Alþýðublaðið - 15.01.1934, Side 1
MáNUDAGÍNN 15. JAN. 1034.
XV. ÁRGANGUR. 72. TÖLUBLAÐ
BITSTiÓR I:
P. R. VALDBMARSSON
ÚTGEFANDI:
ALÞÝÐUFLOKKURINN
DAGBLAÐ OG VIKUBLAÐ
DAOBLAÐIÐ kemur út alla vlrka daga kl. 3 — 4 Giftdegla. Askrittagjald kr. 2,00 A mAnuði — kr. 5.00 fyrlr 3 rnftnuði, eí greitt er tyrlrfram. (lauaasölu kostar blaöið 10 aura. VIKUBLAÐif)
kemur út á hverjum miðvikudegl. Það kostar aðeins kr. 3.00 á dri. 1 pvi birtast allar helstu greinar, er birtast I dagblaðinu, tréttrr og vikuyflrlit. RITSTJÓRN OO AFOREIÐSLA Alþýðu-
bUösins er vio Hverfisgötu nr. 8— 10. SlMAR: 4900: afgrciðsla og airglýsingar, 4901: rltstjórn (Inniendar fréttir), 4902: ritstjóri, 4903: Vilbjólmur á. Vilhjálmsson, blaðamaður (heima),
Magnfis Ásgeirsson, blaðamaöur. Framnesvegi 13, 4904: P. R. Valdemarsson. ritstjöri, (heima), 2937: Siguröur Jóhannesson. aigreiðslu- og auglýsingastjóri (heima),. 4905: prentsmiðjan.
ÍhaldiQ eráflótta!
AIpýðuflokkDiinn
sigfrar!
Jónas Jónsson
verðm aldrei borgarstjóri
í Reykjavik
Framsóknarflokkarinn er úr | sðgunni sem
ráðandi flokkur
Baráttao er milli Alpýðuflokksins
00 íhaldsins
IhaldiÖ óttast ósigur í bæjar-
stjóruarkosiningumim á laugar-
daginin. PaÖ er alniannarómur í
hænum, að það muni tapa. For-
lngjar Sjálfstæðisfl'okksins hafa
orðið varir við þennan orðróm.
Kosniíngaúrslitin í Hafnarfirðj
hafa aukið skelfingu þieirra um
allan hielmiing, því að allir vita,
að hér verður kosið um sama
mál og þar: BÆJARtJTGERÐ.
Síðustu daga hafa foringjaf
Sjálfstæðisfl'okksins gripið tíl þess
örþrifaráðis, að senda kosninga-
smala sína út um bæinn mað þá
frétt, að Alþýðuflokkurinn og
Framsókniarfl'okkurijnn hafi kom-
ið sér saman um að kjósa Jónas
Jónssoin frá Hriflu borgarstjóra
í Reykjavík, þegar þeir taki völd-
in.
Er tilgannguiinn með þessu að
hræða þá mörgu kjósendur Sjálf-
stæðisfliokksins, sem eru svo óá-
nægðir með val flokksins áfram-
bjóðendum hans í þietta sirni1 og
framkomu hans í mörgum mál-
um, sérstakliega afstöðu hans til
bæjarútgerðar, að þeir hafa á-
kveðið að sitja heima á kjör-
degi, eða greiða atkvæði með Al-
þýðuflokknum í iþetta siinn vegna
þess máls.
óstjórn íhaMsimeirihlutains í
bæjarstjórn á fjármálum bæjariins
hafa blöð flokksins ekki þorað
að ræða, 'en það er vitanlegt, að
fjárhagur bæjarins er orðinn svo
fskyggilegur undir stjóm Knuds
Zimsen og Jóins Þorlákssonar og
fliokksbræðra þeirra, að fjöldi
sjálfstæðismanna, sem er varfær-
in og gætileg fjármálastjóm fyr-
ir öllliu, treysta sér ekki lengur tll
að greiða flokknum atkvæði, ef
haldið verður áfram á sömu
braut, eins og víst er að verður,
ef sömu menn fara með stjóm-
ina.
Þessa rnenn á að hræða til
að greiða Sjálfstæðisflokknum at-
kvæði enn einu sinni, með því að
ef Alþýðuflokkurinn sigri og nái
völdunum í Reykjavík, taki ekki
betra við, því að þá verði Jónas
frá Hriflu kosinn horgarstjóri, og
honum muni á skömmum tíma
takast að ganga svo frá fjárhag,
bæjarins, að honum verði ekki
viðneisnaT von.
Sögusagnir k'osningasmala í-
haldsins um þetta eru hreinin upp-
spuni frá rótum.
