Morgunblaðið - 11.03.1997, Qupperneq 54

54 ÞRIÐJUDAGUR 11. MARZ 1997
MORGUNBLAÐIÐ
Dýraglens
BREF
TIL BLAÐSINS
Kringlan 1103 Reykjavík • Sími 569 1100 • Símbréf 569 1329
• Netfang: lauga@mbl.is
Kastljós í kreppu
Frá Valdimar Kristinssyni:
MIÐVIKUDAGINN 5. mars var
Kastljósþáttur í sjónvarpinu, þar
sem segja má að sáð hafí verið
nokkurri tortryggni í garð „ís-
lenskrar erfðagreiningar" sem ný-
lega hefur tekið til starfa hér á
landi. Reyndar hefur það væntan-
lega ekki verið ætlunin, en þörf
fréttamanna á að fylla kvóta sinn
í starfi leiðir oft til óþarfa málaleng-
inga.
Nokkrir voru kallaðir til vitnis
um að í stofnuninni gætu leynst
vísbendingar um erfðagalla fólks
sem vinnuveitendur þess gætu
hugsanlega komist í og ráðið af-
stöðu þeirra til viðkomandi. Sjaldan
á betur við en í þessu tilfelli orðatil-
tækið, að gera úlfalda úr mýflugu.
Upplýsingar um heilsufar fólks
er líklega að fínna í hundruða þús-
unda tali á spítölum, heilsuvemdar-
stöðum og í skrám einstakra lækna.
Hefur það nær aldrei komið að sök.
Ætli sumir atvinnurekendur hefðu
ekki fremur áhyggjur af því hvort
einhver starfsmanna þeirrra gæti
hugsanlega verið fýllibytta eða þjóf-
ur en hvort í þeim leyndust einhverj-
ir ótilgreindir erfðagallar, nema ef
fýrrnefndir eiginleikar væru bundn-
ir í genunum og þá mætti ef til
vill leiðrétta í framtíðinni.
Þá var það áhyggjuefni frétta-
mannsins að niðurstöður „íslenskr-
ar erfðagreiningar" ætti að selja
lyfjafyrirtækjum, sem þá gætu
grætt á þeim. Þar fór í verra. Vissu-
lega mun hagnaður lyfjaframleið-
enda oft vera mikilll, en án þeirra
verða ekki framfarir í lyfjagerð.
Getum við ekki verið sammála um
að þeir sem „græða“ mest á góðum
lyfjum séu reyndar sjúklingarnir
sem þau nota?
Ekki er gott að skilja, á hvetju
íslenska þjóðin ætlar að lifa í fram-
tíðinni. Landið er of viðkvæmt fyrir
stóriðju að margra mati þótt hún
byggist á tandurhreinni orku. Er
þá stundum sagt að við eigum held-
ur að lifa á vísindunum. En þegar
okkur er færð hávísindastofnun á
silfurfati virðist ekki alveg víst að
hún falli að fullu að hugarheimi
heimspekinnar hér á landi.
Reyndar er þjóðin nýlega búin
að segja álit sitt varðandi uppbygg-
ingu atvinnulífsins. Meginhluti
landsmanna vill hefja hvalveiðar.
Aðeins láðist að spyija hversu mik-
ið þeir væru tilbúnir til að gefa eft-
ir af kaupmættinum til þess að svo
mætti verða. Þegar aflinn væri
kominn á land mundi meginhlutinn
eyðileggjast, þar sem engir fengjust
til að kaupa nema við sjálf og við
torgum ekki mörgum stórhvölum á
ári nema lífskjörin rýmuðu þeim
mun meir.
Vissulega er það hörmulegt að
þurfa að beygja sig fyrir hótunum
og ofbeldi, en við getum ekki staðið
í stríði við hálfan heiminn. Einhver
von er þó um hrefnuveiði á næstu
árum og þjóðin ætti að geta gert
sér gott af allmörgum þeirra þegar
þar að kemur.
