Morgunblaðið - 12.01.1997, Blaðsíða 16

16 SUNNUDAGUR 12. JANÚAR 1997
LISTIR
MORGUNBLAÐIÐ
•HART er nú deilt í Danmörku
um staðsetningu Konunglega
leikhússins. Það stendur við
Kóngsins Nýjatorg og fyrir rúm-
um tveimur árum var samþykkt
að byggja við húsið. Deilurnar
risu í fyrra er Norðmaðurinn
Sverre Fehn bar sigur úr býtum
í samkeppni um viðbyggingu
hússins en i tillögunni var gert
ráð fyrir því að reist yrði bygg-
ing úr gleri og steypu utan um
gamla leikhúsið og að byggt
yrði yfir Tordenskjoldsgötu. Um
4.500 manns sendu inn formleg
mótmæli og hefur ekki enn ver-
ið tekin endanleg afstaða til
þess hvort bygging Fohns muni
rísa. Stjórnmálaflokkarnir eru
klofnir í afstöðu sinni og því
hefur verið Iagt til að reist verði
nýtt leikhús og hafa ýmsar lóðir
við höfnina verið nefndar.
•ÞAÐ hefur vakið athygli
margra leikhúsunnenda að Kon-
unglega þjóðleikhúsið í Bret-
landi hefur aldrei sett upp verk
eftir hið umdeilda breska leik-
skáld Howard Barker. Hins veg-
ar keppast leikhús víðs vegar
um heim við að selja upp verk
hans. Hefur nokkrum leikhús-
mönnum ofboðið sinnuleysið og
fyrir nokkrum árum var stofnað
leikhús með það að markmiði
að sýna verk Barkers en þau eru
alls á fjórða tug. Danir eru á
meðal helstu aðdáenda hans og
hafa allnokkur verk Barkers
verið sýnd þar í landi. Fyrir
nokkrum dögum var frumsýnt
á litla sviði Konunglega leik-
hússins nýjasta verk hans,
„Hated Nightfall", en það fjallar
um morðið á rússnesku keisara-
fjölskyldunni árið 1918.
Kvikmyndaleik-
stjórar gagn-
rýna Reykjavík
AÐALFUNDUR Samtaka kvik-
myndaleikstjóra, sem haldinn var á
dögunum, samþykkti einróma að
vekja athygli á því að „kvikmynda-
listin er nánast alveg útundan þegar
litið er til menningarstarfsemi
Reykjavíkurborgar," svo sem það
er orðað.
„í borginni starfa leikhús og sýn-
ingarsalir, sem Reykjavíkurborg
ýmist rekur eða tekur þátt í að reka,
en á sviði kvikmynda er ekkert kvik-
myndahús sem leggur metnað sinn
í að kynna og sýna kvikmyndir sem
list, eða þjónar því hlutverki sem
„cinematek" gera meðal nágranna-
landanna... Og þegar kemur að
kvikmyndaframleiðslunni sjálfri,
hefur borgin ekki svarað kalli nýs
tíma og tækni því kvikmyndagerð
er hvergi nefnd á nafn þegar menn-
ingarstarfsemi borgarinnar ber á
góma,“ segir ennfremnur í sam-
þykktinni.
Vísar fundurinn í plagg sem sam-
tökin sendu frá sér á liðnu hausti,
þar sem lagt var til að Reykjavíkur-
borg tæki þátt í kvikmyndasköpun
í landinu með árlegum framlögum
í sérstakan sjóð, Kvikmyndasjóð
Reykjavíkur, sem hefði það hlutverk
helst að styrkja nýsköpun í kvik-
myndagerð og verk þeirra sem eru
að ýta úr vör, auk þess sem hluti
af tekjum sjóðsins yrði látinn renna
til reksturs sérstaks sýningarhúss,
sem hefði það hlutverk að auka á
fjölbreytni þeirra kvikmynda sem í
boði eru og sýna myndir íslenskra
höfunda.
í framhaldi af þessari tillögu gekk
stjórn Samtaka kvikmyndaleikstjóra
á fund borgarstjóra, að því er segir
í samþykkt aðalfundarins. Var at-
hygli borgarstjóra vakin á að kvik-
myndalist væri „ein listgreina al-
gjörlega hornreka hvað viðkemur
framlögum borgarinnar til lista“. í
samþykkt aðalfundarins kemur
fram að borgarstjóri hafi tekið vel
í erindið en engu að síður „kennir
þess engin merki að þessi fundur
hafi átt sér stað, þegar nýsamþykkt
fjárhagsáætlun Reykjavíkur, fyrir
árið 1997, er skoðuð.“
Of djúpt í árinni tekið
Ingibjörg Sólrún Gísladóttir borg-
arstjóri segir of djúpt í árinni tekið
að kvikmyndalistin sé nánast alveg
útundan þegar litið sé til menningar-
starfsemi Reykjavíkurborgar. „Við
höfum styrkt meðal annars árlega
stuttmyndahátíð í borginni og lagt
til verðlaunin sem þar eru veitt. Það
má hins vegar segja að miðað við
margar aðrar listgreinar þá ve-iji
borgin minna fé til kvikmyndagerð-
ar enda miðast styrkir til listastarf-
semi við að verið sé að standa fyrir
viðburðum beinlínis fyrir borgarbúa.
Eina undantekningin frá því er Sin-
fóníuhljómsveitin en það er sam-
kvæmt lagaskyldu."
