Morgunblaðið - 12.02.1997, Blaðsíða 19

MORGUNBLAÐIÐ
LISTIR
MIÐVIKUDAGUR 12. FEBRÚAR 1997 19
Stormur og
strengleikar
Morgunblaðið/Halldór
ÞORVALDUR Þorsteinsson tekur við viðurkenningu úr Sjóði
Richards Serra úr hendi Beru Nordai í Listasafni íslands.
Þorvaldur Þorsteinsson
þriðji Serrahafinn
Ríkt myndmál
TONLIST
Kópavogskirkja
KAMMERTÓNLEIKAR
Guðný Guðmundsdóttir, Gunnar
Kvaran og Marteinn H. Friðriksson
fluttu verk eftir Albinoni, J.S.Bach,
Buxtehude, Kreisler og Mend-
elssohn. Sunnudagurinn 9.
febrúar, 1997.
KÓPAVOGSKIRKJA er sér-
kennilega heilstætt formlistaverk,
hvar sem á hana er litið, yst sem
innst og því hefði ytra form hins
nýja orgels mátt falla að formgerð
kirkjunnar. í stað þess er snúist
gegn bogadregnum línum hennar,
svo að myndhlið orgelsins verður
hreint stílbrot. Innviðir orgelsins
eru sjálfsagt góðir og hljómanin
er falleg. Áhugamenn um tónleika
í Kópavogskirkju stóðu fyrir tón-
leikum í kirkjunni sl. sunnudag
og fengu til liðs við sig Guðnýju
Guðmundsdóttur konsertmeist-
ara, Gunnar Kvaran sellóleikara
og Martein H. Friðriksson dóm-
organista. Þess má geta að faðir
Guðnýjar, Guðmundur Matthías-
son, var lengi orgelleikari við
Kópavogskirkju og undirritaður
man vígslutónleika fyrsta orgels-
ins og að það var Páll ísólfsson
sem leiddi orgelið til samlags við
kirkjuna, vígði það með leik sín-
um.
Tónleikarnir hófust á Adagio í
g-moll, eftir Albinoni, sem leikið
var í útfærslu fyrir fiðlu og org-
el. Þetta fallega lag var mjög vel
flutt af Guðnýju og Marteini en
það kom nokkuð á óvart, að endur-
ómanin af orgelloftinu er mjög
sérkennileg en venst þó vel. Annað
verkefnið var þriðja sellósvítan
eftir J.S. Bach, sem Gunnar lék
mjög vel og yfirvegað. Því hefur
oft verið haldið fram, að sá sem
leiki vel saraböndu þættina í þess-
um svítum Bachs, hafi þær vel á
valdi sínu og það átti einnig við
að þessu sinni. Sarabandan var
mjög vel flutt og það var meiri
ró yfir flutningnum í heild hjá
Gunnari að þessu sinni en oft áður
og má vera að samspilið við „Kára
gamla“, sem nauðaði utan dyra
sinn þunga söng, hafi átt sinn
þátt í því.
Næsta viðfangsefni tónleikanna
var orgelprelúdia og fúga í D-dúr,
eftir Buxtehude, sem Marteinn lék
mjög vel, þrátt fyrir þungan storm-
dyn mátti vel heyra að orgelið er
fallega hljómandi og þá mun betra
að innri gerð sinni en ytra útliti.
Guðný flutti síðan Allegro og
fúgu í c-moll, eftir fiðlusnillinginn
Fritz Kreisler. Kreisler (1875-
1962) var undrabarn og kom fýrst
fram 7 ára gamall og lærði m.a.
hjá Joseph Hellmesberger eldri og
Leopold Auer. Kreisler samdi
nokkur fiðluverk og faldi tónsmíð-
ar sínar undir nafni Geatano Pugn-
ani (1731-1798), er var ítalskur
fiðluleikari sem sennilega mun
hafa lært hjá Tartini. Sagnfræð-
ingar slepptu Kreisler ekki og hann
varð síðar að játa sig réttan höf-
und þessara fiðluverka, sem
stungu svolítið í stúf við þá tón-
list, sem menn fengust við um og
eftir aldamótin. Þess má geta að
Kreisler starfaði með Schönberg
og þekkti því vel til þess sem nýj-
ast var að gerast í tónsmíði.
Lögin eftir Kreisler eru syngj-
andi falleg og á köflum skemmtileg
viðfangsefni fyrir leikna fiðluleik-
ara og var flutningur Guðnýjar
allur hinn besti.
Tónleikunum lauk með hinu
fræga sönglagi Mendelssohns, „Á
vængjum söngsins" er var flutt í
útfærslu fyrir fiðlu, selló og orgel.
Þetta fallega lag hljómaði sér-
kennilega á móti þórdunum „Kára
gamla“, er blandaði saman við
þessa söngbæn, þrungnum trega
náttúrunnar, sem bæði á til að
gefa, undurblíða fegurð og þrum-
andi ógn.
Vonandi viðrar betur fyrir næstu
tónleika í Kópavogskirkju, því
þarna má búa vel að ýmsu fögru
á sviði tónlistar.
Jón Ásgeirsson
ÞORVALDUR Þorsteinsson hlaut í
gær viðurkenningu úr Sjóði Richard
Serra.
