Morgunblaðið - 11.12.1996, Blaðsíða 6
6 C MIÐVIKUDAGUR 11. DESEMBER 1996
MORGUNBLAÐIÐ
MARKAÐIR
Fiskverð heima
Þorskur
Ktíkg
Faxamarkaður
Fiskmarkaður
Hafnarfjarðar
Fiskmarkaður
Suðurnesja
Alls fóru 183,7 tonn af þorski um fiskmarkaðina þrjá hér syðra
í síðustu viku. Um Fiskmarkað Hafnarfjarðar fóru 22,4 tonn á
95,20 kr./kg. Um Faxamarkað fóru 59,7 tonn á 78,13 kr./kg
og um Fiskmarkað Suðurnesja fóru 101,6 tonn á 107,90 kr./kg.
Af karfa voru seld 34,7 tonn. í Hafnarfirði á 92,79 kr. (0,61), á
80,00 kr. (1,31) á Faxamarkaði, en á 74,25 kr. (32,71) á Fiskm.
Suðurnesja. Af ufsa voru seld 57,1 tonn. í Hafnarfirði á 64,82
kr. (2,91), á Faxagarði á 61,63 kr. (2,31) og á 63,67 kr. hvert
kíló á Suðurnesjum (51,91). Af ýsu voru seld 132,8 tonn á
mörkuðunum þremur hér syðra og meðalverðið 97,79 kr./kg.
KrAg
60
Nóvemb.
Desemb
44.v|45.v 14&vt 47.v l4&v 149.
Fiskverð ytra
Þorskur« » Karfi o:=n.> Ufsi aw
Eingöngu var seldur fiskur úr gámum í Bremerhaven, Þýskalandi, í síðustu
viku. Þar af voru 138,0 tonn af karfa seld á 103,99 kr./kg.
Eingöngu var seldur
fiskur úr gámum í
Bretlandi í síðustu
viku, samtals 464,6
tonn á 147,01 kr./kg.
Þaraf voru 104,5
tonn af þorski seld
á 144,61 kr./kg.
Af ýsu voru seld
213,3 tonná 117,07
kr./kg, 64,3 tonn af
kola á 211,88 kr./kg
og 9,0 tonn af karfa
á125,23 kr./kg.
Hollendingar „fjárfesta“
í íslenska fiskiðnaðinum
„SEM stendur er útilokað að
UqPq orioinc ló+íð „hreinræktað“ hollenskt fyrirtæki
„naid tiueiliss IdUU hefji starfsemi á Islandi. Sam-
í té tækniaðstoð“ “ !ö^m mef
íslensk fynrtæki í fískvinnslu
starfa með erlendum fyrirtækjum, en meirihlutaeign verður að vera í
höndum íslendinga. Á þessum grunni hafa tvö fyrirtæki frá bænum Urk,
Piet Baarssen hf. og Gebroeders Hakvoort hf., hafið fiskverkun og versl-
un með fisk á íslandi."
Á þessa leið hefst grein í hol-
lenska dagblaðinu Visseríjnieuws
nýlega, en þrátt fyrir að hollenska
blaðið nefni ekki íslensku fyrirtækin
með nöfnum, er samkvæmt heimild-
um Morgunblaðsins, átt annars
vegar við Suðurnes hf., sem Piet
Baarssen hf. er sagður hafa fjár-
fest í, og hinsvegar Fisk 2000 hf.,
sem nýlega var stofnað á Blönduósi
og Gebroeders Hakvoort hf. sagt
eiga hlut í.
Áhugi á samvinnu
Hollenska dagblaðið hafði m.a.
samband við Cees Gravendaal,
landbúnaðarfulltrúa hollenska
sendiráðsins í London, en það lítur
eftir hagsmunum Hollendinga á
íslandi. Hann sagði að ekkert hol-
lenskt fyrirtæki væri starfandi í
fiskiðnaði á íslandi án meirihluta-
þátttöku íslendinga þó töluverður
áhugi væri á samvinnu hollenskra
og íslenskra fyrirtækja. „I þessu
fyrirhugaða samstarfí er áhersla
lögð á vinnslu og pökkun á hálftil-
búnum fiskréttum. Þessi fram-
ieiðsla verður send fryst frá íslandi
til Hollands til frekari vinnslu,"
sagði Gravendaal og bætti við að
með lögunum um samvinnu við er-
lend fyrirtæki gætu íslendingar
áfram fylgst með framvindu mark-
aðarins í Evrópu. Fiskur væri mikil-
vægasta tekjulind íslands og kæmu
um 80% þjóðartekna frá fiskiðnaði
og um 20% frá landbúnaði.
