Morgunblaðið - 07.12.1996, Blaðsíða 48
48 LAUGARDAGUR 7. DESEMBER 1996
MORGUNBLAÐIÐ
+ Kristín Sig-
valdadóttir var
fædd á Gilsbakka í
Öxarfirði 25. októ-
ber 1906. Hún lést í
Sjúkrahúsi Þingey-
inga á Húsavík 1.
desember síðastlið-
inn. Foreldrar
Kristínar voru Elís-
eus Sigvaldi Sigur-
geirsson, bóndi á
Gilsbakka, f. 3. júlí
1871, d. 7. okt. 1922,
og kona hans, Sigur-
laug Jósefsdóttir
húsfreyja, f. 13.
febr. 1874, d. 20.
nóv. 1959. Kristín var sjötta í
röðinni af 12 systkinum. Þau
eru: Benjamín, f. 3. sept. 1895,
d. 23. apríl 1971, Sigurður, f. 18.
október 1897, d. 15. okt. 1907,
Friðgeir, f. 6. maí 1899, d. 11.
mars 1966, Sigrún, f. 31. okt.
1900, d. 24. jan. 1975, Halldór,
f. 27. nóv. 1902, d. 27 .sept. 1988,
Ásfríður, f. 26. sept. 1904, d. 20.
maí 1980, Sigurður Óskar, f. 6.
des. 1908, Rakel, f. 23. júní 1910,
Guðný Ingibjörg, f. 15. okt. 1911,
d. 21. nóv. 1988, Sesselja, f. 28.
jan. 1913 og Guðbjörg f. 11. febr.
1915, d. 21. okt. 1989. Þá tók
móðir þeirra til sín sem sitt eig-
ið barn Margréti H. Vilhjálms-
dóttur.
Hinn 20. júlí 1926 giftist Krist-
Það var mikil gæfa fyrir ungan
dreng úr kaupstað að vera á sumr-
in í sveit á góðu heimili hjá in-
dælu fólki. Þegar ég kom í fyrsta
skipti til slíkrar dvalar vorið 1954
til þeirra heiðurshjóna Kristínar
Sigvaldadóttur og Jóns Pálssonar
í Þórunnarseli í Kelduhverfi, fann
ég strax að þarna yrði gott að
vera; allt í traustu jafnvægi þar
sem saman fór hörð lífsbarátta,
virðing fyrir vinnu, dýrum og jarð-
argróðri og einstök umhyggja fyr-
ir mannfólkinu. Yfir allri þessari
tilveru sveif síðan létt lund þeirra
hjóna, sem aflaði þeim vinsælda
og trausts í sveitinni og virkaði
eins og segull á ættingja og vini
frá fjarlægum stöðum, sem fjöl-
menntu oft í Þórunnarsel á sumr-
in. Þá var mikið um að vera á
bænum og margt skrafað og
ín Jóni Pálssyni frá
Svínadal í Keldu-
hverfi, f. 29. ágúst
1900, d. 2. mars 1966.
Þau eignuðust fimm
börn. Þau eru: 1) Ás-
laug, f. 26. febr. 1927,
hún býr í Kópavogi.
Hún var gift Aðalsteini
Gíslasyni, f. 16. júní
1913. Börn þeirra eru:
Kristín, f. 8. maí 1946,
gift Hallgrími Indriða-
syni, Tryggvi Þór, f.
27. júní 1950, kvæntur
Svanhvíti Ingólfsdótt-
ur, og Vilborg, f. 9.
okt. 1954, gift Áskeli
Þórissyni. Dóttir Áslaugar_ með
Gísla Guðmundssyni er Ásrún
Björk, f. 22. nóv. 1963. 2) Sig-
valdi, f. 1. júlí 1928, hann býr á
Húsavík. Hann er kvæntur Ásthildi
Guðmundsdóttur, f. 1. júlí 1928.
Börn þeirra eru Guðmundur, f. 14.
apríl 1954, kvæntur Torfhildi Stef-
ánsdóttur, hann var áður kvæntur
Álfheiði Jónínu Styrmisdóttur,
Kristín, f. 30. okt. 1955, gift Vil-
berg Rúnari Jónssyni, Páll, f. 15.
febr. 1960 og Óskar, f. 10. okt.