Það hefiir aMrei komið tilmála
og mun aMrei koma til mála, að
fulltrúar Alþýðuflokksin's í bæjan-
stjóm Reykjavíkur greiði Jónasj
Jónssyni frá Hriflu atkvæði til
eins eða neins og sízt af öllu
tU' þess, að gera hann að borg-
arstjóra í Reykjavlk.
Slík fjarstæða hefir lengum
þeirra, sem nú eru í kjöri fyrir
Alþýðuflokkinn nokÉumtíIffia
íð i hug.
Það er á allra vitorði, sein
nokkuö fylgjast með stjómmála-
atburðum, að Framsóknarflokkur-
iirn er klofinn og -?r úr sögunnj
sem ráðandi flokkur í landinu.
Það getur aldrei framar komið
til mála, að sá flokkur fari með
stjórn l’amdsins. En það er einnig
á alira vitorði, að Jónas Jónsson,
er ekki einu sinmi foringi þess
flokksbrots, sem nú kallar sig
Framsóknarflokkimn. Hann er þar
áhrifalaus með öllu, og þótt hann
fái um þessar rnundir rúm í 'lrlöð-
um fiokksins tíl þess að gera
upp gamiar og nýjar sakir við
fyrverandi vin sinn og félaga,
Tryggva Þórhallsson þá vita all-
ir, sem þekkja hina yingri Fram-
sókn.armenn, sem nú eru kjarni
Framsóknarflokksbiiotsiins hér í
Reykjavík og út um land, að
þeim er ekkert um það gefið að
það iíti svo út til lengdar, ,&3f
Jónas Jónsson sé foringi þeirra.
Svo rækilega hefir hann spil-
að úr hendi sér öllum áhrifum
og álití meðai sinna eigin mamna.
MhUli lm.i
Konumar snúast gegn Hltler
„Hlatdeild og réttíndi í atvinnulíiinu eiga ekki
að fara eftir kynferði“
Hladeabarg skipar
Hitler að sleppa
Jalnaðarmaðntinn Fritz Ebert
látinn laas
KAUPMANNAHÖFN í morgun.
Jafnaðarmaðurinn Fritz Ebert,
sonur Eberts fyrverandi forseta í
Þýzkalandi, hiefir nú verið látimn
laus úr fangabúðunum í Witten-
berg eftir heinni skipun Hinden-
burgs.
STAMPEN.,
(í gnein Þórbeng'S Þórðarsonar,
„Kvalaþorsti nazista", sem birt-
ist hér í blaðinu á laugardaginn,
er lýst mieðferð nazista á Fritz
Ebert.)
Jónas Jóinsson frá Hriflu er úr
sögunni sem aðalforvígismaður
andstæðimga íhaMsins. Framsókn- |
arflokkurinin er úr sögumni sem
stærsti andstöðuflokkur íhaMsins.
Baráttan er á milii Alþýðu-
flokksins og íhaldsims. Hún er
það í bæjarstjórnarkosiniingumum
|hér í Rieykjavik í þetta sinn, og
hún verður það í alþiingiskosning-
unum í vor.
AÍþýbuflokkurinn mun taka við
stjórn Reykjavíkur, og tekur ó-
hræddur við þeirri ábyrgð, sem
því fylgir. Hann treystir sér til
að reisa við fjárhag bæjarsjóðs
þótt hann sé orðimn bágborinn í
höndum íhaMsmamna. Hann þorir
að lofa því, að taki hamin völdin,
verður atvinmuleysinu í Reykja-
vík útrýmt, svo að hver maður,
sem viil vinna, fái atvinnu.
Foringjar íhaldsims vita, að
hanm muin stamda við þetta lof-
orð sitt, og þeir vita vel, að tapij
þeir vöMunum í Reykjavík á
laugardagiinn, þá ná þeir þieim
ALDREI FRAMAR.
Útvmpsuniræðurnar
þiefjast í kvöld og haMa áfram
aninað kvöM og á miövikudags-
kvöld. Hver flokkur hefir íkvöld
35 mínútur. Stefán Jóh. Stefáms-
ison taiíar í kvöld fyrir hönd Al-
þýðuflokksins, Annað kvöM tala
Ólafur Friðriksson og Jóm Axiel
Pétursson, en á miðvikudagskvöld
tala þeir Stefán Jóhann og Héð-
,lnm. Þeir, sem ekki hafa útvarps-
tæki, geta fengið að hlusta á
lumræðurnar í sal Vörubílastöðv-
arinmar við Kalkofnsveg.
Etnkmheijii jrá jrétkmkmi
Alpý'ðubla'ðsins.
KAUPMANNAHÖFN: í rnorgun.
Hin kunna þýzka kvenréttinda-
kona Sofie Rogge-Börner hélt ný-
lega ræðu á kvenmafundi í Ham-
borg, sem vakið hefir geysimiklá
athygli.
