Alþýðublaðið - 24.01.1934, Side 2

MIÐVIKUDAGINN 24. JAN. 1934.
ALI*ÝBUBLAÐIÐ
Á morgun (fimtudag) kl. 8 síðd.
,Maðnr og kona'.
Aðgöngumiðasala í Iðnó í dag
frá kl. 4—7 og á morgun eftir
kl. 1. — Sími 3191.
B. D. S.
E.s. iyra
fer héðan fimtudaginn 25.
þ. m. kl. 6 siðdegis til
Bergen um Vestmannaeyj-
ar og Thorshavn.
Flutningur tilkynnist í sið-
asta lagi fytir fimtudag
Faiseðlar sækist fyrir sama
tima,
Ric. BJarnasoa & Smith.
XXX»OOCOOÖC<
Takið eftir!
íslenzkt smjör 1,75 7* kg,
íslenzk egg 15 aura stk.
Alt al bezt og ódýrast í
Verzl. Brekka,
Bergstaðastræti 33, sími 2148
x>oo&yæoooo<
Alt af gehgur pað bezt
með HREINS skóábutði.
Fljótvlrkur, dr|úgur og
gljáir afbragðs vel.
Verkamannafðt.
Kanpam oamlan hopar.
Vald. Poulsen,
Klapparstíg 29. Sími 3024.
Gúmmisuða. Soðið í bila-
gúmmi. Nýjar vélar, vönduð vinna.
Gúmmivinnustofa Reykjavíkur á
Laugavegi 76.
Kaupið hina nauðsynlegu bók:
„Kaldir réttir og smurt brauð“.
eftir Helgu Sigurðardóttur; pá
getið pér iagað sjálfar salötin og
smurða brauðið.
i

HANS FALLADA:
Hvaö nú —
ungi maður?
Islenzk þýðing eftir Magnús Ásgeirsson.
Ágrlp al þvi, sem á undan er homlðt
Pinneberg, ungur verzlunannaður í smábæ í Þýzkalandi, fer ásamt Pússer
vinstúlku sinni til læknis, til pess að vita, hversu högum hennar sé kómið og
fá komið í veg fyrir afleiðingar af samvistunum ef með purfi. Þau fá p r
leiöinlegii i pplýsingar,að pau liafi komiö of seint. Það verðnr úr, að Pinneberg
stingur upp á pví viö Pússer uð pau skuli gifta sig. Hún lætur sér pað vel líka,
og Pinneberg verður henni samferða heim til fólksins hennar, fátækrar verka-
mannafjölskyldu í Pfatz. Þetta er efni „forleiks" sögunnar. Fyrsti páttur hefst á
pví, að pau eru á „brúðkaups'etð" til Ducherov, par sem pau hafa leigt sór íbúö.
Þar á Pinneberg heima. Pútfsei t kur eftir pví, aö Pinneberg ve ir ser far nm að
leyna pví að pau séu gift. Ilún færjjað loksins upp úr honum, að h leinhplz,
ka iiimaðurinn, sem hann vin« ur hjá', vilji fyrir hvern mun láta hann kvænast
Maríu dóttur sinni, til að losna við hana að heimnn. Kleinholz sjálfur er drykk-
feldtir og míslyndu og kcna hans mesta skass og dóttirin lika. Pinneb. óitast
að mi sa atvinnuna, ef pau komist að kvonfangi hans.
slfkt hefði iekki verið rétt gert áf Hanraesi við félaga simn. „Bn
væri ég í þinum sporum, skyidi Schulz fá orð í eyra hjá mér, og
}>að óf)vegið.'“
„Það fær hann lika hjá mér; já, það skal hann fá, —“ segin
Piinnieberg.
Og inú sitja, þau bæði í litlu lesíiimirni, sem fer.eftir hiiðarbraut-
iinni til Maxfieldie. Vagnarnir eru troðfullir, þó iað liestin hafi lag.t
af stað frá Ducherov kiukkain sex um morguniinn. Þrengslin og
þysinn valda þeim vonhrigðum. Maxfeide, Maixvatnið og Maxiáin
valda þeim iíka vonbrigðum. Alt er fult af ryki, háreysti *og
fólki. Fóikið hefir streyant þangað úr Platz þúsundum saman.
Bílar og tjöld stainda þúsundum saman á bökkunum. Róðrarbát-
ur fæst engiwn; þar eru ekki uema tveir bátar, ogiþeír eru báðir
leigðir fyrir lönigu. t
PiininebeTg og Emma hans eru nýgift og þrá einVeruna. Þau
ganga þess vegna in,n í skógina, en af því að Púsiser finist hún
finna sveppalykt, víkja þau af skógargötunni og reika um stund
fram og aftur án þeiss að vita hvert haida ,skuli, en loksins hitta
þau á kyrlátan og skemtitegain slóðíaj í skóginum og eftir ihonum
ganga þau lengra og -langra inn í skóginn í hægðum sínum.
