Morgunblaðið - 14.12.1996, Qupperneq 1

96 SÍÐUR B/C
287. TBL. 84. ÁRG.
LAUGARDAGUR 14. DESEMBER 1996 PRENTSMIÐJA MORGUNBLAÐSINS
Leiðtogar ESB ná tímamótasamkomulagi um EMU
Strangar takmark-
anír á fjárlagahalla
Dublin. Reuter.
LEIÐTOGAR ríkja Evrópusam-
bandsins náðu í gær tímamótasam-
komulagi um ákvæði „stöðugleika-
sáttmálans" svokallaða og tóku þar
með stórt skref í átt að upptöku
sameiginlegs gjaldmiðils
árið 1999. Samþykkt var
málamiðlun eftir deilur milli
Frakka og Þjóðveija og
ákveðið að setja strangar
takmarkanir á leyfilegan
ijárlagahalla ríkja sem
ganga í Efnahags- og mynt-
bandalag Evrópu, EMU.
Hins vegar verður það háð
pólitísku mati hvort ríki
verða sektuð fyrir of mikinn
ijárlagahalla.
„Þetta er sigur fyrir Evr-
ópu, sigur fyrir evróið,"
sagði Yves-Thibault de
Silguy, sem fer með pen-
ingamál innan fram-
kvæmdastjórnar Evrópu-
sambandsins, eftir að sam-
komulagið var í höfn á fundi
leiðtoganna í Dublin.
Waigel kveðst sáttur
Theo Waigel, fjármálaráðherra
Þýskalands, sem beitti sér fyrir mjög
ströngum skilyrðum varðandi ijár-
lagahalla ríkjanna, kvaðst vera sátt-
ur við niðurstöðuna þótt þýsku
stjórninni hefði ekki tekist að knýja
fram bindandi ákvæði um sjálfkrafa
sektargreiðslur ríkja sem uppfylltu
ekki skilyrðin.
Sektargreiðslur
verða háðar
pólitísku mati
„Stöðugleikasáttmálinn er trú-
verðugt merki um að evróið verði
sterkur gjaldmiðill," sagði Waigel.
Aðspurður hvort evróið yrði eins
öflugt og þýska markið svaraði
hann: „Já, svo sannarlega!"
Ruairi Quinn, fjármálaráðherra
írlands, sagði að á fundi íjármála-
ráðherra ESB um sáttmálann hefði
átt sér stað „heimspekileg og hug-
myndafræðileg rökræða um eðli full-
veldisins" og bætti við glettnislega
að ráðherrunum væri ekki tamt að
taka þátt { slíkum umræðum.
Leiðtogarnir staðfestu að þýski
seðlabankastjórinn Wim Duisenberg
yrði yfirmaður Peninga-
málastofnunar Evrópu
(EMI) og tæki við af Belg-
anum Alexandre Lamfa-
lussy. Jacques Chirac, for-
seti Frakklands, sagði þó
að Duisenberg yrði ekki
sjálfkrafa yfirmaður Evr-
ópska seðlabankans, sem
ráðgert er að stofna eftir tvö
ár.
Samkomulag leiðtoganna
felur í sér að verði íjárlaga-
halli ríkjanna meiri en 3%
af vergri landsframleiðslu
yrðu þau undanþegin refs-
ingum ef landsframleiðsla
þeirra drægist saman um
2% á ári eða meira. Sektar-
greiðslur yrðu hins vegar
háðar pólitísku mati ef efna-
hagssamdrátturinn yrði
meiri en 0,75% af vergri landsfram-
leiðslu.
Leiðtogarnir náðu ennfremur
samkomulagi um lagalega stöðu
evrósins og með hvaða hætti það
yrði tengt gjaldmiðlum ríkja, sem
gerast ekki aðilar að EMU. Mark-
miðið var að koma í veg fyrir að
ríkin gætu ákveðið gengislækkanir
og bætt þannig samkeppnisstöðu
sína gagnvart aðildarríkjum EMU.
Reuter
HELMUT Kohl, kanslari Þýskalands, og Jacqu-
es Chirac, forseti Frakklands, að spjalli í hléi
á leiðtogafundi Evrópusambandsins í Dublin.

Evró-seðlar kynntir
EMI, Peningamálastofnun Evr-
ópu, fyrirrennari Evrópska
seðlabankans, kynnti í gær evró-
seðlana, sem verða teknir í notk-
un ekki síðar en 1. janúar 2002
innan aðildarríkja Efnahags- og
myntbandalags Evrópu, EMU.
Listamenn á vegum seðla-
banka Austurríkis hönnuðu seðl-
ana, sem eru sjö, og verðgildi
þeirra er frá fimm evróum til
500. Á annarri hlið seðlanna er
stílfært kort af Evrópu og á hinni
myndir sem tengjast byggingar-
list, svo sem brýr, gluggar og
bogar. Á seðlunum eru engin
tákn sem vísa til einstakra þjóða.
