Morgunblaðið - 09.10.1997, Síða 8

8 FIMMTUDAGUR 9. OKTÓBER 1997
MORGUNBLAÐIÐ
FRÉTTIR
Tölvunefnd um birtingu upplýsinga um afköst
Frammistaða og viðvera
einkamál starfsmanna
TÖLVUNEFND hefur beint þeim
fyrirmælum til rekstrarstjóra Þor-
bjarnar hf. að skrá ekki aðrar upp-
lýsingar um frammistöðu starfs-
manna en þær sem eru frystihúsinu
nauðsynlegar. Á síðastliðnu sumri
var skráning og birting persónu-
upplýsinga um frammistöðu og við-
veru einstakra starfsmanna í frysti-
húsi Bakka hf. í Bolungarvík til
umræðu í fjölmiðlum og var gagn-
rýnt að nefndar upplýsingar væru
hengdar upp í frystihúsinu þar sem
allir gætu séð þær. Bakki hefur nú
sameinast Þorbirni hf.
í kjölfar umræðunnar í sumar
heimsótti tölvunefnd frystihús
Bakka. Þar útskýrði Agnar Ebenez-
erson, þá framleiðslustjóri Bakka,
nú rekstrarstjóri hjá Þorbirni hf. í
Hnífsdal og Bolungarvík, hvemig
að skráningu og meðferð upplýs-
inganna væri staðið. Fram kom að
við launaútreikning væri byggt á
svokölluðu hópbónuskerfí og væri
það í samræmi við kjarasamning
starfsfólks frystihússins. í því sam-
bandi væri daglega hengd upp skrá
sem sýndi afköst einstakra starfs-
manna, byggð á upplýsingum úr
tölvukerfí flæðilínu frystihússins.
Ennfremur kom fram að skrá þessi
væri birt að kröfu starfsfólksins og
að stjórnendur frystihússins hefðu
engra hagsmuna að gæta af því
að slík skrá væri birt.
Heimilt að skrá til eigin nota
í áliti sem tölvunefnd hefur sent
rekstrarstjóranum segir að nefndin
líti svo á að upplýsingar um frammi-
stöðu og viðveru starfsmanna séu
upplýsingar um einkamálefni þeirra
sem sanngjarnt og eðlilegt sé að
leynt fari. Þær falli þar með undir
gildissvið laga nr. 121 frá 1989 um
skráningu og meðferð persónuupp-
lýsinga og lúti því eftirlits- og
ákvörðunarvaldi tölvunefndar. I
lögunum kemur m.a. fram að
kerfisbundin skráning þeirra per-
sónuupplýsinga sem fyrsta grein
þeirra tekur til sé heimil að því til-
skildu að skráningin sé eðlilegur
þáttur í starfsemi viðkomandi aðila
og taki einungis til starfsmanna eða
annarra sem tengjast starfi hans
eða verksviði.
Gætt skal fullkomins trúnaðar
um efni upplýsinganna
„Af þessu lagaákvæði leiðir að
það er takmörkunum háð hveijir
megi skrá persónuupplýsingar, um
hvetja og hversu víðtæk skráningin
megi vera í hverju tiiviki. Er það
niðurstaða tölvunefndar að yður sé
heimilt að skrá til eigin nota upplýs-
ingar um viðveru og frammistöðu
einstakra starfsmanna, en einungis
að því marki sem nauðsyn krefur,
m.a. vegna uppgjörs við starfs-
menn. Um birtingu þessara upplýs-
inga gildir hins vegar 5. gr. sömu
laga. Þar er að fínna þá grundvall-
arreglu íslensks réttar að óheimilt
er að birta persónuupplýsingar sem
mönnum eru sérstaklega viðkvæm-
ar nema í vissum undantekningar-
tilfellum, þ.á m. ef til birtingarinnar
stendur sérstakt samþykki hins
skráða,“ segir í áliti tölvunefndar.
Nefndin beinir m.a. þeim fyrir-
mælum til frystihússins að skrá
ekki aðrar upplýsingar um frammi-
stöðu starfsmanna en þær sem eru
frystihúsinu nauðsynlegar. Enn-
fremur skal gæta fullkomins trún-
aðar um efni upplýsinganna og
veita ekki öðrum aðgang að þeim
en framleiðslustjóra, þeim sem ann-
ast útreikning launa, þ.m.t. bónus-
greiðslna, og starfsmanninum sjálf-
um. Þá skal hver og einn starfsmað-
ur hvenær sem er eiga aðgang að
öllum þeim upplýsingum sem fyrir-
tækið hefur skráð um hann.
