Morgunblaðið - 14.02.1997, Blaðsíða 33

MORGUNBLAÐIÐ
FÖSTUDAGUR 14. FEBRÚAR 1997 33“
ÁRNÝ SVEINBJÖRG
ÞORGILSDÓTTIR
+ Árný Svein-
björg Þorgils-
dóttir var fædd 17.
október 1906 í
Hamrakoti á Mið-
nesi. Hún lést á
Droplaugarstöðum
í Reykjavík 6. febr-
úar síðastliðinn.
Foreldrar hennar
voru hjónin Þorgils
sjómaður á Þórs-
hamri í Sandgerði,
f. 21. júní 1878, d.
1. apríl 1927 Árna-
son, og Unnur hús-
móðir, f. 16. júní
1886, d. 28. júní 1965, Sig-
urðardóttir. Þorgils og Unnur
voru bæði ættuð frá Eystrihól
í Vestur-Landeyjum. Þau eign-
uðust alls tólf börn, þar af
fæddist einn drengur andvana.
Nú lifa þrjú þeirra. Árný
Sveinbjörg var hið þriðja elsta
þeirra. Systkini hennar: Guð-
björg Sigríður, lengi húsmóðir
í Hlíð í Sandgerði, f. 4. febr.
1904, d. 16. okt. 1964, maki
Guðmundur Jónsson bifreiðar-
stjóri; Eyjólfur netagerðar-
maður í Reykjavík, f. 28. apríl
Við fráfall Sveinbjargar móður-
systur minnar frá Þórshamri í Sand-
gerði er margs að minnast og margt
að þakka. Aldurinn var orðinn hár,
og undanfarna mánuði dvínaði hið
mikla þrek og þróttur hennar smátt
og smátt.
Misjafnt er það sem mótar okkur
og verður minnisstætt alla ævi. Eg
skildi það snemma að systkinin frá
Þórshamri voru samhent, dugleg
og vel gefin til munns og handa.
Þau eldri höfðu hjálpað Unni ömmu
á Þórshamri þegar Þorgils afi féll
frá úr lungnabólgu á besta aldri
vorið 1927. Meðradd ábyrgðartil-
finning og skyldurækni þeirra
ásamt miklum vilja til vinnu tryggði
það að heimilið var ekki leyst upp
1908, d. 21. jan.
1989, maki Kristín
Eyjólfsdóttir; Helgi
Kristinn fiskimats-
maður á Þórshamri
í Sandgerði, f. 14.
okt. 1909, d. 16. okt.
1981, maki Anna
Þórólfsdóttir; Júl-
íana, f. 7. júlí 1912,
d. 9. s.m.; Ólafía
Ingibjörg húsmóðir
í Reykjavík, f. 23.
sept. 1913, d. 2. okt.
1993, maki Jónas Þ.
Guðmundsson
verkamaður; Guð-
bjartur bifreiðarstjóri, f. 11. maí
1916, d. 10. febr. 1979, fyrr
kvæntur Magneu Þóreyju Krist-
mannsdóttur, síðar Unni Þor-
steinsdóttur; Unnur Þóra (jós-
móðir í Sandgerði, nú búsett í
Kópavogi, f. 8. apríl 1920, maki
Baldur Sigurðsson fiskimatsmað-
ur; Lovísa húsmóðir í Keflavík,
f. 25. febr. 1923, maki Þorsteinn
Þorsteinsson skipstjóri; Óskar,
f. 28. febr. 1924, d. 11. júní 1931;
Ásdís húsmóðir í Reykjavík, f.
6. des. 1926, maki Guðjón Valdi-
marsson matsveinn.
og yngri börnunum komið í fóstur
til vandalausra. Samheldnin á Þórs-
hamri var einstök og einn arfur
hennar er sá að systkinabörnin eru
ekki aðeins börn foreldra sinna
heldur njóta einnig umhyggju móð-
ur- og föðursystkina.
Móðir mín og Sveinbjörg voru
mjög samrýndar en vissulega ólík-
ar. Ég minnist þess ekki að þær
hafí verið ósáttur en stundum ósam-
mála. Þær kunnu þá list að tala
saman af hreinskilni og virðingu.
Reynsla þeirra í lífsins skóla hafði
kennt þeim að treysta fýrst og
fremst á sjálfar sig og hlífa sér
hvergi.
