Morgunblaðið - 24.10.1997, Blaðsíða 64

Jtemát
-setur brag á sérhvern dag!
fltofgttulilftfrtfr
@ BÚNAÐARBANKI ISLANDS
MORGUNBLAÐIÐ, KRINGLAN1,103 REYKJAVIK, SÍMI5691100, SÍMBRÉF5C91181
PÓSTHÓLF 3040, NETFANG: RITSTJ@MBL.IS, AKUREYRI: KAUPVANGSSTRÆTI1
FÖSTUDAGUR 24. OKTÓBER 1997
VERÐ í LAUSASÖLU 125 KR. MEÐ VSK
GUNNLAUGUR Fínnbogason í lúkarnum á Norðurljósí við komuna
til Isafjarðar í gærdag.
Gassprenging
í handfærabáti
SPRENGING varð um borð í
handfærabátnum Norðurljósi IS-
3 um klukkan 9 í gærmorgun er
hann var staddur út af Hnífsdal á
leiðinni á miðin. Tveir menn voru
^ á^im borð í bátnum, sem er af gerð-
inni Sómi 800, bræðurnir Jónas
og Gunnlaugur Finnbogasynir, og
varð þeim ekki meint af.
Talið er að leiðsla frá gasmið-
stöð hafi gefið sig en bræðurnir
voru að hita sér kaffi á eldavél er
sprengingin varð. Eldur gaus upp
í lúkarnum og talsverður reykur,
en bræðrunum tókst að slökkva
eldinn á stuttum tíma með hand-
slökkvitæki. Eftir að slökkvistarfi
lauk sigldu bræðurnir til hafnar á
Isafirði. Nokkrar skemmdir urðu
í lúkar bátsins.
Rannsóknarlögreglan á Isafirði
og fulltrúar Vinnueftirlits ríkisins
eru með óhappið til rannsóknar.
Síðdegis í gær lá ekki fyrir niður-
staða um orsakir sprengingarinn-
ar.
Kennarar höfnuðu gagntilboði og viðræðum var hætt
„Stál í stál“ og
framhald óljóst
MIKIL óvissa er um áframhald við-
ræðna í kjaradeilu kennara og sveit-
arfélaganna. Samninganefnd sveitar-
félaga hafnaði í gærkvöldi gagntil-
boði kennarafélaganna en bauðst
jafnframt til að koma til móts við
áherslu kennara á sérstaka hækkun
lægstu launa, án þess að það hefði
kostnaðarauka í för með sér. Stakk
nefndin einnig upp á viðræðum um
breytta samsetningu heildarlauna,
þannig að vægi dagvinnulauna verði
aukið en á móti verði að sama skapi
dregið úr vægi yfirvinnu og sér-
greiðslum."
Samninganefnd kennarafélaganna
hafnaði samstundis þessu gagntil-
boði sveitarfélaganna og var þá við-
ræðum hætt.
Sáttatillaga ekki á döfinni
Boðað verkfall grunnskólakennara
hefst að óbreyttu á mánudag. Að
sögn forystumanna deiluaðila er út-
litið mjög dökkt í deilunni, viðræðum
var þó ekki formlega slitið í gær-
kvöldi þar sem Þórir Einarsson rík-
issáttasemjari hefur boðað samn-
inganefndirnar til fundar kl. 10 í dag.
Ekki kemur til álita að leggja fram
sáttatillögu eins og staðan er nú þar
sem svo mikið ber í milli deiiuaðila,
að sögn Þóris. Hann sagði að málin
væru komin í sjálfheldu en þó yrði
reynt að halda áfram.
„Það er stál í stál. Þeir halda stíft
við gagntilboðið frá þvi í gær, sem
felur í sér rúmlega 41% launahækk-
un. Við höldum okkur við okkar
efnahagsramma upp á tæp 28%, með
einhverju svigrúmi varðandi lægstu
laun. Þarna er því veruleg gjá á milli
og það situr allt fast,“ sagði Jón G.
Kristjánsson, formaður samninga-
nefndar sveitarfélaganna.