1962, kvæntur Lindu Hildi Leifs-
dóttur. 3) Páll Þór, f. 1. des. 1930,
býr í Keflavík. Fyrri kona hans var
Guðmunda Sigríður Óskarsdóttir,
f. 11. júní 1938. Börn þeirra eru:
Eygló Erna, f. 19. nóv. 1958, gift
Gunnari Magnússyni, og Jón Örn,
skeggrætt.
Þau hjónin hófu búskap sinn á
Svínadal, föðurleifð Jóns, þar sem
nú er þjóðgarður í almenningseign.
Þarna bjuggu þau sannkölluðum
heiðarbúskap í mikilli einangrun í
nokkur ár, innan um öll undrin og
óviðjafnanlega fegurð náttúrunn-
ar. Þeir tímar voru Kristínu mjög
dýrmætir í minningunni og aldrei
þreyttist hún á að segja frá árun-
um í Svínadal þar sem lífið snerist
um að nýta náttúruna, beijast við
hana þegar stormar og hríð geis-
uðu og njóta þegar betur viðraði.
Þá naut frásagnargáfa Kristínar
sín best þegar hún lýsti þessu
mikla samspili náttúru, manna og
dýra. Aldrei hef ég kynnst öðru
eins stálminni á smá sem stór at-
vik; hún gat rakið löngu liðna at-
burði af ótrúlegri nákvæmni og á
MINNINGAR
f. 30. júlí 1960, kvæntur Sigríði
Magnúsdóttur. Síðari kona hans
er Sólveig Hulda Jónsdóttir, f.
1. ágúst 1934. Börn þeirra eru:
Guðbjörg Jóna, f. 12. sept. 1959,
gift Sigurði Hallmarí Isleifssyni,
Magnús Valur, f. 28. mars 1962,
sambýliskona Jóna Guðrún Jóns-
dóttir, Þórður, f. 27. mars 1963,
kvæntur Rhondu Graham, og
Kristinn Þór, f. 11. júní 1966. 4)
Eysteinn, f. 3. mars 1935, býr í
Keflavík. Hann er kvæntur Öldu
Þorvaldsdóttur, f. 26. des. 1941.
Börn þeirra eru: Jón Þorvaldur,
f. 1. febr. 1960, Sigurður Þór, f.
23. mars 1961, d. 1. júní 1961,
Sigríður Kristin, f. 6. maí 1963,
sambýlismaður Jónas Heiðdal
Helgason, Eiríkur Bjarki, f. 15.
júlí 1965, sambýliskona Hafdís
Kjærnested Finnbjörnsdóttir. 5)
Jóhann, f. 6. febr. 1948, býr í
Vestmannaeyjum. Hann er
kvæntur Guðbjörgu Engilberts-
dóttur, f. 31. des. 1950. Börn
þeirra eru: Heiðrún Lára, f. 8.
febr. 1968 og Þröstur, f. 6. apríl
1976. Langömmuböm Kristínar
em 37 og langalangömmubörn
em tvö. Kristín var húsfreyja í
Svínadal í Kelduhverfi 1926-
1936, síðan í Þórunnarseli í sömu
sveit til ársins 1963. Þá flutti hún
til Reykjavíkur. Hún vann fyrst
í mötuneyti Samvinnutrygginga,
en lengst af i eldhúsinu á Flóka-
deildinni. Áríð 1987 fluttist Krist-
ín til Húsavíkur og síðustu árin
dvaldi hún á Hvammi, heimili
aldraðra þar í bæ. Útför Kristín-
ar verður gerð frá Garðskirkju
í Kelduhverfi í dag og hefst at-
höfnin klukkan 14.00.
svo iíflegan hátt að ég var oft
sannfærður um að hafa upplifað
þá sjálfur.
Kristín Sigvaldadóttir var síð-
asta húsmóðirin á Svínadal. Nú er
þar þjóðgarður með Hljóðakletta,
Vesturdal og Jökulsárgljúfrin auk
hinna fjölmörgu undrastaða, sem
Jón og Kristín áttu að vinum. Lífs-
baráttan var vissulega hörð og fáir,
sem leggja leið sína þangað leiða
huganna að baráttu þess fólks, sem
þar bjó langt frá annarri byggð.
Kristín tók þátt í henni með sínu
fólki en loks urðu þau að láta und-
an síga og fluttu til byggða og
settust að í Þórunnarseli. Þar
bjuggu þau næstu áratugina,
byggðu allt upp og ræktuðu með
börnum sínum af miklum myndar-
skap og smekkvísi.
