Alþýðublaðið - 06.02.1934, Blaðsíða 3

ALÞÝÐUBLAÐIÐ
2
ÞRIÐJUDAGINN & FEBR. 1034.
I
Laasnin í atvlnnnleysini
er bæjarútgerð togara.
Blekkingar ihaldsins um markað og sðlu^
möguleika.
Eftir Jón Sigurðsson, ritara Sjómannafélags Reykjavíkur
MiÖvikudagimi 31. jan. skríjar
einhver , ,sj álfs tæð i sm a'ð ur" gnei;n
í Morguinblaðið um bíejarútgerð.
Þiessi íhaldsmaðurr segir, að
jafuaðannienn hafi ekki bent á
neitt ráð til að auka markað ríyr-
ir fisk í sambandi við tililögur
síinar um að bærínn keypti og
gierði út 10 togara.
Ég vil benda íhaldsmanninum
á, að^ pað em nógir sölumögu-
Leikan fyrir, mikid mcl i frgm-
l\eidsiu heldur en víð höfum haft
ú boðstólum s'iðustu ár.
Eftif pví sem mér befir verið
sagt af kuinnugum mönnum, má
sáltfiskframleiðslan ekki vera
meiri á þeim markaði, sem við ,inú
pegar höfum sent okkar saltfisk
á, heldur en var síðastliðið ár.
En eigum við Islendingar að
leggja árar í bát og láta reka á
reiðanum, pó ófær sé landtaka
í peirri vör, sem við erum .vanix
að lenda í, eigum við ekki að
leita lieindingar í einhvierjum öðr-
um stað?
Norðmenn selja mikið af sínum
fiiski hertum til Afríku. Ég veit
ekki til að reynt ha.fi veríð að
Leita markaðs fyrir islenzkan fisk
par. Viext væri pó að pessu yæri
gaumur gefinn, Ég held að við
ættum ekki að stainda ver að
vígi mieð1 að herða fisk heldur en
Norðmenn,
VierkunaTkostnaður ætti að vera
rnuin minni heldur en við saltfisk.
íhaldsmaðuriinn segir, að ekki
sé hægt að selja meiiia af ísuðum
fiiski tll Englands.
Ég leyfi mér að segja petta
beibier ósamnindi og blekkingar.
Okkur vamtaði 1422 smálestir eða
14—15 togarafarma til pess að
uppfyHa pað, sem samningurinn
leyfði að flutt væri út síðastliðáð
ár. , ^
Pú mrntti mka mrnmð sölu
atórkostt\e,g\a m eð pví að ssnda
pmn ftsk afhau&aðon,. sem ssndiir
í köS0fttn- 1 pví sambandi vil
ég biemda á, að fyrir óhagstæðar
og fáar ferðir Eimskipafélagsskip-
annia til Englands er fiskurinn
oft leidri pegar halnn fer heldur
©n æsikilegt væri.
Okkur vantar til finnanlega að
miinsta kosti tvö skip, sem ekki
gerðu annað en að flytja isaðan
og frystann fisk á ma'rkaðinn.
Þessi skip pyrítu að vera hrað-
skreið, len ekki mjög stór.
Erm fremur vil ég benda íbalds-
manninum á, að meira mætti gera
að pví að senda út fkikaðfm ,fisk,
p. e. taka úr fiskimum beinin og
seinda hann út frystain til Eng-
liamds ieða annara landa, par setn
traankaður er fyrir pannig verk-
áðan fisk.
Á sfðastliðnu ári var flutt út
ca. 200 tomn af beinlausum porski
til Engiands, og eftir pví si$m
ég bezt veit var hann seldur fyrir
ágætt verð. Þessi fiskur var fryst-
lur í Sæmstk'íslenzka frystihúsinu.
Það íshús frystir eftir nýjustu
og hezt pektu aðferðum.
