Alþýðublaðið - 27.01.1934, Blaðsíða 1

LAUGARDAGINN 27. JAN. 1934.
XV. ÁRGANGUR. 83. TÖLUBLAÖ
7
K1 rSTJUK I: _ . ^ -? An mD-ím* * tv UTUJEFANDl:
P. R. VALDEMARSSON OAtiBLAÐ ö Cl VlliUoLAÐ ALÞÝÐUFLOKKURINN
BAOÐLAQID kemur út aUa vlrka daga kl. 3 — 4 slðdegts. Askriftagjald kr. 2.00 & m&naBl — kr. 5.00 iyrlr 3 mínuði, eí greitt er tyrtriram. t iausasölu kostar blaBlB 16 aara. VIKUBLAÐIÐ
kemur dt & hverjum miövikudegl. I»aö tsostar eðeliu kr. 5,00 é Art. I pvt blrtast allar helstu gretnar, er birtast i dagblaBlnu, (róttir og vtkuynrlit. RITSTJÚRN OO AFGREIÐSLÁ Alpýðu-
MaBstlU er vio Hverflsgðtu ar. 8— 10. SlMAR: 4000: aígreíösla og augiystngar. 4901: rltstjórn (Innlendar fréttlr), 4902: rltstjóri, 4603: Vilbjélmur S. Vilhjaimsson, blaðamaOur (belma),
MagnOs Asgetrsson. bUBamaður. Framnesvegf 13. 4904: P R. Valdemaroson. rttstJAri. (helma). 2937: Sigurður lóhannesson. afgreiðslu- og augiýsingastjórl (helmaL 4905: preutsmlBJan.
Dómur i máli Lárusar
Jóhannessonar
gegn Afengisverzlan rikisins
féll í undirrétti kl. 10 í morgun.
Áfengisverzlnniii og rfikissjóðnr
voru sýknnð af krðfum stefnanda.
1923 óg áíengisei'nkasöMögin nr.
ÁREKSTUR ENSKU TOGARANNA í GÆR:
Eittbvert sviplepsta sjósiys,
sem orðíó heflr hér við land.
Tíu menn voru undir þlljum er slysið varð
og dmknuðu þegar. Skipstjóri og stýrimaður
druknuðu þegar skipsbátnum hvolfdi.
Viðtai við skipstjórann á ,,Euthamia“.
Kl. 10 í morguin var kveöinn
■lupp dómup í máli pví, aem Lán&
JóhatnmiesiSion hæstarréttaranála-
flutningsma'ður hafði höfðað f. h.
Guðimuindar Þórarinssonar vérzl-
uinnarimanns á Seyðisfirði gegn
Guðbnandi Magnússyni forstjóra
f. h. Áfieingisverzlun ríkisins og
Ásgeiri Áisgeirssyni fjármálaráð-
herra f. h. ríkissjóðs.
Mál petta var höfðaÖ út af
kröfu að upphæð kr. 1812,18, ssm
stefmandi taldi umbjóðanda sinn,
GuÚmund Þórarinsson, eiga á
heindur Áfengisverzlun ríkisins
viegina viðskifta hans við hania
árin 1928—31. Bygði stefnandi
kröfuna á pví, að stjórn Áfengis-
verzlun rí'kisinis hefði lagt á vín
pau, sem hún hefir til útsölu,
ftiam yfir pað, sem lög heimila.
Mál petta var prófmál. Hefir
Lámis Jóhanniesson \dðað að sér
kröfum fjölda manna um endur-
gneiðislu frá Áfengisvierzluninni tdl
iinnheimtu — alt að 3000 manns,
að pví, ar hanln segir sjálfur.
Lánuis Jóhauniess'on sótti málið
sjálfur fyrir undirrétti, en Pétur
Magnúiss'on varði. .
Bygði Pétur Magnússon vörn
sí|na einkum á pví, að ákvæðin
um áTaginingu á víinin í lögum
fná 1921, .er eilnkasala á áfiengi
var stofnuð, nái ekld til Spáuiar-
vrrvt 1 peim lögum er svo mælt
fyrir, að álagmingin megi nema
25—750/c.
Lárus Jóhanniessoin hélt pví
hinis vegar fram, að ákvæðin
næðu ski'lyrðislaust til allra vína
Áfengiisverzlunarinnar, og jafn-
framt pví, að álaginingin hefði
farið imjög fram úr hinu lög-
boðua marki, einkum að pví er
slnertir pær tegundir vína, sem
ódýraistar eru í innkaupi.
Dómariinin virðist hafa fallist á
röksemdafærslu verjandans, Pét-
urjs Magnússonar í aðalátriðum.
