Morgunblaðið - 25.02.1997, Side 35

MORGUNBLAÐIÐ
ÞRIÐJUDAGUR 25. FEBRÚAR 1997 35
il bænda
íidepli
Morgunblaðið/Jón Svavarsson
;ynntu afurðir sínar við setningu Búnaðarþings. Hér ber kokkalandsl-
iðið fram meðlæti með kaffinu.
að brúttótekjur sauðf|ár-
bænda hefðu aukist
nokkuð á árinu 1996, eða
frá 2-15%, mest hjá
þeim sem hefðu sauðfj-
árrækt sem aðalatvinnu
og flyttu út verulegan
hluta framleiðslunnar.
Tekjuaukinn stafaði m.a.
af auknum beingreiðsl-
um, auknu
skilaverði fyrir
útflutning og
hærra gæru-
verði.
Þá varð upp-
kaup og útdeiling réttar
til beingreiðslna mun
minni á árinu 1996 en
áætlað var, sem stafaði
einkum af því að réttur
var að mestu seldur milli
manna. Þannig hafi búin stækkað eins
og að var stefnt og fjármunirnir sem
ætlaðir voru til uppkaupa verða nýttir
til annarra verkefna.
Aukin loðdýrarækt
Einnig kom fram að veruleg fram-
leiðsluaukning væri nú í loðdýrarækt,
en um 40 ný loðdýrabú hófu störf sl.
haust og mörg hinna fjölguðu ásetn-
ingsdýrum.
Þá sagði Ari að sala mjólkurafurða
hefði gengið vel árið 1995 og fyrstu
mánuði 1996 og því hefði greiðslu-
mark til mjólkuframleiðslu
verið aukið um 1 milljón
lítra. Afkoma kúabúa hefði
verið svipuð 1995 og 1994,
en hagnaður fyrir laun eig-
enda fyrir laun hefði
minnkað um 15% frá árinu 1991, eink-
um vegna umsaminna hagræðingar-
krafna í búvörusamningi.
„Viðræður um nýjan búvörusamn-
ing eru að hefjast og markmið þeirra
hlýtur að vera að leita leiða til aukn-
ingar launatekna mjólkurframleið-
enda á komandi árum enda er fram-
tíð greinarinnar í óvissu, takist það
ekki,“ sagði Ari Teitsson.
son, for-
Bænda-
Islands,
>1 á Bún-
úngi.
Nær engin
endurnýjun
bygginga
reriu strái“
Morgunblaðið/Jón Svavarsson
»n, Guðný Valberg, Guðrún Þor-
Geirsson, Birna Lárusdóttir og
alla lund. Ábúendur hefðu ræktað
sanda eða aura á láglendinu
: skömmu eftir 1960 og þessi vel
heppnaða ræktun hefði vakið at-
hygli á búskapnum á Reyðará og
því hvernig tekist hefði að sam-
hæfa ágæta heyöflun af aurunum
með beit fjár á ræktað land.
Ráðherra sagði að Vatn væri
orðið þekkt býli fyrir brautryðj-
endastarf ábúenda í nýjum at-
vinnugreinum í sveitum. Þar
hefði verið byggð upp ferðaþjón-
usta og nýtt hlunnindi jarðarinn-
ar. Síðasta afrek hjónanna á
Vatni væri endurgerð gamalla
húsa á Hofsósi sem hefði gefið
húsunum nýtt líf og stofnun
minjasafns um vesturfarir Is-
lendinga á Hofsósi.
Loks sagði ráðherra að Þor-
valdseyri ætti sér merka sögu
en skamma en þar var reist ný-
býli árið 1886. Þekktust væri
Þorvaldseyri og búskapur ábú-
enda þar fyrir frumkvæði í korn-
rækt og síðar grasfrærækt, en
kornrækt hefði verið stunduð
þar með góðum árangri í meira
en þijá áratugi samfellt, auk
nautgripa- og svínaræktar.
Ný svæðisbundin byggðaáætlun fyrir miðfirði Austurlands
(J3æjar- og sveitarstjórnir^)
Tillögur að
þjónustuskipulagi
fyrir miðfirði Austurlands (Þjónusturáð)
Neskaupstaður, Eskifjörður
og Reyðarfjörður
Yfirstjórn
Almannavarna-
nefnd sveitarfél.
Heilbrigðis-
nefnd sveitarfél.