Æskilegt væri að hægt yrði að
Leita markaða fyrir pannig verk-
aðan fisk, og ætti ríkisstjórnin
að hafa forgöngu í pví máli og
styðja pað á allan hátt. Er .ekki
vanslalaust hvað hún er sofandi
fyrir slíkri nauðsyn. Það mun láta
nærri að fiskur, sem verkaður
er á pernnan hátt, léttist um 50o/o,
og gætum við pá sent út ,um
helmingi meira heldur en ef fisk-
urínn væri sendur út með öllu
saman, par sem miðað er við
magm fiskjar, en ekki nieina á-
kveðna peniingaupþhæð í samn-
ingnum við Englendinga.
öllum flskúrgangi mætti svo
vimna úr og senda pað út sem
vönu, og pað sem máli skiftir
myrndi petta auka mikið atvtrwu.
íhaldsmaðuriinn spyr hvort
horfur séu fyrir auknum mark-
aði fyrir ísaðan fisk í öð'rum lönd-
ium. f viðtali við stjóm Sjómainna-
félags Reykjavíknr árið 1932 hefir
Ásgeir ÁS'geirsson forsætisráð-
herra upplýst pað, að Frakkar
hafí beinttnis óskað eftir ísfiski i
stærri förmum, en mér vitanlega
hafu ekkert verið athugaðir, sölu-
möguheikai', par, að minsta kosti
hefir ekkert skip faríð pangað
til neýmslu.
thaidsmaðurínn segir, að síldar-
mankaðuriinn skifti ekki máli í
pessu sambamdi, pvi togarar séu
of dýr skip til þess að gera pá
út á saltsíldarveiðar einar saman,
og segir, að bræðslusíldarveiðar
séu útilokaðar vegna pess, að
síldarverksmiðjur skorti nijög til-
fiunanjLega fyrir pann flota, sem
fyrír sé, hvað pá ef fleiri skip
hættusf við. Þarna nær ósvífni
mannsins hámarki, parna ræðst
hann harkaLega á aðgerðaleysi
eða mótstöðu síns eigin flokks
um pessi mál. Ég vil bienda í-
ha'ldsmamni á í sambaindi við
þetta, að þó að útgerðarmieun hafi
ekki séð hina brýnu þörf, sem
var fyrir auknar bræðsiuverk-
smiðjur, þá hafa sjómeinin og
þeirra forgöngumenn séð iiana,
og ætla ég pví til sömnunar að
birta hér tvær tillögur, sem sam-
pyktar voru á futídi í Sjómanna-
félagi Reykjavíkur p. 15. nóv.
1933. Þær hljóða svo:
I. „Þar sem mestur hluti togar-
anna liggur hér bundinn við hafn-
argarðaraa sumar eftir sumar og
mestur hluti þeirra mauna, sem
á skipum pessum vinua, gainga at-
vimnulauslr alt. sumarið, pá álykt-
ar Sjómalnínafélag Reykjavíkur:
Bæjarfélaig Reykjavíkur í sa!m-
bandi við ríkið ef með parf látj
reisa síldarverksmiðju á hientúg-
um stað við Húnaflóa, er geti
fulllnægt afla alt að 10 togara.
Um Leið felur félagið sambainds-
stjórn og fulitrúaráði verkalýðs-
félagamna í Reykjavík að vinna
að framgaingi pessa máls.“
II. „Sjómannafélag Reykjayíkur
telur, að síldarverksmiðjur séu ó-
umflýjainlegar fyrir fiskiflotann
painin tíma ársins, sem síldveiðjár
eru stuinda'fer, og .eindregið fylgj-
andi pieirri stefnu, að pær séu
reknax af ríkinu í fyrsta lagi.
Um lieið telur félagið, aö nú sé
miest aðkaliamdi aukning ríkis-
verksmiðjainna á Siglufirði, er
tryggi síldveiði skipanna, sem þar
eru bundin vegna síldarsöltunar,
móttöiku allrar síldar, sem ekki
íer látiln í land til söltuinar.
Aukniiitg verksmiðjunnar verði
fulllgierð fyrir næstu síldveiðar.“
Á þesisu getur íhaldsmaðurinn
géð, að jafnaðarmienn gerðu ráð
fyrir aukinum sölumöguleikum.
