Alþýðublaðið - 12.12.1933, Síða 1

ÞRIÐJUDAGINN 12. DEZ. 1933.
XV. ÁRGANGUR, 40. TÖLUBLAÐ
SITSTJÓRI:
F. g. VALDGHARSSON
_ . ^ JTGEFANDI:
DAGBLAÐ OG VIKUBLAÐ alþýðuflokkurinn
ÐAQBLAÐIÐ (teraar út aHa vlrka daga M. 3—4 giMefris. Askrlitagjald kr. 2,00 & mánuöl — kr. 5,00 fyrlr 3 rnánuðl, ef greitt er fyrlrfram. t lausasölu kostar blaöiö 10 aura. VIKUBLAÐIÐ
kemur út ú hverjum miövikudegl. Það kostar aðeins kr. 3,00 ú úri. j pvl blrtast allar helstu greinar, er birtast l dagblaöinu, fréttir og vlkuyfirlit. RITSTJÓRN OQ AFGREIÐSLA Alpýöu-
biaðsir.s er vio Hverfisgðtu nr. 8— 10. SlMAR: 4900' afgreíösia og ouglýsingar, 4901: rltstjórn (Innlendar fréttlr), 4902: ritstjóri, 4903: Vilbjúlmur 3. Vilhjúlmsson, blaöamaður (heima),
MagnúS Ásgeirsson, blaöamaöur, Framnesvegi 13, 4904: P. R. Vatdemarsson. rltstjóri, (heima), 2937: Sigurður Jóhannesson, afgreiöslu- og auglýslngastjórt (helmaL 4903: prentsmiðjan.
600. lll P..d,
Alfiýðublaðsins, siðan pað
stækkaðl var
6'Sli MagnðSíon,
Njálsgðta 11.
Hann fær blaðið ðkeypis
i taeilt ár
Flokkar BAiaðarbankans:
Tryoovi Þórtaalisson. aðalbankastjóri
B]a>ni Ásgeifsson, bankastjóri
Jón í Stóradai, forstjóri Kreppnlánasjóðs
Hannev Jónsson, starfsmaðnr Kreppulánasjóðs
Páil figgert Ólason, fyrv. bankastjóri
Halidór Stefánsson forstjóri Brnnabótaféiagsins
Ti'jjggvt ÞórhallsSfOn,
aTk'lbmkœiqóri Búna’ðarbankÞns
'Og formað.ar, „bœnd\afk)kksins“,
Alþýðublaðið skýrði í gær írá
úrsögn þdrra. Tryggva Þórhalls-
isonar og Halldórs Stefán:sis-o!n;a'i{
úr Franiisr)k narflokk num og að
Tryggvi Þórhal'lsson hefði lýst yf-
ir því, að hann muni nú gangast
fyrir stofnun inýs flokks, er að
líkindiuim verður nefndur „Bænda-
fliokkurinn“. Hefir Tryggvi Þór-
halisson ekki dregið dul á það f
viðtah við menn síðustu daga, að
hann muini gera alvöru úr stofn-
un hins nýja flokks.
Munw hinir fjórir „bnottviknu"
þingmenin úr Framsóknarflokkn.-
um ræða um stofnun fLokksinis
þessa dagana, og hafa hafið ýms-
an undirbúini’ng til þess.
Hið fyrsta, er Alþýðublaðið hef-
ir frétt af þeim undirbúningi, er
það, að Hannesi Jónssyni, aem
eins og kumníugt er hefir verið
vikið frá stöðu sinni sem kaup-
félagisstjóri á Hvammstanga, vcrði
útmgrnx slaxXa við Krsppuláw>
sjóð, en Jári í Sióradal hefn' nú
pegdj} kmnað starf vi§ hann, sem
efnn af finemur forstjórum. Verða
þá allmargir af stofnendum hins
nýja „bændafliokks“ áhajngandi
Búnaðarbainkainum eða starfsimienm
við hann, og ámeitanliega því lík-
ast sem fliokkurinn sé stofnaður
urn hanin. Því að aúk þeirm
Tryggva ÞórhaLLssonár og Páls
Eggerts Ólasonar, núverandi og
fyrverandi aðalbánkastjóra bank-
ans, sem vafalaust verða aðail-
menn hiinis nýja flokks, mumu
bankastjórarnir Bjajjni Ásgeirsson
og Pétur Magnúisson standa hom-
uan mjög nærri eða jafnvel ga'nga
í hann þegar frá byrjuin.
Er auðvitað hvorki vanþörf á
því, að bamkinm eigi sterka og á-
hrifaríka stuðningsmenm, né á
hin.u’- að bankastjórar hans fái
sér aufcavinnu við öininur störf en
þeir hafa á hend|i í bíyikaimim, og
ekki mun hinum inýja flokki veita
,af þótt harnn éigi sterka stofnun
að bakhjaili, því að víst er a‘ð
Samband ísl. samvinnuféLaga mun
fylgja hinúim hlutamum af Leifum
FramsóknarfLokksims óg styðja
þau samtök hér eftir sem hingað
tiL.
En þegar þess er gætt, að