Sveinbjörg og Valdimar kynntust
í Sandgerði þar sem Valdimar var
BJARNI
MAGNÚSSON
+ Bjarni Magnús-
son var fæddur
í Álfhóiahjáleigu í
V-Landeyjum 9.
september 1914.
Hann dó á Sjúkra-
húsi Bolungarvíkur
5. febrúar síðastlið-
inn. Foreldrar hans
voru Magnús
Bjarnason, d. 1921,
b. Álfhólahj., Magn-
ússonar, b. Kálfsst.,
V-Land., og k.h.
Þóra Þorsteinsdótt-
ir, d. 1966 Ólafsson-
ar b. Árgilsstöðum,
Fljótshl. Þóra giftist síðar Þor-
geiri Tómassyni b. Arnarhóli,
V-Land., og var síðan við þann
bæ kennd. Systkini Bjarna voru
Sigríður, f. 1905, áður hús-
freyja á Borgareyrum, V-Eyj-
afj. Grímur, geðlæknir í Rvík,
f. 1907, látinn. Þorsteinn, b.
Álfhólahjáleigu, síðar starfs-
maður Lýsis hf. í Hafnarf. Sig-
urður, f. 1912, lést 11 ára,
Magnús, skólast. Öskjuhl.sk.,
síðar fulltrúi í menntamálaráð-
un., f. 1917, látinn, og Magn-
þóra, húsfreyja í Rvík, f. 1921.
Við lát föður síns var Bjarni
tekinn í fóstur hjá föðursystur
sinni Ingileifu og Guðmundi
Egilssyni kaupmanni, síðar
húsasmíðameistara i Rvík.
Fóstursystkini Bjarna voru Ing-
ólfur húsasm.meistari, kenndur
við Sögina hf., Har-
aldur fasteignasali,
Ásta húsmóðir í Rvík
og Hákon fjölfram-
kvæmdamaður, en
þau eru öll látin.
Hinn 24. des. 1937
kvæntist Bjarni Sig-
ríði Kristjönu Guð-
mundsdóttur frá
Látrum í Aðalvík
Halldórssonar og
k.h. Margrétar
Bjarnadóttur. Börn
þeirra eru: 1) Magn-
ús, f. 17. des. 1938 í
Rvík, verkfr. í Rvík,
kvæntur Jóhönnu Þorkelsdóttur,
börn Sigríður arkitekt, gift Hans
Olav Andersen arkitekt; Þorkell,
arkitekt, kvæntur Kristínu Stef-
ánsdóttur tannlækni; og Gígja
nemi í sjúkraþj., gift Frank Diet-
er Luckas tannsmíðameistara. 2)
Grétar, f. 15. júni 1943 í Aðalvík
húsasmíðameistari og framkv.st.
Flugbjörgunarsv. í Rvík, kvænt-
ur Sólrúnu Magnúsdóttur
starfsm. Pósts og sima, börn
Sindri, starfsm. Slökkviliðs
Keflavíkurflugv., kvæntur Elínu
Ragnarsdóttur sölumanni;
Harpa, nemi í Fóstursk. íslands;
og Erna nemi. 3) Ingileif Arndís,
f. 18. nóv. 1949 í Bolungarvík,
bóndi Hámundast., Vopnaf., gift
Guðna Stefánssyni bónda þar,
börn Stefán vélvirki, Vopnaf.,
kvæntur Hörpu Guðmundsdótt-
Mig langar að minnast vinar
míns hans Bjarna í Tröð.
Minningar mínar um Bjarna og
Siggu eru svo stór hluti af bernsku-
minningum mínum. Hjá þeim var
ég svo tíður gestur sem barn,
MIINIIMINGAR
Árný Sveinbjörg giftist 6. júlí
1936 Valdimar Sigurðssyni sjó-
manni frá Sjónarhól á Stokks-
eyri, f. 26. sept. 1902, d. 20.
apríl 1985. Foreldrar hans
voru hjónin Sigurður, f. 14.
júlí 1973, d. 23. maí 1953,
Magnússon, og Sólveig, f. 13.