Það var dýrmætt veganesti að
fá að vera með þessu góða fólki,
kynnast baráttu þess og viðhorfum
og taka þátt í daglegum störfum
þess, áhyggjum og gleði. Kristín
var ein af þeim konum sem settu
svip á umhverfi sitt með gæsku
sinni og óbugandi lífsgleði; ekkert
mannlegt var henni óviðkomandi,
ekki síst ef hún gat á einhvern
hátt liðsinnt öðrum og linað þraut-
ir. Og nú er hún horfin til annarra
heima og eftir stendur minning um
góða konu og gáfaða, sem var
mikils virði að kynnast og starfa
með.
Blessuð sé minning Kristínar
Sigvaldadóttur.
Ingólfur Sverrisson.
Amma mín, Kristín Sigvalda-
dóttir, er látin. Löngu lífi er lokið.
Hún ætlaði sér að verða níræð og
halda veislu. Það var hennar síð-
asta takmark og mikil gleðistund.
Ekkert veitti henni ömmu meiri
ánægju en veita vel og vita af nóg-
um mat í skápum og búri. Hún
gladdist mest ef aðrir nutu veitinga
hennar og gjafa. Hún amma var
gjöful, en ekki einungis á mat og
sokkaplögg. Ég fæddist á kvistin-
um hjá henni og öll sumur bernsku
minnar var ég hjá henni og afa.
Það var gæfa mín. Það var alltaf
sumar og sól. Aldrei man ég hafi
rignt, hvað þá blásið.
Amma sagði frá, hún sagði mér
frá lífínu og við hverju mætti bú-
ast. Það er mér minnisstætt. Amma
sagði mér líka frá bernsku sinni
sem var með afbrigðum erfið. Barn
að aldri vann hún hvíldarlaust frá
morgni til kvölds. Átta ára gömul
var hún lánuð, vann erfið verk og
slítandi, varð oft veik og örmagna
af þreytu. Fólkið var ekki vont við
hana, sagði hún. Hún var send út
í stórhríð til að leysa hey, fór með
hesta á milli bæja, hún skældi því
hún var svo lúin í hnjánum og ótta-
lega kalt. Ellefu ára fékk hún að
fara í skóla hjá lærðum kennara í
sex vikur. Kennarinn var góður við
hana, sagði að skriftin væri góð,
hann sagði: „Þið eigið að skrifa
eins og þessi stúlka.“ Henni fannst
stórkostlegt að hann skyldi segja
þetta. Þetta var í eina skiptið sem
ég man ömmu tala um það sem
hún gerði vel.
Hún sagðist aldrei gleyma hve
dýrlegt veðrið var þegar hún fór
fyrst fram í Svínadal í Vesturdal,
átján ára gömul. Það var logn og
sólskin, hún fékk ást á náttúrunni
KRISTIN
SIG VALDADÓTTIR
þarna innfrá. Hún hafði ráðið sig
sem ráðskonu hjá Páli bónda í
Svínadal. Þetta var vinna og vökur
en sumarið það besta sem hún
hafði lifað, lítil úrkoma og mikið
þurrkað af heyi. Hún giftist elsta
syni Páls, Jóni. Með honum átti
amma fimm börn. Oft hef ég undr-
ast hvemig afi og amma komust
af á Svínadal svo langt frá allri
byggð. I Svínadal tók hún á móti
hópum af útlendu ferðafólki sem
var að skoða undur íslenskrar nátt-
úru. Enginn gerði boð á undan
sér. Hún bauð þeim nýbakað brauð,
smjörið sem hún strokkaði, heim-
gerða osta, kjötið sem hún hafði
soðið niður, mjólkina sem hún
mjólkaði um morguninn og skyrið
sem hún gerði. Þegar ég gat ekki
með nokkru móti skilið hvernig
hægt var birgja sig upp til margra
mánaða í senn, sagði amma að sig
hefði aidrei skort mat. Því til sönn-
unar sagði hún að kvöld eitt
snemma vors, þegar tíu Englend-
ingar og íslenskur fararstjóri stóðu
á hlaðinu í Svínadal, hafi hún spurt,
„hvort má bjóða ykkur kaldan mat
eða heitan?" Eftir 11 ára búskap
í Svínadal fluttu afi og amma í
Þórunnarsel. Þar bjuggu þau þar
til þau fluttu til Reykjavíkur. Erill-
inn og asinn varð afa um megn,
stuttu síðar veiktist hann og dó.