Bæjarstjóri Neskaupstað
Bæjarstjóri Eskifirði
Sveitarstjóri Reyðarfirði
Hafnarstjórn
sveitarfél.
Bygginga- og
umhverfisnefnd
TÆKNI- OG
UMHVERFISSTOFNUN
Forstöðumaður Tækni-
og umhverfisstofnunar
Heilbrigðis-
fulltrúi
Deildarstjóri
Tæknideildar
Garðyrkju-
stjóri
Bygginga-
fulltrúi
Hafnar-
stjóri
Húsnæðisnefnd
sveitarfélaganna
Nefndir
og ráð
Félagsmálaráð
sveitarfélaganna
| Stofnanir
FÉLAGSMÁLASKRIFSTOFA
Félagsmálastjóri
Deildarstj.
félagslegra
húsnæðismála
Deildarstj.
fölskyldumála
og ráðgjafar
1
Æskulýðs-
og tómst.-
fulltrúa
Samruni nefnda
og byggðasamlög
Jarðgöng
hefðu bætt
áhrif
ISKÝRSLU Byggðastofnunar
koma fram áform heimamanna
um þjónustu opinberra aðila,
viðbrögð ráðuneyta og mat
Byggðastofnunar á því hvað gera
verði varðandi opinbera þjónustu á
svæðinu, og loks er sett fram áætl-
un um aðgerðir í atvinnumálum.
Vinna við þetta verkefni hófst í
júní 1995 og voru bæjarstjórarnir
í Neskaupstað og á Eskifirði ásamt
sveitarstjóranum á Reyðarfirði
tengiliðir sveitarfélaganna við
Byggðastofnun um áætlanagerð-
ina.
Þar sem fjallað er um tillögur
að þjónustuskipulagi í skýrslunni
kemur fram að bætt skip-
an þjónustu fyrir miðfirði
Austurlands feli fyrst og
fremst í sér breytingar í
átt til samruna í nefndar- ______
skipulagi og myndunar
byggðasamlaga. Meginmarkmið
þeirra breytinga sem hvatt er til
sé að gera einingar hagkvæmar í
rekstri og að auka þjónustu þar sem
þörf er á, en gert er ráð fyrir því
að breytingarnar verði að veruleika
á þessu ári og í framhaldi af því
sé rétt að ganga til sameiningar
sveitarfélaganna.
Lagt er til að komið verði á fót
Tækni- og umhverfisstofnun sem
hafi yfirumsjón með öllum verkleg-
um framkvæmdum, -----------------
tæknilegri þjónustu og
umhverfismálum fyrir
svæðið. Þar hafi aðsetur
auk forstöðumanns deild- _____
arstjóri tæknideildar, ”
byggingafulltrúi, nýtt embætti
garðyrkjustjóra fyrir svæðið, heil-
brigðisfulltrúi og hafnarstjóri
hafnasamlags. Félagsmálaskrif-
stofa hafi umsjón með félagsmálum
á svæðinu og yfir henni verði fé-
lagsmálastjóri sem stýri daglegum
rekstri en sinni einnig hluta af fjöl-
skyldu- og ráðgjafarmálefnum.
Undir hann heyri deildarstjóri fjöl-
skyldumála og ráðgjafar og deildar-
stjóri félagslegra húsnæðismála og
auk þess starfi á skrifstofunni
æskulýðs- og tómstundafulltrúi.
Þjónusturáð
Lagt er til að sveitarfélögin þrjú
myndi eitt þjónusturáð sem í séu
þrír aðalmenn í sveitar- eða bæjar-
stjórnum frá hveiju sveitarfélagi,
en að auki sitji sveitar- og bæjar-
stjórar sem starfsmenn. Verkefni
ráðsins verði að hafa yfirumsjón
með þeim tveimur stofnunum sem
stofnaðar verða á meðal sveitarfé-
laganna ásamt því sem starfsemi
Forsætisráðherra hefur kynnt fyrir ríkisstjórn
nýja skýrslu Byggðastofnunar um svæðis- 1
bundna byggðaáætlun fyrir miðfírði Austur-
lands 1996-1999. í skýrslunni er greint frá
byggðaþróun og stöðu atvinnulífs í þessum
sveitarfélögum og framtíðin metin.
Eitt þjónustu-
svæði þriggja
sveitarfélaga
sameiginlegra nefnda heyri undir
þjónusturáðið.
