Alþýðublaðið - 14.12.1920, Síða 1
Alþýðublaðið
Grefið út ai AiþýduflokkHum.
1920
Þriðjudaginn 14 desember.
288 tölubl.
gannaðnr ágéSinn aj iðn sinni.
Það er verkaiýðurinn sem með
vinnu sinni framleiðir verðmæti
það, saro þjóðin lifir af. En með
bjóðfélagsfyrirkomulagi því er nú
er, er honum bannaður ágóðinn
af vinnu sinni. Verkalýðurinn fær
skki einu sinni það sem hann
þarf nauðsyniegast til þess að lifa
af, og skal það nú skýrt nánar.
Þegar athugað er hvað allur
verkalýður þessa lands samtals
Iber úr býtum (en með verkalýð
®r hér talið ait fólk alþýðustéttar,
er þarf að selja öðrum vinnuafl
sitt) þá kemur í ijós, að það er
®kki nóg ti! þess, að verkalýður-
inn geti lifað af því viðunandi lífi.
Það vita aliir, að verkamenn
með stórar fjölskyidur geta ekki
séð fyrir þeim eins vel og þeir
rnundu sjálfir óska og æskilegt
væri, með framtíð þjóðarinnar
fyrir augum, og aðeins tiltölulega
4ítili hluti verkamanna þolir nokk
arra mánaða veikindi, án þess að
þurfa að leita tii sveitarinnar.
Þetta stafar af því, að verklýðnum
sr, með auðvaldsfyrirkoroulaginu
á þjóðfélaginu sem nú ríkir,
bannaðar ágóðinn af vinnu sinni.
Meðan auðvaldsíyrirkomulaginu
|þ. e. því, að einstakir menn eigi
framleiðslutækin) er ekki breytt
og jalnaðarstefnan tekin upp,
hlýtur ágóðinn af vinnu verka-
lýðsins bö renna í vasa nokkurra
fárra auðmanna, sem, miðað við
alla þjóðina, eru sárafáir.
Til þess að verkalýðurinn geti
íengið ágóðann af vinnu sinni, er
nauðsynlegt að framleiðslutækin,
eða að minsta kosti meirihluti
beirra sé opinber eign.
Þetta er í sjálfu sér ofur einfalt
niál fyrir hvern þann, sem Þnn
það vill hugsa og hugsar um það
með það fyrir augum, að^komast
að sem réttastri og beztri niður-
stöðu. Aftur á móti gengur þeim
i)la að sannfærast um að jafnaðar-
stefnan sá rétt, sem álfta að þeir
hafi persónulegan óhag af henni
í bili, en til þess flokks heyrir
tjöldinn af atvinnurekendastéttinni
og fjöldi þeirra þjóna, sem álíta
að þeir getí ekki lifað nema að
btid einhvers sem þeir telja
,heldri“.
Um stór-atvinnurekendastéttina,
eða þá eiginlegu auðmannastétt,
er það að segja, að hún getur
ekki skilið jafnaðarstefnuna, og
vill það ekki heldur, hvorttveggja
af þvf að hún veit að ef verka-
lýðurinn á sjálfur að fá ágóðann
af vinnu sinni, verður lítið am
gróða hjá atvinnurekendum.
En auðvitað detíur þeim ekki
f hug að sitja hjá og horfa upp
á það að verklýðurinn verði sjá
andi, sjái það að ráðið til þess
að hann fái sjálfur ágóðann af
vinnu sinni sé það, að þjóðin eigi
framleiðslutækin. Þvi engan spá-
mann þarf til þess að vita það
fyrirfram, að undir eins og verk-
lýðurinn allur sér þetta, þá gerir
hann framleiðslutækin að þjóðar-
eign, og þá er úti um gróða auð-
mannanna.
Þess vegna vill auðvaldið ekki
að verklýðurinn verði sjáandi, og
þess vegna heldur það úti dýrum
dagblöðum til þess að siá ryki í
augu verklýðsins, telja honum trú
um að það sé auðurinn sem fram-
leiði auðinn, þó hver meðalgreind-
ur maður, sem vill hugsa óhlut-
drægt um það mál í fímm mín-
útur, sjái að það er vinnan, sem
framleiðir hann.
Brezki Svartahafs-flotiim
er nú kominn aftur heim til Eng-
lands, þar eð herkvíun Breta á
ströndum Rússlands í Svartahafi
var upphafin jafnframt því að
Rússar (bolsivíkar) og Pólverjar
sömdu frið. Rosta.
Vatnavirkjun
ríkis og sveita i Noregi.
Út af ummælum eias þingmanns-
ins í norska þinginu um það, að
ríkið gerði of lítið að því að virkja
fossa sfna, gaf Gunnar Knudsea
yfirlit yfir virkjanirnar, og þóttist
þar gera hreint fyrlr dyrum stjóra-
arinnar.
Hann kvað ríkið um þessar
mundir vera að láta virkja þrjá
stórfossa, og eian í félagi við
Kristjaníu. A fjárhagsárinu 191E
—'ig lagði ríkið fram rúmar 20
milj. kr. til virkjunar og kaupa á
fossum. 1919—’2<5 lagði það fratn
20 milj. kr. og 1020—'21 i8«/*
milj. kr. 28 sveitir hafa komið á
hjá sér rafvirkjun a!ls, að þvf er
ráðherrann sagði.
Lagstrfoss. Einn skipsmannanna.
á Lagarfossi biður þcss getið, að
það sé ekki rétt, að skipið hafl
tafist að óþörfa á Siglufirði, ett
var þó ekki frá því, að stýrimena-
irnir kynnu að hafis verið druknir
þar.
Ennfremur hefir blaðið veriS
beðið að bitta svohljóðandi yfir-
lýsingu:
Lagarfoss kom á Siglufjörð kl.
ð, lagðist við hliðina á s.s. Ville-
moes f myrkri og töluverðum vindi.
Losaði 20 tonn og lestaði 50
sekki af sykri, setií var erfitt að
ná f. Lagarfoss fór kl. n s. d.
Þetta vil eg leggja minn dreng-
skap við að sé satt.
I. Thorsteinsson
skipstjóri
Jafnaðarmenn I Uraguay
í Suður-Amerfku hafa nýlega hald-
ið allsherjarþing og samþyktu þar
með 2/3 greiddra atkvæða að
ganga f 3. alþjóðafélagið (kom-
múnistafélagið).