Amma aðlagaðist lífinu í Reykja-
vík, hélt áfram að baka og bjástra,
seldi kleinur og flatkökur kaup-
manninum á næsta horni, tók þátt
í starfi kvenfélaga og sinnti vinum
og ættingjum. Hún vann mikið og
ferðaðist til útlanda að minnsta
kosti árlega. Það hafði hana aldrei
dreymt um. Síðustu æviárin bjó
amma á Húsavík og naut þar ein-
stakrar umhyggju Ásthildar
tengdadóttur sinnar og sonar síns
Sigvalda.
Líf ömmu minnar er eins og
annarra íslendinga sem lifað hafa
frá upphafi þessarar aldar, saga
mikilla breytinga. Það fannst henni
sjálfri. Hún var þakklát og bjart
var yfir minningum hennar. Ég
segi eins og dóttir mín sem skrif-
aði um langömmu sína níræða: „í
hugum okkar sem höfum lært sög-
urnar hennar eru gljúfrin, dalurinn
og tóftir gamla bæjarins kennileiti
í sögu hennar og sögu okkar
sjálfra."
Kristín Aðalsteinsdóttir.
Nú þegar elsku Kristín amma
er fallin frá langar mig fyrir hönd
ÞORBJÖRG
SIG URFINNSDÓTTIR
+ Þorbjörg Sig-
urfinnsdóttir
var fædd í Vest- í
mannaeyjum hinn I
5. júní 1949. i Hún
lést á Sjúkrahúsi
Vestmannaeyja |
hinn 27. nóvember
síðastliðinn. For-
; eldrar hennar voru
Anna Ester Sigurð-
ardóttir, f. 18. nóv-
ember 1919, d. 19.
janúar 1980, frá
Vestmannaeyjum,
og Sigurfinnur Ein-
arsson verksljóri,
f. 3. desember 1912, á Efri-
Steinsmýri í Meðallandi, síðar
Iðu í Biskupstungum, en í Vest-
mannaeyjum frá 1939. Bræður
Þorbjargar eru Einar
Sigurfinnsson af-
greiðslumaður, f. 14.
febrúar 1940, og Sig-
urfinnur Sigurfinns-
son, myndlistarkenn-
ari og meðhjálpari,
f. 18. júní 1944, giftur
Þorbjörgu Júliusdótt-
ur.
Hinn 15. október
1966 giftist Þorbjörg
Kristjáni B. Laxfoss.
Þeirra synir eru: 1)
Gunnar Laxfoss, f.
21. maí 1965. Dóttir
Gunnars er Erla
Fanný, f. 19. ágúst 1985. Gunnar
er búsettur í Bandaríkjunum. 2)
Gísli Árni, f. 12. september 1966,
kvæntur Svövu Vilborgu Ólafs-
Með þessum fátæklegu orðum
rvil ég kveðja systur sem látin er
langt um aldur fram, 47 ára göm-
ul, eftir erfið veikindi sem hún hef-
ur barist við í þijú ár. Sá sami sjúk-
dómur dró móðurömmu okkar til
dauða rétt eldri en systir mín var,
er hún lést. En Þorbjörg systir bar
nafn ömmu okkar.
Þorbjörg var fædd í húsinu
-Fagradal í Vestmannaeyjum. Man
ég vel það kvöld þegar Anna ljós-
móðir kom fram þar sem sátum,
við tveir bræðurnir tveir, ég rétt
fimm ára og Einar bróðir á því tí-
unda, með föður okkar sem verið
hafði á hlaupum með sjóðandi vatn
og annað fyrir ljósmóðurina, en á
þessum árum fæddu konur börn sín
heima í allflestum tilfellum. Til-
kynnti hún okkur að fædd væri lít-
il dóttir og systir. Foreldrar Þor-
dóttur og búa þau á Sauðár-
króki. Dóttir þeirra er Silvía
Rut, f. 18. febrúar 1995. Svava
átti tvö börn fyrir, þau Hafdísi
Björk og Hrein Marinó. Þor-
björg og Kristján slitu samvist-
um. Síðari eiginmaður Þor-
bjargar er Viðar Sigurbjörns-
son, en þau gengu í hjónaband
26. desember 1969. Viðar er frá
Akureyri og er fæddur 20.
mars 1947. Eignuðust þau einn
son, Sigurbjörn Einar, f. 18.
janúar 1977. Foreldrar Viðars
eru Sigurbjörn Svavar Bjarna-
son, f. 17. sept. 1921, d. 8. júní
1993, og Axelina Stefánsdóttir,
f. 15. sept. 1924. Þorbjörg og
Viðar hafa allan sinn búskap
búið í Vestmannaeyjum, nú síð-
ast í Foldahrauni 42. Auk hús-
móðurstarfa vann Þorbjörg við
fiskvinnslu mikinn hluta starfs-
ferils síns.