Að sögn talsmanns seðlabank-
ans eiga seðlarnir að tákna „til-
komu nýrrar og sameinaðrar
Evrópu". Efnt var til samkeppni
um hönnun seðlanna og nefnd
14 sérfræðinga valdi tillögur
hönnuða austurríska seðlabank-
ans eftir að 2.000 manns frá öll-
um löndum Evrópusambandsins
höfðu verið spurð álits á tíu bestu
tillögunum.
Fagnað
Bagdað. Reuter.
MIKILL fögnuður braust út í gær
á götu í Bagdað þar sem ráðist
var á Uday, annan sona Saddams
Husseins, forseta íraks, á
fimmtudagskvöld. Talsmaður
írasks stjórnarandstöðuhóps með
aðsetur í Jórdaníu sagði að þrír
eða fjórir menn hefðu ráðist á
hann, varpað handsprengjum og
skotið af hríðskotabyssum.
„Hinn illi ásetningur að drepa
Bagdað
tákn íraskrar æsku hefur farið
út um þúfur,“ sagði einn þeirra
sem fögnuðu í Bagdað og átti við
Uday. „Þegar samsæri mistakast
er ástæða til að fagna.“
Fjölda kinda var slátrað og
blóði þeirra skvett um götuna.
Sú athöfn er táknræn og merkir
að illur fyrirboði sé á braut.
■ Hveqir frömdu/22
Reuter
Ráðherraefni
hnígur niður
Árás gerð
á Israel
Kiryat Shmona. Reuter.
NOKKRUM flugskeytum var skot-
ið á norðurhluta ísraels í gær en
ekki var vitað um mannfall eða
eignatjón, að sögn ísraelska hers-
ins.
Þetta er í fyrsta sinn sem slík
árás er gerð á svæðið frá því að
vopnahléssamkomulag fyrir milli-
göngu Sameinuðu þjóðanna batt
enda á 17 daga árásir ísraela á
Hizbollah-skæruliða í Líbanon í
mars. Hizbollah-hreyfingin kvaðst
ekki hafa skotið flugskeytum í gær.
LÖGFRÆÐINGURINN William
Daley hneig niður við athöfn í
Hvíta húsinu í gær þegar Bill
Clinton forseti tilnefndi hann við-
skiptaráðherra. Forsetinn hjálpar
hér aðstoðarmönnum sínum að
reisa Daley upp og þeir leiddu
hann út úr sainum. Hann sneri
aftur skömmu síðar við mikinn
fögnuð viðstaddra og kvaðst hafa
fallið í yfirlið vegna hita í salnum,
auk þess sem hann hefði ekkert
borðað um daginn.
■ Clinton tilnefnir/20
Samkomulag næst um eftirmann Boutros-Ghalis
Allt öryggisráðið
styður Kofi Annan
Sameinuðu þjóðunum. Reuter.
GHANAMAÐURINN Kofi Annan,
aðstoðarframkvæmdastjóri Sam-
einuðu þjóðanna, fékk stuðning
allra aðildarríkja öryggisráðs
Sameinuðu þjóðanna í atkvæða-
greiðslu seint í gærkvöldi. Franska
stjórnin féll þá frá þeirri hótun
sinni að beita neitunarvaldi gegn
honum.
„Ráðið hefur náð samkomulagi
um að leggja til við allsherjarþing-
ið að Kofi Annan verði næsti fram-
kvæmdastjóri Sameinuðu þjóð-
anna,“ sagði John Weston, sendi-
herra Bretlands hjá samtökunum.
„Þetta er góð niðurstaða fyrir
Afríku og Sameinuðu þjóðirnar,“
bætti Weston við.
Tilnefning öryggisráðsins verð-
ur borin undir atkvæði á allsherj-
arþinginu, sem skipar fram-
kvæmdastjórann formlega, á
þriðjudag.
Kjörtímabilið hefst 1. janúar og
nái Annan kjöri verður hann sjö-
Reuter
KOFI Annan hefur verið að-
stoðarframkvæmdastjóri
Sameinuðu þjóðanna og
stjórnað friðargæslu samtak-
anna frá 1993. Hann hefur
starfað fyrir samtökin í 30 ár.
undi framkvæmdastjóri Samein-
uðu þjóðanna.
Niðurstöðunni
fagnað
Boutros Boutros-Ghali, fráfar-
andi framkvæmdastjóri, hafði
dregið framboð sitt til baka eftir
að Bandaríkjamenn beittu neitun-
arvaldi gegn honum. „Fram-
kvæmdastjórinn er ánægður með
þessa einróma niðurstöðu og fagn-
ar því sérstaklega að Afríka skuli
halda embættinu í annað firnrn ára
kjörtímabil, eins og framkvæmda-
stjórinn hefur stefnt að síðustu
mánuði," sagði í tilkynningu frá
talsmanni Boutros-Ghalis.
Madeleine Albright, sendiherra
Bandaríkjanna, kvaðst ánægð með
þessa niðurstöðu. Hún fór lofsam-
legum orðum um Boutros-Ghali,
sagði að hann hefði gegnt embætt-
inu af dugnaði og „sett mark sitt
á söguna“.