Morgunblaðið - 21.12.1996, Blaðsíða 46
46 LAUGARDAGUR 21. DESEMBER 1996
MIIMNIIMGAR
MORGUNBLAÐIÐ
+ Jón Grétar Erl-
ingsson var
fæddur í Sandgerði
10. júní 1933. Hann
lést á heimili sínu
þar í bæ 13. desem-
ber síðastliðinn.
Foreldrar hans
voru Erlingur Jóns-
son, vélstjóri, f. 3.4.
1908, d. 24.8. 1957,
og Helga Eyþórs-
. dóttir, húsmóðir, f.
28.1. 1912, d. 3.12.
1993. Jón var þriðja
barn foreldra sinna.
Hin eru í aldursröð:
1) Jóna Margrét, f. 19.2. 1930.
2) Ólafía Þórey, f. 15.3. 1932.
3) Einar Haukur, f. 15.7. 1934,
d. 19.7. 1935. 4) Stefanía Lára,
f. 27.10. 1935. 5) Ingibjörg, f.
19.1. 1938. 6) Sjöfn, f. 15.9.
1949.
Hinn 25. desember 1954 kvænt-
ist Jón Jóhönnu Ingigerði Sig-
uijónsdóttur, f. 6.11. 1932. For-
eldrar hennar voru Siguijón
Níelsson, sjómaður á Fáskrúðs-
firði, f. 2.4. 1892, d. 7.1. 1971,
og Björg F. Bergsdóttir, f. 21.4.
1899. Börn þeirra eru: 1) Jóna
Guðrún Bjamadóttir, f. 24.1.
1950, maki Egill Ólafsson. Böm
þeirra Jóhanna Þómnn og Ólaf-
ur Högni. 2) Erlingur, f. 29.7.
Þegar menn í blóma lífsins eru
skyndilega kvaddir brott úr þessu
lífi, þá setur mann hljóðan. Enn
einu sinni erum við minnt á, að
enginn á sér morgundaginn vísan.
Líf mannsins er á valdi þess sem
öllu ræður. Um það ráðum við
mennimir engu.
Föstudaginn 13. þ.m. gekk hann
endanlega frá sölu litla bátsins síns,
Erlings. Hvem skyldi hafa grunað,
að þetta yrði síðasta verk athafna-
mannsins, síst hann sjálfan, hvað
þá aðra, þar sem ekki var vitað að
neitt amaði að. Að kvöldi þessa
dags hné hann niður, bráðkvaddur
á heimili sínu.
Jón Erlingsson var Sandgerðing-
ur og ól þar allan aldur sinn. Fór
að sækja sjó 15 ára, fyrst með föð-
ur sínum, eins og algengt var þá
með stráka úr sjávarplássum, og
stundaði sjó framyfir tvítugt, bæði
í plássi hjá öðrum og á trillu sem
þeir keyptu saman, hann og Grétar
sviii hans. Þeim var bjargað úr
bráðuin sjávarháska og þá hættu
þeir sameiginlegri útgerð og verk-
un en Jón hélt einn áfram og flutti
fiskverkunina í bflskúr við íbúðar-
hús sitt á Suðurgötu 20.
Jón aflaði sér réttinda til pípu-
lagna og vélstjóraréttinda hjá Fiski-
félagi íslands, en sneri sér fljótlega
að fiskverkuninni eingöngu, sem
varð hans ævistarf ásamt útgerð.
Það var byijað smátt. Vinnu-
krafturinn við saltfiskverkunina var,
auk hans sjálfs, eiginkona og böm-
in. Hugurinn stefndi hærra. Hann
eygði möguleika og var haldinn at-
hafnaþrá og bjartsýni, þótt efnin
væru nánast engin.
Fiskverkunarhús skyldi hann
byggja og ekki skyldi tjaldað til
einnar nætur. Vandað skyldi það
vera með möguleikum til stækkun-
ar síðar. Allt var skipulagt í þaula
áður en ákvörðun var tekin. Ekki
mátti kollkeyra sig í upphafi. Vel
skal til vanda það sem lengi skal
standa, segir máltækið og húsið
450 fermetrar reis á undan áætlun.
Þar var saltað, síðan byggt við eft-
ir þörfum, þegar rækjuvinnsla,
frysting og skreiðarverkun komu
til sögunnar. Þá reisti hann annað
hús á lóðinni fyrir beitingu, veiðar-
færageymslu og skrifstofuaðstöðu.
Húsakosturinn er nú rúmlega 2700
fermetrar.
