Morgunblaðið - 09.10.1997, Blaðsíða 29
MORGUNBLAÐIÐ
FIMMTUDAGUR 9. OKTÓBER 1997 29
AÐSENDAR GREINAR
REYKJANES-
BRAUTIN sem hluti af
þjóðvegi nr. 41 hefur
lengstum verið í hugum
landsmanna skilgreind
sem leiðin frá Hafnar-
firði til Keflavíkurflug-
vallar og umræðan oft-
ast snúist um hættur
samfara akstri á þeirri
leið. Reykjanesbrautin
er þó miklum mun lengri
og nær allt frá mörkum
Miklubrautar og Sæ-
brautar í Reykjavík,
þaðan tii Kópavogs,
Garðabæjar, Hafnar-
fjarðar og til Reykjanes-
bæjar og Keflavíkur-
flugvallar. Þessi braut nær því að
vera einn umferðarþyngsti innanbæj-
arvegur landsins, einn umferðar-
þyngsti tengivegur landsins frá
Breiðholtsbraut til Hafnarfjarðar og
umferðarþyngsti landsbyggðarþjóð-
vegur landsins frá Hafnarfirði til
Reykjanesbæjar og Keflavíkurflug-
vailar.
Nauðsynlegar
vegaframkvæmdir
Þegar rætt er um Reykjanesbraut-
ina er því nauðsynlegt að átta sig á
því hvaða kafla brautarinnar er verið
að ræða um. Þessi braut er eins og
flestir vita þreföld og jafnvel fjórföld
í gegnum Reykjavík en einföld eftir
að komið er út úr Reykjavík. Mikilla
úrbóta er þörf á Reykjanesbrautinni
og ljóst að ekki verður undan því
vikist við afgreiðslu næstu vegaáætl-
unar á Alþingi að framkvæmdir á
þessari leið fái forgang.
í þessari umfjöllun um Reykjanes-
brautina ætla ég til hægðarauka að
skipta henni í þijá hluta, 1. hluti frá
mótum Miklubrautar
og Sæbrautar að
Breiðholtsbraut, 2.
hluti frá mörkum
Breiðholtsbrautar og
Kópavogs að Hvamma-
braut í Hafnarfirði og
3. hluti frá Hvamma-
braut til Keflavíkur-
flugvallar.
Vegakerfinu á allri
þessari leið þarf að
gjörbreyta vegna gríð-
arlegs umferðarálags
þótt aðgerðir til úrbóta
séu mismunandi eftir
aðstæðum. A 1. hluta
þarf fyrst og fremst
að byg£Ía upp mislæg
gatnamót við Bústaðaveg, Stekkjar-
hvamm og Breiðholtsbraut til að
losna við þær miklu tafir sem verða
á umferðinni vegna umferðarljósa. A
2. kafla er umferðin orðin 15-20
þús. bílar á dag sem er miklu meiri
umferð en vegurinn ber og þvi nauð-
synlegt að tvöfalda hann ásamt
byggingu mislægra gatnamóta. Á
3. kafla er umferðarþunginn og
umferðarhraðinn svo mikill að fram-
úrakstur er mjög áhættusamur. Mik-
il hætta skapast einnig á þessum
kafla þar sem venjubundið viðhald
dugir ekki til að halda uppi þeim
öryggiskröfum sem eru nauðsynleg-
ar.
SV-hornið eitt atvinnusvæði
Þegar rætt er um úrbætur á
Reykjanesbrautinni þarf að átta sig
á atvinnuuppbyggingu svæðisins og
framtíðinni á því sviði.
Atvinnuhagsmunir íbúa á Reykja-
víkur- og Reykjanessvæðinu hafa um
langan tíma verið sameiginlegir og
höfuðborgarbúar sótt vinnu til Suð-
Mikilla úrbóta er þörf á
Reykjanesbrautinni.
Kristján Pálsson telur
ljóst að ekki verði undan
þeim vanda vikist við
afgreiðslu næstu vega-
áætlunar á Alþingi.
urnesja og Suðurnesjamenn sótt
vinnu í borgina. Um 600 höfuðborg-
arbúar starfa á Keflavíkurflugvelli;
hjá varnarliðinu, viðhaldsskýli Flug-
leiða, í Leifsstöð og hjá verktökunum
og keyra á milli daglega.