rneira en heiimiingur af bæmdum
landsims hefir sótt um lám úr
Kreppulánasjóði, til pess að hos,a,
sig við skuldtr sínar við Sam-
bandið, og þeir Jðn í Stóradal og
Hannes veita Kieppuláinasjóbi for-
stöðu, þá er ekki hægt að segja
annað en að hinum unga og upp-
renjiamdl „bændafLokki" virðist
vera vel borgið.
Búsbrnni ð Siglnfirði
Siglufi'rði í morgun.
Hús Gunnars Jóhawnisisoiniar for-
manms Verkahiajnmiafélagsi'ms á
Siglufirði bramn í gærkvöldi til
kaldra kola. Eldurinn kom upp
kl. 9 um kvöldið og varð engu
bjargað.
Enginm var í húsimu, þegar
kviknaði í, og er því ókunimugt
uím upptök eldsins. Húsið og
nokkuð af mniamstokksmumum var
vátryggt.
(Skv. skeyti frá fréttaritara Al-
þýðublaðsíns á Siglufir'ði.)
FYRSTI SENDIHERM RANDA-
RÍKJANNA f SOVET-RÚSSMNDI
kominn til Moskva
Londom í gærkveldi. FO.
Wil'Iiam Bullitt, hinn inýsikip-
aði sendiherra Bandaríkjanina í
Moisfcva, kom þaingað í dag, og
Leggur fram skipunarbréf sitt á
miorgun. Það er ekki ætlum harns
að dveljia lengi að þessu sinmi,
heldur velja sendiherriabústað og
hverfa síðan heim og ráða sér
samverkamienn.
jafnaðarmanna og
bændafiokksins
í Danmörkn.
Aforðir bænda hækka
Aoknir skattar tii hjálpar
atvinnnleysingjum
Stjórnarflokkarnir tveir og
vinstri fLokkurinn komust á föstu-
dagskvöld að samningurn um
laush kreppumálanna, semr vænta
má að sámþ.yktir verði í Ríkis-
þingimu í lagaformi. Samkomu-
lag hefir orðið um kormsöluskipu-
lag, sem hækkar verð á aöfiuttu
korhi upp í 12 til 13 kr., kjöt-
söluskápulag, sem hækkar slátr-
unarskattimin alt að því til helm-
inga, smjörsöluskipulag, sem
tryggir seljendum tveggja króniu
ög fimtán aura lágimarksverð á
kg. af smjöri, og _smjörUki:sskatt
25 auínat ákg., sem bætist við út-
söluverð.
Beinn skaltanhi
til, hhis vpmbera verðitr eimnig,
kmjinn itm, sem nemiir 10 af
kimdmðt af álagðrí skattupphœð
fiesrn árs. AtviunuLeysishjálpin
stariar til 1. mai, og er þ.ar með
átt við vtðbótarhjáip, sem getur
numið frá 90 upp í 108 daga.
Kjöti tif atvinnuleysingja skal út-
býta fyrir 4 miljónir króna, og
ismjörlíki fyrir 5 miljónir króna.
Smjörlíkisútlátin aninist hreppar
og bæjarfélög, en fá aftur á rnóti
2 miLj. kr. styrk frá ríkinu. Samn-
ingurinln inniheldur einnig ákvæði
um framkvæmd vaxtabreytinga-
Laganna, þ. e. töku vaxtalægri
Lána til greiðslu vaxtahærri lána.
Skattaokinn rennor til
atvinnuleysingja
Skatksr, allir\, sem pessir laga,-
bálkur gerjr r,áð fijrír renrrn í tséfr.
stfíkm sjóð, sem greiðir kostnafi
við ahvkinuleyslngjahjálpina.
Tekjum hennar vierður eiinnig var-
ið til styrktar landbúnlaðiinum, eft-
ir nánari reglum, sem þar um
verða settar síðar.
Fjármáiah'lið samningalnnia lítur
þannig út: Ætlað er, að korntoll-
uriinn gefi 10 milj. kr., smjörtoll-
uriimi 7 milj., smjörlíkisskattur-
inn 15 milj., beiini skattaukinin 5
milj., alls 37 milj. kr. Hér af
yerður varið til atvmmileysis-
■strjrkja 11 milj. kr,, og leggi hæpp
arnir 1/3 á móti því, 4 milj. til
kjötútláta, 5 milj. til smjörútláta,
2 milj. tiil styrktar hreppum og
bæjum, eftir verða þá 15 mi'lj.,
isem verja síkal ti'l stynktar land-
búnaðinum.
(Tilk. fná sendlherm Da\mi Fú.)
OEIRÐIRNáR A SPANI
HALDA ÁFRAM
SetnliO fi ýmsnna borgum hðfir gengiO fi liO
meO nppreistafmonc um

Frá götnóeirðum á Spáni.

