Alþýðublaðið - 08.01.1934, Blaðsíða 3
mánudaginn 8. jan. im.
3
ALÞÝÐUBLAÐIÐ
DAGBLAÐ OG VIKUBLAÐ
ÚTGFANDI:
ALÞÝÐUFLOKKJRINN
RITSTJÓRI:
F. R. VALDExvIARSSON
Ritstjórn og afgreiðsla:
Hverfisgötu 8 — 10.
Simar:
4900: Afgreiðsla, auglýsingar.
4901: Ritstjórn (Innlendar fréttir).
4902: Ritstjóri.
4903: Viihj. S. Vilhjálmss. (heima).
4905: Prentsniiðjan.
Pitstjórnin er til viðtals kl. 6 — 7.
VerklýðsHnál
á Norðnriandi
Aöalfundur verkaxn/awniaíélagsr
ins „Fram“, SauðáTkrók, var
halðinn 2. þ. m. Er það fjölmenn-
asti fundur, sem haldinn hefir
iveriði í félaginu, um 100 manins
á fu:ndi, iein í félaginu eru alls um
130 manns. Mikill „spenn;ingur“
ívar í mtönnum um það, hvernig
stjórnarkosningin mundi fara, því
„kommar" hafa verið þar með
„sprelJ" sitt. Nokkur undirbúinr
ingur mun hafa verið fyrir fund
þennan, og stóðu „kommar" þar
vel að vígi, þar sem þeir gefa út
blað, „Kiotunginn“, en Alþýðu-
fjiokksmenn hafa ekkert málgagn.
Kom „Kotungur" út á gamraárs-
kvöld og var ekkert atunað en
pensónuliegar svívirðingar um þrjá
Alþýðufliokksmenn á Sauðárkrók,
siem „kommu’ “ þykja vera sér
óþægi'r ljáir í þúfu. En það eru
þieir Kristinn Gunnlaugsson, Jens
Eriksen iOg Kr. Ingi Sveimsson.
En áramgurinn varð ekki að
sama skapi og erfiðið. Stjórnar-
kosningin för svo, að Alþýðu-
fliokfcsimenm þ'eir, sem í kjöiri. voru,
fengu 59—63 atkvæði, en „frarn-
bjóðandur" kommainnia 26—37.
Stjórnina skipa :nú: Kristdnn
Gunnlaugsson formaður, Páll
Porgrimsson varaforiuaður, Brynj-
óifur Þoifstieiinsson gjaldkeri, Sig-
urður StefánSson ritari og Brynj-
ölfur Danivialdsson meðstjórnandi
Enn fremur voru Alþýðuflokks-
meiiin l osmr í alliar fástar nefnd-
lir í félíaginu.
Þá voru eininig samþyktar ýms-
ar lagabreytingar. 10 nýir félag-
ar gengu inm á fundinum.
Dagiinln eftir var aftur haldimm
Jundur í Vierkam'annafélaginu til
að undirbúa borgara’fund, sem
haldiinín var á Sauðárkróki til að
riæða um að kaupstaðurimn keypti
jlaind þla'r í grendinni. Einmig ætl-
uðu Alþýðuflokksmenn að bera
þar fram kröfur sínar um at-
vinnubætur.
Nánari fréttir höfðu ekki borist
af boígarafundlnum þegar þetfa
er skrifað.
FRÆOUR HÍLARI LÍTINN
KAWNDBORG í gærkvteldi. FÚ.
Danski málarinn Poul Fischer
er dádnm af afleiðingum fótbrpts.
Áheit á Strandarkirkju
2 kr. frá. H. T.
ALÞÝÐUBLAÐIB
iaiúi
Sókn
Alþýóuflokkslns
Eftir Héðinn Valdimarsson
Það er rétt, sem íhaldsblöðin
kvarta mú yfir dagiega, að Ai-
þýðuflokknum þykir mikils um
vert að ná völdum við bæjar-
stjórnarikosningarnar í Reykjavík
20. jainúar mk. En það annað, sem
þau skrifa út af kosningunum.
er alt út í toftið. Morgunblaðið
segir t. d. að ég hafi átt að ráðÞ
því, að Sigurður Jónassion varð
jekki í kjöri, vegna þess hve and-
stæður hamm væri Fr,amsókn(!), og
að ég hafi ekki viijað háfa í kjöri
þá Ágúst Jósefsson og Kjartan
Ólafssiom vegna þiess, að þeir
væru svo ungir(!). Fulltrúaráð al-
þýðusamtakanna réði vali á list-
anm og samþykti hann einróma,
enda er almenn ánægja yfir val-
inu, og það jafnt þótt flokksmienn
beri fult traust til Ágústs Jós-
©fasonar og Kjartahs Ólafssonar..