Lengi rak hann alla starfsemi í
eigin nafni, en stofnaði hlutafélagið
Jón Erlingsson utanum reksturinn
árið 1972. Hann var sífellt að auka
1954, kvæntur Guð-
mundu Benedikts-
dóttur. Þau skildu.
Böm þeirra em Sig-
ríður, Bylgja Dís,
Jón Grétar og Bryn-
dís. 3) Siguijón, f.
7.2. 1957. Kona
hans er Margrét J.
Magnúsdóttir. Böm
þeirra: Heiðar, Þór-
steina, Jóhanna
Ingigerður, Jóna
Kristin, Ari Viktor,
Asta Laufey og
Magnús Jens. 4)
Eyþór, f. 23.12.
1958. Kona hans er Hólmfríður
Skarphéðinsdóttir og eiga þau
óskírða dóttur. Með fyrri konu
sinni, JÚIÍu Ómarsdóttur, á
hann dætumar Helgu Þóreyju
og Söm Maríu. Hólmfríður átti
fyrir dótturina Rakel. 5) Eygló,
f. 31.12. 1966, maki Torsbjöm
Andersen. Bam þeirra Inge-
borg. Fyrir á Eygló dótturina
Erlu Björgu og Torbjöm soninn
Sigurð Edgar. 6) Víðir, f. 25.6.
1968. Kona hans er Bryndís
Guðmundsdóttir. Böra þeirra
Anna Birna, Erla Kristín og
Hildur Freyja.
Útför Jóns fer fram frá
Hvalsneskirkju í dag og hefst
athöfnin klukkan 14.
og bæta reksturinn. Árið 1975
ræðst fyrirtækið í útgerð með
hlutaeign í togaranum Erlingi GK6,
sem keyptur var nýr frá Noregi í
samvinnu við aðra og bar nafn föð-
ur hans. Þátttaka í þeirri útgerð
stóð til ársins 1984 er togarinn var
seldur.
Aukin útgerðarumsvif kölluðu á
stofnun annars fyrirtækis til að sjá
um þá hlið rekstursins. Það var
stofnað 1980 og nefnt Valbjöm og
keypti fyrirtækið togarann Fram-
tíðina árið 1981. Eftir kaupin var
togarinn skírður Haukur og hefir
það nafn fylgt togara útgerðarinn-
ar síðan, en nýr Haukur var keypt-
ur frá Færeyjum árið 1991, en sá
eldri var seldur úr landi. Árið 1992
er keyptur 30 tonna bátur og
nefndur Erlingur og á þessu ári
bættust tveir bátar í flotann, Jón
Erlings, 50 tonna bátur, og enn
einn Erlingurinn, 100 tonn, keyptur
í nóvember. Af þessum umsvifum
má sjá, að athafnamaðurinn Jón
Erlingsson var hvergi nærri hættur
uppbyggingu.
Fyrirtækin Jón Erlingsson hf.
og Valbjöm hf. em dæmigerð fjöl-
skyldufyrirtæki. Ungur maður
byrjar atvinnurekstur með tvær
hendur tómar. Eiginkonan og böm-
in taka þátt í uppbyggingunni með
honum og svo hefir verið allt til
þessa dags, að þau hafa öll meira
og minna unnið í fyrirtækjunum.
Samheldni og einhugur hefir ávallt
ríkt um allan rekstur og foringinn
Jón stóð í brúnni, styrkur og stjórn-
aði af framsýni og djörfung. Nú
þegar hann er allur er samhugurinn
og samheldnin sá innri styrkur sem
áfram mun halda uppi merki hans
í umsvifamiklum rekstri fyrirtækj-
anna.
Jón var gæfumaður í einkalífinu.
Eiginkonan, Jóhanna Siguijóns-
dóttir, stóð sem klettur við hlið
hans. Hún var beinn þátttakandi í
allri uppbyggingunni, auk þess sem
hún hefir sem húsmóðir á stóru
heimili sinnt gestum og gangandi,
þar sem gestakomur voru tíðar.
Þeim hjónum varð fímm bama
auðið og fyrir átti Jóhanna dóttur-
ina Jónu Guðrúnu Bjarnadóttur.
Jón var maður þéttur á velli og
þéttur í lund. Harður við sjálfan
sig og hlífði sér hvergi, hreinlyndur
og drenglyndur. Hann gerði sömu
kröfur til sjálfs sín og annarra og
var virtur og vel metinn af öllum
sem til hans þekktu eða áttu við
hann viðskipti.