Umsvifin á Keflavíkurflugvelli eru
mikil og til marks um það þá fór
rúmlega 1 milljón farþega á síðasta
ári um flugvöllinn. Vöruflutningar
voru um 23.300 tonn á sl. ári, þar
af voru 14.100 tonn flutt úr landi,
mest fiskur og er vöxturinn í þessum
þætti starfseminnar á vellinum um
40% á síðustu tveim árum.
Eins og þessar tölur bera með sér
þá eru borgaraleg umsvif á Keflavík-
urflugvelli veruleg og hafa verið vax-
andi á síðustu árum. Ef áform Flug-
leiða um stóraukin umsvif í flug-
rekstri ganga eftir eykst starfsemin
á Keflavíkurflugvelli enn hraðar en
áður. Umferð um Reykjanesbrautina
hefur aukist um 10% á sl. þremur
árum samkvæmt úrtakskönnun. Þeir
sem hafa kynnt sér kosti Reykjanes-
kjördæmis til uppbyggingar á at-
vinnurekstri vita að möguleikar
svæðisins eru stórlega vannýttir og
vil ég nefna hér nokkur dæmi þar um.
Nýting Keflavíkurflugvallar hefur
verið sáralítil miðað við þá möguleika
sem þar eru til staðar. Orkunýting
á orkusvæði Hitaveitu Suðurnesja
gæti verið miklu meiri bæði í gufu-
og rafmagnsöflun. Stóriðjumöguleik-
ar eru á Keilisnesi og í Höfnum og
liggur þar fyrir hönnun á álveri og
magnesíumverksmiðju, möguleikar á
salt- og efnaframleiðslu í Saltverk-
smiðjunni á Reykjanesi eru einnig
mjög miklir. Allir þessir möguleikar
verða nýttir fyrr en síðar enda býr
stærstur hluti þjóðarinnar á SV-
horni landsins. Sameiginlegir at-
vinnuhagsmunir höfuðborgarbúa og
Suðurnesjamanna verða því enn
meiri á komandi árum.
Tvöföldun réttlætanleg
Umferðin um Reykjanesbrautina
frá Hafnarfirði tii Keflavíkurflugvall-
ar (3. kafli) er í dag um 6 þús. bílar
á sólarhring að meðaltali allt árið.
Að sumra mati er það ekki nægjan-
lega mikil umferð til að réttlæta tvö-
földun kaflans. Samkvæmt stöðlum
frá Bandaríkjunum þarf umferðin að
vera um 8-14 þús. bílar til þess.
Umferðarþunginn er mjög mikil á
þessari leið og álagspunktamir mikl-
ir á vinnutíma, allt upp í 15.000 bíl-
ar miðað við heilan sólarhring. Um-
ferðin er einnig mjög hröð og því
ekkert sem má útaf bregða svo ekki
fari illa og má segja að lýsing braut-
arinnar hafi bjargað því að ekki hafa
orðið alvarlegri óhöpp á brautinni en
raun ber vitni síðasta ár. Fyrir fólk
sem ekur varlega þá getur þessi leið
þó verið hrein martröð, stöðugur fra-
múrakstur, sem skapar einnig mikla
hættu fyrir mótumferðina, bílar
klessa sig alveg að næsta bíl og lang-
ar bílalestir myndast. Þessi mikla og
hraða umferð er jafnt að vetrinum
sem sumrinu og veldur það mjög
miklu sliti á brautinni eftir nagla-
dekkin. Þetta veldur þvi að ekki hefst
undan að endurnýja malbikið eins
og þeir sjá sem keyra brautina í
votviðri, vatnsrásir myndast mjög
fljótt í nýlagt malbikið og því stöðug
hætta á því að bílamir fari á flot. I
bandarískum stöðlum er ekki gert
ráð fyrir nagladekkjum né þeim mi-
sjöfnu veðurskilyrðum sem hér eru.
Áf öryggisástæðum og vegna um-
ferðarþungans eru því full rök fyrir
tvöföldun brautarinnar á kafla 3
strax.
Hraðbraut með
„skuggagjaldi“
Þær framkvæmdir sem hér hafa
verið nefndar á 1., 2. og 3. kafla
Reykjanesbrautarinnar kosta um 5,2
milljarða króna, sem skiptast þannig,
að 1. kafli er áætlaður kosta 1,3
milljarða kr., 2. kafli 2,1 milljarð og
3. kafli 1,8 milljarða króna sam-
kvæmt áætlun Vegagerðar ríkisins.
