldsdeild Fram-
sóknar jáikvæði sitt við atkvæða-
gneiðsluna i sameinuöu þi'ngi í
gær.
Alit ihaldsmaraua á Magnúsl
fiuðnmndssýnl,
Jón Páimason kornst svo að
orði í ræðu í fyrrad,, að Jak. Möll-
hiefði staðhæft hér á þinginiu, að
upphlaupið 9. nóv. í fyrra hefði
verið með ráði og vilja, eða, að
utidirlagi lögreglustjóra, Hefði
Jakiob Möll'er sagt, að lögreglu-
stjóra hiefði verið giefinn kostur
á því, að hreinsá sig af þessári
aðdróttun, þar sem hún hefði líka
komið fralm utan þings, en hann
hefði ekiki gert það. Skoraði Jón
nú ■ á stjórnima, að heimta - að
íögreglustj. hreinsaði sig áf þess-
úim ábuirði eða stjórnim víki honunx
úr embætti og léti hann sæta
ábyrgð. En því kvaðst hainin
bdna þessú til stjórnia'riminiar í
heild, en ekki til dómsmálaráð-
herrans Miagmúsár Guðmumdssom-
ar, yfirmanms lögreglustjóra, nð
med pví að stjórnjn vœrj s\a,m-
stegpusfjóm, yrði Magmis Guð-
mui;dsson annuð hvort að beijgja
sjg eoa víkjg iir stjórninni, pegár
itfrii ágreinmgsmál vœrl að rœða
Finnur Jómssom sýndi fram á í
snjallri og rökJasitri svairræðu, að
sarnkv. þessum yfirlýsingum væri
ekki niema um tvent að ræða:
Að Jakob Möljer vcer'i ósvífmn 6-
sarmlndamaður eða að Magmis
G,uðmimd\sson hefði vís'vUandi
hyljnað, yfjjr eitt liið stórfeldmta
embœi'tisafbrof hér, á Ltíndi, til að
'fá| ao. hawga í stjórmnni.
SjémaaiBBafélðgsfaiid'
arimn á fimfndags*
kvðldið.
Sjómannafélagsfundur var hald-
inn í fyrrakvöld í ailþýðuihúsimu
Iðnó.
Samþykt va:r að halda jólatrés-
skiemtún fyrir böm félagstaalmna,
oig var nefnd kosim til umdirbúnL
ingsistarfs. -
Til utaræðu var auk félagstaála,
saltslldarverðið og mótorbáta-
kjörin, og urðu umræöur all-
miklar. Glöggt kom í ljós hjá
ræðutaönnum, að þeir teldu mikla
þörf á að lágvarksverð yrði sett
á siíd, til þesis að tryggja afkomu
þieirra, er sildveiðatr stunda, og
til' þiess að koma. í veg fyrir hið
igífurlega og óeðlilega niðurboð,
siem átt hefir sér stað.
Samþykt var ályktun þess efmis,
að reynt yrði aó koima á lág-
marksveröi á síl'd og Alþýðusam-
bandi. íslands falið að gangast
fyrir samtökum í því efni.
Um taótorbátakjörin u;rðu mikl-
ar. umræður. Öllum koim saman
um að eitthvað þyrfti að gera til
aö bæta hag þeirra manna, sem
þ'ennam atviminuveg stunda.
Til'lögur komu tvær í taxta1-
formi. Önnur frá stjórniinni og
einum þeirra manna, er var í
mótorbátanefndinini, uim að skip-
verjar fengju prósentvís af brúttó-
aflia og fengju laum sín greidd
þegar sala fer fram. Hin tillag-
an, er var frá einum nefndár-
taanmii, var urn helmingarstað-
skiftim, með dálitlum breytingfumi
Kommúnistar reyndu að tefja
framgang þessa'ra mála meö sínu
venjuliega þvaðri, en sem betur
fer er vtegur þeirra ekki mikili
innan Sjómammaféllagsiinis,
Fundurinn stóð til miðnættis.
FjórðangsKiina íiskideilda
Norðlendingafjórðnngs
var nýlega haldið á Akureyri. Ell-
efu fuiltrúar voru mættir frá
jafnmörguim deildum, en aiuk þesis
sóttu rnargir bæjarbúa|r fundijna.
