Morgunblaðið - 09.07.1997, Qupperneq 2

2 MIÐVIKUDAGUR 9. JÚLÍ 1997
MORGUNBLAÐIÐ
FRÉTTIR
Kjaradeila verkstjóra og Reykjavíkur
Verkfall boð-
að á föstudag
SATTAFUNDUR var haldinn í gær
í kjaradeilu Verkstjórasambands
íslands vegna 60 verkstjóra hjá
Reykjavíkurborg og samninga-
nefndar borgarinnar. Verður við-
ræðum haldið áfram kl. 15 í dag
og að sögn Þóris Einarssonar rikis-
sáttasemjara er nokkuð góður sam-
starfsandi í viðræðunum. Verkstjór-
ar hafa boðað verkfall hjá borginni
næstkomandi föstudag hafí samn-
ingar ekki náðst fyrir þann tíma.
Komi til verkfalls á föstudag mun
það hafa töluvert víðtæk áhrif á
starfsemi og ýmsar framkvæmdir
hjá Reykjavíkurborg. Að sögn Pét-
urs Kr. Péturssonar, starfsmanna-
stjóra hjá borgarverkfræðingi, er
líklegt að verkfallið myndi m.a.
hafa truflandi áhrif á gatnaviðgerð-
ir, sláttuvinnuflokka, starfsemi hol-
ræsadeildar, sem hefur dælustöðvar
og frárennslismál á sinni könnu,
og hugsanlega einnig á starfsemi
Veitustofnana.
Samningur flugmanna
Landhelgisgæslu
Sl. mánudag undirrituðu samn-
inganefnd Félags íslenskra atvinnu-
flugmanna og samninganefnd ríkis-
ins nýjan kjarasamning fyrir flug-
menn hjá Landhelgisgæslunni.
Samningurinn er í öllum meginatr-
iðum svipaður þeim samningum
sem flugmenn hjá flugfélögunum
hafa gert að undanfömu, skv. upp-
lýsingum Þóris Einarssonar.
í gær héldu samninganefndir
Verkamannasambandsins og Pósts
og síma hf. áfram tilraunum til að
ná samkomulagi vegna starfs-
manna hjá fyrirtækinu og stóð
fundurinn fram á kvöld.
Framkvæmdastjóri VSÍ um fyrirtækjasamninga
Gamaldags verkalýðs-
foringjar vilja hækkanir
Frjálst val gagnvart starfsmönnum en ekki stéttarfélögum
en hann sagði að í nokkrum fyrir-
tækjum væru þó í gangi samtöl á
milli starfsmanna og stjórnenda.
Aðspurður hvort atvinnurek-
endur fyndu fyrir þrýstingi þessa
dagana á að hækka laun umfram
almennu kjarasamningana, sagði
Þórarinn að það væri misjafnt
eftir atvinnugreinum.
„I einstaka greinum, sem hafa
kannski legið eftir síðustu árin,
hefur komið upp þrýstingur en í
það heila tekið sýnist okkur að
það sé sæmileg ró á markaðnum,
sem er ekkert ólíkt því sem hefur
verið,“ svaraði Þórarinn. Sagði
hann að þessa þrýstings hefði
m.a. gætt í málmiðnaðargreinum,
þar sem uppgangur hefur verið
að undanförnu.
„VIÐ höfum áhyggjur af gamal-
dags verkalýðsforingjum, sem
koma og segja; nú viljum við fá
fyrirtækjasamning um hækkað
kaup og ekkert annað. Samning-
arnir gefa ekkert færi á slíkum
samtölum og gefa stéttarfélögun-
um engar heimildir til að knýja
dyra og krefjast samninga," sagði
Þórarinn V. Þórarinsson, fram-
kvæmdastjóri VSÍ í samtali við
Morgunblaðið.
„Það er algerlega fijálst val fyr-
irtækjanna gagnvart starfsmönn-
unum, en ekki gagnvart stéttarfé-
lögunum, hvort þau kjósa að gera
slíka samninga. Þá er grundvallar-
reglan sú að samið verði um ein-
hveijar breytingar þannig að það
myndist eitthvert hagræði til
skipta. Fyrirtækjasamningamir
em ekki farvegur fyrir einhliða
kauphækkanir, það þarf enga
samninga til þess. Það em bara
gamaldags yfirborganir," sagði
Þórarinn.
Engar viðræður
í sumar
í flestum kjarasamningum sem
gerðir hafa verið á almenna vinnu-
markaðnum á undanförnum mán-
uðum er að finna heimild til gerð-
ar fyrirtækjasamninga án aðildar
stéttarfélaga, með það að mark-
miði að ná fram aukinni fram-
leiðni og bæta kjör starfsmanna.
