Morgunblaðið - 25.02.1997, Qupperneq 20

20 ÞRIÐJUDAGUR 25. FEBRÚAR 1997
MORGUNBLÁÐIÐ
ÚRVERIIMU
NEYTENDUR
Vinnsla loðnuhrogna að
hefjast á næstu dögum
LOÐNUFRYSTINGU er nú að
ljúka hjá frystihúsum um allt land
og gera má ráð fyrir að hrogna-
vinnsla hefjist á næstu dögum.
Mörg loðnuskip hafa hætt veiðum
til vinnslu og veiða nú eingöngu
loðnu í bræðslu. Nokkur loðnuskip
voru þó að veiðum norðvestur af
Garðskaga í gær en þar er stærsta
loðnan og freista menn þess að ná
meira af henni í frystinguna.
Hjá Vinnslustöðinni í Vest-
mannaeyjum var ennþá verið að
frysta loðnu í gær en Viðar Elías-
son vinnslustjóri segist reikna með
að ekki verði hægt að frysta nema
í einn til tvo daga til viðbótar.
„Loðnan er þegar farin að missa
hrogn og það er til merkis um að
verulega er farið að styttast í fryst-
ingunni. Við erum ennþá að frysta
loðnu en ég geri síðan ráð fyrir því
að við getum farið að vinna hrogn
eftir viku eða tíu daga en hrognfyll-
ingin þarf þá að hafa náð 21-22%,“
segir Viðar.
Innsiglingin tafið
vinnslu í Grindavík
Ólafur Sæmundsson, verkstjóri
hjá Fiskimjöli og lýsi hf. í Grinda-
vík, segir að líklega verði síðasti
farmurinn frystur í dag og þá verði
farið að gera klárt fyrir hrogna-
vinnsluna. „Við erum búnir að frysta
Heilfrystingu
á loðnu hins
vegar að ljúka
um 700 tonn á þessari vertíð og
ætlum að reyna að frysta eins lengi
og við getum. Innsiglingin hér í
Grindavík hefur háð okkur svolítið
á meðan mest hefur verið að gera.
Sum skipin komast ekki hér inn og
oft orðið löndunarbið vegna þess.
Við höfum því í mörgum tilfellum
ekki fengið hráefnið eins ferskt og
við vildum,“ segir Ólafur.
Veiðarnar ganga illa
„Við erum mitt á milli Stokks-
ness og Hornafjarðar. Það er mikið
að sjá af loðnu en veiðarnar ganga
illa,“ sagði Lárus Grímsson, skip-
stjóri á Júpíter ÞH, í samtali við
Morgunblaðið í gær. Hann sagði
loðnuna í þessari göngu vera nokk-
uð á eftir í hrygningu en ennþá
væri hún smá. Nokkur loðnuskip
voru að veiðum á þessu svæði í
gær, einkum skip sem landa loðnu
í verksmiðjurnar á Austfjörðum.
„Það er ágætis fyrirkomulag.
Þannig dreifist loðnan betur á
bræðslurnar. Það gengur bara ekki
nógu vel að veiða úr þessum eftir-
göngum. Við erum ekki vanir að
standa í slíku brasi yfir hábjarg-
ræðistímann. Þó að við sjáum hér
mikið af loðnu er hún mjög gisin
og gengur hratt yfir á suðvestur-
fallinu. Reyndar fengum við eitt
300 tonna kast í nótt [fyrrinótt]
en síðan höfum við tekið tvö 30
tonna köst. Á þessum árstíma erum
við vanir að taka aðeins þijú til
fjögur köst og fara í land með full-
fermi. Reyndar hafa veiðarnar ekki
gengið óvenju illa á vertíðinni. Þar
að auki er loðnan smá en segja
má að veiðarnar í haust hafi gefið
tóninn í þeim efnum. Þá var hvergi
hægt að veiða fyrir smáloðnu,"
sagði Lárus.