Sólin hækkar smátt og smátt á lofti, og öðru hvoru tkemur sval-
ur gustur utan af Eystrasalti og synguT þiuwgt og þýtf í bej/ki-
krónunum. Pússer kannast við sævatlyktina síðan hún var í
Þlatz heima hjá ,sér — fyTir löngu, löngu síðan, og nú segir hún
dnengnum sínum frá einasta sumarferðalaginu, sem hún hefir
farið á æfinni: Níu daga ferð töl1 Efra-Bayern með fjórum öðrum
stúlkum. (
Honum fer nú líka, að verða liðugt um málbeinið, ogfhann fer
að segja henni hvað hasnn hai'i alt af verið 'eitnmana. Hann segliri
henni að sér standi alveg -á samia' um mömimu sína, því að hún
hafi aldrei sint rneitt um hann, helduT ált af fundist hann vera
fyrir sér og vinum sínum. „Og það íer voðaiieg atvinna, jsem hún
hefir, hún er----“ Það stendur töluvert tengi í honum að segja,
— að hún sé „bardama“.
.Pússer veiiður aftur hljóðllát og hugsaindi og það liggiu' við ,að
hún iðríst eftir að hafa skrtfaö hjenmi bréfdð. Það er Qiittíhjvíaið
grugigugt við það að ver,a „bardanxa", þ,ótt henni sé að visu ekki
fjóst, hvað þiess háttar dömnr hafi' fyrir stafni. Hún hefir sjáif
aldrei' komið inn á „bar“.
Það, sem hún hefir heyijt áður um dömur af þessu tagi, á held-
ur ekki við konu á þeiim aldrt, sem tengdamóðir hennar .hlýtur að
vera komán á. Þa'ð hefði víst verið betra að hún 'hefði skjrifað:
„Heiðraða frú“, en auðvitað gat hú.x ekki fartð að tala við Harmes
um þetta. 1
.... —
Ólðf Sveinsdóttir.
HHnnlngarorO.
Viðtækið hljómar. Ég ligg á
Por memoro.
La ricevilo sonadas. Mi ku§as
sur la. kanapo kaj legas. Subite
mi aúdas konatan nomon: Úlöf
Sveinsdóttir mortis.
Mi tute Cesas la legadon, óar
mi devas pensi pri la maljuna
esperantistino, pri la inteligenta
kamparanino, kiu eklemis la int-
ernacian helplingvon Esperanto
en sia 45a jaro, 1901, logante en
izola kampa domo, Herdísarvík,
— sen ia instruisto, eó sen lerno-
libro, Car tiam ne trovigis iu
verkita islande. Nur per helpo
de netauga, manskribita vortar-
eto kaj pacienca legado de int-
ernacia gazeto §i lemis la belan
lingvon Zamenhofan.
Kaj dum multaj jaroj §i iegis
kaj studadis, respondis al kore-
spondajoj de multaj homoj el
diversaj landoj kaj mondpartoj.
Si“ verkis mem, sed §ia edzo
Þórarinn Árnason skribis por §i,
Car li skribis belan manon.
La jaroj pasis. Sinjorino Ölöf
restis fidela al la granda idealo
de 1’ homaro. Si ne estis en la
vico de 1’ infanoj, kiuj komenc-
as la studadon per arda entuzi-
asmo kaj post kelkaj lecionoj
perdas la intereson kaj kuras
al iuj pli sensaciaj plezuroj. Sin-
jorino Ölöf kontraúe farigis
membro de 1’ Universala Esper-
anto-Asocio en öenevo kaj abon-
is gian revuon. Kiam elvenis la
esperanta traduko de la Biblio
en la jaro 1926, ái aCetis gin kaj
legis gin plurfoje. Kaj kiam
estis eldonita la bonega libro es-
peranta Islando, Ölöf tuj aCetis
gin kaj sendis al UEA en óen-
evo.
En lastaj jaroj sinjorino Ólöf
logis en Reykjavík. De tiam mi
vizitis §in kelkfoje. Ciam kuáis
almenau du libroj sur §ia tablo,
kaj unu estis lernolibro de Þor-
steinn Þorsteinsson kun la unua
esperanto-vortaro islanda. Sur
la muro pendis „Patro nia“.
Sinjorino Ölöf estis unu el tiuj
virinoj, kiujn oni estimas pro
iliaj inteligento kaj afableco,
kaj en historio de islandaj esper-
antistoj ái óiarn restoá unu el
la plej imitindaj modeloj.
Jón H. Guðmundsson.
legubekknum og les. Alt í einu
heyri ég nafn, sem ég kannast
við: Ólöf Sveinsdóttir er dáin.
