Morgunblaðið - 21.12.1996, Síða 37

MORGUNBLAÐIÐ
AÐSENDAR GREINAR
LAUGARDAGUR 21. DESEMBER 1996 37
þekkingu sinni og færni til nem-
enda. Þessi krafa má þó ekki koma
í veg fyrir að skólastjóri geti ráðið
hæfan mann til kennslu þegar um
er að ræða kennslu í verktækni.
Hafi sá hinn sami ekki aflað sér
þekkingar í kennslutækni, sam-
kvæmt eðlilegum kröfum þar um,
er hægur vandi að hafa þann fyrir-
vara á ráðningunni að viðkomandi
hafi bætt úr því innan tveggja til
þriggja ára bæði með þjálfun í
skólanum og eins með formlegu
námi. Ef það hefur ekki verið gert
innan þess tíma verði staðan aug-
lýst laus.
Með þessu er því takmarki náð,
að skólinn geti boðið upp á góða
faglega fræðslu í nýjustu tækni
og að þekkingin komist vel til skila
til nemenda. Hitt, að krefjast þess
að menntaðir tæknimenn fari að
læra um fósturfræði og þroska-
ferli bjóstmylkinga áður en þeim
leyfíst að kenna sitt fag er beinlín-
is fráleitt. Alltént verður ekki við
það unað að settir séu óþarfa
þröskuldar í veg fyrir ráðningu
manna, sem mikil nauðsyn er að
fá til starfa í verkmenntaskóiun-
um.
Það er því nauðsynlegt fyrir
iðnaðinn í þessu landi að núver-
andi fyrirkomulag verði endur-
skoðað og fært nær þörfum nem-
enda og atvinnulífs.
Höfundur er deildarstjóri hjá
Samtökum iðnaðarins.
Það er beinlínis fráleitt,
segir Ingólfur Sverris-
son, að krefjast þess að
menntaðir tæknimenn
læri fósturfræði og
um þroskaferil
brjóstmylkinga.
Fjarlægja þarf þröskulda
Ætla má að nemendur, sem eru
við nám í iðngreinum, hafi þegar
fengið það uppeldi í veganesti að
ekki verði miidu við bætt enda um
að ræða hálffullorðið fólk. Ekki
er heldur vitað til þess, að náms-
kröfur í iðngreinum geri ráð fyrir
leiðbeiningum í uppeldi og því
næsta fjarlægt að krefjast þess
að kennurum á því sviði sé gert
að læra þau fræði, hversu ágæt
sem þau eru þar sem þau eiga
við. Hins vegar er eðlilegt að gera
þær kröfur, að iðnmenntakennarar
afli sér þekkingar í kennslutækni
og hafi hlotið þjálfun til að miðla
EF skilyrðislausar
kröfur um að kennar-
ar á framhaldsskóla-
stigi hafi próf í upp-
eldis- og kennslufræð-
um verða ekki endur-
skoðaðar er ekki ann-
að sýnna en til stór-
vandræða komi í við-
leitni við að efla verk-
lega kennslu í tengsl-
um við iðnnám.
Ljóst er að iðn-
greinar í harðri sam-
keppni við erlenda
keppinauta verða að
efla verulega allt sitt
grunnnám og treysta
auk þess símenntun
sinna manna. Þetta á ekki síst við
um svonefndar tæknigreinar innan
iðnaðarins eins og t.d. málm-, raf-,
og véltækni. Þessar greinar eiga
það líka sameiginlegt að bjóða upp
á mikla möguleika á útflutningi
verðmætra afurða sem eru sífellt
eftirsóknarverðari á alþjóðamark-
aði. En því aðeins nýtast þessir
möguleikar, að til sé vel menntað
starfsfólk til hugar og handa, sem
stenst samanburð við vinnuafl
samkeppnisþjóðanna.
Auknar faglegar
kröfur
Undanfarin ár hafa margar
iðngreinar, þar á meðal þær sem
nefndar eru hér að ofan, hert
mjög kröfur til náms og fylgt því
eftir í góðu samstarfi við yfirvöld
menntamála. Slíkar breytingar á
náminu gera auknar kröfur til
iðn- og verkmenntaskóla hvað
varðar kennslu í bóklegum, fag-
bóklegum og verklegum greinum.
Auk þess verða skólarnir að búa
yfir tækjum og vélum í samræmi
við tækniþróun hvers tíma og sjá
til þess að kennurum gefist kostur
á að afla sér símenntunar til að
geta kennt á þessar nýju vélar.
Eins og gefur að skilja koma slík-