Sýknaði hann Áfiengisverzhinina
iog rikissjóð af kröfum stefinanda
>og >er dómuriun fyrst og fremst
bygður á pví, að ákvæðiln um
25—75<>/o álagnilngu á vín frá
1921 nái ekki til Spániarví|na,
hieldur hafi stjórnin haft óbundn*-
ar, hend'ur um álagningu á pau.
Segir m. a. svo í dóminum:
1 ,,Þar eð undanpágulögin nr. 3
69 1928 eru enn í gildi, verður
miðurstaða réttarins sú, eins og
iskýrt er hér að framan, að alla
tíð frá pví að Spánarundanpágan
kom í glldi og til peissa dags
hafi ríkisstjómin og Áfengisiverzl-
un ríkisins verið óbundin að lög-
um um hámarksálagningu á
Spálnarvíinin að öðru Teyti en pví,
að álagningin mátti ekki vera
pannig löguð, að hún gerði und-
ainpáguna að engu, eins og kom-
ist er að or.ði í 2. gr. iaga nr. 3
1923.“
Dómsniðurstaðan er á pessa
leið:
Því dæmist rétt vera:
Stefndir, Guðbrandur Magnús-
son f. h. Áfengisverzlunar rikis-
iins og Ásgeir Ásgeirsson fjár-
málaráðherra 1, h. ríkissjóðs,
skulu vera sýknir af kröfum
stefinanda, Lárusar Jóhanmessiomar
f. h. Guðmundar Þörarinissonar
í máli pessu.
Málskostinað'ur fellur niður. t
Mál petta hefir mjög verið not-
aða tiT persónuliegra árása á f,or-
stjóra Áf'emgisverzlunar Ríkisins,
Guðbraind Magnússon, af hálfu
íháldisflokksins og blaða hains,
og homum jafnvel verið borið á
brýn, að 'hann hafi varið . ein-
hverjum hluta álagmmgarinnar til
flokksparfa.
Hefir máli pessu vierið veitt
hin mesta athygli frá fyrstu tfð,
enda er hér um stórkostTegar fjár-
hæðir að ræða.
Eftir pví sem Alpýðublaðið
h-efir frétt, mun Lárus Jóhamnes-
son áfrýja dómnum til Hæsta-
réttar.
BELGIR
BÚAST TIL VARNAR
LONDON í morgun. FÚ.
I belgiska pinginu er nú rætt
um aukinn vígbúnað. Landvarnar-
ráðherrann hélt í gær ræðu, par
sem hann hélt pví fram, að nauð-
synlegt væri, vegna pess, hvernig
landið er sett, að gera tryggar
víggirðingar á landamærum pess,
og mælti harnn með pví, að fé
pví, sem ætlað væri til landvarna,
yrði ráðstafað á pann hátt.
Fréttaritari Alpýðublaðsins átti
í gærkveldi viðtal við skipstjór-
ann á Euthamia og sagðist hon-
um svo frá:
Euthamia sigldi frá Dýrafirðl kl.
4 i nótt og ætlaði á veiðar.
Stiormur var töluverður af norð-
austri. Við toguðum í tvær
klúkkustundir 15 mílur frá fjarð- |
armynmimu, en pá hættum við
að toga og sigldum til baka í
suðvestur og ætluðum til Pat-
reksfjarSar.
Arekstiirinn,
Eftir að við höfðúm slglt í 10
mítnútur, sáum við að togarinn
„Sabik“ frá Giimsby var að koma
út frá Dýrafirði, og stefndi hann í
NNV.
Ég var niðri, en háseti og
bátsmaður voru á stjómpalli.
Sáu peir að hætta var á ferðum
um að skipunum myndi lenda
samain, en töldu víst, að Sabik
myndi víkja.
En nú skifti engum togum og
Euthamia rakst stjómborðsmegin
á Sabik og fór stefnið langt inn í
vélarrúmið..
Vom skipin pá stödd 7 milur
NNV út af Dýrafirði.
10 menn voru undir piijum og
druknuðu pegar
Sabik sökk úr piiemur míinútum.
Við sáum að eins fjóra menn
uppi á Sabik; hiinir munu aílir
hafa verið niðri.
Þrir mennirnir komust í skips-
bátiinn, en einn kastaði sér tál
sunds. Var línu varpað undir eins
til mannanna í bátnum, en peir
gátu ekki fest hana við bátinn,.
Eiinn af mönnunum náðii í línuna,
og var hainin dnegiun um borð í
Euthmaia.
Aðeins 2 menn af 14 bjargast
við illan leik
AHt í leilnu snerist Euthamia, og
hvoifdi pá skipsbátinum með
skipstjóra og stýrimanni, og tókst
ekki að ná í pá. Maðurinn, sem
hafði haldið sér uppi á sundi,
(náði í planka, og fleytti hann sér
á hoinum að Euthamia.
