Morgunblaðið - 27.11.1996, Blaðsíða 2

2 D MIÐVIKUDAGUR 27. NÓVEMBER 1996
MORGUNBLAÐIÐ
FRÉTTIR
ÞORSKKÓIMGUR
ÞORSKKÓNGUR sem beit á færið hjá Símoni Sturlusyni
í Stykkishólmi er hann var á handfærum vestur af Flatey
á Breiðafirði.
• HANN var skrítinn þorskurinn
sem Símon Sturluson í Stykkis-
hólmi veiddi um daginn á bát
sínum Snót SH1. Hann var á
handfærum vestur af Flatey á
Breiðafirði þegar fiskurinn beit
á öngulinn. Andlit þorsksins er
ansi afbrigðilegt. Svona fiskar
hafa fengið nafnið „þorskkóng-
ar“ og ef til vill þekkja sjómenn
önnur nöfn á slíkum fiskum.
Þeir eru sjaldgæfir. Að sögn Jóns
Sólmundssonar hjá Hafrann-
sóknastofnun í Ólafsvík er talið
að útlitið stafi af áfóllum sem
fiskurinn hefur fengið í frum-
bernsku sinni, á lirfustigi eða
jafnvel sem egg. Áföllin geta
stafað af sníkjudýrum eða meng-
andi efnum. Þegar fiskurinn fer
að þroskast frekar fær hann
þetta skrítna útlit, höfuðkúubein-
in hafa aflagast Jón fékk síðan
fiskinn til frekari skoðunar. í Ijós
kom að hann er 5 ára gömul
hrygna og 67 cm á lengd. Stærð-
in er því eðlileg og fiskurinn í
góðum holdum.
Vill samstarf þriggja
ráðuneyta um útvegsmál
Besta rekstrarár í sögn
Isfélags Vestmannaejja
285 milljóna hagnaður
á nýloknu reikningsári
REKSTUR Isfélags Vest-
mannaeyja hf. skilaði 285
milljóna kr. hagnaði á síðasta
reikningsári, 1. september
1995 til 31. ágúst sl. Er þetta
eitt besta ár í 95 ára sögu félagsins. Heildarvelta ísfélags Vestmanna-
eyja hf. var 2.577 milljónir á nýliðnu reikningsári, 550 milljónum kr.
meiri en árið á undan. Reikningar félagsins eru ekki birtir opinberlega
en Sigurður Einarsson framkvæmdastjóri upplýsir að nettóskuldir séu lið-
lega 2,2 milljarðar kr. Sigurður er afar ánægður með afkomuna og segir
að félagið hafi nú fengið þijú góð ár eftir tvö mikil tapár þar á undan.
ÞORSTEINI Pálssyni sjávarútvegs-
ráðherra finnst koma til greina að
formbinda með einhverjum hætti
samstarf þriggja ráðuneyta, sjávar-
útvegs-, umhverfis- og utanríkis-
ráðuneytis, til þess að fjalla sameig-
inlega um alþjóðleg verkefni, sem
við blasa á sviði sjávarútvegs. Móta
þurfi almenna stefnu um þau til að
auðvelda okkur að koma sjónarmið-
um okkar á framfæri með markviss-
um og samræmdum hætti á hinum
ýmsu stöðum þar sem verið er að
Q'alla um slík mál þar sem að öll
umfjöllun muni með einum eða öðr-
um hætti hafa áhrif á stöðu okkar
á alþjóðavettvangi.
„Grundvallarreglan, sem við höf-
um verið að byggja á og vísa til,
kom fram í yfirlýsingu Ríó-ráðstefn-
unnar á sínum tíma um sjálfbæra
þróun en nú er verið að fjalla um
umhverfismál og sjávarútveg með
einum eða öðrum hætti á geysilega
mörgum stöðum í hinu alþjóðlega
umhverfi,“ sagði Þorsteinn á Fiski-
þingi, sem nú stendur yfir, um leið
og hann gaf nokkra yfirsýn yfir það
helsta sem í gangi er. „Allt þetta
gefur okkur tilefni til þess að hugsa
upp á nýtt um það hvernig við tökum
á þessum alþjóðlegu viðfangsefnum
og ég er reyndar þeirrar skoðunar
að við þurfum að skipuieggja það
með nýjum hætti og markvissari en
verið hefur þar sem reynt yrði að
formbinda samstarf sjávarútvegs-,
umhverfis- og utanríkisráðuneytis
til þess að taka á þessum verkefn-
um.“
Ástæður þessarar góðu afkomu
eru einkum meiri loðnuveiði, aukin
framleiðsla á frosnum loðnuafurð-
um og hagstæðar aðstæður á Jap-
ansmarkaði fyrir þær ásamt hærra
verði á mjöli og lýsi. Sigurður nefn-
ir einnig að íjármagnskostnaður
ársins hafi verið mjög lítill, eða 12
milljónir kr., vegna þess að óvenju
há tekjufærsla vegna verðbreytinga
hafi komið á móti, eða 114 milljón-
ir kr. Stafar það af hækkun bygg-
ingavísutölu á reikningsárinu.