apríl 1873, d. 14. apríl 1961,
Helgadóttir. Sigurður og Sól-
veig voru bæði ættuð úr Rang-
árvallasýslu. Árný Sveinbjörg
og Valdimar bjuggu í áratugi
í Reykjavík, fyrst á Urðarstíg
8, svo á Freyjugötu 10A, þá á
Grundarstíg 5b og á Leifsgötu
24 frá 1947. Dætur þeirra
hjóna eru: 1) Unnur Ósk,
handavinnukennari í Sand-
gerði, f. 30. maí 1931, ekkja
Bjarna P. Sigurðssonar bif-
reiðastjóra. Dóttir þeirra er
Guðbjörg húsmóðir í Sand-
gerði, f. 17. mars 1951, gift
Benedikt Gunnarssyni málara
frá Húsavík. 2) Sigurveig, hús-
móðir og verslunarmaður í
Reykjavík, f. 26. febr. 1935,
gift Friðrik Andréssyni
múrarameistara. Dóttir Valdi-
mars frá fyrra hjónabandi er
Vilhelmína, húsmóðir á Sel-
fossi, f. 30. júlí 1927, gift Gunn-
ari Sigurðssyni frá Seljatungu.
Útför Árnýjar Sveinbjargar
fer fram frá Hallgrímskirkju í
dag og hefst athöfnin klukkan
13.30.
á vetrarvertíð. Heimili þeirra stóð
alltaf í Reykjavík. Auðvitað þurftu
þau fyrst að leigja eins og flest
annað alþýðufólk sem stofnaði
heimili í Reykjavík á kreppuárun-
um, en með ráðdeild og mikilli vinnu
samfara betri afkomu í þjóðarbú-
skapnum eftir 1940 gátu þau keypt
góða íbúð á Leifsgötu 24 árið 1947.
Heimili þeirra var mikið myndar-
heimili, fallegt og hlýlegt, gesta-
gangur mikill og þau höfðingjar
heim að sækja, enda samhent hjón
- allt þeirra samband bar vott um
vináttu og væntumþykju.
Valdimar var annálað hraust-
menni. Hann var árum saman til
sjós fyrst á vertíðarbátum en síðan
Iengi á togurum og sigldi öll stríðs-
ur; Bjarni vélvirki í Nýja-Sjá-
landi, kvæntur Jackie Leggart;
og Sveinn vinnuvélast., Vopnaf.
Bjarni bjó í Rvík til 1940.
1940-41 í V-Land., 1941-1945
í Aðalvík og frá 1945 til dauða-
dags í Tröð í Bolungarvík, leng-
ur en nokkur annar ábúandi,
sem þar hefur verið. Bjarni
lærði trésmíði hjá fóstra sinum
og stundaði þá iðn alla starfs-
ævi sína. Á árunum í Aðalvík
stundaði hann jafnframt sjó-
mennsku og búskap. Hann
starfaði sem húsasmíðameistari
í Bolungarvík og byggði fjölda
húsa og önnur mannvirki. Hann
stundaði búskap jafnframt
smíðum og um nokkurra ára
skeið sneri hann sér eingöngu
að honum. Hann stundaði þá
jafnframt kennslu í Barnaskól-
anum í Bolungarvík í nokkur
ár, kenndi smíðar og lestur.
Eftir að Bjarni hætti búskap
hóf hann aftur störf sem húsa-
smíðameistari, en 1961 hóf
hann störf sem verksljóri hjá
Jóni Fr. Einarssyni og starfaði
Iijá honum þar til hann hætti
smíðum 1987. Bjarni var mats-
maður (virðingarmaður)
Brunabótafélagsins í áratugi.
Bjarni tók virkan þátt í fé-
lagslífi Bolvikinga og var ein
aðal driffjöðrin um langt ára-
bil í kröftugri leiklistarstarf-
emi UMFB bæði sem leikari,
leikstjóri og sviðshönnuður.
Bjarni var heiðursfélagi Kven-
félagsins Brautarinnar í Bol-
ungarvík.
Bjarni var jarðaður frá Hóls-
kirkju í Bolungarvík 13. febr-
úar.
vegna þess að við Ingileif erum
jafngamlar og vorum óaðskiljan-
legar þegar við vorum börn. Það
árin. Síðast var hann á bv Jóni
Forseta frá Reykjavík. Hann kom
alkominn í land árið 1957 og fór
að vinna á eyrinni hjá Eimskipafé-
lagi íslands. Þar vann hann til 75
ára aldurs.