Kennarar gagnrýna harðlega til-
lögu sveitarfélaganna um breytta
samsetningu heildarlauna. „í sumar
urðu tveir draugar einkum þess
valdandi að allt fór í hnút, annars
vegar hugmyndir þeirra um vinnu-
tíma og hins vegar að menn borguðu
sér sjálfir launahækkanir með því að
færa úr einum vasa yfir í annan. Nú
er sá draugur endurvakinn," sagði
Eiríkur Jónsson, formaður KÍ.
„Ég skil ekki hvað þeim gengur
til. Nú kjósa þeir að draga þetta upp
aftur á viðkvæmu augnabliki. A
þessari stundu er ég afskaplega
svartsýnn. Ég óttast mjög afleiðing-
arnar af þessu tilboði og er hræddur
um að mörgum sé misboðið. Þetta er
lítilsvirðing við skólastarf í landinu
og aðallega þá sem þar starfa og
jafnframt við foreldra og böm. Það
verður eitthvað mikið að gerast ef
menn ætla að afstýra því að til verk-
falls komi,“ sagði Eiríkur.
Borgarstjóri óttast
langt verkfall
Ingibjörg Sólrún Gísladóttir borg-
arstjóri átti í gær fund með fulltrú-
um stjórnar Skólastjórafélags
Reykjavíkur og Kennarafélags
Reykjavíkur að ósk borgarstjóra,
þar sem farið var yfir stöðuna í
kjaradeilunni. Ingibjörg sagði að
staðan væri mjög alvarleg og kvaðst
óttast að ef ekki næðust samningar
áður en verkfall á að hefjast gæti
það orðið mjög langt.
Afkoma sauðfjárbænda
versnaði enn í fyrra
AFKOMA sauðfjárbænda versnaði
enn á síðasta ári. Hins vegar hefur
hægt á afkomurýrnuninni sem gæti
bent til þess að botninum sé náð á
árinu 1996. Þetta kemur fram í
nýrri skýrslu Hagþjónustu landbún-
aðarins um þróun sauðfjárbúskap-
ar, sem unnin var fyrir Egil Jónsson
stjórnarformann Byggðastofnunar.
„Niðurstöður sýna glögglega að til
þess að halda búum sínum í rekstri
hafa sauðfjárbændur þurft að draga
úr einkaneyslu, ganga á eignir og
safna skuldum," segir í skýrslunni.
I úttektinni kemur fram að skulda-
byrði sauðfjárbúa jókst úr 69% í 93%
sem hlutfall af veltu á árunum 1991-
1996 og eigið fé sauðfjárbúa rýrnaði
að meðaltali um 30,5% á sama tíma
eða um rúmlega 1,7 milljarða króna.
Framleiðsla á kindakjöti dróst saman
á þessu tímabili um 1.178 tonn.
í annarri skýrslu um stöðu sauð-
fjárbúskapar, sem þróunarsvið
Byggðastofnunar tók saman fyrir
stjóm stofnunarinnar, kemur m.a.
fram að á árunum 1986-1996 fækkaði
lögbýlum með sauðfé úr 3.976 í 2.444
og kindakjötsframleiðslu var hætt á
364 hreinum sauðfjárbúum á síðast>
liðnum sex árum. Þrátt fyrir fækkun
sauðfjárbænda hefur bústærð farið
minnkandi. Einnig kemur fram í
skýrslunni að einn af hverjum þrem-
ur sauðfjárbændum telur líklegt að
búskapm1 leggist af þegar hann
hættir búskap.
■ Ganga á eignir/33
Lögfræðingur ASI gagnrýnir skipulag verkalýðshreyfíngarinnar
300 manns að svara í
síma og færa bókhald
ÁSTRÁÐUR Haraldsson, lögfræð-
ingur ASÍ, sagði á þingi Verka-
mannasambandsins í gær að brýnt
væri að sameina alla verkalýðshreyf-
inguna í ein heildarsamtök. Núver-
andi skipulag væri úrelt vegna þess
að það tæki ekki mið af breyttum að-
stæðum. Hann sagði að nú störfuðu
um 400 manns hjá verkalýðshreyf-
ingunni og þar af gerðu um 300 ekki
annað en að svara í símann og færa
'V’Skhald.