Tók hún par, ákveðm, afstöðu.
gegn Hlfler.
Hún benti fyrst á það, aÖ karl
og kona hefðu verið jafnrétthá
með.al hinma fornu Germama.
Því ætti það ekkert skylt við
germanskam hugsunarhátt, að
setja konuna hvarvetma skör
lægra en karhnannimn, eins og
gert væri í „þriðja ríki“ Hitliers.
Þýzkar konur yrðu að vakma
og berjast gegn þeirri óhæfu, sem
nazistar vildu koma á, að komain
yrði ekkert annað en barneigna-
vél.
Hún hélt því fram, að hlut-
deild manma og' réttindi í at-
vin'nulifinu ættu ekki að fara eftir
kynferði. Þýzkar kornur yrðu að
rísa upp gegn einveldi karlmann-
anmia í mazistarikimu.
„Vér verðum að veita dætrum
vorum betri skólamentum til þess
að þær geti gemgið vel hervæddar
út í hina pólitísku og hagsmuma-
liegu baráttu.“
STAMPEN.
Roosevelt
verðfestir dollarinn
Stjórnin tekur alt myntað gull
i sinar hendur
WASHINGTON, 15. jam. UP. FB.
Að aflokinmi tveggja klukku-
stunda ráðstefnu í Hvíta húsinu
var tilkynt laust fyrir kl. 11 e.
h. í gærkveldi, að Roosevelt for-
seti myndi í dag senda þjóðþing-
inu boðskap um'að virða upp
aftur dollarinn og setja ný á-
kvæði um verðgildi dollars mið-
að við gull. Enn fremur er í
boðskapnum farið fram á heim-
ild til þess fyrir stjórmina, að fá
í sinar hendur alt myntað gull í
landinu. — í tílkynningunnd segir
m. a. svo: Forsetinin og fjármála-
ráðherrann sátu fund í kvöld með
fulltrúum demokrata og republi-
kana í bankamálamefndum full-
trúadeildar og öMungadeiIdar
pjóðþingsius. Rætt var um hvaða
aðferð skyldi nota viðvíkjamdi til-
kalli rikissjóðs á öllu myntuðu
gulli í landinu og eignarrétti á
því. Einmig var rætt um enduiv
virðingu dollar* og gullgildi hams.
Bæiarstj Jrnarkosninsar ð Spáni
Ibaidiðstórtapar
Vinstri ilokkarnir vlnna] ð.
BARCELONA í morgun. UP.-FB.
Bæjar- og sveitar-stjórnarkiosm-
ingar fóru fnam í Katal'djniu í gær,
og hefir vinstriflokkssamsteypan
borjð sigur úr býtum. — Frá öll-
um hielztu borgum héraðanna er
símað um sigra vinstri flokjíamna.
Að eins á stöku stað bar á ó-
spektum, Yfirleitt var alt víðast
xneð kyrrum kjörum á meðan á
kosningunum stóð.
Óeirðir og verk~
föll á Cnba
Læknar og lögfræðingar
gera samúðarverkfall
með verkamönnum
í ^
LONDON í gærkveldi. FO.
. I Havana á Cuba hafa óeirðinn-
ar magnast síðastliðinn sólar-
hring. Verkfall hefir brotíst út,
og hófu það verkamenn við raf-
veitustöðvar í höfuðborginmi og
mágremninu. Var því ljósalaust í
Havana í gærkveldi og slðast’.iðma
mótt. Verkamenn á flutningatækj-
um gerðu einnig verkfall, og lágu
samgöngur miðri, og enm fnemur
var lögð niður vinna við vatns-
veituna, og voru borgarbúar því'
bæði án ljóss og vatns í dag.
Sagt er að læknar og lögfræð-
ingar hafi gert samúðarverkfall
með verkamönnum.
Stjórnim á Cuba hefir gert til-
raun til þess að bæla þesisar ó-
eirðir niður með ofbeldi. Húm hef-
ir tekið rekstur raforkustöðva í
sínar hemdur og sumir verkamenn
hafa verið neyddir með hervaldi
til að vinina.
Bretar hafa gert ráðstafanir til
þess, að hægt verði að koma
bnezkum þegnum í Havama út í
skip með tveggja stumda fyrir-
vara, ef þörf gerist.
Fárviðri i Englandi.
LONDON í gærkveldi. FÚ.
Aftaka hvassveður gerði síðari
hluta mætur og fyrri hluta dags
í dag um Suður-Englamd og á
Ennarsundi. Á suðurströmdinni
var vindhraðimm sums staðar um
128 krn. á klukkustund. Loftsam-
göngur féllu alveg miður og
skipasamgöngur að mestu. Sums
staðar fylgdi mikil rigning hvass-
veðrinu, og mest var hún í Bifl*
mingham, 14 mm.