Viðræður um gerð fyrirtækja-
samninga liggja að mestu niðri
yfir hásumarið að sögn Þórarins,
Fjórir mánuðir liðnir frá strandi Víkartinds í Háfsfjöru
Skipið
minnkar
stöðugt
LÍTIÐ er orðið eftir af upp-
runalegu útiiti Víkartinds sem
strandaði í Háfsfjöru í mars-
byrjun. Búið er að logskera
stóran hluta hans og hífa bitana
í land með skipskrönunum. Var
annar þeirra lengdur um 12
metra, meðal annars til að hægt
væri að ná ljósavélunum. Síðar
í mánuðinum verður annar
kraninn tekinn burt en hinn
notaður áfram. Um 30 starfs-
menn þriggja fyrirtækja vinna
við niðurrifið, frá Titan, Vijs-
muller og Vélsmiðju Orms og
Víglundar og starfsmenn frá
Hringrás brylja bútana endan-
lega niður. Æ erfiðara er að
veijast ágangi sjávar eftir því
sem skipið minnkar og munu
verklok ráðast af veðri.
Morgunblaðið/Júlíus
Forsljóri Þjóðhagsstofnunar varar við of slökum taumi í uppsveiflu
Ekki merki
um þenslu
ÞÓRÐUR Friðjónsson, forstjóri
Þjóðhagsstofnunar, telur ekki
ástæðu til að ætla að þensla sé að
grafa um sig. Hann segir að batn-
andi efnahag fýlgi vaxandi hætta á
þenslu en erfitt sé að meta hvenær
hún sé komin á það stig að nauðsyn-
legt sé að bregðast við henni, mæli-
kvarðamir sem líta þurfi til séu
nokkrir.
Verðlagsþróun undanfarið hefur
að hans sögn ekki gefið tilefni til
að draga þá ályktun að þensla sé
að grafa um sig. „Verðlagsþróun
hefur í aðalatriðum verið í samræmi
við það sem menn reiknuðu með
eftir gerð kjarasamninga."
Bandaríkjamenn fagna auknu
atvinnuleysi
Þórður segir líklegt að þar sem
atvinnuleysi hafí farið minnkandi að
undanfömu sé vinnumarkaðurinn að
nálgast þau mörk að hætta myndist
á launaskriði. „Á slæmu máli er tal-
að um náttúrulegt atvinnuleysi, sem
menn telja að sé um 4%. Nú stefnir
í að atvinnuleysi verði 3,7% á þessu
ári, sem er lækkun úr 4,3% í fyrra
og 5% árið þar áður. Breytingar á
milli ára ættu að vera viðráðanlegar
en þessi lækkun gefur tilefni til að
vera vel á varðbergi. í þessu sam-
bandi má geta þess til fróðleiks að
fyrir nokkrum dögum var því fagnað
í frétt í Financial Times að atvinnu-
leysi í Bandaríkjunum hefði aukist
úr 4,8% í 5% á milli mánaða. Þetta
er óvanalegt í umræðunni hér heima
en stafaði af því að menn vom farn-
ir að hafa verulegar áhyggjur af
þenslu í Bandaríkjunum,“ segir
Þórður.
Hann segir að nú beri á sögusögn-
um um að erfitt sé að fá fólk í vinnu
í sumum greinum. Það tengist af-
mörkuðum sviðum og hann nefnir
byggingastarfsemi sérstaklega.
„Það er erfítt hjá því að komast að
dálítið álag verði í þeirri grein við
þær aðstæður sem em núna.“
Hann segir að reikna megi með
því að atvinnuleysi minnki töluvert
á næstu vikum og mánuðum og fram
á haustið og menn þurfí að fylgjast
mjög vel með því og vera viðbúnir
að grípa inn í ef ástæða þyki til.
Uppgangur í efnahagslífinu
Vísbendingu um þenslu má lesa
út úr ýmsum veltutölum, s.s. virðis-
aukaskatti, bflasölu, sementssölu
o.þ.h. en þær gefa vísbendingar um
umsvif í efnahagslífínu. „Þær bera
þess merki að mikill uppgangur sé
í efnahagslífinu en gefa þó varla til-
efni til að draga þá ályktun að þensla
sé komin á hættulegt stig.“ Þórð-
ur segir peningamálatölur segja
sömu sögu og veltutölur, þær sýni
vel upptaktinn í efnahagslífínu en
varla sé tilefni enn til að hafa af
þeim verulegar áhyggjur. „Þó er
rétt að ítreka að í þessum efnum
verður að byggja á innsæi og tilfinn-
ingu vegna þess að menn sjá vana-
lega ekki fyrr en eftirá að þensla
og umsvif séu komin á hættulegt
stig.“
Þórður segir fjárfestingar og
framkvæmdir gríðarlegar í þjóðar-
búinu. í þeim hafí verið stígandi allt
árið og þær muni ekki ná hámarki
fyrr en líða tekur á sumarið.