Helztiu samþyktir voru : um lækk-
un á útflutnimgsgjaldi sjávaraf-
urða, uppsögn niorsku sanxning-
anna þega'r frá 1. dez.; efling fisk-
sölusaml.agsinis með nánaW saim-
bandi þess við Norðurlamd; um
síldarverksmiðju á Norðurlandi, —
og rnælt með Skagaströnd, ef við-
unamdi haifnarhætur fáist á mæ,st
tveimur árnrnr, en Eyjafi'rði ella;
um mat þúrra fiskbeina til mjöl-
framleiðslu; urn að ríkisstjórnin
leiti samninga við Svíastjórn, umx
að Sviar kaiupi enga síld veidda
við ísland fyrir 25. júlí, og að
bönniuð verði með lögum síldar-
söltun hér fyrir þann tíma, ef
þessir samningar náist; um áð
reist verði hús eða þriær fyrr
næstu síldarvertíð fyrir léttsalt-
aða síl'd á veiðiistöðvunum, með
hagkvæmunx lánum gegn um
Fiskifélagiö; um að silda'rmat
verði ekki lögileitt og um láns-
stofnun fyrir stóábátaútveg. Þá
var samþykt að lýsismat verði
framíkvæmt á sem flestum út-
f lutningshöfnum. Fulltrúar til
næstu fjögurra ára voru kosnir:
Guðmundur Pétursison og Páll
Halldórsson, Forseti * fjóröungs-
deildar var kiosinn Guömundur
Pétursison; ritari og féhirðir Jó-
hannes Jómassom; og varaforseti
Stefán Jónasson. FO.
Hljómsveit Reybjavíbur
heldur fyTsta hljómleik sinn á
þesisium vetri á morgun kl. 5i/2
|e. h. í alþýöuhúsinu I&nó. — Við-
fangsefnim eru eftir Beethoven,
Schubert, Mozart, Ka,rl O. Runólfs-
son o. fl. HJjómiSiveitin mun nú
betur búin undir vetrarstarfið en
nokkru sinni áður, eimkum fyrir
starf Tónlistarskólans. Þá er hún
og mun fjölmenmari en veriö hef-
ir undanfarið. Dr. Franz Mixa,
stjórnar hijómsveitinni.
3
LINDBERGH
er nú kominm til Ameríku.
Hann hefir eins og kunnugt er
fliogið víðs vegar um Evrópu í
siumar og haust og aukið mjög
hróður sin:n. Alt af hefir kona
hans fylgt honum. Hér birtist
mynd af honum og flugvél hans.
HðtDoejti snfaaðanna
Bæjarstjórnarihaldið leggar
blessun sina yflr óreiðuna
Á bæjarstjórnarfundi í fyrrad.
voru þeir Sigurður Jónasison og
Guðm.. Eiríksision kosnir til að at-
huga neikninga Mötuneytis safm-
aðanna. Er það gert vegna þeirrat
óreiðu, sem komið hefir í ljós í
sambandi við þetta mál.
'Um málið urðu töliiverðar um-
ræður. Vildu A1 þýðufiiokksmenn
að bærinln setti sjálfur upp mötu-
neyti, en íhaldið taldi að hezt
væri að mötuneyti safnaöanma
héldi áfram. Bar borgarstjóri fram
tillögu þess efnis, að þakka stjórn
Mötuneytisins fyrir vel ummíð
starf, þrát't fyrir það, þó að ó-
'reiða hafi komið í Ijó's í fsíaim.ba,ndi
við það og að skora á forgöngu-
rnenin mötuneytisins að halda
starfseminmi áfram.
Al'þýðúflpkksmenin greiddu at-
kvæði taeð síðari hlutanum vegna
þess, að felt hafði verið að bæri-
iniri setti sjálfur upp mötuneyti,
en þeir greiddu atkvæði gegn
fyrri hlutanum. Var hann þó
sa’mþy'ktúr rnieð atkv. íhalds-
taanlma einna. En með því hefir
íhaldið lagt blhssun sina yfir ó-
reiðuna.
Farsóttir og mannðauði
í Reykjavík vikuna 19. nóv. —
25.- nóv. (í svigum tölur næstu
viku á undan), Hálsbólga 45 (47).
Kvefsótt 87 (169). Kveflunigna-
bóliga 5 (4). Gigtsótt 0 (2). Iðra-
kvef 24 (32). Taksótt 2 (0). Munn-
apgúr 9 (4). Hkmpabóla 0 (1).
Þrimla.sótt 1 (0). Mannalát 7
(3). — L and lækni S'skrif s tof an.
(FB.)