Alþýðublaðið - 05.02.1934, Blaðsíða 2

ÆtANUDAGINN 6. FEBR, 1034.
ALPÝÐUBLAÐIÐ
2
Njðlkurmálið.
Eftir Kristján Jóhannsson
1 Morguinbíaðinu 27. jain. ex rit- ,
stjónnaxigxein meö þessari yfix-
skrift. Gxein þessi byrjax á þvi
a'ð skopast a5 tveim dómum, sem
lögxegilustjóii dæmdi 22. og 23.
diesjemiber sl. Annar þessaxa dóma
*var í mítnu máii, svo ég tel mér
skylt að upplýsa þessi mál, og
mætti þá svo faia, að alme,nn-
ingux sæi upptökin aö því, sem
skoplegt viröist vera í sambandi
viö þessa dóma.
I byrjun nóvember tilkynnir
lögreglufulltrúi mér, aÖ hjá sér
liggi kæra á mig fyrir óleyfiiega
mjólkursiöiu samkvæmt mjólkur-
iögunum. Kæran var undirrituö af
Eyjólfi Jóhannssyni, forstjóra
Mjólkurfélags ReykjaviTair. Kær-
«n hafði veriö send stjórnarráð-
inu til umsagnar, og fylgdi henni
skrifleg yfirlýsing undimtuö af
Þorsteini Briem atvinnumálaráö-
hjerra. Þar var því' iýst yfir, að
kæra E. J. væri í aila staði lög-
leg og réttmæt, o-g skyldi því
tafariaust gengið að mér og öðr-
um, sem seidu óhreinsaða mjólk.
FuMtrúinn var hinn stífasti og
heimtaði að ég tafarlaust hætiti
við mjólkursöluna á þessum
grundvellll Ég sagöi honum að
þetta heföi nú veriö 12 ára at-
vinna mín, sem hér væri um að
ræða, og aö fyrirvaralaust gæti
cg ekkiert í þessu gert, og gaf
hann mér þá viku frest. Á þessari
viku reyndi ég svo alt, sem hugs-
anlegt var, til aö bjarga mér út
úr þessu með búðirnar og fólkið,
sem í þeim vinnur, en komst
fljótt að ratin um að hér var
éitthvað meira á ferðinni en heil-
biigöisráöstafanir um sölu mjólk-
ur og rjóma, því mér voru tafar-
Jaust allar bjargir baninaöar. Ég
átti ekki einu sinni aö maga selja
gtertlsneydda mjólk í búöunum,
og lá þá ekki amnaö fyrir en að
loka búÖnnum og borga leigu eft-
tr þær ónotaöar í lengri tíma,
sumar á annaö ár. Ég lét lög-
regiufuiltrúann vita, aö ég, gæti
ekki bneytt mjólkursölufyTÍrkomu-
Jaginu, og yröi því aö láta skeika
aö sköpuöu með þá mjólk, sem
ég hefði. Næsta sporið var þá
að dæma mig og Sekta fyrir ó-
hiýðmina. Ég snéri mér þá tii lög-
fræöings, og lagöi hann fram
vöm í málinu fyrir mig, og kom
íþá í ljós, að ekki var alt sem
hneinast viðvíkjandi mjólkurlög-
umum, og varð nú að leita álits
stjómarráösins í annaö sinn, og
stóö svo um tíma, að ef beyta
ættí. lögunum, þá yröi að loka
ölitim búðum Thor Jensenis líka,
og því skeðu nú þessi undur, að
atvinnumálaráöuneytið dreif sig
tii að löggilda Korpúlfsstaðabú-
ið til að afstýra slíku gerræðd,
esn þetta tók alt saman tíma, og
E. J. var farið að leiðast þóf
þetta, og þá var það aö hainm
fann . upp það snjallræöi að
hækka mjólkurverðiö til þess,
eftir því sem hann sagði sjálfur,
að fá neytenduma í lið með sér
tH' að koma fram mjólkurlögum-
um. AÖferðin var honum ekki ó-
boðleg: Neytendurna átti að pina
rnieð hækkuðu verði á mjólkinni
tíi' að hedmta aö lögunum yrði
tafariaust hreytt, hvort sem það
vasri títnabiæw éða ekki, bara af
því að mjó 1 kurband alagiö krafð -
ist þass, en nieytendurnir gátu
ekki skilið, að það væri réttmæitt
aö hefnast á þeim, þó að þietta
afkvæmi Mjólkurbandalagsins
(mjólkurlögin) yrðu, fyrir óvitur-
lega meðhömdlun, aö andvana
fæddum óskapnaöi, og því fór nú
sem fór. j
Þá er bezt að snúa sér að dóm-
uinum margumtöluðu. Fyrri dóm-
uriinin var í mímu máli og var
sýknudómur, og þar gerði lög-
reglustjóri að eins það, sem rétt
var og sjálfsagt, og skuilu hér
færð rök að þvi. Þegar sýknu-
dómurinn féll var liðinn Þ/2 mán-
uður frá því að atvinnumálaráð-
herramn lagði blessun sina yfir .
