Morgunblaðið - 28.11.1996, Blaðsíða 16
r ~ Ár ~i ««*» _ __ -
RS
CQ> & SVEIGJANLEG
NÝHERJI ■ htipy/www.nyheqlis
VIÐSiaFTI MVINNUIÍF
* *
tlbols'vera ÍKefla\|k
\wre mnz
Kynntu þér
5 88 55 22
FIMMTUDAGUR 28. NÓVEMBER 1996
Morgunblaðið/Ámi Sæberg
HELGI Hermannsson, framkvæmdastjóri Virgin-verslunarinnar á íslandi, ásamt Alastair Kerr,
yfirmanns Virgin-verslananna í Evrópu.
Fyrsta Virgin-verslun-
in á Norðurlöndunum
VIRGIN Megastore verslunin í
Kringlunni er fyrsta verslunin á
Norðurlöndum sem starfar undir
merkjum Virgin-samsteypunnar en
hún var opnuð 14. nóvember sl.,
hálftíma á. undan annarri Virgin-
verslun í Ósló í Noregi. Að sögn
Alastair Kerr, yfirmanns Virgin-
verslananna í Evrópu, rekur Virgin-
samsteypan um 400 verslanir víða
um heim. Þar af eru um 300 versl-
anir í Bretlandi. „Norðurlöndin eru
mjög áhugaverður markaður og við
stefnum á að opna verslanir í Stokk-
hólmi og Kaupmannahöfn sem fyrst
og fleiri verslanir í Noregi og eina
í Finnlandi."
Verslunin á íslandi er þriðja versl-
unin í Virgin-samsteypunni sem fær
sérleyfí og er ekki í eigu samsteyp-
unnar líkt og flestar aðrar verslanir
sem starfa undir Virgin-merkinu.
Hinar tvær verslanimar eru í Grikk-
landi og Ungveijalandi. „Ástæðan
fyrir því að við eigum ekki þessar
verslanir er sú að við treystum inn-
lendum aðilum frekar til að þekkja
þarfir innlendra markaða sem eru
ekki nægjanlega stórir til þess að
við höfum kannað þá áður.“
Kerr segir að það sé misjafnt á
milli markaðssvæða hvaða vörur,
aðrar en geisladiskar, seljast best
í Virgin-verslununum. „Til dæmis
eru bækur 13% af heildarsölu
frönsku verslananna í stað 5-6%
sölu annars staðar. Aftur á móti
leggjum við mikla áherslu á sölu
myndbanda á íslandi vegna þess
hve markaðurinn fyrir góðar og sí-
gildar kvikmyndir virðist vera
óplægður. Salan á þeim þær tvær
vikur sem verslunin í Kringlunni
hefur verið opin bendir til þess að
við höfum haft rétt fyrir okkur því
að myndbönd hafa selst mjög vel í
henni líkt og geisladiskarnir."
Kerr segist vera mjög ánægður
með Virgin Megastore verslunina í
Kringlunni. „Þrátt fyrir að hún
hafi verið innréttuð á mjög skömm-
um tíma tel ég að vel hafí tekist
til og það eru einungis nokkur smá-
vægileg atriði sem ég hef bent
Helga á að betur mættu fara í þess-
ari stuttu heimsókn minni til ís-
lands.“
Nýirstarfs-
menn hjá
LH-tækni ehf.
•ORRI Max Rail hefur hafið
störf hjá LH-tækni ehf. Orri mun
starfa sem kerfisfræðingur hjá stof-
unni. Hans aðalstarfssvið er hug-
búnaðarþróun í Windows og alnets
umhverfí. Hann
mun m.a. vinna
að verkefnum er
tengjast eigna-
umsýslukerfínu
Byggingastjóra
bæði hér heima
og fyrir Evrópu-
markað. Hér er
um að ræða ný-
þróun einstakra
kerfíshluta, svo
sem alnets upp-
fletti fyrir eignir með myndrænu
viðmóti og aðlögun að dönskum,
sænskum og þýskum markaði.
Orri útskrifaðist úr Fjölbrauta-
skólanum í Garðabæ árið 1991.
Hann útskrifaðist sem kerfisfræð-
ingur frá TVÍ 1996. Þar vann hann
að lokaverkefni ásamt fjögurra
manna hópi sem unnið var fyrir
Veðurstofu íslands. Um er að ræða
Java forrit og gefur möguleika á
að skoða jarðskjálftagögn á alnet-
inu. Staðsetning skjalfta og styrk-
leiki er sýndur á íslandskorti og
getur notandi fengið nánari upplýs-
ingar með því að benda á kortið.