Við vorum í Ú/2 kTukkustund
eftir petta á slysstaðinu.m, en
héldum svo til Dýrafjarðar.
Þrir lenskir togarar komu á
slysastaðinn 1/2 tínia eftir að slys- *
ið vildi til, en ófrétt er enn, hvort
peir hafi fundið lík.
Þegar slysið vildi til var ekki
mikill sjór og ekki dimmvlðni.
Meinni inir, S m björguðust, ,vcru
lotskieytamaðuxiinn og annar vél-
stjóri. Þeir liggja um borð í Eu-
thamia, en eru >ekki mikið veikir.
Skipshöfnin var alls 14 menn,
og haía pví 12 farist.
Eutamia er ekki mikið skemd,
en kafari frá Ægi, sem ier staddur
vestra vegina „Cape Sabel"-
strandsiins, mun athuga pajð í diagl
Sabik var gamalt skip, byglð-
ur 1917 í Selby. Hann var 130
smáliestir að stærð.
í haust var ólafur ófeigsson
fiskiskipstjóri um tíma á Sabik,
en hann fór af skipinu um miðjan
nóvember.
Stórtjöa af repi
í Saðnr-Afríkn.
Einkaskeyti frá fréttaritara
Alpýðublaðsins.
KAUPMANNAHÖFN. í morgun.
Geysimildar rigningar hafa ver-
ið undanfarið í sambandsJöndum
'Brieta í Súður-Afríku, og hafa pær
valdið stórtjóini.
Víða hefir öll umferð á jánn-
brautum stöðvast með öllu.
1 Keetmainnshoop haía 76 ferða-
meúin setið fastir í hálfani mánuð.
Hefir neynst ógerlegt að veita
peim húsaskjól, og hafa peir orð-
ið að hafast við í jámbiiautar-
vögnum. ST AMPEN.
SKÁTAHÖFÐINGINN
SIR BADEN POWELL,
LIGGUR FYRIR
DAUÐANUM
Einkaskeyti frá fréttaritara
Alpýðublaðsins.
KAUPMANNAHÖFN í morgun.
Samkvæmt skeytum frá London
liggur skátaforiinginn Sir Baden
Powtell mjög veikur um pessar
muindir, svo að menn telja lífi
hans hættu búna. Hafa verið
gerðir á honum tveir miklir upp-
skurðir. fyrir skömmu.
STAMPEN.
Mowinckel-stjórnin
silnr enn, tneð stnðnlnol
ihalds- «9 bænda-
flokksins.
Mowmckel.
OSLO í gærkveldL FÚ.
TiiLlaga sú, s>em Nygaardsvold,
forijngi verkamanna, hefir borið
fram um vaintraust á ríkisstjórn-
iina, er orðuð á pá leið, að nú-
verandi rikisstjórn hafi að eins
fylgi lítilis miinnihluta kjósendanna
í Tandinu, og sé pað pess vegna'
svo skýrt og greinjlegt sem verða
megi, að hún njóti ekki pess
trausts pjóðarinnar, sem hver
ríkisstjómn verði að hafa, einkan-
liega á erfið'lieikatímum sem peim,
sem nú séu, og pess vegna lýsi
Stórpingið yfir pví, að pað beri
ekki traust tii ríkisstjómarinnar.
Nygaardsvoid sagði pað í ræðu
sinni, að verkaiýðsflokkurinn
myndi leggja áherzlu á örugt
gengi og til pess pyrfti sami-
viininu milílá ríkisstjómarcnnar,
Stórpingsins og Nonegsbanka.
Hambrio var næsti ræðumaður
og hét ríkisstjóminni — fyrir
hönd hægri-fliokksins — stuðningi
og hollustu.
Hundseid, lieiðtogi .bændaflokks-
ips, bar fmm tillögu fyrir hðnd
fltokks síns um myndun sam-
steypustjómar, með lausn kreppu-
vaindamálanna sem höfuð-við-
fangscfni.
Mowincfcel kvað stjómina ekki
geta falilist á tillögu Hundseid.
Ef tillögur verkalýðsflokksins og
bændafliokksins yrðu sampyktar,
myndi stjórnin segja af sér.
Hundseiid tók pá tillögu sína
aftur, og virðist pví sú hætta, að
stjómáin falii hjá liðin.
Mikla athygTi vakti jómfrú-
r,æða Dybwads BrocTynalnns. Réð-
' i$t hainn hvasslega á alla gömlú
I flokkaina og bar sjálfur fram
■ hvassyrta vantrau s tsti H ö gu á
1 stjómina.
j Umræðúm um vantraustið verð-
• ur haldið áfmm í tíag.