Það er ljóst að svo kostnaðarsöm
framkvæmd verður ekki fl'ármögnuð
á einni vegaáætlun, sem er aðeins
til íjögurra ára. Til að dreifa þessum
kostnaði svo hægt sé að vinna allt
verkið í einum áfanga, má nota að-
ferð sem þekkt er erlendis frá, þ.e.
að semja við verktaka um byggingu
og Qármögnun framkvæmdanna,
sem yrðu endurgreiddar á næstu 20
árum af vegaáætlun með svonefndu
„skuggagjaldi". Það felur í sér að
endurgreiðslur til verktakans verði
miðaðar við fjölda bíla sem fara um
hvern kafla brautarinnar á ári. Með
þessu móti má gera ráð fyrir því að
1. kafli greiðist á 5-10 árum, 2. kafli
á 10-15 árum og 3. kafli á 15-20
árum. Þessi aðferð raskar ekki vega-
framkvæmdum í öðrum kjördæmum.
Þar verður komin hin eiginlega hrað-
braut íslendinga inn í 21. öldina,
„Reykjaneshraðbrautin".
Höfundur er alþingismaður
Sjálfstæðisflokksins í
Reykjaneskjördæmi.
„Reykjaneshraðbrautin“
Kristján Pálsson
Viðurkenn-
um Tævan
ALMENNINGUR á íslandi
hefur síðustu daga fengið að
fylgjast með furðulegri uppá-
komu.. Ríkisstjórn alræðisins í
kínverska „alþýðu“-lýðveldinu
hefur í hótunum við íslendinga
fyrir að hingað skuli koma fyr-
irsvarsmaður frá Tævan og
eiga orðastað við íslenska for-
sætisráðherrann. Með fram-
ferði sínu hefur kínverska ríkis-
stjórnin sýnt íslensku þjóðinni
forkastanlegan yfirgang og
óvirðingu. Svo sem við mátti
búast lét forsætisráðherrann
ekki beygja sig til hlýðni.
Þessir atburðir gera ekkert
annað en að beina sjónum okk-
ar að stöðu fólksins sem býr á
Tævan. Hvers vegna nýtur það
ekki viðurkenningar í heimin-
um sem sjálfstætt ríki? Það
mun að vísu vera tilfellið, að
báðar ríkisstjórnirnar hafa kall-
að til viðurkenningar sem
stjórnir beggja hluta hinnar
kínversku þjóðar. Þannig get-
um við hvoruga viðurkennt. Ef
stjórnvöld á Tævan óska hins
vegar eftir viðurkenningu fyrir
sjálfstætt ríki á Tævan eigum
við að veita hana. Við höfum
ekki hikað við að veita t.d.
Eystrasaltsrikjunum slíkar við-
urkenningar í óþökk voldugs
nágranna þeirra.
Það hlýtur að vekja óhug hjá
hveijum ærlegum manni að
fylgjast með því, hvernig svo-
kallaðar frjálsar þjóðir heims-
ins láta kínversku ógnarstjórn-
ina beygja sig til hlýðni af ótta
við að missa viðskipti á þeim
stóra markaði sem menn sjá
fyrir sér að sé að myndast í
Kína. Þannig hefur hún komið
í veg fyrir að ályktað væri á
alþjóðavettvangi gegn glæpum
hennar á eigin borgurum.
Margur verður af aurum api.
Við Islendingar njótum þess,
svo litlir sem við erum, að þurfa
ekki á þessum markaði að
halda fyrir framleiðslu okkar.
Það eru nægir markaðir annars
staðar. Við þurfum því ekki að
missa litla íslendingshjartað
ofan í buxur vegna þessarar
hótunar. Við eigum því að
ganga fram fyrir skjöldu og
veita Tævan-stjórninni fulla
viðurkenningu óski hún þess.
Jón Steinar
Gunnlaugsson hrl.
sœtir sófar-
HUSGAGNALAGERINN
• Smiðjuvegi 9 • Sími 564 1475’•
LAUGAVEGUR 95 97
BAKATIL.
dömufatnaður
herrafatnaður
ÆVINTÝRALEG VERO
aðcins í 2 daga
lau. 10-16 sun. 12-18 Laqer
S. 552 1444. S. 552 1844.
O-N-LY
JEANS WEAR
ALVORU IAGERUISALA
Kemdu og gramsaðu
á lagcrnum okkar.
YERO mODA
dömufatnaður
i
barnafatnaður