Spurður um viðbrögð við fyrir-
mælum tölvunefndar kvaðst Agnar
Ebenezerson í gær nýbúinn að fá
bréfið og varla farinn að lesa það.
Hann gerði þó ráð fyrir að tekið
yrði tillit til fyrirmælanna. Að hans
sögn hefur of mikið verið gert úr
málinu og benti hann á að umrædd-
ar upplýsingar væru birtar að ósk
starfsfólks en ekki stjórnenda. Auk
þess hefðu starfsmenn heimild til
að láta strika sig út af umræddri
skrá, þannig að engar upplýsingar
yrðu birtar um þá. Fyrir kæmi að
starfsmenn óskuðu eftir því en
þessa dagana væru öll nöfn uppi.
Agnar ítrekaði að enginn ágreining-
ur væri um málið milli starfsmanna
og stjórnenda og afköst væru ekk-
ert feimnismál á vinnustaðnum.
Morgunblaðið/Jón Svavarsson
Stóri boli besti
hundurinn
STÓRI boli eða ÍS.M. Roffe,
standard poodle í eigu Sóleyjar
Höllu Möller var valinn besti
hundur alþjóðlegrar sýningar
Hundaræktafélags Islands sem
lauk í reiðhöll Gusts á sunnudag.
Um 260 hundar tóku þátt í
sýningunni.Stigahæstu hundar
ársins voru ÍS.M. Eðal-Darri,
írskur setter f eigu Magnúsar
Jónatanssonar og Jónu Th. Við-
arsdóttur og ÍS.M. Tanga-Sómi,
íslenskur fjárhundur í eigu
Snorra Dal Sveinssonar.
Besti ungi sýnandi var valin
Svava Arnórsdóttir með cavali-
er king Charles og spanieltíkina
Ljúflings-Annettu. A annarri
myndinni er Stóri boli ásamt
Sólveigu Höllu Möller og á hinni
tekur Svava Arnórsdóttir við
verðlaunum sínum.
Norrænn stjórnarfundur Barnaheilla
Fjölþjóðastarf
í þágfu bama
Kristín Jónasdóttir
NORRÆNN stjórn-
arfundur á vegum
Barnaheilla verð-
ur haldinn hér á landi dag-
ana 10 og 11 október.
„Forsvarsmenn nor-
rænu samtakanna hittast
árlega og bera saman
bækur sínar en Finnar
bættust nýlega í hópinn
með sín samtök,“ segir
Kristín Jónasdóttir, fram-
kvæmdastjóri Barnaheilla.
Norðurlöndin hyggja á
frekari samvinnu með
ýmis verkefni bæði hvað
varðar þróunaraðstoð og
innanlandsverkefni.
- Hafa samtökin verið
með sameiginleg þróunar-
verkefni nýiega?
„Svíar, Danir og Norð-
menn unnu til dæmis að
sameiginlegu verkefni í fyrrum
Júgóslavíu. Danir byggðu þar
barnaheimili, Svíar buðu fram
sálfræðiaðstoð og Norðmenn
komu einnig að verkefninu.“
Kristín segir að því miður hafi
íslendingar ekki getað verið með
í Jþví verkefni sökum fjárskorts.
„011 hin Norðurlöndin fá 40-60%
þeirra fjármuna sem renna til
þróunarstarfs frá hinu opinbera.
Hérlendis hefur lítið verið um
slíkar fjárveitingar."
- Hafið þið ieitað tii stjórn-
vakla eftir stuðningi?
„Ekki með einstök þróunar-
verkefni. En við viljum gjarnan
ná athygli þeirra og koma á
framfæri hversu sterkar þessar
hreyfingar eru alþjóðlega og ekki
síst á hinum Norðurlöndunum.
Það er mikilvægt að fram komi
hversu aðstaða okkar er ólík
hinna Norðurlandanna. Ég tel
það til dæmis metnaðarmál að
Barnaheill taki þátt í þróunarað-
stoð ásamt hinum Norðurlöndun-
um. “
- Hvað með innanlandsverk-
efni hjá samtökum Norðurland-
anna?