Ég hætti alveg lestrinum, því
að ég verð að hugsa um esper- ra
antistann aldurhnigna, um skyn- ra
sömu sveitakopuna, sem byrjaði H
að læra alþjóðahjálparmálið Es-
peranto, þegar hún var á 45. ári,
1901, þegar hún bjó á afskektum
sveltabæ, Herdísarvík, — án
kennara, jafnvel kenslubókar-
laust, því að þá hafði engin
kenslubók í Esperanto verið
samin á íslenzku. Að eins með
lélegu, skrifuðu orðasafni og
þolinmóðum lestri í alþjóðablaði
lærði hún hið fagra mál Zam-
enhofs.
Og hún las og lærði í mörg
ár, svaraði bréfum og bréf-
spjöldum- margra manna úr ýms- ||
um löndum og heimsálfum. Hún H
samdi sjálf, en rnaður hennar
Þórarinn Árnason skrifaði fyr-
ir hana, því að hann ritaði fal-
lega hönd.
Árin liðu. Frú Ólöf reyndist
trú hinni miklu hugsjón mann-
kynsins. Hún var ekki eins og
börnin, sem byrja námið með
brennandi eldmóði, en missa á-
hugann eftir nokkrar kenslu-
stundir og hlaupa til einhverra
meira æsandi skemtana. Frú Öl-
öf gekk þvert á móti í Almenna
Ésperanto-félagið í Genf og
gerðist kaupandi að tímariti
þess. Þegar út kom esperanto-
þýðingin á Biblíunni árið 1926,
keypti hún hana og las hana
mörgum sinnum. Og þegar gefin
var út á Esperanto hin ágæta
bók Island, keypti Ólöf hana
undir eins og sendi hana Al-
þjóðafélaginu í Genf.
Síðustu árin bjó Ölöf í Reykja-
vík. Þá heimsótti ég hana nokkr-
um sinnum. Á borðinu hjá henni
lágu alt af að minsta kosti tvær
bækur, og önnur þeirra var
kenslubók Þorsteins Þorsteins-
sonar með fyrsta esperanto-
orðasafni á íslenzku. Á veggnum
hékk „Patro nia“ („Faðir vor“).
Frú Ólöf var ein af þeiin kon-
um, sem menn virða fyrir skyn-
serni þeirra og vingjarnlegt við-
mót, og í sögu íslenzkra esper-
antista verður hún ávalt einhver
eftirbreytnisverðasta fyririnynd-
in.
Jón H. Guðmundsson.
Þau gaínga nú gó'ðan spöl án þess að mæla orð ; frá munni. En
einmitt þegar þessi þögn fer að verða varhugayerð og vdrðist
vera að fjarlægja þau hvort frá öðru, segir Pússier: „ó, hvað við
leigum nú gott í raun oig veru, idrenguT —“ og .hún réttir vari;rna:r
fram tfl kossa.
Skógurcnn geisliar og tindrar fvrir augum hans, og þegar þau
konxast loks út úr honium aftur út í steikjandi sólskinið,. standai
þau fyrtír neðan háan sandhól, en uppi á hólnum er fjöldi fölkis
að bjástra við eitthvart skríltiið verk færi. AHt í eifciu iekur þessi
kynlegi hliutur sig á loft og svífur af stað.
Auglýsing.
Fyrir lanssögn ábúanda er þjóðjös ðin
Þormóðsdalnr í Mosfellshreppi laus
úr ábúð frá næstu fardögnm að telja.
Umsóknir nm ábúð á jörð pessaii
sén komnar hingað á skrifstofuna
eigi síðar en 15. febrúar næstkom-
andi.
/ Skrifstofa öullbringu- og Kjósarsýsln,
22, janúar 1934.
— Fyrverandi Kínakieisari verð-
ur krýndur tál kieisara í Majnchuo-
kio 1. marz ix. k„ og hefir hann
um stoeið verið talinn stjómandi
þiess lands. Forsætisráðhierra Man-
chuoko fór þess á leit við hann
opinberlega, að hainn tæki við
völdum sem konungur laindsins.
Hilnn fyrverandi kieisari svaraði
því, að hann væri fús til að taka
við embættiinu. Forsætisráðherr-
ann fór uin þetta þeim orðum, að
það væri sjálfsagt og eðlilegt
fspor í þróun Manchuoko, og lagði
áherzlu á það, að krýmimg kon-
ungsáns táknaði algert sjálfstæði
rikisiins, m ekki það, að veit i
væri að koma fótum á mý uindir
hiilna kíinversku kieisaraætt.
Húseignin
Reykjavíkurvegi nr. 8 í Hafnarfirði er
til sölu. Aðgengilegir greiðsluskilmálar.
Upplýsingar gefur og semja ber við
isfleir Gnðmundsson lðflfr., Anstnrstræti 1.
Magnús Jónsson, Drífðndð*>kðffM 6F dfýjSt