Útför Þorbjargar verður
gerð frá Landakirkju í Vest-
mannaeyjum í dag og hefst at-
höfnin klukkan 14.
bjargar voru Anna Ester Sigurðar-
dóttir, sem látin er fyrir 16 árum,
og Sigurfinnur Einarsson verkstjóri
hjá Isfélagi Vestmannaeyja til
margra ára. Uppvaxtarár okkar
Þorbjargar voru mjög náin, þar sem
kom í minn hlut að passa og líta
eftir litlu systur þegar foreldrar
okkar voru í vinnu. En móðir okkar
vann á þessum árum yfir hávertíð-
ina, svo sem var svo títt með hús-
mæður á þeim tíma, og var þá
gjarnan unnið fram á nótt. Vann
hún alla tíð hjá Fiskiðjunni hér í
Eyjum.
Húsið Fagridalur stóð við Báru-
stíg 16 og var í hjarta miðbæjar-
ins. Fjöldi húsa var þarna í nábýli,
en hafa nú flest verið rifin. Stóðu
húsin þvers og kruss og stutt á
milli þeirra, enda oft kallað Þykkvi-
bærinn. Þarna var mikið af börnum
sem léku sér saman í þeim leikjum
sem þá tíðkuðust, eins og fallin
spýta, öll skip úr höfn o.fl. o.fl. Var
fimm til tíu ára aldursmunur ekki
til trafala, allir léku sér saman og
leita margar góðar minningar fram
í hugann frá þessum tíma okkar í
Fagradal. Frá Fagradal fluttum við
á jólaföstu 1959 í nýtt hús á Há-
steinsvegi 55. Þar tóku unglingsár-
in við, og eignuðumst við nýja vini,
hvort í sínu lagi. Liðu þannig árin,
en árið 1964 kynntist Þorbjörg ung-
um manni, Kristjáni Laxfoss, og
gengu þau í hjónaband. Með Krist-
jáni eignaðist Þorbjörg tvo syni, þá
Gunnar Laxfoss, og Gísla Árna.
Þorbjörg og Kristján slitu samvist-
um. Gunnar, sonur Þorbjargar, er
búsettur í Bandaríkjunum og náði
hann að koma heim til Eyja og eiga
góða stund við sjúkrabeð móður
sinnar áður en hún lést.
Ég kveð þig, systir, og bið al-
máttugan Guð að blessa þína minn-
ingu, armar hans umvefja þig þar
sem þú nú ert.
Viddi minn, Gunnar, Einar, Gísli,
Svava og börn, pabbi og Guðrún,
sem hefur reynst henni svo vel og
okkur öllum, ykkur bið ég sömuleið-
is Guðs blessunar í sorg ykkar.
Að lokum langar mig að ljóð eft-
ir föðurbróður okkar, Sigurbjörn
Einarsson biskup, birtist með:
Nú hverfur sól í haf
og húmið kemur skjótt.
Eg lofa góðan Guð,
sem gefur dag og nótt,
minn vökudag, minn draum og nótt.
Þú vakir, faðir vor,
og vemdar bömin þín,
svo víð sem veröld er
og vonarstjarna skín,
ein stjarna hljóð á himni skín.
Lát daga nú í nótt
af nýrri von og trú
í myrkri hels og harms
og hvar sem gleymist þú
á jörð, sem átt og elskar þú.
Kom, nótt með náð og frið,
kom nær, minn faðir hár,
og legðu lyfstein þinn
við lífsins mein og sár,
allt mannsins böl, hvert mein og sár.
(Sigurbjöm Einarsson)
Sigurfinnur Sigurfinnsson.
Elsku Tobba mín, nú er kveðju-
stundin komin. Mikið fannst mér
erfitt að geta ekki verið hjá ykkur
síðustu vikurnar. En þú ert loksins
búin að fá hvíldina og allur sárs-
auki horfinn. Minningarnar hrann-
ast upp í huganum, og ég reyni
að brosa gegnum tárin. Það var