Sigurður segir að tap hafi verið
á bolfiskvinnslu fyrirtækisins en
unnið sé að því að bæta afkomu
þessa grundvallarþáttar í rekstrin-
um. „Við höfum gert það upp við
okkur að hætta ekki bolfiskvinnslu
en fáumst ótrauðir við það verkefni
að snúa tapi á vinnslunni í hagnað.
Ég vona að okkur takist það,“ seg-
ir hann. Verið er að stækka frysti-
hús ísfélagsins með byggingu 1.500
fermetra viðbyggingar. Þá hefur
verið ákveðið að endurnýja vinnslu-
kerfið með kaupum á nýrri flæði-
línu. „Það er lykilatriði að auka
afköstin. Þá hefur fyrirtækið og
starfsfólkið meira út úr vinnslunni,"
segir Siguður. Hann nefnir einnig
SÍLDVEIÐAR ganga enn þokka-
lega. Alls er um 54.000 tonn komin
á land og hafa yfir 40.000 tonn
farið til manneldisvinnslu. Rúmlega
23.000 tonn hafa verið fryst og
yfir 19.000 tonn farið í söltun. Því
hafa rúmlega 11.000 tonn farið í
að enn megi bæta meðferð á fiski
og auka niðurskurð til að hækka
afurðaverðið.
Keypt nýtt nótaveiðiskip
ísfélagið fjárfesti fyrir 926 millj-
ónir kr. á síðasta starfsári. Fjárfest
var í frystihúsinu, komið upp fleiri
bræðslu. Vinnsla á síld til manneld-
is hefur aldrei verið jafnmikil og nú.
Langmestu hefur verið landað
hjá Síldarvinnslunni í Neskaup-
stað, langleiðina í 11.000 tonnum.
Borgey á Höfn og Vinnslustöðin í
Eyjum eru báðar komnar yfir 6.000
frystiskápum, bætt við frystikerfið,
keyptur vélbúnaður og hafist handa
við nýbyggingu. Áfram var haldið
við breytingar á fiskimjölsverk-
smiðju félagsins, keyptar nýjar
mjölkvarnir og kælikerfi endurbætt.
Mesta íjárfestingin var þó í útgerð-
inni. Keypt var nýtt nótaveiðiskip,
Antares VE 18, en það er búið full-
komnum kælitönkum. Einnig voru
keypt hlutabréf í nokkrum fyrir-
tækjum og þar ber hæst að félagið
keypti 35% hlut í Krossanesi hf. á
Akureyri um leið og samstarf félag-
anna var aukið. A þessu ári hafa
skip ísfélagsins landað 50-60 þús-
und tonnum af loðnu í Krossanesi.
Starfsmenn ísfélags Vestmanna-
eyja voru um það bil 320 á starfsár-
inu. Heildarlaun voiu 770 millj. kr.
tonn og Búlandstindur á Djúpavogi
hefur tekið á móti um 5.000 tonn-
um.
Síldin, sem nú er unnin er fryst
fyrir markaði í Evrópu og saltsíldin
fer mest til Rússlands, Finnlands
og Svíþjóðar.
Morgunblaðið/Sigurgeir
LOÐNUÆVINTÝRIÐ skilar Sigurði Einarssyni, framkvæmda-
stjóra ísfélags Vestmannaeyja, góðum hagnaði.
54.000 tonn af síld á land
í Smugnna næsta ár að öllu óbreyttu
Reynslan sýnir að mesta
veiðivonin er síðsumars
VEIÐARNAR í Smug-
unni gengu mjög misjafn-
lega í sumar. Nokkur skip
gerðu mjög góða túra,
fylltu á skömmum tíma
en önnur fengu lítið sem ekkert. Þorbjörn hf. í Grindavík sendi tvö frystiskip
í Smuguna, Hrafn Sveinbjarnarson og Gnúp, og gerðu bæði einn góðan túr
en annar túrinn hjá Hrafni brást. Hringur SH frá Grundarfirði fór tvo túra á
salt í Smuguna. Sá fyrri brást algjörlega en sá síðari var mun skárri. Grandi
sendi 6 togara í Smuguna. Fyrri túramir voru góðir, þeir síðari brugðust.
Allar þessar útgerðir hyggjast halda þessum veiðum áfram á næsta ári.
„Við erum sæmilega sáttir við
árangur okkar í Smugunni í sum-
ar,“ segir Gunnar Tómasson, fram-
kvæmdastjóri Þorbjarnar í Grinda-
vík. „Við sendum tvö skip þangað
og bæði gerðu einn mjög góðan túr
en einn túr brást. Þetta slapp alveg
hjá okkur. Hjá mörgum virðast
þetta vera mikil hlaup en ekkert
kaup en það þýðir ekkert að gefast
upp þó á móti blási. Að öllu jöfnu
hafa þessi ár, sem við höfum sent
skip í Smuguna, komið vel út og
við ætlum okkur að halda áfram
veiðum þar á næsta ári að öllu
óbreyttu. Menn eru líka að afla sér
veiðireynslu komi til þess að kvóti
verði settur á þessar veiðar og í
því skyni er nokkuð á sig leggj-
andi,“ segir Gunnar Tómasson.
