Morgunblaðið - 01.12.1996, Page 16
16 B SUNNUDAGUR 1. DESEMBER 1996
MORGUNBLAÐIÐ
Útselskópurinn
varð að gæfasta
heimalningi
KOBBI útselur, ungur og efnilegur.
Yfirgefinn viku gamall útselskópur
á strönd Mýrdalssands vakti samúð
björgunarsveitarmanna sem áttu
leið um og Denni tók hann í fóst-
ur. Kobbi útselskópur er nú orðinn
nokkurra vikna og hefur undra-
skjótt orðið hluti af íjölskyldulífínu
í mannheimum. Arni Johnsen og
Ragnar Axelsson Ijósmyndari
heimsóttu Denna og dýrin hans í
Vík í Mýrdal.
KOBBI útsels-
kópur í Vík í
Mýrdal notaði
tónsviðið ríkulega
allt frá hásu gelti
til blíðasta jarms,
en þegar Denni
rétti honum pel-
ann með ylvolgri
mjólkinni þá datt
á dúnalogn og
þriggja vikna
gamall kópurinn
sefaðist eins og
ungabarn í vöggu
sem að er hlúð.
Kobbi er búinn að
vera tvær vikur í
fóstri hjá Gísla
Daníel Reynissyni
og fjölskyldu hans
í Vík í Mýrdal, en
Gísli er í daglegu
tali kallaður
Denni og er
þekktur sem skip-
stjóri á hjólabát-
um Mýrdælings í
Vík. Það er sér-
stæð samsetning
af heimilisdýrun-
um hjá Denna og
fjölskyldu hans,
Kobbi útselur, önd, kanína, dúfa Qg hundarnir
Glúmur og Depill. Kobbi útselskópur fannst
yfirgefinn austur á Mýrdalssandsfjörum fyrir
þremur vikum, þá líklega um það bil einnar
viku gamali. Mjög sjaldgæft er að útselir sjá-
ist svo vestarlega, en þeir kæpa austan við
Skeiðarársand og líklega hefur fióðið á Skeið-
arársandi raskað mynstrinu hjá þeim, því haf-
ið út af Skeiðarársandi hefur verið mjög grugg-
ugt frá_ því að hlaupið í Grímsvötnum ruddist
fram. Útselurinn, eða gráselurinn í enskri og
danskri þýðingu, er eini selurinn sem kæpir
seint á haustin.
Kobbi í reiðileysi
hjá Grimsby Town
Björgunarsveitarmenn frá Vík í Mýrdal hafa
ásamt fleirum tekið þátt í umfangsmikilli leit
á fjörum fyrir austan vegna skipsskaða fyrr í
haust. Laugardaginn 9. nóvember voru björg-
unarsveitarmenn að koma austan af Skarðs-
fjöru úr leit á hjólabátnum, en þegar þeir voru
komnir að flaki togarans Grimsby Town rétt
austan Blautukvíslar á miðjum Mýrdalssandi
lentu þeir í vandræðum með hjóiabátinn sem
þolir þó æði margt. Sjór hafði komist í snjó-
skafla í pyttum á fjörukambinum og síðan
hafði sandur fokið yfir og frosið og þegar hjóla-
báturinn óð yfir þessa sakleysislegu fláka
pompaði hann niður og festist kyrfilega. Þeir
urðu að skilja drekann eftir og voru sóttir á
vélsleðum og komið til byggða. Næsta dag
gerðu þeir út leiðangur til að ná hjólabátnum
upp. Það gekk bærilega með því að setja festu
í gálga Grimsby Town og hífa hjólabátinn úr
pyttinum. Það var orðið langt síðan gálginn á
breska togaranum hafði verið notaður, en allt
á sinn stað og stund.
„Þegar við komum að hjólabátnum við flak-
ið af Grimsby Town sáum við slóð eftir sel
og lá hún nokkur hundruð metra upp á land
í stóran hring. Við fylgdum slóðinni, en hún
endaði við togaraflakið og þar lá þá útselskóp-
urinn einn og yfirgefinn líklega aðeins nokk-
urra daga gamall því hann dröslaðist ennþá
með naflastrenginn. Við vorum með stóran
serk undan salti,“ hélt Denni áfram, „og
ákváðum að reyna að ná greyinu, stukkum
fram fyrir hann og smelltum honum í pok-
ann. Hann var ekkert á því, urraði og varði
sig, en mátti ekki við margnum og við hengd-
um pokann síðan á togaraflakið þannig að
botn pokans nam við fjörusandinn og þar
mátti Kobbi dúsa næstu fjóra tímana meðan
við vorum að bagsa við að ná hjólabátnum
úr festunni.