Þar eð Valdimar var langtímum
saman á sjó kom það í hlut Svein-
bjargar að gæta bús og barna og
annast allar útréttingar fyrir heim-
ilið. Það fórst henni vel úr hendi
eins og allt annað sem hún þurfti
að leysa; hún leit að vissu leyti á
þessar útréttingar aðeins sem verk
sem þurfti að vinna. Hún hafði'
kynnst því snemma að vinna. Hún
var vart af barnsaldri þegar hún
fór í vist um sumartíma til vanda-
lausra að Bárugerði á Miðnesi og
hafði með sér að auki yngri systur
sína og varð að annast hana.
Það var ekki eins algengt fyrir
1960 og nú, að konur ynnu úti frá
heimilinu. Sveinbjörg hafði unnið
sem ung stúlka bæði sem ráðskona
við bátana í Sandgerði og í síldar-
söltun á Siglufirði. Hún byijaði á
stríðsárunum ásamt vinkonu sinni
að skúra hjá Skóverslun Lárusar
G. Lúðvíkssonar í Bankastræti og
í Alþýðuhúsinu við Hverfisgötu.
Þær vinkonurnar fóru í áratugj á
fætur um fimmleytið á morgnana
og höfðu lokið skúringunum fyrir
fótaferðartíma. Þrek Sveinbjargar
var það mikið að ég fullyrði að það
var aðeins nánasta skyldfólk og
vinir sem vissi af skúringunum sem
aldrei virtust koma niður á neinu.
í tómstundum sínum hafði
Sveinbjörg mikið yndi af hannyrð-
um og lét ekki af þeirri iðju meðan
hún var á heimili sínu á Leifsgöt-
unni. Hún var einnig hafsjór af
fróðleik um mannlíf í Miðneshreppi
á fyrri hluta þessarar aldar og gat
svarað mörgum spurningum mín-
um um þau mál. Það vil ég hér og
nú þakka.
Eftir að Valdimar lést bjó hún
áfram í fbúð þeirra á Leifsgötunni.
Hún var lengst af heilsugóð og
átti heiðarlega elli. Það var ekki
síst því að þakka að hún naut hjálp-
ar beggja dætra sinna. En Sigur-
veig yngri dóttir hennar og Friðrik
tengdasonur hafa alla tíð búið í
sama húsi.
Barnabarn hennar og barna-
barnabörn áttu hauk í horni þar
sem hún var. Og á allra síðustu
árum voru það langalangömmu-
börnin sem glöddu huga hennar. *
Sveinbjörg var mjög vel af Guði
gerð bæði til sálar og líkama. Hún
var ekki aðeins stórmyndarleg og
dugleg svo af bar heldur einnig
væn kona.
Síðla árs 1995 var svo komið
að heilsa hennar leyfði ekki lengur
dvöl á eigin heimili heldur varð að
koma til vistun á Droplaugarstöð-
um. Hún flutti þangað í desember
1995 og var þar þangað til yfir
lauk. Sveinbjörg var þakklát
starfsfólki þar fyrir alla hjálp og
umönnun. <
Nú á kveðjustund vil ég og fjöl-
skylda mín þakka Sveinbjörgu fyr-
ir allt gamalt og gott. Við vottum
öllum afkomendum og tengdafólki
hennar samúð okkar. Guð blessi
minningu Árnýjar Sveinbjargar
Þorgilsdóttur.
Þorgils Jónasson.
í dag verður til moldar borin
sómakonan Árný Sveinbjörg Þor-
gilsdóttir, föðursystir mín. Með
Sveinu frænku minni er gengin ein
af þessum konum sem aldrei féll
verk úr hendi og alltaf var tilbúin
að hjálpa öðrum og heimili henna'öf-
á Leifsgötu 24 stóð alltaf opið fjöl-
skyldu hennar og öðrum.
Sveina var mikil fjölskyldukona,
hún fylgdist vel með okkur öllum
og umhyggja hennar leyndi sér
ekki því alltaf var maður svo vel-
komin á Leifsgötuna.
Kæra frænka mín, minningun-
um um þig ætla ég að hlúa að og
kannski verður mér að orði ein-
hvern tíma: Það er enginn Svein-
bjargar-þvottur á þessu eða hinu
og mun ég þá með gleði útskýrar.
það. Ég kveð þig, kæra frænka
mín, með söknuði og þökk fyrir
allt sem þú varst okkur Bjarti. Ég
og Ómar Bjartur og Jóhanna send-
um frændfólkinu innilegar samúð-
arkveðjur.
Hvíl í friði, kæra frænka.