Fylla fyrir bræðslu
„Við erum búnir að fylla hér út
af Grindavík, fylltum á sex tímum,
og ætlum að sigla með farminn í
bræðslu á Siglufirði," sagði Sveinn
ísaksson, skipstjóri á Jóni Sigurðs-
syni, um hádegisbilið í gær. „Við
erum hættir að reyna að veiða
vinnsluloðnuna og erum því hér í
eftirgöngunni en þar er loðnan
nokkuð smærri. Það má segja að
það sé loðna á blettum alla leið frá
Hvítingum og vestur fyrir Garð-
skaga. Stærsta loðnan er vestast
og þar eru vinnsluskipin en margir
eru hættir að frysta og flestir að
veiða í bræðslu,“ sagði ísak.
Hvalveiðar frá hagrænu
og pólitísku sjónarmiði
ALÞJÓÐLEG ráðstefna um hag-
ræn og pólitísk sjónarmið varðandi
hvalveiðar í Norður Atlantshafi
verður haldin hér á landi laugar-
daginn 1. mars nk. Að ráðstefn-
unni standa Sjávarútvegsstofnun
Háskóla íslands og High North
Alliance. Fjöldi erlendra gesta sæk-
ir ráðstefnuna, auk málþings sem
haldið verður í tengslum við hana.
Guðrún Pétursdóttir, forstöðu-
maður Sjávarútvegsstofnunar Há-
skóla íslands, segir að hlutverk
ráðstefnunnar sé varpa ljósi á for-
sendur og afleiðingar þess að taka
upp hvalveiðar að nýju. Hún segir
að Háskóli íslands komi að ráð-
stefnunni sem faglegur aðili sem
hvorki sé hlynntur né andsnúinn
hvalveiðum. „High North Alliance,
sem eru samtök nýtingarsinna á
norðurslóð, höfðu samband við okk-
ur og báðu okkur um að taka þátt
í undirbúningi ráðstefnunnar.
Markmiðið er að þetta verði fagleg
og hlutlæg ráðstefna en ekki verði
þar boðuð stefna annaðhvort með
eða á móti hvalveiðum. Við viljum
leiða saman menn með mismunandi
skoðanir á þessum málum og skapa
þannig málefnalega umræðu,“ seg-
ir Guðrún.
Áhrif hvalveiða á
útflutning íslendinga
Á ráðstefnunni verður tekið á
ýmsum hagrænum og pólitískum
þáttum sem máli skipta þegar ís-
lendingar gera upp hug sinn um
það hvort heíja eigi hvalveiðar á
ný og þá með hvaða hætti. Guðrún
segir að gerð verði grein fyrir af-
stöðu áhrifamikilla fjölþjóðlegra
samtaka, svo sem Alþjóða hvalveiði-
ráðsins, NAMMCO og CITES, sem
er nefnd um alþjóðaviðskipti með
afurðir af dýrum í útrýmingar-
hættu. „Meðal þeirra spuminga sem
velt verður upp á ráðstefnunni er
sú hvernig alþjóðalög og samþykkt-
ir sem lúta að vernd dýra samrým-
ast alþjóðalögum og samþykktum
um frelsi í viðskiptum, hvaða áhrif
Fjöldi erlendra
gesta á ráðstefnu
um hvalveiðar
viðskiptahindranir og aðgerðir nátt-
úruvemdarsinna hafi haft á útflutn-
ing hvalveiðiþjóða og hver séu
möguleg áhrif hvalveiða á útflutn-
ing íslendinga,“ segir Guðrún.
Þekktir erlendir
sérfræðingar
Af hálfu íslendinga mun Jóhann
Siguijónsson, sjávarlíffræðingur
og sendiherra, ræða um hvala-
stofna í Norðurhöfum og sjálfbæra
nýtingu auðlinda. Þórður Friðjóns-
son, forstjóri Þjóðhagsstofnunar,
mun halda erindi um möguleg áhrif
hvalveiða á útflutning Islendinga.