Deilur í bæjarstjóm
Deilur hafa m.a. risið í bæjar-
stjórn Urk í Hollandi vegna athafna
fiskmarkaðar bæjarins á íslandi,
eins og blaðið staðhæfir, en á fundi
efnahagsnefndar bæjarstjómar Urk
nýlega var stjórn fiskmarkaðar
bæjarins harðlega gagnrýnd fyrir
að vera í samkeppni við einkafyrir-
tæki frá Urk. Pieter Bos, bæjarfull-
trúi, sagði að hér væri verið að
setja fótinn fyrir einkafyrirtæki,
sem með mikilli vinnu og fyrirhöfn
hefðu þegar haslað sér völl á ís-
landi.
Framkvæmdastjóri fiskmarkað-
arins í Urk, Teun Visser, vísaði
sömuleiðis gagnrýninni á bug og
sagði að hugsanlega mætti gagn-
rýna það að markaðurinn hefði ekki
fyrr leitað til íslenskra fiskimanna.
Visser sagðist fyrst og fremst hafa
áhyggjur af atvinnuástandi staðar-
ins og til þess að tryggja stöðuga
atvinnu, væri innfiutningur á óunn-
um físki nauðsynlegur.
Vinna fiskinn á íslandi
Piet Baarssen, fiskheildsali í
Urk, hefur um árabil látið verka
fyrir sig fisk á íslandi og á síðast-
liðnu sumri hóf fiskverkunarfyrir-
tækið Gebroeders Hakvoort eða
Hakvoort-bræður vinnslu á íslandi,
eftir því sem blaðið staðhæfir, en
þessi tvö fyrirtæki frá Urk hafa á
síðastliðnum tíu árum keypt rauð-
sprettu og sandkola frá íslandi.
Mikilvæg ástæða fyrir því að vinna
fiskinn á íslandi er að óunninn fisk-
ur er tollaður, en það á ekki við
um flakaðan fisk, segir í frétt hol-
lenska blaðsins.
Piet Baarssen og Tiemen Hakvo-
ort hafa í viðræðum við Teun Viss-
er látið í ljós óánægju vegna fyrir-
hugaðrar hráefnisöflunar fiskmark-
aðarins í Urk á íslandi. Baarsen
telur að verðfall muni verða á mark-
aðnum í Urk vegna innflutnings á
fiski frá íslandi, þar sem þessi fisk-
ur muni, eftir margra daga ferða-
lag, verða lélegri en fískur hol-
lensku bátanna. „Það sést líka ger-
ast vegna óþverrans, sem við erum
að fá frá Englandi, en því miður
er físki sjaldan hafnað, það kemst
allt inn á markaðinn. Það er fyrir
okkur jafnóhagstætt og fyrir físk-
seljendur. Það væri mun betra fyrir
markaðinn að fá meiri físk frá hol-
lenskum bátum. Það er hægt með
því að bjóða söluaðilum og kaup-
mönnum meiri og betri aðstöðu.
Slíkar aðgerðir hefðu mun jákvæð-
ari áhrif en innflutningur frá fjar-
lægum mörkuðum," sagði Baarss-
en.
„Ég mun veija það sem ég hef,“
sagði Baarssen, en hann kaupir
árlega fisk fyrir um það bil 25 millj-
ónir gyllina á markaðnum í Urk.
„Flökunin er staðsett á íslandi til
að tryggja hámarksgæði. Þrátt fyr-
ir það fáum við einnig ferskan físk
frá íslandi. Þar höfum við sambönd
við íslenska báta, sem selja okkur
allt sem þeir veiða samdægurs.
Það, sem ekki er hægt að verka á
íslandi, flytjum við hingað á fímm
dögurn."
Styður aukinn innflutning
Að sögn Teun Visser styður
Verslunarráð Urk tilraunir til þess
að auka innflutning á ferskum
fiski frá Islandi til Urk, en ritari
samtaka fiskheildsala í Urk, Al-
bert Romkes, sagði að samtökin
hafí ekki tekið afstöðu í málinu.
Albert Romkes, sem sjálfur er
stjórnarformaður í stóru útgerðar-
fyrirtæki, Neerlandia, telur hveij-
um og einum frjálst að kaupa fisk
þar sem þeim sýnist. „Markaður-
inn í Urk berst iíka fyrir sínum
hluta, en verði þetta að deilumáli
og útlit fyrir að hagsmunir fisk-
kaupmanna verði undir, þá verðum
við að ræða málin okkar í milli og
taka upp viðræður við fiskmarkað-
inn. Romkes kvað það vera sína
persónulegu skoðun að uppboð á
erlendum fiski á markaðnum í Urk
hafi jákvæð áhrif á markaðinn.