Verkefnið var styrkt af Vísinda-
sjóði.
•GUÐMUNDUR Lúðvíksson
hefur ennfremur hafið störf hjá
LH-tækni ehf. Guðmundur mun
vinna að hönnun verkfræðilegra
forrita bæði fyrir heimamarkað og
erlendan markað. Guðmundur vann
hjá vatnsorkudeild þýska fyrir-
tækisins Lahmeyer Intemational og
starfaði þar í tæp þrjú ár. Helstu
verkefni hans þar voru vinna við
hönnun virkjunarinnar PSW Gold-
isthal í Þýska-
landi, Bakun
Hydroelectric
Project í Malays-
íu og Guang
Shou í Kína auk
þess að sjá um
tölvumál deild-
arinnar.
Guðmundur
Guðmundur lauk prófí í
Lúðvíksson byggingarverk-
fræði frá Háskóla íslands 1992 og
meistaraprófi frá HÍ 1996. Meist-
araritgerð hans fjallaði um bestun
á hönnun vatnsorkuvera og þróun
á hugbúnaði tengdum því. í fram-
haldi af meistararitgerð sinni vann
hann hjá Verkfræðistofnun HÍ við
nánari útfærslu á meistararitgerð
sinni.
Nýr
starfsmaður hjá
Línuhönnun hf.
•LÚÐVÍK Davíð Björnsson
hefur hafið störf hjá Línuhönnun
hf. Lúðvík vinnur að viðhaldsverk-
efnum fyrir verkfræðideild vamar-
liðsins, undirbúningi vegna fjar-
skiptamastra,
mannvirkja-
hönnun og að
gerð eignar-
skiptasamninga.
Að loknu námi
og áður en Lúð-
vík hóf störf hjá
Línuhönnun
starfaði hann
sjálfstætt og
fékkst m.a. við
tækniþjónustu
vegna viðgerða og brunahönnun
bygginga.
Lúðvík fékk meistarabréf í húsa-
smiði 1980, lauk byggingaiðnfræði
1992 og er byggingatæknifræðing-
ur frá Tækniskóla íslands 1995.
Lokaverkefni hans fólst í að gert
var likan af bmna i bókaverslun í
miðbæ Garðabæjar og var verslunin
tengd yfírbyggðu torgi. Útbreiðsla
reyksins og hitastig var reiknað
með tölvuforriti og borið saman við
handreikninga.
Torgið
Einkavæðing
á nýrri öld
ÞAÐ ER gömul saga og ný að hið opinbera
vasast í ýmsum rekstri, sem vaeri betur
kominn í höndum einkaaðila. Síðustu fimm-
tíu árin eða svo hafa stjórnmálamenn úr
öllum flokkum látið þessa staðreynd sem
vind um eyru þjóta og viðhaldið eða aukið
umsvif hins opinbera í þjóðlífinu. Á síðustu
árum hafa þó sést skýr merki þess að stjórn-
völd hafa bæði vilja og þor til að losa um
járnkrumlu ríkisvaldsins af ýmsum sviðum
atvinnulífsins. Þetta er gleðileg þróun þótt
hún sé vissulega hægfara. Það er nefnilega
að mörgu að hyggja áður en ríkisstofnun
er breytt í hlutafélag svo ekki sé talað um
að bjóða hlutabréf í því til sölu á almennum
markaði. Ákvörðun um slíka breytingu eða
sölu þarf nefnilega ekki einungis að hljóta
samþykki hjá viðkomandi fagráðherra, ríkis-
stjórn, þingflokkum stjórnarflokka og á Al-
þingi. Reynslan hefur kennt mönnum að
allar slíkar breytingar þarf að vinna í góðu
samstarfi og með góðum stuðningi starfs-
manna og annarra hópa, sem að málinu
koma. Slíkt tekur að sjálfsögðu tíma og mun
e.t.v. hafa það í för með sér að íslendingar
kynnist ekki ávinningi einkavæðingarinnar
svo nokkru nemi fyrr en á næstu öld.
Frá árinu 1991 hefur markvisst verið unn-
ið að sölu ríkisfyrirtækja, sem eru í sam-
keppnisrekstri, og frá þessum tíma hefur
ríkið selt hlutabréf í slíkum fyrirtækjum fyrir
2,1 milljarð króna. Frá árinu 1992 hafa um
2.800 manns keypt hlutabréf í einkavædd-
um fyrirtækjum eða önnur hlutabréf ríkisins.