En af hvaða ástæðum ætli
Hjalti Jónsson og Maggi Magnús
séu settir út af íhaldslistanum
og Jón Ólafsson og Pétur Hall-
dórssion settir í vomlaus sæti?
Það var til þess að koma naz-
Mcmam Jóhammi Ólafssyni í víst
sæti.
Vísir talar aftur á móti um
þingmál, innflutningshöftin, sem
ekkert koma bæjarstjórn við, og
segir að Alþýðuflokkurinm á þingi
hafi ætlað að halda við höftun-
um, á sama þingi sem Jóin. Bald-
vinsson ber fram þingsálykt-
unartillögu um að hætta þeim.
Annars virðast andstöðufliokkar
Alþýðufiiokksins orðinir sæmiiega
ruglaðir í haftastefnum sínum,
þar sem Framsókn hefir létt af
öilum innflutningshöftum frá
Miðjarðarhafslöndum, en Sjálf-
stæðismenn, svonefndir, á þingi
komu með frumvarp um að
bamia allan ininflutning- á land-
búnaðarafurðum, og sést þá ekki
hvað yrði af ódýra danska smjör-
inu og ostunum, sem Vísir vi 1,1
bjóða Reykvíkingum!
f>að sem einfcennir íhaidsbiöðin
er, að þau vilja heldur tala urn
alt annað viö bæjarstjórnarkosn-
ingamar, en bœjarmálin.
Alþýðuflokkurinn mun hefja
landsmáilaisókn sína að bæjar-
stjómarikosningimum afstöðnum,
fletta iofa.n af íhaldinu á lands-
málasviðinu og hindra vaidatöku
þess oig nazis'mans við næstu
þingkosningar. ihaldinu mun held-
ur ekki verða hlíft þ'á. En við
bæjarstjómarkosningarnar vill Al-
þýðuflokkurinn berjast um stefn-
br í hæjarimálum og óskar þess
eins að kjósendur velji á því
sviði um málefni og flokka. Eiiní
flokkurinn, sem hefir ákveðna
bæjarmálaistefnu og i fullu sam-
ræmi við floikksbræður okkar,
jafnaðarmonn á Norðurlöndum, er
Alþýðufliokkurinn. Aninaðhvort er
ivm að ræða, að íhaldið ráði á-
ft'am hér í bæ og sökkvi bænurn
svo djúpt í kyrstöðuna, óreið-
una og úrræðaleysið, að va:
verði við ráðið síðar, eða almenin-
ingur fyliki sér undir merki Al-
þýðuflokksins og málefna hans og
lyfti Reykjavíík með sterku átaki
nú við kosningamar á rétta braut,
svo að hér skapist menningar-
bær eins og jafnaðarmenn á
Norðurlöndum hafa umskapað
höfuðstaði sina og aðra bæi, þar
sem þeir ráða.
Af þeim mörgu málurn, sem Al-
výðuflokkurlnn mun breyta tii
um, er hann tekur við völdunr, er
40 manna uaralögregla íháldsinis.
sem Alþýðuflokkurinn telur ó-
varfa og skaðlega, og verður þá
tandbært það fé til menningar-
mála. Þar sem Alþýðuflokkurmn
ræður, þarf ekki slíkt málalið á
kostnað bæjarsjóðs til varnar
hnæddum íbaldsmönnum. Þeir
munu hafa sama öryggi gagurvart
landslögum sem aðrir l>or:g,arar
bæjarins.
Þá mun Alþýðuflokkuriinjn láta
bæiinn beita sér fyrir húsnœTjis-
málnm bæjarins. Eina varanlega
lausn þeirra mála eru nýjar og
beilnæmar íbúðir. Hvaða flokkur
eiinn hefir að því mráli uininið?