Við gættum að
hvort urtan kæmi
ekki að vitja kóps-
ins, en hún sást
hvergi og líklega
hafa fleiri útsels-
kópar orðið við-
skila við mæður
sínar vegna
Skeiðarárhlaups-
ins, því við sáum
fleiri kópaslóðir á
Ieiðinni vestur eft-
ir þótt enga fynd-
um við fleiri kóp-
ana. Við ákváðum
því að taka greyið
með okkur frekar
en að láta hann
daga uppi einan
og yfirgefinn á
sandinum. Hugs-
anlegt er að urtan
hafi þurft að fara
langt að sækja
æti og hreinlega
villst í gruggugu
hafinu, því það
var engu líkt. Lík-
legast er því að
_________________________ hún hafi villst frá
kópnum.
Rjómabland og lýsi í pela útselskópsins
Þegar við komum með Kobba heim reyndum
við fyrst að gefa honum mjólk úr sinneps-
brúsa, en það gekk illa og hann leitaði mikið
að spena. Helst var að hella mjólk á peysu og
láta hann sjúga peysuna, en þegar við buðum
honum loks upp á almennilegan pela með spen-
volgri mjólk urðu ótrúlega skemmtileg um-
skipti á dýrinu. Á einni
mínútu breyttist útsels-
kópurinn úr villidýri í
gæfasta heimalning, um
leið og okkur tókst að
gefa honum að borða
það sem hann vildi.“
Útselurinn sem á lat-
ínu heitir Halichoerus
grypus og er til dæmis
í beinni enskri og
danskri þýðingu kallað-
ur gráselur, er stærri en
aðrir selir og getur orðið
tveir og hálfur metri á
lengd. Hann er dýr
Norður Atlantshafsins,
en sést sjaldan við
strendur Ameríku og
hefur aldrei sést sunnar
en við Nova Scotia.
Fyrstu vikur eftir
fæðingu kópsins er
hann með mjúkan loð-
inn pels, sem kallast
fæðingarhár, en hann
fer ekki í vatn fyrr en
hann hefur skipt um
ham. Kobbi er einmitt
að skipta um ham þessa
dagana og undan loðna
mjúka feldinum er að
koma í ljós hans endan-
legi feldur. Selir eru
mjög forvitnir og margir eru sannfærðir um
að þeir séu mennskir. Sagnirnar eru selunum
í vil hvað það varðar, þótt ugglaust spili sér-
stæð fegurð augna þeirra stærstan þátt í því
efni og auðvitað forvitnin, en sumir hafa grun
um að sálir manna taki sér bólstað í selum.
Ég minnist þess frá langtímadvöl tvö ár í
röð í Surtsey á sínum tima að útselur einn
fylgdi mér eftir hvert sem ég fór um eyna
bæði sumrin. Hvar sem ég kom að ströndinni,
var hann fyrir utan. Oft fór ég í sjóinn og lék
við hann, synti til hans og af honum lærði ég
ks. I
'V,;.
KOBBI í
KOBBI fékk færi á að synda í læknum en kom sér fljótt upp úr, enda
ennþá í fæðingarhárunum.
að synda í briminu án þess að láta það hrífa
mig með sér. Aldrei komst ég nær honum en
svo að einn til tveir metrar voru á milli okkar,
en kynnin við hann voru sérkennileg.
„Kobbi hefur verið hinn gæfasti síðan við
fórum að gefa honum að borða“, sagði Denni,
„en að vísu hefur hann verið svolítið pirraður
undanfarna daga eftir að fór að losna um
fæðingarhárið eða snoðið eins og ég kalla það.
Það er líklega óþægilegt fyrir hann að losna
við fæðingarhárið og fá sinn framtíðarfeld.
Hann vill helst heita mjólk, spenvolga mjólk
Um kópinn
Kobba,
öndina,
dúfuna,
kanínuna
og hundinn
íVíkí
Mýrdal
tífc
DENI
hamskiptum fær pelanri