Kröfur um 10 togara voru .eikki
gerðar út í loftið.
Þessum kröfum mun Alpýðu-
flokkurimn af alefli fylgja fraim,
bæði á pingi og í bæjai’stjórn og
par fyrír utan.
Síðast kemur hjá íhaldsmann-
inum:
„Ráðið viö kr&ppunni er ekki
meiri einhliða framleiðsla, heldur
fjölbreyttari framLeiðsla, og pó
fyrst og fremst aukin verzlúnar-
sambönd við eriendar pjóðir."
Hvað meinar maðurínn með
„fJölbreyttari framleiöslu"!!!
Viii hann fara að flétta reipi úr
sandii eða búa til eitthvert sæl-
gæti úr móhnausum og snjó og
flytja það út?
Ég vil heldur hallast að fjöl-
breyttari verkuinaraðfierðum á að-
alframleiðsLuvöru okkar, fiskinuin.
Þá um leið aukast sölumöguleik-
ar. Hvað vill íhaldsmaðurimn gera
með aukin verzlunarsambönd við
erteedar pjóðir, ef hamn vill ekki
aufana lífræna framleiðslu?
Svari hainn pví.
Ekki get ég látið hjá líða að
mimnast dálítið á pá glæpsamlegu
ráðstöfum íhaldsmieirihlutains í
bæjarstjórn, að stuðla að aukn-
iingu mótorbátaútvegs hér í
Reykjavík. Fyrir utan óskamm-
feillna fjáröflun. til bátakaupannia
á ég par við ránið á fé pví, sem
ætlað ier til atvimnubóta. Þó hljóta
ihaidsmienn að vita, að hlutur á
mótorbátum, eða pað, sem meinn
bera úr býtum á þeirri tegund
skipa, ier ekki nærri nóg til að
framfleyta fjölskyldu hér í
Reykjavík. Með peim feikna afla,
sem fékst á báta hér í fyrra
vetur, var hlutur á bátum frá
kr. 1260,00 og pað uiður í kr.
230,00. Hlutur á m/b. Baugsá kr.
1263,00 í 31/2 mánuð. Hlutur á
m/b. Gottu kr. 230,00 í 2 mámuði.
Nú vil ég biðja pá, sem hátt
eru lauinaðir, að setja sig í spor
þieœara manna, sem svona hlut
bera frá borði.
Hvermig geta rnenn lifað af
svona lítLlræði hér í Reykjavík ?
Það er ekkert líf, þessir mienln
fara á mis við alt og hljóta að
verða upp á bæjarfélagiið kominir.
Þann títíia, sem mennirnir eru á
bátuinum, vinna peir tæplega fyr-
ir brýnustu lífsnauðsynjum. Hvað
eiga peir að gera panin tima, sem
bátarnir ganga ekki? Atviinnu-
bótavinnu verður að halda áfram
eftir ®em áður, og pá er pað ó-
verjamdi að taka af atviunubóta-
fénu til pessara bátakoppa, sem
íhaldið ætiar að ©ndurnýja tog-
araflotann með!! Ég er hræddur
um að íhaldsburgeisarnir pættust
leinhvern tíma með þuninan kvið
og líaldan kropp, þö peir hefðu
prefalt meiru úr að spila heldur
en mótorbátamanm hér í Reykja-
vik hafa.
Eijm nétta lumnin á pessu böli
sem bæinn pjáir mest, atvinnu-
ieysinu, er:
Togamútgerð rekln af bænmn.
Sú útgerð veittr ttfvœna atv'mnu
pekn mönngm, s,em ú skipunum
vinm,
Sú útgsttð veittr mesta atvinnu
úf í frái.
Sú útgsrð lœlmar til fulls pað
mem, sem bœjarfélagið pjáir.
Það er að segja ef ekki stjórna
hemni peir menn, sem hefðu hag
af pví að leggja haina í rústir, en
pað býst ég við að peir teldu sig
hafa útgerðarstjórar Kveldúlfs og
Alliamoe.