Þrátt fyrir megna andstöðu í-
ihaldisibs í bæjarstjóm og á þingi
fékk Alþýðuflokkurinh samþykt
lögin um verkamannabústaði. Og
imeira en ■ það. Alþýðuflokkurinm
framkvæmdi lögin nreð stofnun
Byggingafélags verkamanna í
Reykjavík (og víðar). Kom upp
uwkcmonjifibústöðitnum í Reykj
uík, 54 íbúðum 2 -og 3 herbergja
og tveim sölubúðum. Þar fengu
alþýðumenn keyptar fyrirmynd-
aríbúðir með baðherbergi, mið-
stöðvar-hitun og öllum þægindum
gegn 1274 kr. og 1593—1669 kr.
dtborgun — sem nrargir þeirra
lögðu að miklu leyti fram, í vin|nu.
Þar greiða þeir í mánaðargjald
53 kr. fyrir 2 herbergja og 66—70
kr. fyrir 3 herbergja íbúðir, þar
nreð taldir skattar og skyldur af
fbúðunum, og eignast íbúðirnar
þannig sjálfir á 42 árum. Þar má
segja að verkin tali. Og enn verð
ur þar áfram haldið. / vor byggir
féiagið væntanlega enn að nýju
fbúðir fyrir alþýðufólk á saima
grundvel'li.
Á þessu sést bezt hver er stefna
Aiþýðuflokksins í húsnæðismái'
unurn, hvaða íbúðir hann telur
hæfilegar alþýðunni <og hvernig
hann muni framkvæma þau mál
er hann takur völdin í bænum.
Reykvikingar! Berið samaln
Verkamaninabústaði Alþýðuflokks-
ins og Póla Sjálfstæðisflokksimis,
svoniefnda, Suðurpól og Selbúðir,
óheilnæm og illa bygð hús með
öllum óþægindum, alt skorið við
nögl sér út frá hugsumarhætti í
haldsins, að ekkert sé of lélegt
né ódýrt fyrjr alþýðuna í Reykja
vík. Þessar framkvæmdir Alþýðu
fiiokkslms annars vegar og í-
haidsins hins vegar sýna glögg-
Lega muninn á hugsunarhættin
um og stefnum í þessum tveim
aðialflokkum bæjarins.
Nú er það svo, að þótt Alþýðu-
flokkurinln hafi með byggingafé-
liagi getað leyst niokkum hluta
þessia húsnæðismáls, þá er lamgur
vegur eftir, sern ekki verður
ieystur mema með aðgerðum bæj-
arfélagsins, 'en bœrin|n geíur notað
lögin um verkammmgbúskí&i, ef
bæjarstjórm fæst tii þess. Þegar
AlþýðUflokkurinin telutr við völd
um í bæjarstjórm mun bærinn
byggja íbúðir á sama hátt og
Byggingarfélagið gerir, fyrir þá,
siem hann þarf að útvega húsmæði
og til leigu. Með því verður létt
af húsnæðisvamdræðunr og húsa-
ieiguokri.
Sama máli gegnir um fátœkrn-
\og. jnmnfœrshnnál bæjarins. í-
haldið hefir sem minstar aðgerðiir
í þeim málum og harðneitar að
fara inn á hinar þrautreyndu leið-
ir alþýðuflokkanna í nágranna-
löndunum og konra fátækrafram-
færslunmi að sem mestu leyti í
annaö hiorf, í tryggiingar og á-
kveðna styrki, svo siem mæðra-
styrkima. íhaldið lítur að eims á.
hvermig á sem ódýraistam hátt
megi komast af með þurfalingama,
en ekki hvemig á fátæktinmi
standi né hvernig megi út/ýmg fá-
ÚBkt'mni með ýmsum ráðum. Til
þesis að gerbneyting verði á þeim
málum þarf Alþýðuflokkurinin að
komast að völdununr í bæmum.
Þá myndi og bærinn taka, fað
sér rekstur elliheimilis og stofna
til barnaheimilis, sem íhaldið hefir
margsvikið að gera, og á marg-
víslegan hátt sjá betur hag (barm-
amnia borgið en nú gerist.