ir verkmenntakennarar alla jafna
úr viðkomandi iðngreinum, eru
oft meistarar í sínu fagi, gjarnan
með framhaldsmenntun, margir
þeirra tæknifræðingar. Þessir
menn eru hámenntaðir á sínu sviði
og vel til þess færir að taka að
sér fagbóklega og verklega
kennslu. Gallinn er bara sá, að
þrátt fyrir alla þessa þekkingu
og færni mega þeir ekki kenna á
grunn- og framhaldsskólastigi
nema með undanþágu þar sem
þá vantar próf í uppeldis- og
kennslufræði. Þeir mega hins veg-
ar kenna þessar sömu greinar
óáreittir í tækni- og háskólum en
alls ekki þeim sem eru skemmra
á veg komnir. Þar að auki kenna
þessir menn oft útlærðum fag-
mönnum á endurmenntunarnám-
skeiðum, en mega ekki á sama
tíma kenna iðnnem-
um nema hafa annað
tveggja, fengið form-
lega undanþágu með
þeirri niðurlægingu
og óöryggi, sem því
fylgir, eða sótt nám í
uppeldis- og kennslu-
fræðum, en margir
telja það nám alltof
viðamikið og tíma-
frekt.
Sú kvöð að um-
ræddir kennarar verði
að hafa próf í uppeld-
is- og kennslufræði
getur tekið á sig ótrú-
legustu myndir og
hamlar beinlínis á
móti eðlilegri þróun í tæknivædd-
um iðnaði.
Dæmi úr raunveruleikanum
Eitt sinn keypti verkmennta-
skóli nýja vél til framhaldskennslu
í tiltekinni iðngrein. Auglýst var
eftir verkmenntakennara, sem
skyldi m.a. kenna á þessa vél og
einnig fagbóklegar greinar. Tveir
sóttu um, var annar handavinnu-
kennari úr grunnskóla með próf í
uppeldis- og kennslufræði. Hinn
var iðnaðarmaður með framhalds-
menntun og kunni góð skil á þeirri
tækni, sem nýja vélin bauð upp
á. Hann hafði hins vegar ekki próf
í uppeldis- og kennslufræði. Nú
voru góð ráð dýr. Skólastjórinn
varð samkvæmt reglum að ráða
handavinnukennarann, sem því
miður gat ekki tekið að sér verk-
lega kennslu á hið nýja tæki og
skólinn því engu nær og allt stóð
fast. Þá stakk skólastjórinn upp á
því að fá að ráða í tvær stöður til
að bjarga málum; handmennta-
kennarinn kenndi eitthvað tilfall-
andi, sem hann réð við, en hinn
fengi undanþágu til að kenna það
sem hann kunni og var menntaður
til. Þegar hér var komið sögu sá
ráðuneytið loks sitt óvænna og
samþykkti ráðningu þess umsækj-
enda, sem gat sinnt starfínu! Hann
var hins vegar ráðinn sem „leið-
beinandi" og á lægri launum en
hinn hefði fengið.
Kennslutækni nauðsynleg
Þekking í tilteknu fagi og tækni
við að kenna er sitt hvað. Þess
vegna er ástæða til að bjóða áfram
námsleiðir fýrir starfandi eða verð-
andi kennara á sviði verkmennta
til að styrkja þá í listinni að koma
þekkingu til nemenda, hvort sem
um er að ræða bóklegt eða verk-
legt nám. Tvennt ber þó að skoða
í þessu sambandi. Annars vegar
innihald námsins og hins vegar
þau ófrávíkjanlegu skilyrði að
verkmenntakennari verði að hafa
slíkt próf upp á vasann til að fá
fastráðningu.
Ingólfur
Sverrisson
Vððlujakk
16.901
Veiðivesti
IWi 1.900
Flugustong
15.990
Opiðtíl kl. 22:00 íkvöld.
Sunnudag 13:00-18:00.

SIÐUMÚLA 11-108 REYKJAVÍK • SÍMI 588 6500
Iðnþróun í fjötrum
Frægustu miðlar (slands settu þjóðfélagið á annan
endann. Voru þeir í beinu sambandi við annan
heim - eða ómerkilegir loddarar?
„Þetta er stórmerkileg bók... Myndirnar
eru ótrúlegar.,t (bþs - rúv)

Eprri Guðmarsson pg Pdll ÁsgeirÁsgeirsson
höfiindar bókarinnar.
FYRIRALLA

Dásamlegar sannanir
og dularfull fyrirbrigði
Fiske
bouillon
Svine
kodkraft
0kse
kodkraft
Bouillon
til Pasta
Gronsags
bouillon
Klar bouillon
Alltaf uppi á
teningnum!
-kemur
með góða
bragðið!