„Ef við drögum þetta saman felur
þetta í sér að það er mikill uppgang-
ur en talnaefni virðist ekki staðfesta
að þensla sé að grafa um sig þótt
það kunni að vera. Þess vegna er
skynsamlegt að fara varlega við
hagstjóm og vera þess minnugur
að einmitt á þessum stað í hagsveifl-
unni hafa menn gert stærstu skyss-
urnar hér áður fyrr, þ.e. með því
að hafa of slakan taum í uppsveiflu.
Þess vegna er mjög mikilvægt að
gætt sé fyllsta aðhalds í peningamál-
um fram eftir árinu þar til skýrari
mynd fæst af efnahagslegum áhrif-
um umsvifa og stefnan í ríkisfjár-
málum liggur fyrir. Þá verður rétti
tíminn til endurmats og fram að
þeim tíma held ég að það sé mikil-
vægt að hafa það á orði a.m.k. að
lækka vexti ekki of mikið og ekki
of fljótt. Mikilvægast er að tryggja
að hlutirnir fari ekki úr böndunum,"
sagði Þórður.
Morgun-
sjónvarp
RÚV hefst
í haust
MORGUNÞÁTTUR hefur göngu sína
hjá Ríkissjónvarpinu næsta haust.
Samningaviðræður standa nú yfir við
Saga Film um útsendingar og tækni-
lega úrvinnslu. „Ef samningar takast
munu þættimir hefja göngu sína frá
og með októberbyijun og verður sent
út alla virka daga milli 7 og 9 á
morgnana,“ sagði Sigurður Valgeirs-
son, dagskrárstjóri Sjónvarpsins.
„Sjónvarpið mun alfarið stjóma þætt-
inum. Svo ég noti líkingamál úr bóka-
útgáfu þá erum við útgefendumir,
en Saga Film prentsmiðjan.“
Sigurður sagði að fyrirhuguð sam-
vinna við Saga Film væri mjög spenn-
andi. „Við munum fullnýta myndver
okkar næsta vetur svo við höfum
ekki pláss fyrir þáttinn innanhúss.
Saga Film getur líka náð töluverðri
hagkvæmni við vinnsluna."
Sigurður segir að umsjónarmenn
þáttarins hafí ekki verið ráðnir og
það verði ekki gert fyrr en samning-
ar hafi náðst við Saga Film. Trúlega
muni Sjónvarpið auglýsa eftir starfs-
fólki síðar í sumar. Flestir sem ráðn-
ir séu til starfa hjá innlendri dag-
skrárdeild séu ráðnir sem verktakar
yfír veturinn.
Morgunsjónvarp hefur verið að
ryðja sér til rúms í dagskrá sjónvarps-
stöðva víða um heim. í morgunþátt-
um er gjaman blandað saman frétt-
um og ýmsum dægurmálum. Að sögn
Sigurðar er morgunþáttur Sjónvarps-
ins hugsaður með svipuðu sniði og
áhersla lögð á málefni líðandi stund-
ar, fréttir, veðurfréttir og íþróttir.
Kemur ekki niður á íslenskri
dagskrárgerð
Sigurður vildi ekki tjá sig um
kostnaðinn við gerð morgunsjón-
varps, en sagði að hann ætti ekki
að koma niður á annarri íslenskri
dagskrárgerð. „Við erum að stórefla
innlenda dagskrárgerð. Næsta vetur
verðum við til dæmis með íslenskt
leikrit á dagskrá vikulega. í vor tók-
um við upp 15 stutt íslensk leikrit.
Þá er búið að gera samninga við leik-
ara um lækkun kostnaðar við endur-
sýningar svo nú getum við farið að
sýna íslensk leikrit úr safni Sjón-
varpsins.
Það er hugsanlegt að morgunþátt-
urinn eigi eftir að breyta nokkuð
áherslum í öðrum þáttum eins og
Dagsljósi. Ég vona að þessir þættir
eigi eftir að spila vel saman,“ sagði
Sigurður.

\
)
I
I
\
I
\
\

i
»
L