Við skyndilegt fráfall er hans
sárt saknað. Mestur er söknuður
fjölskyldu hans, eiginkonu, barna
og bamabarna. Þeim eru sendar
innilegar samúðarkveðjur.
Við Margrét biðjum Drottin að
hugga þau í þeirra miklu sorg.
Við sem þekktum Jón geymum
minningar um drenglyndan heið-
ursmann.
Hannes Þ. Sigurðsson.
Okkur langar til að segja nokkur
orð um pabba. Þegar svo stórfeng-
legur maður hverfur á braut, kem-
ur margt upp í hugann. Það má
segja að pabbi hafi verið forystu-
maður af lífí og sál, hann var dug-
legur að eðlisfari og það má segja
að hann hafí oft á tíðum haldið
þessari stóru fjölskyldu saman því
að hann og mamma Jóhanna eða
Hanna eins og hún er kölluð voru
dugleg að fara á bæina eins og
sagt er. Það var alltaf svo gaman
þegar við vomm með stelpumar í
heimsókn á Hólagötunni hjá ömmu
og afa. Afi þeirra átti alltaf eitt-
hvað gott í pokahominu til að
gleðja litlu afatelpurnar og svo var
það oft að yngsta daman vildi fá
að fara á Hólagötuna því að amma
og afi eiga heitan pott og ófá skipt-
in fékk hún afa til að fara með sér
í pottinn. Hún lét afa hafa fyrir
sér, en alltaf var afí tilbúinn að
vera með henni. Pabbi hafði dálæti
á bömum og stelpunum okkar þótti
alltaf gott að vera hjá afa og vænt-
umþykjan á honum leyndi sér aldr-
ei hjá þeim.
Pabbi var alveg einstakur mað-
ur. Hann var alltaf boðinn og búinn
að hjálpa okkur ef eitthvað bjátaði
á. Hann vildi allt fyrir okkur gera
sem hann gat. Það er sárt að þurfa
að halda jólin án hans því að það
var vaninn að fara á Hólagötuna
á aðfangadagskvöld og eiga góða
stund með fíölskyldunni.
Það sem okkur þótti svo sérstakt
og einnig gleðilegt var þegar pabbi
þurfti að fara t.d. til Reykjavíkur
eða hvert sem var, þá fór hann
iðulega með mömmu með sér. Þau
fóru ófáa rúntana á bryggjuna að
skoða mannlífið og bátana sem
vom við bryggjuna. Það er hægt
að telja á annarri hendi þau skipti
sem þau komu sitt í hvom lagi í
heimsókn.
Við stöndum í eilífri þakkarskuld
við pabba fyrir allt sem hann hefur
gert og gefíð af sér til okkar því
að það er meira en orð fá lýst.
Við viljum biðja góðan Guð að
styrkja mömmu, Jónu, Erling, Sig-
uijón, Eyþór, Eygló og íjölskyldur
ykkar. Blessuð sé minning pabba.
Vors Herra Jesú vemdin blíð
veri með oss á hverri tíð.
Guð huggi þá, sem hryggðin slær,
hvort þeir eru fjær eða nær,
kristnina efli og auki við,
yfirvöldunum sendi lið,
hann gefi oss öllum himnafrið.
(Ó. Jónsson.)
Þinn sonur og tengdadóttir,
Víðir og Bryndís.
Elsku besti afi minn. Það er
vissulega mjög skrítið að setjast
niður og skrifa til þín og í þetta
skipti veit maður að það er ekki
von á svari. Undarlegt þetta líf og
alveg óútreiknanlegt eins og vegir
Guðs. Með miklu þakklæti og sökn-
uði í huga ákvað ég að setjast nið-
ur og rita nokkrar línur á blað.
Margs er að minnast og get ég
horfið aftur að bamsaldri því við
vomm svo mikið saman. Ég er
fyrsta barnabam ykkar ömmu og
naut þvi ákveðinna forréttinda. Þið
amma dekmðuð svo mikil ósköp
við mig. Þú varst svo oft að passa
mig og tókst margar „slides“-
myndir af því sem okkur fannst svo
gaman að líta á eftir að ég varð
eldri. Það var allt gert fyrir mig.
Ef þú fórst utan fylgdi ávallt eitt-
hvað með handa Hönnu litlu og er
mér minnisstæðastur norski þjóð-
búningurinn sem þú gafst mér.