Ástráður sagði að engar grund-
vallarbreytingar hefðu verið gerðar
á skipulagi verkalýðshreyfingarinn-
ar frá um 1940. Það skipulag sem
hefði orðið til á fyrri helmingi aldar-
innar hefði orðið til við ákveðnar for-
sendur sem væru breyttar í dag, en
skipulaginu hefði ekki verið breytt.
•■^Verulegar breytingar væru að
verða á ríkisrekstrinum og verka-
lýðshreyfingin væri í vandræðum
með hvernig hún ætti að bregðast
við því. Þetta hefði leitt til átaka milli
verkalýðsfélaga m.a. í kringum Póst
og síma. Deilan um skólaliðana væri
annað dæmi. Búast mætti við að
þessum ágreiningsefnum ætti eftir
að Qölga. Það væri hins vegar ekki
neinn grundvallarágreiningur innan
verkalýðshreyfingarinnar um stefnu
og af þeim sökum væri ekkert í veg-
inum fyrir því að hún sameinaðist.
Sjúkrasjóðir verði sameinaðir
Ástráður sagði að launamenn á ís-
landi væru u.þ.b. 115 þúsund í dag
og launagreiðslur til þeirra næmu
um 130 milljörðum á einu ári. Fé-
lagsgjöld af þessari upphæð næmu
u.þ.b. 1,3 milljörðum. „Hvað er hægt
að gera með svona stærðir? Hvað er-
um við að gera núna með þessar
stærðir? Ég held að það séu í
námunda við 400 stöðugildi í vinnu
hjá verkalýðshreyfingunni í dag þeg-
ar allt er talið. Ég giska á að af þess-
um 400 séu a.m.k. 300 í því að svara í
símann og færa bókhald."
Ástráður hvatti til þess að verka-
lýðshreyfingin sameinaði alla sjúkra-
sjóði verkalýðsfélaga í landinu. Þar
með yrði til geysilega öflugur sjóður
og enginn vafi léki á að þar með
sparaðist mikill bókhaldskostnaðui-.
Ástráður sagði að ef verkalýðs-
hreyfingin sameinaðist undir sæmi-
lega góðu skipulagi yrði hún svo
sterkt afl að hún gæti náð fram
markmiðum sínum. Það yrði ekki
hægt að ganga framhjá henni.
Hreyfingunni væri hins vegar oft att
saman innbyrðis og spáði því að það
myndi gerast þegar búið væri að ná
samningum við kennara.
Morgunblaðið/Árni Sæberg
Málað á
öðrum fæti
ANNAÐ hvort er stutt niður
eða þessi málari ekki loft-
hræddur, úr því hann stendur
á öðrum fæti í stiganum eins
og ekkert sé. Enn er verið að
mála um alla borg og þessi
málari var að störfum á
Kleppsveginum.
Hlutdeild
krökabáta
í þorskafla
ekki aukin
HLUTDEILD krókabáta í heildar-
þorskaflanum verður ekki aukin frá
því sem samkomulag varð um milli
sjávarútvegsráðuneytisins og
Landssambands smábátaeigenda
vorið 1996 þegar ákveðið var að
hlutfallstengja fastar þorskveiði-
heimildir krókabáta og miða við þá-
gildandi 155 þúsund lesta heildar-
afla, að sögn Þorsteins Pálssonar
sj ávarútvegsráðherra.
Fram kom hjá ráðherranum á að-
alfundi LS í gær að hlutfallsteng-
ingin hefði nú með hækkandi heild-
arafla aukið þorskveiðiheimildir
krókabáta um meira en 40% frá
fiskveiðiárinu 1995/1996 þegar sam-
komulagið var gert. Heimildimar
hefðu farið úr 21.500 lestum í 30.302
lestir.
■ Hlutdeild krókabáta/20