:

i||| IJ
;

Emkaskeyti jrá jréitartbmi
Kaupmannahöfn í morgun. .
Spönsku ráðhierrai]n.ir seinda inú
'hver í kapp víð anhan tilkynjning-.
ar út um.það, að.stjórnin sé ör-
iugg í sessi og hvarvetna yfir-
sterkari uppreisnannönnum.
Þó fara ó'eirðirna'r og uppþotin
sí'vaxaindi og úr öllum landshlut-
um berast fregnir um blóðsút-
hieliingar.
Enn eru allar fréttir mjög ó-
greiniiLegar vegna ritskoðunar,
sem framkvæmd hiefir verið sam-
kvæmt heimild í lögum þeim um
hernaðarásitand, sem gefin voru
út fyrir nokkrum dögum.
Sprengikúlum er varpað á
isitræti biorganna og tundursprieng-
ingar og götubardagar er,u dag-
legir viðburðir. Setulið stjórnar-
innar í ýmsurn borgum hefir
(gengið í lið með uppmisinarmönn-
um, ien þó orðið að lúta í Lægra
haldi fyrir enn meiri herafla, sem
enn er tryggur stjórninni. Mörg
hund,ruð manins hafa beðið bana í
óeirðunum.
1 Valencia var járnbriautarbrú
sprengd í loft upp. Hraðlestin
siem gengur milli BaroeLona og
Sevilla, hrapaði niður í djúpt gil,
oig fórust fLestir farþiegannia.
Menn óttast ansherjarverkfall,
en þó ier en|n talið óvíst, að jafii-
aðarmenn taki þátt í því.
Innainríidismálaráðherra'nn hélt
fræðu í útvarpi'ð í gær, og gerði
FAGRA VERÖLD
ljóð eftir Tóirnas Guðntundsson,
er ný'ieSa komin út. Þessarair
skemtilegu og skáldLegu ijóða-
bókar verður getið ýtarlega. hér í
blaðinu áður en langt um líður.
hann þ.a,r lítið úr uppreisinarliætt-
un.ni. Leggja menn' þó ékki' al-
ment trúnað á yfirlýsiingar hans,
því að aliar fregnir, sem frá
Spáni berast, segja frá blóðsút-
lieLlingum, sprengiínum og í-
kveikjum.
STAMPEN.
Madrid í morgun. UP. FB.
InnainrMsráðherrainin hefir til-
kynt, að eftir öllum líkindum að
diæma sé ógnaröldin nú brátt á
enda. Alt var með tiltölulega
kyrrum kjörum í Madrjd í nótt
og kyrrara en nokkru siinini sið-
an er byltingiln hófst. Eininig var
alt með sæmilega kyrrum kjörum
í Baroeiiona. — Alment urðu menn
ekki við ávarpi anarkista um allls-
herjarverikfail, en tilraunir til
vinnustöðvuinar oru sumsistaðar
gerðar í gær og sumsstaðar
voru hafin verkföll ,en ekki er
búisit við að þau standi lengi.
I ýmisum borgum bar þó á ó-
eirðum í nótt og á stöku stað
voru hermdarverk umiin, Surns
staðar var varpað sprengikúlulii
og gerðar tilraunir til íkveikju,
— Rannísökn, hefir farið fram út
af slysinu hjá Puig, þar sem járn-
brautarLest var hLeypt af tein-
unum. Biðu þar átján menin bana.
Sprengikúla hafði ekki verið sett
á teinana, eiins og ætlað var í
fyrstu, beldur höfðu teinarnir ver-
ið rifnir upp á nokkrum kafla
brautarinnar.
London í miorguin. FO.
Otlendingar á Spáni hafa gert
tilraun til þess að kiomast úí úr
la'ndinu og til Gibraltar, sem er í
höndum Breta, en verkfallsmsnn
vöxnuðu, þeim farar yfir landa-
miærin í gær. Brezku yfirvöldin
.1 Gibraltar hafa lagt strangt bann
við því, að nokkrir færu þaðan
inn á Spán.