ræru E. J. mér til handa, og
allan þanin tíma vantaði að lög-
gilda mjólkurbúin, en því miður
fyrir ráðumeytið var það nauösjýn-
legt áður em lögin kæmu til fram-
kvæmda, og það er meira aö
segja alls ekki útilokað, að fleiri
atriði geti komið til ■ grejjna, sem
þurfi aö fuilmægja áöur en líkur,
en sleppum þvi; niðurstaðan að
míínum dómi hlaut því aö verða
þessi. Ég hafði verið ramglega
ofsóttur í U/2 mánuð, sem sagt
verið hundeltur; ekki haft frið
á heimili mínu og orðið fyrir tals-
verðum paningaútlátum, og alt
þetta fyrir frekju Eyjóifs Jóhanns-
sonar og fljótfærni Þorsteins
Briem, Því ég fæ ekki betur séð,
>en að sýknun riiin sé áfeUisdóm-
ur á atviinnumálaráðuneytið og
heföi það því átt að áfrýja til
hæstaréttar, ef það metti heiður
sinn að nokkru.
Þá er að snúa sér að seimmi
diómnum. Um hanin mun ég ekki
fjöiyrðá, en einu er þó ekki hægt
að ganga fram hjá, og þaö er
hinn mikli hraöi, sem einkenniö'
þann dóm. MaÖur er kærður og
dærndur sama dag. Ég býst við
að slíkt sé óvenjulcgt hér á lamdi,
ienda nauösynlegt að fá tækifæri
til að bera hönd fyrir höfuð sér.
Mér er ekki kunnugt um, hvort
maöurjnn hefir óskaö eftír þvi,
þó áfrýjaði hanin dómnum. Hitt
er mér aftur á móti kuinnugt um.
að mikiö var rekiö eftír því, að
fá eiinhverja átyllu tíl að geta
afturkailað hiina misheppnuöu
mjólkurhækkun, og býst ég við,
að það hafi rekið á eftir lög-
reglustjóra, að hann er það kumn-
ugur fátæku barnafólki hér í hæ,
að hamn veit vel hver blóðtaka
5 aura hækkun á hvem mjólkur-
lítra er slíkum heimilum, og svo
þegar bættist við að hátíðim var
í hömd, því þá vill nú verða
pieningavant hjá mörgum, þá
verð ég að segja, að ég geti ekki
áfelt hann fyrir hinn mikla hraða
í máismieðferöiinni, og því síöúr
skopast aö því, en hvert á þá
að lieita að þvi, sem skoplegt
hefir verið í þessu mjólkurstríði?
Því er auösvarað. ,Þ.ar eiga tveir
menn mestan heiðurinn, Eyjólfur
Jóhanmsson fyrir hönd Mjólkur-
bandalagsins, og Þorsteinn Briem
fyrir höind atvinnumáiaráðuweýt-
isins, og gætu þeir herrar áreið-
anlega orðið all-álittegt spiröu-
band á réttum stað.
Kristján Jóhamsson,
Laugáholti.
Loftskeyfaskóli.
Einhvern þessara daga veröur
haltdið próf yfir loftskeytamönn-
um á loftskeytaskóla Otto B. Arn-
ar. Skóli þessi er eini loftskeyta
skóli landsins, hefir staðið mörg
undanfarandi ár, þó ekki reglu-
lega, er rekinn af Ottó B. Arnar,
á hams ábyrgð og til ha;ns hagn-
aðar. Þetta mun vera dýrasti skóli
landsins. NámsgjaldiÖ er 370 kr.
fyrir samtals 9 mánaöa nám í
tvo vetur, auk prófgjalds, 50 krAx
til landssímans, er sér um prófin,
og gefur prófskirbeini, þvi að
skólinn hefir 'engan rétt til að
útskrifa nemendur. PrófiÖ er
mjög strangt. En nemendurnir eru
ungir, fátækir sjómenn, sem veröa
að brjótast áfram sjálfir og kosta
nám sitt. Kemur það ilia niður,
að leggja á þá svo þumgan náms-
skatt, si&m nemmrir í vasa einstaks
manns.
Á skólanum hafa verið í vetur
8 menn. HúsnæÖi hans er mjög
lítíö og óviÖunandi og kienslutækj-
um ölium stórlega ábótavamt.
Ríkisstjómin ætti þegar á
mæsta ári að gera skólann að
r\'iú$skól[i, hafa riáritsgjöld við hóf
eiins og á öðrum ríkisskólum og
láta Land&símwin stjóma skólan-
um. Þar er öll aðstaða hin bezta.
Ágætt húsmæði er til, sérfróðir
kennarar, og öll tæki til kensl-
uimnar fullkomiin. Skólann er hægt
að halda þar án verulegs auka-
kostinaðar fyrir ríkissjóð, og þaT á
hainn heima, en iek.ki sem „ein-
sta klingsf y riTtæki “.