Óheppnir
„Við vorum mjög óheppnir í
Smugunni í sumar,“ segir Runólfur
Guðmundsson, skipstjóri á Hring
frá Grundarfirði. „Lagt var í tölu-
verðan kostnað við að búa Hring
út fyrir söltun um borð en hann
hefur ekki leyfi til veiða innan lög-
sögunnar. Við fórum snemma af
stað, gáfumst upp og vorum ekki
fyrr komnir heim aftur en fyrsta
aflahrotan kom í Smugunni. Annars
var fiskurinn góður og við munum
ábyggilega fara aftur þarna norður-
eftir næsta sumar. Þó við höfum
tapað á þessu í sumar er fjárfesting-
in fyrir hendi og því munum við
reyna að nýta hana á næsta sumri,"
segir Runólfur.
6 togarar frá Granda fóru í
Smuguna
Grandi hf. sendi 6 togara í Smug-
una í sumar, ljóra frystitogara og
tvo á salt. Sigurbjörn Svavarsson,
útgerðarstjóri Granda, segir að
menn hafi lært það af þessu að
mesta veiðivonin sé að áliðnum júlí
og í ágúst. haustveiðin sé miklu
meiri vonarpeningur. „Fyrri túrarn-
ir voru góðir, þeir seinni brugðust
alveg. Við hættum þá veiðunum
fljótlega og fórum heim. Líklega
hafa tekjurnar af fyrri túrunum
farið í að greiða kostnaðinn af þeim
seinni. Við förum auðvitað á þessar
veiðar aftur á næsta ári, reynslunni
ríkari," segir Sigurbjörn. ■
Ósamið við Norðmenn og
Rússa
Enn er ósamið við Norðmenn og
Rússa um veiðar okkar í Barents-
hafi en líklegt er nú talið að sam-
komulag verði um 13.000 tonna
heildarafla og verði helmingur tek-
inn í Smugunni og helmingur í
norski landhelgi. Þetta telja útvegs-
menn slæman kost því erfitt verði
að stunda veiðarnar með hagkvæm-
um hætti sé mönnum gert að taka
hlut aflans í norskri landhelgi og
klára síðan túrinn í óvissu í Smug-
unni. Þeirra sjónarmið er að fyrst
samið sé um kvóta á annað borð
eigi ekki að skipta máli hvar aflinn
sé tekinn. Hins vegar verði menn
þá að sætta sig við að nota aðeins
botntroll við veiðarnar.
Bráðabirgðatölur
í töflunni, sem hér fylgir um afla
skipanna í Smugunni, er stuðst við
bráðabirgðatölur frá Fiskistofu.
Endanlegar tölur liggja ekki fyrir,
en ekki skeikar þar miklu á heildar-
afla, þar sem það sem upp á vantar
eru allra síðustu dagarnir, sem voru
mjög lélegir.
Þorskafli úr Barentshafi
Þórunn Sveinsd. VE.........453
ÖrvarHU 21 ................565
Hringur SH 535 ........... 128
StefniríS 28................35
MánabergÓF42...............431
Barði NK120................316
RauðinúpurÞH 160...........129
Kambaröst SU 200 ......... 544
Snæfugl SU 20 ............ 523
MárSH 127 ................ 388
Klakkur SH 510.............617
Harðbakur EA 303 .......... 78
Hegranes SK 2 .............497
Hrafn. Sveinb. GK 255 .... 615
Páll Pálsson ÍS 102 .......144
Hoffell SU 80...............74
Múiaberg ÓF 32.............250
KaldbakurEA301..............47
Dagrún ÍS 9................271
ÖrfiriseyRE ...............630
Akurey RE 3................274
Hólmanes SU 1...............47
Sindri VE 60 ............. 550
Breki VE61.................381
Höfrungur IIIAK 250 ...... 929
Hólmadrangur ST 70.........405
Siglir SI50 .............. 430
Sigurbjörg ÓF 1 ...........607
StefniríS 28 ..............190
Gnúpur GK11 ...............722
Engey RE...................812
SólbergÓF 12...............249
ArnarHU 1 .................574
Bliki EA 12 ...............366
Haukur GK 25 ...............83
ÓlafurJónssonGK404 ....... 530
Bylgja VE 75 ............. 371
Viðey RE 6 ................294
Þerney RE 101 .............709
Ljósafell SU 70 ............95
Haraldur Kristj. HF 2 .....869
SiglfirðingurSI 150 ...... 378
Málmey SK 1 ...............824
Þorsteinn EA 810 ..........120
MargrétEA 710 ..............91
Preri RE 73................352
Snorri Sturluson RE 219....469
Vestmannaey VE 54 ........ 301
JúlíusGeirmundssoníS270 ...364
Mánaberg ÓF 42.............400
SvalbakurEA2 ..............212
Sléttbakur EA 304..........335
Frosti ÞH 229 ............ 229
Sléttanes ÍS 808 ......... 293
Stakfell ÞH 360 .......... 352
Skagfirðingur SK 4 ........264
Ýmir HF 343 .............. 471
BrettingurNS 50 .......... 272
EyborgEA59.................162
Rán HF 42 ................ 484