Innan þeirra er mikill áhugi
fyrir að efla starf ungs fólks inn-
an samtakanna. Undirbúnings-
ráðstefna þess efnis var haldin í
Kaupmannahöfn og síðan var
haldin ráðstefna ungs fólks í
Malmö. Við hér hjá Barnaheillum
fengum til liðs við okkur hóp úr
Hinu húsinu sem kallar sig Ungl-
ingar gegn ofbeldi. Framhald
þessa verkefnis verður tekið upp
á fundinum núna.“
Kristín segir að alþjóðahreyf-
ingin Save the children
hafi eflst mikið und-
anfarin ár og hún sé
ólík öðrum alþjóðleg-
um hreyfingum að því
leyti að hún er byggð
upp af sterkum landssamtökum
en ekki sterkri alþjóðahreyfíngu.
„Fram að þessu höfum við
rekið sameiginlega skrifstofu í
Genf en síðan rekið verkefnin frá
hverju landi fyrir sig. Nú hafa
aðildarlönd alþjóðasamtakanna
lýst yfír áhuga á aukinni sam-
vinnu t.d. með þróunarstarf."
Norðurlöndin eru sterk innan
þessara samtaka. Þau eru orðin
rótgróin og finnsku samtökin til
að mynda að nálgast tíræðisaldur
á meðan hin eru á bilinu 70-80
ára gömul. íslendingar og
Færeyingar eiga yngstu samtök-
in.“
- Er þá ekki viss hætta á að
samvinna Norðurlandanna
minnki með eflingu alþjóðasam-
takanna?
„Nei, reynsla okkar er þveröf-
►Kristín Jónasdóttir fæddist í
Kópavogi 7. febrúar árið 1958.
Hún lauk BA prófi í félags-
fræði og frönsku frá Háskóla
íslands árið 1984. Kristín lauk
MA prófi í félags- og kvenna-
fræðum frá Minnesota háskóla
árið 1988 og er að vinna að
doktorsritgerð. Hún vann að
ýmsum verkefnum fyrir Jafn-
réttisráð og Félagsmálastofn-
un Reykjavíkur eftir að námi
lauk. Kristín hefur starfað hjá
Barnaheiilum frá árinu 1991
og sem framkvæmdastjóri
samtakanna frá árinu 1994.
Kristín á tvö börn.
ug. Með auknum áhuga á al-
þjóðasamstarfí höfum við
Norðurlandaþjóðirnar þjappað
okkur betur saman. Við munum
einmitt taka fyrir aukið samstarf
Norðurlandanna á þessum fundi
okkar. Að undanförnu höfum við
aðstoðað Færeyinga við að reka
tómstundahús í Þórshöfn og í
þeim anda viljum við aðstoða."
- Hvaða vinna hefur verið í
gangi á vegum BarnaheiIIa að
undanfömu?
„Síðastliðið ár söfnuðum við
fyrir íbúð fyrir foreldra veikra
barna utan af landi. Við keyptum
fyrstu íbúðina á árinu og afhent-
um hana í apríl. Hún hefur verið
upptekin að mestu síðan. Við
vonumst til að geta keypt næstu
íbúð í kringum áramótin." Þá
segir Kristín að síðastliðið haust
hafi hún setið ráðstefnu í Stokk-
hólmi þar sem umfjöllunarefníð
var barnaklám, barna-
sala og barnavændi. I
framhaldi ákváðu sam-
tök sex þjóðlanda og
Bamaheill þar á meðal
að sækja um styrk til
Evrópusambandsins varðandi tvö
verkefni er varða kynferðisof-
beldi gagnvart börnum. Annað
þeirra varðaði námskeiðahald um
kynferðisofbeldi gagnvart böm-
um og hitt verkefnið rannsókn
þar sem skrá á upplýsingar sem
til eru um kynferðisofbeldi gagn-
vart börnum og hvaða fræðslu-
efni er til. „Bæði verkefnin voru
samþykkt af Evrópusambandinu
og eru að mestu leyti Qármögnuð
þaðan. Við hjá Barnaheillum höf-
um því auglýst eftir verkefnis-
stjóra til að vinna að forvarnar-
störfum gegn kynferðisofbeldi
gagnvart börnum. Það verður
gert í samvinnu við félagasamtök
og stofnanir hér heima og erlend-
is til að vekja upp málefnalegar
umræður um kynferðisofbeldi
gagnvart börnum.“
Metnaðarmál
að leggja þró-
unarlöndum lið