Einnig Reykjavíkurferðirnar, í
Sölumiðstöð hraðfrystihúsanna
sem mér fannst alveg rosalegt
sport. Sumarbústaðaferðirnar upp
í Vaðnes sem vom ógleymanlegar
og sú síðasta sem var nú um síð-
ustu verslunarmannahelgi sem var
yndisleg og þið tókuð ávallt svo vel
á móti manni. Þá má ekki gleyma
skíðaferðunum upp í Skálafell. Við
voram nú bara ansi sleip á skíðun-
um og skemmtum okkur konung-
lega. Páskaferðirnar tvær til
Dyflinnar vom svo skemmtilegar.
Ég get endalaust talið upp, svona
lánsöm ung stúlka eins og ég var
að eiga ykkur ömmu að. Þú hefur
alltaf verið svo hjálpsamur og met
ég það mikils. Þú varst svo ánægð-
ur með framtakssemi mína er ég
ákvað að gerast skiptinemi og fór
af stað til Ástralíu árið 1990. Þá
lagði ég af stað með gott vega-
nesti frá ykkur ömmu í farteskinu.
í sumar þegar ég fór til Benidorm
að vinna sem fararstjóri fylgdist
þú vel mað og alltaf svo glaður og
stutt í hressileikann þegar við
heyrðumst.
Suðurgata 20 var mitt annað
heimili á yngri árum, ykkar heim-
ili sem var opið öllum. Ég man að
oft og tíðum þegar mömmu varð á
rétt að líta af mér var ég rokin
heim til ykkar og lét auðvitað eng-
an vita.
Afí minn, ég hef eins og þú veist
yfírleitt ekki átt í erfiðleikum með
að tala, allra síst skrifa, en maður
er bara eitthvað svo dofinn og svo
innantómur. Svona hraustur maður
eins og þú, að fara svona fyrirvara-
laust. Þú kvartaðir aldrei yfir las-
leika og svo kemur svona reiðarslag
og maður stendur orðlaus.
Ég vil bara þakka þér fyrir alveg
yndisleg 23 ár með þér og mun
varðveita minninguna um þig í
hjarta mínu.
Við kvöddumst hlýlega í hádeg-
inu í gær á pósthúsinu enda þótt
engan hafi gmnað að þetta væri
síðasta kveðjan okkar. Þú vannst
fyrirtækinu vel og einnig fjölskyld-
unni og skipuðu bamabömin stóran
sess og nú hafa bæst í hópinn tvö
bamaböm og fýrir rúmum fjórum
mánuðum eignaðist þú bama-
bamabam.
Afí, takk fyrir allt og allt. Þú
munt ætíð lifa í minningunni.
Þín,
Hanna Þómnn.
Elsku afí er nú hjá Guði á himn-
um. Við söknum hans svo sárt. Við
munum aldrei gleyma þeim stund-
um er við áttum saman.
Ó, Jesús bróðir bezti
og bamavinur mesti,
æ, breið þú biessun þína
á bamæskuna mína.
Mér gott bam gef að vera
og góðan ávöxt bera,
en forðast allt hið illa,
svo ei mér nái’ að spilla.
Það ætíð sé mín iðja
að elska þig og biðja,
þín lifsins orð að læra
og lofgjörð þér að færa.
Góði Guð passaðu hann afa okk-
ar.
Þínar afastelpur,
Anna Biraa, Erla Krístín
og Hildur Freyja.
Jón Erlingsson er einn af þessum
mönnum í sögu íslensks sjávarút-
vegs sem byijaði með tvær hendur
tómar. Á eigin dugnaði og útsjónar-
semi byggði hann upp traust fyrir-
tæki sem veitir fjölda manns at-
vinnu og skiptir miklu máli í at-
vinnumálum Sandgerðisbæjar.
Ein af elstu minningum mínum
tengist saltfíski og Jóni Erlings-
syni. Jón og pabbi byijuðu sama
sumarið fyrir rúmum 30 ámm að
grafa fyrir fiskhúsum í botnlausum
sandinum í Sandgerði. Einungis
nokkrir metrar skildu húsin að og
samgangur mikill. Minningamar
snúast um myndir þegar verið var
að skoða aðstöðuna hvor hjá öðr-
um, kíkja á stæðumar eða bilaðar
JÓN GRÉTAR
ERLINGSSON
vatnsdælur. Aðgerð fram á nótt,
umstöflun daginn eftir. Einhver
hringdi frá SÍF, matsmaður feng-
inn og öllum vettlingafæmm mönn-
um smalað í pökkun og útskipun.
