Morgunblaðið - 08.12.1996, Blaðsíða 7

MORGUNBLAÐIÐ
ur gæti allt. En mér var gerð grein
fyrir því að maður þyrfti að hafa
fyrir hlutunum.
Og svo vann ég í Fríðu frænku
í einn vetur, sem var annar yndis-
legur skóli fyrir mig. Þar gat ég
velt mér upp úr fortíðarjmánni sem
mér finnst svo gaman. Eg er minn-
ingasjúk. Og mér finnst svo gott
að sakna. Eg hendi aldrei neinu.
Ég á ennþá gatslitna leikfimisboli
og smádót og get saknað tímans
sem það tilheyrði. Ég er mjög mik-
ið fyrir smádót og drasl.“
Allt í einu dettur Margrét út úr
frásögninni af því hvernig stóð á
því að hún fór í leiklist.
„Ég þoldi aldrei ljóð, þegar ég
var krakki,“ segir hún. „Mér fannst
þau hallærisleg og hlægileg ...
allt þetta „myrkrið steypist yfir
mig “ og „naktar greinar ttjánna“
vesen. Eg fékk algeran bjánahroll.
0g ég var komin vel yfir tvítugt
þegar ég hætti að fá bjánahrollinn.
Þá uppgötvaði ég heim sem mér
finnst óviðjafnanlegur. Ég elska
ljóð; þennan leik að orðum sem er
svo stórkostlegt fyrirbæri. Ég er
meira að segja farin að skrifa ljóð
sjálf.. . þegar mér leiðist.“
Ha? Þegar þér leiðist?
„Nei, ekki leiðist,“ svarar hún
og skellihlær, „heldur þegar mér
finnst ég agalega ein og... æ,
þú veist, þessi tilfinning, þegar
maður þarf að fá að vera einn og
finna dálítið til.“
En ertu annars ekki mjög skap-
góð?
„Æ, jú - og fljót að gleyma.
Ég er með „alzheimer light,“ eins
og svo margir Íslendingar. Við
erum svo fljót að gleyma kuldanum
og við erum svo fljót að gleyma
snjónum og rokinu. Bara um leið
og sólin fer að skína.
Ég hef aldrei kunnað að vera í
fýlu. Mamma skildi mig stundum
ekki. Ég gat rokið inn í herbergi
og skellt á eftir mér hurðinni. Svo
kom ég syngjandi fram eftir hálfa
mínútu. Búin að gleyma.“
Og varstu líka svona glöð þegar
þú varst unglingur?
„Ja-há. Mér fannst gaman að
vera unglingur. Hún var svo yndis-
leg þessi tilfinning sem maður hef-
ur á unglingsárunum, þegar manni
finnst maður vera svo einstakur í
þessum heimi og er viss um að það
verði aldrei til neinn eins og maður
sjálfur. Þá getur maður allt. Ég
skildi ekki fullorðið fólk og vildi
alls ekki verða fullorðin.
En það hefur breyst. Ég hlakka
til að verða gömul kona. Mér finnst
gaman að eldast."
Krókaleiðir í leiklistina
Og svo fórstu í leiklistina.
„Já, ég fór nú krókaleiðir að því
að velja þegar þar að kom. Ég var
að hugsa um að fara í leiklistar-
þerapíu. Það vantar svo leiklistar-
kennslu inn í skólakerfið, til að
hjálpa börnum að tjá sig og virkja
sköpunarþörfina. Það vantar líka
meiri tónlist. Þessar tvær greinar
gætu hjálpað börnunum svo mikið
við það sem þau eru að gera; í
gegnum sögukennslu og hvað sem
er. Það er hægt að nota leiklistina
til að fara í gegnum heim annarra
með því að setja sig í þeirra spor.
Tónlistin kennir okkur ryþma og
takt, kennir okkur að hlusta og
skynja hreyfingu. Leiklistin kennir
okkur tilfinningu fyrir líkamanum.
Mér finnst alveg út í hött að láta
börn sitja á rassinum allan daginn.
Þau hafa svo mikla hreyfiþörf. Ég
man bara hvernig þetta var. Ég var
fljót með verkefnin, talaði alltof
mikið og var aldrei kyrr.
Og hvað heldurðu ... Þegar ég
byrjaði í leiklistarskólanum, var
það sama að mér og þegar ég
byijaði í tónlistarskóla sex ára;
skortur á þolinmæði. Skólakerfinu
hafði ekki tekist að lækna mig
þótt það hefði tuttugu ár til þess.
En ég ætlaði upphaflega í
„drammaþerapíu." Móðir mín vildi
að ég færi á skemmtilegan stað.
Það eru fáir skólar í heiminum sem
kenna þetta. Ég sótti um í Ung-
veijalandi. En ég hafði jafnframt
sótt um hér í Leiklistarskóla ís-
lands og svo þróaðist það áfram.
Ég komst alltaf lengra og lengra
í inntökuprófunum.
Ég veit ekki hvernig ég hefði
tekið því að komast ekki inn. Sjálf-
sagt hefði heimurinn hrunið í
andartak og síðan hefði ég gleymt
því; snúið mér að öðru.“
Margrét hefur haft nóg að gera
frá því hún útskrifaðist. Hún var
á samningi hjá Leikfélagi Reykja-
Ég heff aldrei áður
leikió svona „sexúelt"
hlutverk. Ég hafði allt-
aff sloppið við það í
skólanum þar sem ég
lék alltaf púkana og
villingana.
víkur í tvö ár og í haust gerði hún
árssamning við Þjóðleikhúsið.
„Ég reiknaði aldrei með því að
vera tekin inn í húsin,“ segir hún.