Loftskeytanámið er mjög árið-
andi fyrir siglingar Íslendinga,
því að millilandaskipin og togar-
arinir haifa loftskeytatæki, og fer
þeim sjálfsagt fjölgandi. Auk
þess þarf Íawdssímimn sjálfur á-
valt að hafa starfsmemin, er .hafa
lokið þessu námi. Það er því a-
ríðandi, að búa ekki ver um þessa
sérfræðikensiu en t. d. um nám
vélstjóra og stýrimainna. Þar er
kensiugjaldið . þó ekki nema 250
kr. samtals fyrir 14 mán. nám.
Verður að vænta þess, að ríkis-
stjömin komi þessum málum í
Jag þegar á næsta haustí.
H. Vald.
Kosningalögunum
á Spáni verður
breytt.
MADRID í jan. UP. FB.
Ósigur sá, sem vinstri flokk-
arnir biðu í seinustu kosningum
á Spáni, kann að leiða til þess,
að miiklar breytingar verði gerð-
ar á k'osningalögunum. Það voru
að vísu vinstri flokkamir, sem
höfðu úrsiitavaldið um hvemig
göngið var frá þessum löguin, en
í reyndinini urðu þau Jrannig, að
flestir fl'okkar voru óámægðir með
þau. Muin því að líkindum hægt
að koma fram breytingum á þeim.
K'OSningarnar fóru þannig, sem
kunnugt er, að hægri flokkamir
fengu um 200 þingsæti, en vinstri
flokkamir að eins 100 eða tæp-
lega það.
Sem fyrr segir er óánægjan
megn meðal stjómmálamanna yf-
ir göllum þeim, siem komið hafa í
ljós á lögunum. Á þeirri óánægju
hefir talsvert borið í hægri flokk-
umum og miðflokkunum, en
meginust er óánægjan meðai
vinstri flokkanna. .
Samvinna í .kosningunum var
góð milli hægri flokkanna, og
átiti húin mikinn þátt í isiigri þeiírra.
en iekki milli vámstri flokkamma,
né heidur miðflokkanna. Þess
vegna komust frambjóðendur
hægri ílokkanna viða að, þar sem
auÖið hefði verið fyrir andstæð-
iinga þeirra að ganga sigrandi af
hólmi, ef þeir hefði uinnið saman.
Til dæmis um það hve flokk-
ur geti orðiÖ iila úfi í ko;sni|ngum:,
leins og nú er frá lögunum geng-
ið, er þiess getið, að kjósendux
kommúnista eru 250000 taLsins í
landinu. Þeir eiga einn fulltrúa á
þiingi.
Guðrún Finnsdóttir
heitir hagleikskona mikil hér í
hænum. Hún hefir verið Sárliega
þjáð af liðagigt meir en fjóra tugi
ára, og er hvert einasta liðamót
úr lagi fært, og hendurnar þó
einna mest skemdar.. Því merki-
merkilegra er að sjá ýms hag-
leiksverk, teppi og ótalmargt
annað, sem híin hefir gert með
sílnum hnýttu höndum. En Guð-
rún Finn&dóttir er ekki eingöngu
,höig; í höndum, hún er einnig orð-
hög og skáldlega sinnuð.
Nú hefirr hún gefið út litla
bók, er hún meínir Smákom. Eru
það mieistiwegnis orðskviðir (spak-
mæli) eftir hawa sjálfa. Hitta
mörg þeiiTa óvemju vel þar sem
til er ætlast. Spakmælin skifta
hundruðum. Hér er að eins eitt
dæmi;
Hvar séTÖu átakaniegri mismuri
þesis, að vera ríkur og fátækur,
en við jarðarför hins ríka og
hins srnauða manns.
Menn ættu að gefa gaum aö
þeissari litiu bók, meö þvi veita
m'enn sjálíum sér ánægju og
gieðja aldurbnigna og mædda. en
gáfaða koniu. Hver sá, sem get-
ur veitt öðrum hjál'p, ætti að
vera þakklátur fyrir hvert tæki-
færi til þess.
4.
DAGUR
EDINBORGAR
ÚTSÖLUNNAR
Í DAG
Þá verða seldir klæði-,
silki- og tau-
BÚTAR
Ullar- og silki-samfesting-
ar V* virði. Ullarsokkar
xí% vlrði.
Hitabrúsar, sem ekki hitna
né brotna, á 1,40. Bolla-
pör 0,32, Vatnsglös 0,20,
1 7a—;3 lítra alni. katlar
2,00, Þvottastell x/% virði.
Bollapðr, áður 0,80, nú
0,40. Eoröhnífar V* virði,
ÖII búsáhöld 15%, War-
donia heimsfrægu rakvél-
ar í þremur litum m, 4
blöðum frá kr. 3,90,
„NAVY“-matarsteil fyrir 6,
24 diskar, 6 bollapör, alt
fyfir einar kr. 10,80.
FYLGIST MEÐ FJÖLD-
ANUM
Á EDINBORG-
AR ÚTSÖLUNA
Guðrúin Fiwmsdóttir býr á Tún-
götu 42.
B e zt a
Munntóbakið
er frá
Brödrene Braun
KAUPMANNAHÖ F N
Biðjið verzlun yðar um
B.B . munntóbak.
Fæst alls staðar.