Það fór ekkert á milli mála þeg-
ar Jón kom í heimsókn til okkar á
Suðurgötuna í Sandgerði. Glettnis-
legur hlátur og hressilegt yfírbragð
varð til þess að mér þótti fátt
skemmtilegra en að sitja og hlusta
á þá nafnana spjalla um menn og
málefni. Oftar en ekki snemst þess-
ar umræður um hversu mikið ætti
að gefa upp af birgðum, veðsetn-
ingar eða eitthvað álíka óskiljan-
legt, en engu að síður var skemmti-
legt að sitja og hlusta. Mikið hlegið.
Mín fyrsta launaða atvinna utan
ijölskyldunnar var hjá Jóni sumarið
fyrir fermingu. Fiskhúsið hét ekki
lengur fiskhús heldur frystihús,
búið að byggja við, kominn togari.
Þar kynntist ég hörkutólinu Jóni,
sem var vakinn og sofínn yfír
rekstrinum. Hann var harður í hom
að taka og bám menn óttablandna
virðingu fyrir honum. Mér líður
seint úr minni dagurinn sem ég
mætti of seint og var tekinn í karp-
húsið á þann hátt sem honum var
einum lagið. Hann hefði ekkert
með svona menn að gera. Ef menn
mættu ekki á réttum tíma gætu
þeir bara verið heima hjá sér. Það
var ekki hlegið þann daginn, en
hins vegar var mikið hlegið heima
í eldhúsi þegar hann sagði frá þessu
atviki síðar.
Fyrirtæki Jóns þróaðist í takt
við almenna þróun í sjávarútvegin-
um og var Jón alla tíð vakandi
fyrir tækifæmnum sem buðust á
hveijum tíma, allt fram á síðasta
dag. Einkenni fyrirtækisins hefur
alltaf verið hversu sterkt fjölskyld-
an tengdist rekstrinum. Þannig
byijaði fjölskyldan að verka í bfl-
skúmum upp úr 1960. Þegar ráðist
var í byggingu frystihússins upp
úr 1970 vom elstu synir Jóns
komnir á fullt í vinnsluna. Ég man
eftir elsta syninum, Ella, við bygg-
ingu frystihússins og akandi vöm-
bflum fyrir fyrirtækið en allir hafa
strákamir starfað við hlið föður
síns á einhveijum tímabilum.
Með komu togarans Erlings árið
1976 hefst nýr kafli í rekstrinum
og hefur togaraútgerð staðið óslitið
síðan, sem Eyþór Jónsson hefur
lengst af séð um. í vinnslunni hef-
ur víða verið komið við, þannig var
Jón einn af fmmheijum í rækju-
vinnslu og loðnufrystingu. Á síð-
ustu ámm hefur sonur Jóns, Sigur-
jón, beitt sér fyrir fjárfestingum
og aukinni sérvinnslu á flatfiski og
ferskum fiski með flugi. Yngsti
Sonur Jóns, Viðar, hefur verið eldri
bróður sínum stoð og stytta í
vinnslunni.
Jón seldi alla tíð afurðir sínar í
gegnum Sölumiðstöð hraðfrysti-
húsanna og hafa leiðir okkar legið
saman síðustu árin í tengslum við
afurðasöluna erlendis. Það hefur
ætíð verið notalegt að hitta fjöl-
skylduvininn Jón á fundum eða
fögnuðum í tengslum við SH síð-
ustu árin. Jón hefur alltaf blandað
saman hæfilegu magni af skömm-
um og hóli út í starf okkar SH-
manna enda viljað halda athygli
okkar á aðalatriðum starfsins sem
er að fá sem hæst verð fyrir afurð-
ir sínar. Það hefur enda verið ljúf
skylda þar sem afurðir frá Jóni
Erlingssyni hf. hafa staðist ströng-
ustu kröfur erlendra kaupenda þau
átta ár sem ég hef selt hluta af
afurðum fyrirtækisins.
Ég votta Hönnu, Jónu, Eygló og
strákunum samúð mína.
Lúðvík Börkur Jónsson,
Frakklandi.
Seinnipart föstudags fyrir rúmri
viku töluðum við Jón Erlingsson
saman. Var þá verið, eins og svo
oft á undanförnum ámm, að rýna
í horfur á karfamarkaðnum í Brem-
erhaven. Togarinn hans, Haukur
GK, átti sölu á komandi mánu-
degi. Það lá vel á Jóni. Því var það
mikið reiðarslag, þegar Eyþór son-
ur hans hringdi á laugardags-
morguninn með þær óvæntu og