Meðal erlendra gesta verður Robert
L. Friedheim sem er prófessor í
alþjóðasamskiptum við háskólann
í Suður Kaliforníu. Guðrún segir
prófessor Friedheim vera þekktan
sérfræðing og hann hafi meðal
annars skrifað fjölda bóka um þessi
málefni.
„Dr. Friedheim stjórnaði auk
þess sérstöku rannsóknarverkefni
fyrir sendinefnd Bandaríkjanna á
síðustu hafréttarráðstefnu Samein-
uðu þjóðanna og er þekktur fyrir
skrif sín um stjórn hvalveiða. Hann
mun á ráðstefnunni í Reykjavík
ræða um framtíð hvalveiðistjómun-
ar. Meðal annarra erlendra gesta
má einnig nefna prófessor William
Burke sem er einn af þekktustu
sérfræðingum veraldar um hafrétt.
Hann er Iagaprófessor við háskól-
ann í Washington, Seattle og hefur
flallað töluvert um hvalveiðar og
aðgerðir Alþjóða hvalveiðiráðsins.
Þá mun Ted MaeDorman, lagapró-
fessor við háskólann í Toronto,
ræða á ráðstefnunni hvort, og þá
hvernig, viðskiptabönn og verslun-
arhindranir í nafni umhverfisvernd-
ar samrýmast alþjóðalögum og
samþykktum um frelsi í viðskipt-
um. Jaques Berney, sem er fyrrver-
andi aðstoðarframkvæmdastjóri
CITES, mun einnig ræða afstöðu
samtakanna til alþjóðaviðskipta
með hvalaafurðir og mun hann
væntanlega koma inn á möguleika
á breyttum viðhorfum varðandi ein-
stakar tegundir," segir Guðrún.
Ýmsir aðrir erlendir sérfræðing-
ar munu halda erindi á ráðstefn-
unni og fulltrúar stjórnvalda og
hagsmunasamtaka taka þátt í
hringborðsumræðum að henni lok-
inni þar sem rædd verður framtíð
hvalveiða í Norður-Atlantshafi.
Meðal þeirra eru John Petersen,
sjávarútvegsráðherra Færeyja,
Áqqualuk Lynge, formaður Heim-
skautaráðs Inuita, Kristján Lofts-
son, forstjóri Hvals, Jon Yard Arna-
son, formaður íslensk-ameríska
verslunarráðsins og Árni Ragnar
Árnason, formaður nefndar sjávar-
útvegsráðuneytis um hvalveiðar.
Guðrún segist strax hafa orðið vör
við mikinn áhuga á ráðstefnunni
og þegar hafi verið tilkynnt þátt-
taka, meira að segja frá aðilum í
Japan.
Ráðstefnan verður haldin að
Hótel Lofleiðum frá klukkan 9-18.
Umræður fara fram á ensku en
túlkað verður jafnóðum á íslensku.
Ráðstefnan er öllum opin.
Málþing um áhrif
hvalveiða
í tengslum við ráðstefnuna verð-
ur haldið málþing á vegum Sjávar-
útvegsstofnunar HÍ þar sem þeir
dr. Robert Friedheim, dr. Ted
MacDorman, Peter Örebech, kenn-
ari í lögfræði við háskólann í
Tromsö, og Gunnar Schram, pró-
fessor í stjórnskipunar- og þjóðar-
rétti, munu flytja stutt erindi og
skiptast á skoðunum við kennara
og nemendur HÍ og aðra þá sem
áhuga hafa á hafrétti, viðskiptum
og verndun auðlinda. Málþingið fer
fram föstudaginn 28. febrúar
klukkan 15-17 í stofu 203 í Lög-
bergi og er öllum opið.
Uppskriftasamkeppni
Eftirlætis afmæl-
isréttur barnanna
UPPSKRIFTASAMKEPPNI stend-
ur nú yfir á vegum Matreiðslu-
klúbbsins Nýir eftirlætisréttir og
er verið að leita að eftirlætis afmæl-
isrétti barnanna.