Við vinnu að þjónustuskipulagi
_______ varð samkomulag um að
stefnt verði að stofnun
samlags um hafnir innan
sveitarfélaganna þriggja
_______ og yfir þeim verði ein
stjórn í stað þriggja við
núverandi aðstæður. I samræmi við
eflingu embættis byggingafulltrúa
þykir rétt að sameina bygginga-
nefndir sveitarfélaganna í eina og
auk þess þykir rétt að umhverfis-
nefndir sveitarfélaganna sameinist
bygginganefndinni vegna þess að
verkefni þeirra séu á margan hátt
skyld.
í samræmi við þá ákvörðun að
leita eftir því við Húsnæðisstofnun
ríkisins að taka yfir verkefni hús-
-------- næðisnefndar þykir eðli-
legt að sameining verði á
húsnæðisnefndum sveit-
arfélaganna og mynduð
hefur verið ein sameinuð
heilbrigðisnefnd fyrir öll
sveitarfélögin. Þá þykir æskilegt
að almannavarnanefnd Eskifjarðar
og Reyðarfjarðar verði sameinuð
almannavarnanefnd í Neskaupstað
þar sem mikil virkni er í starfi henn-
ar.
Aðgerðir
í atvinnumálum
Atvinnulíf á miðfjörðum byggir
einkum á sjávarútvegi og felast
möguleikar svæðisins með tilliti til
náttúruauðlinda fyrst og fremst í
sjávarútvegi og orkunýtingu. Til að
efla innviði byggðanna þykir mikil-
vægt að lagfæra veg og brýr milli
Eskifjarðar og Reyðarfjarðar sem
geri flutninga og umferð milli stað-
anna öruggari, og að lagfærðar
verði brýr og hluti vegar milli Nes-
kaupstaðar og Eskifjarðar. Þá verði
skólaakstri komið á milli staða í
Verkmenntaskólann í Neskaupstað
og í Menntaskólann á Egilsstöðum
með þátttöku ríkis. Kappkostað
verði að félagsleg þjónusta á svæð-
inu verði eins góð og unnt er og
að aukið verði við almenna afþrey-
ingu fyrir íbúa svæðisins.
Komið hefur verið á fót þróunar-
stofu Atvinnuþróunarfélags Aust-
urlands og þykir eðlilegt að at-
vinnuverkefnum sé beint til félags-
ins til umfjöllunar og úrvinnslu í
samráði við sveitarfélög og þá aðila
sem hyggjast taka þátt í atvinnu-
starfseminni. Helstu leiðir til upp-
byggingar á atvinnutækifærum á
svæðinu eru taldar þær að stofnað-
ur verði hópur um kísilmálmvinnslu
eða stefnt að öðrum mannaflafrek-
um iðnaði sem tengist nýtingu á
þeirri orku sem virkjanleg er á
Austurlandi, að frekari vinnsla
verði á sjávarafurðum og stuðning-
ur við vöruþróun í sjávarútvegi, að
frekari uppbygging og stefnumótun
verði í ferðaþjónustu og loks að
átak verði gert í skógrækt á svæð-
inu.
Jarðgöng hefðu
bætt áhrif
Fram kemur í skýrslunni að
Byggðastofnun telur engan vafa á
því að jarðgöng milli Eskifjarðar
og Norðfjarðar muni hafa bætt
áhrif á sviði atvinnulífs, þjónustu
og mannlífs á svæðinu og auðvelda
uppbyggingu. Umferð muni aukast
og ekki verði lengur annmarkar á
því að sækja vinnu, skóla, verslun
og aðra þjónustu milli staðanna.
Hins vegar þurfi að kanna hvort
hægt sé að bæta núverandi veg
yfir Oddsskarð með vegriðum og
hugsanlega yfirbyggingum á erfið-
ustu stöðunum ásamt enn bættri
vegaþjónustu og hvort vegurinn
fullnægi þannig þeim skilyrðum
sem þurfi að vera fyrir hendi í sam-
göngulegu tilliti þannig að svæðið
geti orðið eitt atvinnu- og þjónustu-
svæði. Ef ekki verði hægt að full-
nægja þessum skilyrðum með fram-
kvæmdum á núverandi vegi þurfi
að gera jarðgöng til þess að svæðið
verði eitt atvinnu- og þjónustu-
svæði.