Mestu varðar þó um sjál'fa und-
irstöðiuna, sem bærinn og atvinnu-
rekstur allra bæjarbúa hvílir á,
sjáuarútvegijvi. Nú er alt at-
vininulíf í bænum að eins. hjar-
andi, þúsumd mainns atvinnulausir
marga mánuði ársims, eynrdin
fyrir dyrum alþýðunnar. En lef !i
stað hrörnandi sjávai’útvegs og
fækkandi togara yrði brieytt til
og lff færðist í útgerðina, þá
mundu aðrir atviunuvegir einnig
rétta við. Það er bœjarúfgeroin ■
ein, sem getur rétt bæinn við, 10
nýir togarar, sem bærinn geri út.
Það mál mun Alþýðuflokkurinin
leysa, er hann nær völduim í bæn-
uro, en ©nginn annar flokkur mun
gera það, og íhaldið hefir barist
gegn bæjarútgerð með hnúurn og
hnefum á þingi og í bæjarstjórn.
Það eru því fuilar ástæður til
að Alþýðuflokkurinm leggi mikið
kapp á að sigra í þiessum kosn-
ingurn, þar sem á sigri hans ríð-
ur framtíð Reykjavíkur, að í-
haldinu sé hrumdið af stóli, kyr-
stöðu þess og axarsköftum, en
hafin verði vi'ðjf.igji Reykjavíkur.
í baráttunni við íhaldið hér í
bæmum gagina h\o ki F.amsóknar-
né Rommúlnista-flokkurinn. Þeir
hafa hvorid heildarstiefnu né fylgi
til þeirrar baráttu. 1 baráttunni
gegn íhaldilnn er það einungis
drieifing kraftanna, að kjósendur
fylgi þeim, og stilling þerrra iista
hjálpar að eins íhaldinu. Aðal-
orustuna verður Alþýðuflokkur-
inin að heyja, enda er öll sókn
gegn íhaldinu hér í bærnum af
hams hálfu. Þau straumhvörf hafa
bú orðiði í bænum og nýir kjós-
erndur bæzt við, að áreiðamlega
þarf ekki nema herzlumuninn til
að steypa íhaldinu nú við kosm-
ingannar.
Neytum nú samtakauna, öflum
Alþýðuflokknum sigurs og sköp-
um nýja Reykjavík. Munum í-
haldinu einræði undanfarandi ár
og umdirbúming þess að halda því
við imieð varalögreglu, þjóðernis
hreyfingu og nazisma.
Héx>j\nn Vahdimctt'SSpn.
BIFREIÐASLYSIN.
Frh. af 2. síðu.
sakfeldi hann harðlega fyrir þetta
tiltæki. Alt þetta er réttmætt ef
eins og Mkur benda til. En
nokkru áður en þetta skeði vildi
bllistjórinin hefir vitað um silysáÖ,
til annað slys hér í bæmum:
Hjólreiðamaður rekst á fulLorðná
konu, sem er á gangi í Banka-
stræti, og handleggsbrýtur haná.
Maðurinn héit sína leið án þess
að sinina henni nokkuð. Blöðin
þiegja um þetta og lögreglan hefir
ekfcert gert, nrér vitanlega, til að
íná í majnininn. Þetta er óþolandi.
Ef bílistjóra verður einhver skyssa
á, er hanin hundeltur og ofisótt-
ur, en öðrum helst uppi að gera
óskunda og vaicla beinbrotum á
almaninafæri, án þess að niokkuð
sé gert til að koma fram ábybgb
á þá.
J. M. heldur því fram, að öku-
hraðinm megi ekki fara fram úr
18 km., ien slíkt er hin mesta
fjarstæða. Að mínu áliti þarf ekki
að ákveða sérstakan hraða, því
bíllstjórinin finnur bezt sjálfur
hvað hratt rná aka miðað við
umferðina. Auk þess er mjög ó-
þægilegt að aka svo hægt, og
fcostnaðarsamara, þar sienr það
útbeimtir mikinn akstur á lágu
„gírunum".
Nei, það, sem gera þarf, er að
korna góðu skipulagi á allg um-
ferð i hænum, alt frá börnunum
'Og upp að strætisvagni.
18. dez. ’33.
Sv. G.
I-} j. j ■ í :
Verkamannafðt.
Kanpnm gamlan kopar.
Vald. Poulsen,
Klapparstíg 29. Slmi 3024.
Alt a£ gengur það bezt
tneð HREINS skóábutði,
Fljótvirkur drjúgur og
gljáir afbragðs vel.
á^kr. 7,50
pokinn, 10 aura Va
isstói kg. í smásölu.
i