Margrét Ó. Eyjólfsdóttir.
var mikið verið heima í Meiri-Hlíð
eða í Tröð. Þær voru margar ferð-
irnar semhlaupið var yfir Traðar-
hvamminn. Alltaf var jafn gott að
koma í Tröð og alltaf höfðu þau
tíma fyrir okkur, Bjarni og Sigga.
Oft var setið og spjallað við eldhús-
borðið. Mér finnst að Sigga hafi
alltaf átt vöfflur og vanilluhringi
með mjólkinni fyrir okkur stöllurn-
ar eins og þau kölluðu okkur alltaf.
Síðast þegar ég kom til Bjarna
míns, sagði hann: „Hvernig líst þér
nú á þetta hjá henni stöllu þinni,
að ætla yfir hálfan hnöttinn til að
heimsækja hann nafna minn?“ Og
mikið var hann hreykinn af nafna
sínum, þegar hann var að segja
mér hvað það gengi vel hjá honum
í vinnunni. Ég man ég sagði: „Það
er skrítið með strákana hennar
Ingileifar, þeir sækja allir í járnið
en ekki í trésmíðina, eins og þú.“
En hann sagði: „Nei, veistu ég
held bara að þeir sæki þetta í hann
afa sinn, því ég byrjaði sjálfur í
járninu áður en ég fór í trésmíð-
ina.“
Alltaf þótti honum jafn gaman
að fara í heimsókn á Hámundar-
staði til Ingileifar, Guðna og strák-
anna.
Mér fannst eins og Bjarni minn
hefði verið farinn að þrá hvíldina
sem allra bíður, því hann var aldr-
ei nema hálfur maður eftir að hann
missti hana Siggu sína. Þau voru
alltaf mjög samhent og samrýnd
hjón, sem hefur komið sér mjög
vel fyrir þau, þar sem öll fjölskyld-
an þeirra var svo langt í burtu,
synirnir báðir sunnanlands og
einkadóttirin austur á Vopnafirði.
Eftir að ég varð fullorðin átti
ég því láni að fagna, að starfa með
þeim báðum hvoru á sínum vett-
vangi. Ég var með Bjarna í leikfé-
lagsstússinu. Þar var hann óþreyt-
andi öllum stundum, mjög langt
tímabil og hafa margir lært mikið
af honum. Bolvikingar eiga Bjarna
mikið að þakka í svo margvíslegum
skilningi, þegar hugsað er um fé-
lagslíf í bænum. Ég vann með
Siggu nokkur sumur á sjúkrahús^.
inu og sagði hún mér eitt sinn áð
henni fyndist hún bera nokkra
ábyrgð á mér þar. Ég man að eft-
ir eina næturvaktaviku hjá mér
sýndi ég henni peysur, sem ég
hafði gripið í að prjóna á nætur-
vöktum, og ætlaði að senda stöllu
minni á strákana hennar. Hún
sagði: „Beta mín, þú segir ekki
stöllu þinni frá því að þú hafir
gert þetta í vinnunni, hún yrði
ekki sæl að heyra það.“ Þegar ég
átti mitt fyrsta barn, var ég svo
heppin að fá að hafa Siggu hjá
mér við fæðinguna. Það var yndis-
legt. Daginn eftir færði hún mér
blóm, sem hún sagðist hafa gróður-
sett fljótlega eftir að hún vissi að-
barnið var á leiðinni, en það væri
ekki farið að blómstra, en hún
hafði ekki vitað hvort það blómstr-
aði bleiku eða bláu, en þar sem
barnið mitt væri strákur væri hún
viss um að það yrði blátt og það
rættist.
Hún var alltaf mikil blómakona.
Það má nú segja að allt sé breyt-
ingum háð í lífinu. Nú eru þeir
allir farnir bændurnir sem tengjast
svo mikið bernskuminningunum.
Pabbi minn, Berni í Tungu, Jónas
í Skálavík, Gummi á Hóli og rgc
Bjarni minn í Tröð. Blessuð sé
minning þeirra. Hjartans þökk fyr-
ir allt.
Elsku Ingileif mín og Guðni,
Grétar og Sólrún, Magnús og J_ó-
hanna og aðrir aðstandendur. Ég
sendi mínar innilegustu samúðar-
kveðjur til ykkar allra frá mér og
fjölskyldunni frá Meiri-Hlíð.
Elísabet María Pétui-sdóttir.