Þetta kom fram í máli Hreins Loftssonar,
formanns framkvæmdanefndar um einka-
væðingu á ráðstefnu fjármáláráðherra um
nýskipan í ríkisrekstri á þriðjudag.
Hreinn vék að nokkrum verkefnum einka-
væðingarnefndar, sem eru nú að komast á
framkvæmdastig og greindi frá tillögum
hennar þar að lútandi. Nefndin telur að
Áburðarverksmiðjan hf. henti ágætlega til
einkavæðingar og hefur lagt til við landbún-
aðarráðherra að fyrirtækið verði auglýst til
sölu innan lands og utan og leitað að einum
öflugum kaupanda, sem væri reiðubúinn að
eiga og reka fyrirtækið. Verði sú leið farin
er líklegt að innlend áburðarframleiðsla við-
haldist að mati nefndarinnar. Ráðherra hef-
ur þó ekki tekið ákvörðun um málið.
Sementið til almennings
Þá hefur nefndin lagt til við iðnaðarráð-
herra að Sementsverksmiðjan verði gerð
að almenningshlutafélagi. Nefndin gerir ráð
fyrir að bréfin verði seld í áföngum eða á
svipaðan hátt við sölu hlutabréfa í Lyfjaversl-
uninni og Jarðborunum. Ekki liggur hins
vegar fyrir ákvörðun ráðherra í málinu að
sögn Hreins.
Þá hefur verið tekin ákvörðun um að selja
meirihluta hlutabréfa í Skýrr hf. en fyrirtæk-
ið er nú í eigu ríkisins og Reykjavíkurborgar
til helminga. Ráðgert er að starfsmönnum
verði tryggður allt að 5% eignarhlutur en
auglýst verði eftir tilboðum í 51% hlutafjár.
Náðst hefur samkomulag milli eigenda
Bifreiðaskoðunar íslands hf. að skipta fyrir-
tækinu í tvö félög um áramótin og mun
annað annast rekstur ökutækjaskrár en hitt
eingöngu sinna skoðunum bifreiða. Hreinn
segir að við þessa breytingu verði öll einka-
leyfi skoðunarfyrirtækisins afnumin og fullri
samkeppni komið á á þeim markaði.
Hefst sala Búnaðarbankans
á kjörtímabilinu?
Hreinn greindi einnig frá því hvernig und-
irbúningi liði vegna breytinga á ríkisbönkun-
um í hlutafélög. Sagði hann að vegna sölu
hlutabréfa í Landsbanka og Búnaðarbanka
hefði verið um það rætt að í fyrstu yrði
selt nýtt hlutafé í því skyni að styrkja eigin-
fjárstöðu bankanna. „Síðar verði hugað að
sölu þess hlutafjár, sem er í eigu ríkisins. í
mínum huga er Ijóst að til slíkrar sölu hlýtur
að koma á þessu kjörtímabili, a.m.k. hvað
varðar Búnaðarbanka íslands," sagði
Hreinn.
Hann sagði að á næstunni myndi fram-
kvæmdanefnd um einkavæðingu leggja
aukna áherslu á útboð rekstrarverkefna og
þjónustu og væri margt ógert á þessu sviði.
„í nágrannalöndum okkar eru opinberir aðil-
ar í auknum mæli að fela einkaaðilum að
annast afmarkaða þætti opinberrar þjón-
ustu þó að ekki verði breyting á greiðslufyr-
irkomulagi frá því sem verið hefur. Á þessu
sviði er unnið að nokkrum verkefnum á veg-
um framkvæmdanefndar um einkavæðingu.
Má þar nefna útboð mötuneyta ríkisins,
reksturskipa og rekstur heilbrigðisstofnana.
Ýmsum fleiri hugmyndum má velta fyrir sér
eins og t.d. innan menntakerfisins," sagði
Hreinn.
Fallist stjórnvöld á tillögur nefndarinnar
er óhætt að segja að einkavæðing hérlend-
is sé komin á rekspöl. Mikilvægt er að því
takmarki verði náð sem fyrst að ríkið dragi
sig að fullu úr öllum samkeppnisrekstri en
einnig er sjálfsagt að kanna hvort ekki sé
hægt að beita útboði eða einkavæðingu til
að ná fram hagræðingu og sparnaði í öðrum
rekstri ríkisins. Miðað við hugmyndir einka-
væðingarnefndar er aldrei að vita nema að
öld þverrandi ríkisafskipta sé að renna upp.
KjM