Andvirði Áfanga í sjóðinn
Sjóður Richard Serra var stofnað-
ur árið 1990 að tilhlutan hins þekkta
bandaríska myndhöggvara Richards
Serra í tilefni þess að umhverfisverk
hans Áfangar var reist í Vesturey
Viðeyjar. Serra ákvað að gefa ís-
lensku þjóðinni andvirði verksins og
skyldi það renna í sérstakan sjóð til
eflingar og hvatningar höggmynda-
list á íslandi. Listahátíð í Reykjavík,
Reykjavíkurborg og Listasafn ís-
lands tóku síðan að sér að reisa
verkið og stofna fyrrgreindan sjóð
sem ber nafn hans. Varð að sam-
komulagi að Reykjavíkurborg hefði
umsjón með verkinu í Viðey en
Listasafn íslands hefði umsjón með
sjóðnum.
Stjórnin rökstyður val sitt á styrk-
þega með eftirfarandi hætti: „Verk
Þorvaldar Þorsteinssonar sýna
óvenju ríkt og tjáningarfullt mynd-
mál sem birtist okkur í myndefni sem
tengist hinu hversdagslega. og nána
í lífi okkar. Hið daglega líf verður
honum síendurtekið yrkisefni, sem
hann afhjúpar en um leið upphefur
á nærfærinn en oft afar slunginn
hátt. Þorvaldur hefur á stuttum list-
ferli skapað mjög persónulegan stíl
þar sem hann af djúpu innsæi tekst
á við grundvallarlögmál og forsendur
myndlistarinnar."
Stjórn sjóðsins er skipuð þremur
mönnum; Beru Nordal frá Listasafni
íslands, Guðrúnu Kristjánsdóttur frá
Sambandi íslenskra myndlistar-
manna og Guðjóni Ketilssyni frá
Myndhöggvarafélaginu í Reykjavík.
Camilla Söder-
berg á Myrkum
músíkdögum
Camilla Hjálmar H.
Söderberg Ragnarsson
BLOKKFLAUTU -
LEIKARINN Camilla
Söderberg kemur fram
á tónleikum Myrkra
músíkdaga í Listasafni
íslands í kvöld kL 20
ásamt Guðrúnu Ósk-
arsdóttur, sembal, Ric-
hard Korn, kontra-
bassa, Ragnheiði Har-
aldsdóttur, blokkflautu,
og Þórunni Bjömsdótt-
ur, blokkflautu.
Camilla frumflytur
á tónleikunum nýtt
einleiksverk fyrir ten-
órblokkflautu eftir
Hjálmar H. Ragnars-
son sem hún pantaði
sérstaklega af þessu tilefni. Tón-
skáldið segir að við samningu
verksins hafi hann hugsað um það
eitt að tónarnir væru í réttu sam-
hengi og heildarhæðin í jafnvægi.
„Allt annað, svo sem einhveijar
sérstakar takmarkanir eða óvenju-
legir möguleikar hljóðfærisins,
skipta mig litlu máli. Formið er
skýrt; hæg tónlist og syngjandi
skiptist á við hraða og leikandi.
Tónbyggingin einkennist af stórum
sjöundum og stækkuðum ferundum
en hljóðfallið er kvikt og síbreyti-
legt innan hins fastsetta tempós.
Camilla Söderberg hafði frum-
kvæði að þvi að ég skrifaði þetta
verk og fékk hún til þess fjárstuðn-
ing frá Tryggingafélaginu Sjóvá-
Almennum. Kann ég henni og fé-
laginu bestu þakkir fyrir."
Auk verks Hjálmars em fluttar
í fyrsta sinn á Islandi Fléttur fyrir
tenórblokkflautu og tölvuhljóð eftir
Þorstein Hauksson sem voru skrif-
aðar fyrir danska blokkflautuleikar-
ann Ban Laurin. Þá er þess að geta
að verk Arne Mellnás, The Mummy
and the Humming-bird, er skrifað
fyrir Camillu Söderberg. Önnur
verk á efnisskránni eru Meditation
fyrir tenórblokkflautu eftir Ryohei
Hirose, Les Barricades fyrir þrjár
blokkflautur eftir Matthias Maute,
Arrangement fyrir þrjár blokkflaut-
ur eftir Kazimiert Serocki, Daido
fyrir blokkflautu og kontrabassa
eftir Poul Leenhaouts og Eldey Is-
land, Rondó fyrir blokkflautu og
segulband eftir Eric Stokes.
Camilla Söderberg er fædd í Sví-
þjóð en ólst upp í Vínarborg. Hún
lærði á blokkflautu hjá dr. René
Clemencic og Hans Maria Kneihs
við Tónlistarháskóla Vínarborgar
þar sem hún lauk einleikaraprófí
árið 1970. Camilla stundaði fram-
haldsnám hja Jeanette van Winderen
við Schola Cantomm Bassiliensis í
Sviss. Hún lagði einnig stund á raf-
tónlist um þriggja ára skeið. Hún
hefur haldið tónleika í Austurríki,
Þýskalandi, Sviss, Ítalíu, Svíþjóð,
Noregi, Finnlandi og á íslandi og
gert up_ptökur fyrir útvarp og sjón-
varp á Islandi og víða erlendis. Cam-
illa hefur verið búsett hér á Iandi
frá árinu 1980 og er tónlistarkenn-
ari við Tónlistarskólann í Reykjavík
og Kennaraháskóla íslands.
4S>
Whirlpool @
uppþvottavéla
á snarlækkuðu
verðil

4
nú
verðáður 63.100 kr.
kr. eða 49.875 kr.stgr.
ADP952 með fimm þvottakerfum, 39 db.
nú Ul viirnllf I/ kr. eða 65.930 kr.stgr.
verð áður 79.900 kr.
- þ a d
©
Heimilistæki hf
SÆTÚNI 8 SlMI 569 1500
k. e m u i e k k e * t a n n a 6 til
Umboðsmenn um land allt.
m á t a !
©