Ingibjörg Sólrún segir að það sé
meira en að segja það að koma á
fót sérstökum kvikmyndasjóði. Sam-
tök kvikmyndaleikstjóra hafi lagt til
að stofnað yrði til Kvikmyndasjóðs
Reykjavíkur í áföngum á fjórum
árum með árlegri viðbót sem næmi
30 milljónum króna. í fullri stærð
rynnu þannig til sjóðsins 120 milljón-
ir á ári. „Það má auðvitað spyija sig
hvort slík sjóðsstofnun sé hlutverk
borgarinnar og sveitarfélaganna,
sem einbeita sér að staðbundinni
listastarfsemi, eða ríkisins, sem ein-
beitir sér að listastarfsemi á lands-
vísu? Það er hins vegar sjálfsagt að
skoða þetta mál enda hafnar maður
aldrei hugmyndum alfarið."
Um fund sinn með stjóm Samtaka
kvikmyndaleikstjóra segir borgar-
stjóri, að það sé síður en svo sjálfgef-
ið að fjárframlög komi út úr slíkum
fundum. „Þeir komu til að kynna
sinn málstað og ég tók þeim auðvit-
að vel, eins og ég tek öllum sem til
mín koma. Ég sagði þeim hins vegar
að á okkur stæðu ýmis spjót í menn-
ingarmálum, nefni ég þar Leikfélag
Reykjavíkur og Listaháskóla, og
þessa hluti yrði að skoða í sam-
hengi. Reykjavíkurborg getur ekki
hrist fram fé eins og ekkert sé.“
Dýrgripir
fyrir alla
SAFNVÖRÐUR í Fitzwilliam-
safninu í Cambrigde tekur utan
af verki impressjónistans Renoirs,
„La Place Clichy" (Clichy-torg) í
salarkynnum Christie’s uppboðs-
haldaranna í London. Þeir fengu
myndina og 150 önnur verk að
láni á á sýningu sem nefnist „Dýr-
gripir fyrir alla“ en þar getur að
líta verk eftir marga helstu meist-
ara málaralistarinnar.
N iflungahringnr
Wagners í
Norræna húsinu
RICHARD Wagner félagið á ís-
landi mun hefja sýningar á Nifl-
ungahring Richards Wagners í
Norræna húsinnu sunnudaginn
12. janúar kl. 15. Við samningu
Niflungahringsins leitaði Ric-
hard Wagner mjög fanga í ís-
lenskum fornbókmenntum svo
sem Eddukvæðum,_Snorra-Eddu
og Völsungasögu. Útkoman varð
lengsta verk óperusögunnar,
sem í raun er fjórar óperur: Rín-
argullið, Valkyijan, Sigurður
Fáfnisbani og Ragnarök og taka
þær samanlagt um 16 tíma í
flutningi.
Sýnd verður ein ópera í einu
með mánaðar millibili og verða
sýningarnar annan sunnudag
hvers mánaðar frá janúar fram
í apríl og heíjast alltaf á sama
tíma. A undan hverri sýningu
munu þau Anna M. Magnúsdótt-
ir og Reynir Axelsson halda
stuttan fyrirlestur með tóndæm-
um þar sem leiðsögustef óp-
eranna eru kynnt. Á undan sýn-
ingunni á Rínargullinu á sunnu-
daginn kemur munu þau auk
þess rekja í stuttu máli ferilinn
við samningu verksins.
Sýnt verður af geisladiski á
stórum sjónvarpsskermi og verð-
ur enskur skjátexti. Uppfærslan
sem sýnd verður gekk í Bayre-
uth á árunum 1988-1992 undir
stjórn Daniels Barenboims og
Harrys Kupfers. í helstu hlut-
verkum í Rínargullinu eru John
Tomlinson, Gúnter von Kannen,
Graham Clark, Helmut
Pampuch, Linda Finnie og Eva
Johannsson.
Háa C-ið
sem
bræðir ís
KRISTJÁN Jóhannsson óperu-
söngvari fékk lofsamlega umsögn
í blaðinu Berliner Kurier fyrir söng
sinn í óperunni II Trovatore eftir
Giuseppi Verdi á sviði Deutsche
Oper í Berlín.
í blaðinu sagði að ekki væri
„vottur af íslenskum kulda í rödd“
hans. Uppfærsla hins alræmda
Hans Neuenfels frá árinu 1996
hefði litla hrifningu vakið, en öðru
máli gegndi um sönginn: „Það var
fyrst og fremst að þakka Kristjáni
Jóhannssyni, sem söng aðalhlut-
verk hetjunnar Manricos.“
Kristján sneri aftur til Berlínar
nú um áramótin og söng í tveimur
sýningum. Sagði í Berliner Kurier
að „tenórnum af heimskautaslóð-
um tækist með fögrum söngtónum
sínum að bræða klakaböndin af
uppfærsiunni: „Sjaldan hefur háa
C-ið heyrst Ijóma jafn skært og í
lágu köflunum hinn bræðandi
máttur þessarar dýrlegu raddar
jafn vel og hjá Kristjáni Jóhanns-
syni.“
Sagði að Kristján hefði greini-
lega haft gott af að búa í Ítalíu
og læra list hins hvatvísa söngs.
í lok umsagnarinnar er tekið
fram að Kristján, sem á næstunni
tekur við af Luciano Pavarotti i
Grímudansleiknum eftir Verdi í
Metropolitan-óperunni í New York,
hafi einsett sér eitt: „Að syngja
betur en Luciano!”