„Það gefur betri yfirsýn og fram-
boðið verður betra,“ en skv. upp-
lýsingum frá tollskrifstofunni í
Urk eru vikulega fluttir nokkrir
gámar af fiski frá íslandi, segir í
hollenska dagblaðinu.
Alíslensk fyrirtæki
Kristján Guðmundsson, fram-
kvæmdastjóri Fisco, sem er meiri-
hlutaeigandi í Fiski 2000, sem hóf
kolavinnslu á Blönduósi í ágúst-
mánuði síðastliðnum, segir fyrir-
tækið alfarið í íslenskri eigu. Því
fari fjarri að hollensku sam-
starfsaðilarnir eigi nokkuð í því.
Hinsvegar hafi þeir útvegað hluta
af vélum og tækjum, sem nauðsyn-
leg eru til þess að vinna fískinn.
„Samskiptin við Hollendingana
hafa verð mjög góð og hafa þeir
líka aðstoðað okkur tæknilega séð
með flökunina og þjálfað upp okk-
ar starfsfólk í því hvernig best sé
að meðhöndla hinar ýmsu flatfisk-
tegundir.“
í sama streng tekur Ævar Guð-
mundsson, framkvæmdastjóri
Seifs hf., sem er einn eigenda
Suðurness hf. í Keflavík. „Okkar
hollenski samstarfsaðili á ekki eina
krónu í fyrirtækinu. Samvinnan,
sem við höfum, er fólgin í því að
við keyptum af þeim á kaupleigu
ýmis tæki og búnað til framleiðsl-
unnar auk þess sem þeir hafa lát-
ið okkur í té ákveðna tækniþjón-
ustu og þjálfun starfsfólks á sínum
tíma, en að öðru leyti hafa þeir
ekkert verið viðriðnir framleiðsl-
una.“
Markaðsverð á laxi, nóv. 1994 til okt. 1996
Dollarar hvert kíló
8,0-
7,0-
6,0-
5,0-
4,0-
3,0-
2,0-
1.0-
0,0-
Atlantslax, ræktaður —t
i
Annar lax J
f
’94 1995 1996
1 1 N D | j | | | | | | | | | JFMAMJJÁSOND i i i i i i T7T i r JFMAMJJÁSO
Verð á uppsjávarfiskum, nóv. 1995 til okt. 1996
Dollarar hvert kíló
1,6-
1,4-
1,2-
1,0-
0,8-
0,6-
0,4-
0,2-
0,01
Sardínur-|
*// — Makríll
| 1
Síld
'94 1995 1996
! I N D i—r i i—i i—i—i—i—i—i— J FMAMJ JÁSOND —i—i—t—t—i—i—r—i—i—r- JFMAMJJÁSO
Mjöl og lýsi
Innflutningur til Bretlands jan.-ág. '96
Fiskimjö! og lýsi
Mikið af mjöli og
lýsi til Bretlands
ISLAND er Iangstærsti seljandi
fiskimjöls og lýsis í Bretlandi á
þessu ári. Til loka ágústmánaðar
höfðum við selt Bretum 93.600
tonn af þessum afurðum, sem
er meira en tvöfalt meira en á
sama tíma i fyrra. Heildarinn-
flutningur þeirra nam alls
238.000 tonnum þetta tímabil í
ár sem er um 17.000 tonnum
minna en á sama tima i fyrra.
Næstir okkur koma Norðmenn
með 42.000 tonn, sem er 7.000
tonnum minna en i fyrra og
Perú með tæp 25.000 tonn. Inn-
flutningur frá Perú er nú 54.000
tonnum minni en á sama tíma i
fyrra vegna veiðibanns þar.
Aðrir stórir seljendur á þessu
sviði eru Chile, Danmörk og ír-
land með 12.000 til 14.000 tonn
hvert land.
Skarkoli
ÍSLENDINGAR eru einnig ráð-
andi innflytjendur á skarkola til
Bretlands. Til loka ágústmánað-
ar í ár höfðu Bretar flutt inn
um 6.800 tonn af rauðsprettu,
nokkru meira en á sama tíma í
fyrra. Okkar hlutur í ár er um
3.500 tonn, 2.000 tonnum meira
en á sama tíma í fyrra. HoIIend-
ingar eru næstir með um 2.000
tonn, en það er nær alveg sama
magn og í fyrra. Danir og
Frakkar selja Bretum einnig lít-
ilsháttar af kola.