VALDIMAR KRISTINSSON,
Reynimel 65, Reykjavík
Ljóska
Afi fór á sædýrasafnið í gær... Hann komst inn á ellimiða... Hann gat bara skoðað gamla
Hvað þýddi það? fiska ...
Klám á alnetinu
Frá Val Þór Norðdahl:
MARGIR virðast hræðast dreifingu
kláms á alnetinu,og kemur mér þá
í hug viðtal við konu í sjónvarps-
fréttum nýlega, með fjóram skipun-
um var hún og hennar heimili kom-
ið í beint samband við argasta
barnaklámefni. Þetta finnst mér
með ólíkindum undarleg staðhæf-
ing.og minnir helst á brandarann
um konuna sem stóð uppá stól og
hleraði náungann og hneykslaðist
jafnframt á að sér væri boðið uppá
annað eins siðleysi.
Ég hef vafrað víða um vefínn og
aldrei komist í, né rekist á, viljandi
eða óviljandi svo gróft efni sem
umrædd kona hafði svo auðveldan
aðgang að. Ekki dettur mér í hug
að veija dreifendur barnakláms,
enda er slíkt með öllu óveijandi, en
mér fannst þessi fullyrðing konunn-
ar athyglisverð fyrir þá sem vilja
ritskoða vefinn, eflaust er þar
margt siðlaust og gróft að finna,
og ekki veit ég nákvæmlega hvern-
ig er hægt tæknilega að loka á t.d.
barnaklám af vefnum en í vafraran-
um „Internet Explorer“ er stilling
sem á að geta blokkað út klámefni.
Stilling þessi er hugsuð sem verk-
færi foreldra og forráðamanna
gegn því að börn og unglingar geti
skoðað klám og ofbeldisefni. Ann-
ars er það að verða staðreynd að
dreifendur og seljendur klámefnis,
svo sem símavændiskonur, eru
farnir að nýta sér þá ýmsu frétta-
hópa sem hægt er að finna á net-
inu, þangað pumpa þessir aðilar
sínu efni, og hefur tekist að kasta
rýrð á trúverðugleika þeirra.
Fréttahópar þessir eru notaðir
af áhugamönnum um hin sundur-
leitustu mál - efni, svo sem tón-
list, sögu, vísindi, kvikmyndir, þjóð-
félagsmál, og að sjálfsögðu alls
kyns „tabú“ eins og kynlíf.
Spurningin er hinsvegar sú, eig-
um við að banna aðgang að alnet-
inu, líkt og þær þjóðir sem við tök-
um ekki til fyrirmyndar í mannrétt-
indamálum, t.d. Kínveijar og íran-
ir. I hillum ýmissa bókaverslana hér
í borg eru til sölu klámblöð sem eru
mörg töluvert djarfari en Playboy
og hneyksla eflaust ýmsa, og ekki
síst þá sem vilja láta hneykslast.
Fræg er t.d. rimma hreintrúaðra
sjónvarpsklerka í Bandaríkjunum
gegn Larry Flint, útgefanda klám-
blaðsins Hustler. í því stríði ganga
öfgarnar langt þar sem báðir aðilar
líkja hvor öðrum við Hitler og djöf-
ulinn.
Sem betur fer eru íslendingar
lausir að mestu leyti við þannig
öfgar, fólkið fær að velja og hafna
með sanngjörnum takmörkunum
gagnvart börnum og unglingum.
Eins er það umhugsunarverð stað-
reynd að þeir sem óttast mest klám
og ofbeldi af alnetinu í nýlegri skoð-
anakönnun eru þeir sem ekki hafa
aðgang að því.
VALUR ÞÓR NORÐDAHL,
Hraunbæ 86, Reykjavík.
Allt efni sem birtist í Morgunblaðinu og Lesbók er varðveitt í uppiýsinga-
safni þess. Morgunblaðið áskilur sér rétt til að ráðstafa efninu þaðan, hvort
sem er með endurbirtingu eða á annan hátt. Þeir sem afhenda blaðinu efni
til birtingar teljast samþykkja þetta, ef ekki fylgir fyrirvari hér að lútandi.