„Ég tók það aldrei með inn í mynd-
ina. Enda var það ekki markmiðið.
Mér fannst leiklistin svo frábær
sem söguform. Mér finnst alltaf
jafn undarlegt þegar ég heyri fólk
segja; „ég fer ekki í leikhús,"
vegna þess að við íslendingar erum
sjúkir í sögur. Við þráum að fá
að finna til með öðrum. Og leiklist-
in gæti komið að mjög miklu gangi
fyrir unglinga. Hjá þeim er öll
framþróun svo hröð. Það gerist
mest hjá manni á unglingsárunum
og það gerist allt svo hratt. Ungl-
ingar eru fljótastir að tileinka sér
allar nýjungar, til dæmis tölvur,
tónlist og nýja strauma. Þetta ætti
líka að geta átt við leiklistina.
Unglingar eru svo fljótir að snúa
hlutunum yfir í annað form og leik-
húsið er staður þar sem sögum er
snúið í annað form.“
Leikhúsið sameinar margar
listgreinar
„Leikhúsið er svo rnargt," segir
Margrét. „Það hefur sögu, tónlist,
myndlist. Og við þurfum að fá
rými til að meta þetta allt í einni
leikhúsferð. Leikhúsið sameinar
alla þessa þætti. Meira að segja
„fátæka leikhúsið," eins og það er
kallað; leikhús eins og við sjáum
hjá Benna Erlings (Ormstungu),
þar sem eru einn til tveir leikarar
og engin leikmynd. En þá notar
leikarinn líkamann sem myndmál
og röddina sem tónlist og áhorf-
andinn er hluti af rýminu.
Leiksýning er skírskotun til
tíma, eða atburða. Hún er ekki
fullkomin veröld. Sjálf hrífst ég
meira af því táknræna en af natúr-
alisma. Leikmyndin gefur eitthvað
í skyn, en er ekki fullkomin eftirlík-
ing af því sem við höfum í kringum
okkur. Við förum í leikhús til að
sjá okkur í mismunandi myndum;
sjá okkur í aðstæðum sem við
gætum lent í. Við lesum hreyfingar
og svipbrigði. Það gera sér ekki
allir grein fyrir því hvað ein lítil
hreyfing segir áhorfandanum mik-
ið. En það eigum við að notfæra
okkur.
Maður heyrir stundum sagt að
stór leiksvið séu úrelt, en ég er
ekki sammála því. Ballettinn og
óperan nota sér stærð sviðsins og
maður heyrir aldrei að leiksviðið
sé of stórt fyrir söngvarann og
dansarann. En það er stundum
sagt að það sé of stórt fyrir leikar-
ann. Það er vegna þess að við fyll-
um ekki út í það, náum ekki að
fylla út í það, eða gleymum að
fylla út í það, vegna þess að við
erum svo upptekin af realismanum.
Við verðum að teygja betur úr
okkur til að ná til áhorfenda; vera
meira abstrakt eða súrrealísk."
Langar að læra meira -
eitthvað sem tengist leiklist
Sem fyrr segir er Margrét á
árssamningi hjá Þjóðleikhúsinu og
er sátt við sinn hlut þar. Hún leikur
afar spennandi kvenhlutverk og
hefur nægan tíma til að vinna
þau. En hvað tekur við eftir þetta
ár?
„Ég er sjálf með ýmis verkefni
sem mig langar til að vinna að.
Núna hef ég tíma til að grúska
og hugsa um þau. En þau þurfa
tíma og verða ekkert tilbúin strax.
Annars hef ég aldrei áhyggjur
af því sem gerist næst. Það kemst
ekki inn í forritið hjá mér. Það
gerist bara.
Mig langar til útlanda. Mig lang-
ar svo til að læra meira að ég er
alveg veik. Og það tengist auðvitað
allt leiklistinni. Það er hægt að
læra svo margt sem tengist henni.
Ég er mjög fegin að hafa verið
að vasast í öllu þegar ég var
krakki. Það nýtist mér allt núna,
tónlistin og hreyfingin. Það er eng-
in tilviljun að ég skyldi velja leik-
listina. Hún sameinar allt sem ég
hef verið að byggja upp. Leiklistar-
skólinn sameinaði allt sem ég hafði
áhuga á og því varð hann fyrir
valinu. En ég gerði mér ekki ýkja
miklar hugmyndir um vinnu leikar-
ans.
Það eina sem ég vissi var að
leikhúsið fjallar um fólk. Og fólk
og mannlegar tilfinningar eru
áhugamál mitt.“
SUNNUDAGUR 8. DESEMBER 1996 B 7
DP1 taska fyrir
geislaspilara og
geisladiska.
Verö kr. 1.795
CDT508 taska
fyrir 50 geisladiska
og 8 kassettur.
Verö kr. 2.995
RDC50 standur
fyrir 50-1 00
diska.
DPC2 taska fyrir
geislaspilara og
1 2 diska.
Verð kr. 1.995
RDA50 standur
fyrir 50-100
diska.
Verð kr. 2.795
CP1 taska fyrir
vasadiskó og
fjórar spólur.
CC24 veski fyrir
24 diska.
Verð kr. 1.1 95
CC60 veski fyrir
60 diska.
ÁRMÚLA 38 SHVn 5531133
geisladiskageymslur
og töskur sagMLeg gjaf
á górnu a
vasaRNiR gaNga á miLLi
Heima og feRÐageymsLa
Algjör nýjung í geisladiskageymslum.
Tekur fjórum sinnum minna pláss
og mjög auðvelt að finna diskana.
Verð kr. 1.895
Verð kr. 1.795