Ætlunin er að börn og foreldrar
gefi hugmyndafluginu lausan taum-
inn og búi til uppskrift að afmælis-
rétti eða sendi inn uppskrift að
uppáhaldsrétti sem hefur verið á
borðum í afmælum ár eftir ár. Af-
mælisrétturinn getur verið ís, pítsa,
heimagert sælgæti, heitur eða kald-
ur réttur, smábiti, drykkur, kaka
eða annað skemmtilegt sem borið
er á borð í barnaafmæli. Eina skil-
yrðið er að uppskriftin hafi ekki
birst á prenti áður.
Uppskrift á að senda til Vöku-
Helgafells undir dulnefni en láta
nafn foreldra og barns fylgja með
í lokuðu umslagi fyrir 7. mars.
Fyrstu verðlaun í samkeppninni er
18 gíra Wheeler barnareiðhjól og
Melissa brauðvél. Önnur verðlaun
eru bókapakki og ársáskrift að
Andrésar andar blöðum með
möppu. Þriðju til fimmtu verðlaun
eru ársáskrift að Andrésar andar
blöðum með möppu.
SKILAFRESTUR er til 7. mars næstkomandi.
Nýtt
i
i
)
)
I
\
I
i
Breskar
karamellur
í staukum
KOMNAR eru á markaðinn breskar
karamellur í staukum frá fyrirtæk-
inu Raveners. Þijár gerðir eru fáan-
legar hér á landi, ijómakaramellur,
molar með myntubragði og kara-
mellur fylltar með súkkulaði. Ás-
geir Sigurðsson ehf. er innflytjandi
og þær fást í ýmsum matvöruversl-
unum og söluturnum.
Þrír hrein-
lætisúðar
ÞRÍR nýir hreinlætisúðar hafa bæst
við hreinlætisvörur frá Jif. Eldhús-
úðinn á að vinna á erfiðum blettum
og hann leysir upp fitubletti. Bað-
herbergisúðinn inniheldur kraft-
mikil efni sem henta til hreingern-
inga á baðherbergjum og síðan er
um að ræða sérstakan úða sem
ætlaður er fyrir^ glugga, gler og
spegla. Það er Ásgeir Sigurðsson
ehf. sem flytur Jif vörurnar inn til
landsins og þær fást í nær öllum
matvöruverslunum.
Bæklingar
um félags-
legar íbúðir j
sveitarfélaga »

HÚSNÆÐISSTOFNUN ríkisins
hefur gefið út nýja bæklinga um
félgslegar íbúðir á vegum sveitar-
félga, endur-
skoðaða í sam-
ræmi við breyt-
ingar á lögum
og reglugerð-
um. Bækling-
arnir gefa mynd
af félagslega
íbúðakerfínu,
annars vegar
með kynningu á
þessum valkosti
í húsnæðismál-
um og hins veg-
ar með ítarleg-
um upplýsing-
um fyrir íbúa í
félagslegum
íbúðum.
Fyrri bækl-
ingurinn, Félagsleg íbúð fyrir
mig?, er almenn kynning á félags-
legum íbúðum sveitarfélaga. Þar
er m.a. farið ofan í valkosti sem
bjóðast, sagt er frá skilyrðum sem
umsækjendur þurfa að uppfylla til
að geta fengið ráðstafað íbúð,
kostnaði við kaup á íbúð og hvað
þurfi að fylgja umsókn um félags-
lega íbúð.
Að búa í félagslegri íbúð
Síðari bæklingurinn, Að búa í
félagslegri íbúð, er ætlaður íbúum
í félagslegum íbúðum. Þar er m.a.
fjallað um helstu réttindi og skyld-
ur eigenda og leigjenda, ákvæði
laga um fjöleignarhús og húsa-
leigulaga, reglur um endurbætur,
sölu á íbúðum og eignamyndum.
Hægt er að nálgast bæklingana
hjá Húsnæðisstofnun og hús-
næðisnefndum um land allt.
>
í
;
L
I
\