Áform Alpýðuflofcksins hefir
verið og er að hriinda þessu nauð-
synjamáli í framkvæmd, og spá
míln er sú, að ekki verði mörg ár
þamgað til Reykvíkingar lifí betri
og bjartari tíma. Það sýnir ait-
kvæðaaufaning Alpýðuflokksins.
Jón Sigupðsson.
Sundhöllin.
Það gladdi mjög Reykjavíkur-
búa, eða sérstaklega hina yngri
kymslóð, er frumvarp það varð
eindanlega sampykt í pinginu í
vetur, er heimilaði ríkdsstjómiinni
að veita til suudhallaríniniar alt að
kr. 200 000,00, er mun verða lang-
drægt til að fuíllgera hama.
1 3 ár hefir sumdhöllin staðið
hálfgerð, ónothæf til allra hluta,
miað kr,. 280 000,00 rantulaust fé.
eingöngu fyrir ósamvinnu ríkis-
og bæjar-stjórnar. Voru sumir
fanncir að örvænta, að sumdhöllin
kæmist uokkru sinni upp, og
nokkrir voru svo óskammfieilnir.
að pieir Iögðu til að henni yrðj
þiieytt í brugghús. Sem betur fór
heyrðust slíkar raddir illa.
Nú, þegar pessi fjárveitiingar-
heimild var fengin, vonuðust bæj-
arbúar eftir, að hafist yrði handa
á verfcilniu, svo pví yrði sem fyrst
lokið, ekki siðar en á næsta vetxi,
en með því að ekki verður pess
vart, að bæjarstjórn ætli að hraða
þvi, værí viðeigaindi að bæjarbúar
létu vilja sinn í ljós og hvettu
bæjarstjóm til framkvæmda nú
þegar,. SérstakLega ber stjórn í.
S. í. og ípróttafél’ögum pessa bæj-
ar, að Láta pessi mál til sín taika ;
enn fi]emur peim skólum, er koma
tál með að miota sundhöllina meirí
hluta dagiSiinis yfir skólatímann.
Þá mætti bemda á ýmsar smá-
vægilegar breytimgar, er pó hafa
mikla pýðingu hvað snertir kenislu
og fjárhagslegan rekstur sund-
haLlarinnar.
SuindilaugaMprónini er skift i
tvent, 10x25 m. laug og 10x8
m. laug; var minni laugin upphaf-
lega ætjtíð fyrír sjó, en par sem
frá pví virðist horfið, að leiða sjó
í haina, er sjálfsagt að gera .eina
laug úr báðum lauguulum, með
pví að taka millivegginu burtu
og þá um leið að grynka litlu
laugiina svo, að hún verði eims og
grynnrí 'endi stóru Laugarínnar,
með pvi er meira kensiusvæðj
fgngið, en sem nú er alt of lítið,
þá þess er gætt, að pama fer
fram öll sundkensla jbiæjaritos.
Aitk þess er iþróttafélögunum
nauðsynLegt að fá laugiiniaí í fullri
lengd, er pá verður 33,33 m., sem
er sú vegaliengd, er samkvæmt
alpjóðiaLeikreglum er sú stysta
vegaliengd, er þreyta má sund
á tjl pess að fá viðurfaemt met.
á hvaða vegaliemgd sem er. Það
út af fyrír sig er mauðsynliegt fyrir
ípróttastarfsemiina og pjóðina út
á við, því him iíkamLega memdng
ijóðarínnar byggist að miklu leytá
á ípróttastaxfsemi, og mælikvaröi
pieá’rrar menningar eru roetin, um
pau er spurt og út frá þeim er
líkamsmemniimg pjóðarínnar metin,
en andlegi proskinn kemtír í kjöl-
far ' aukinnar líknmsmenningar.
út um aMan hinn mentaða heim.
páð eru viöurkendar staðreyndir
F járhaysrekstur siuidhallarinsn-
an. Fyrir þeirrí hlið málsins heíi(c
veríð il'la séð, er sundhöllin valr
bygð,. Það eina, er henmi hefir
veríð ætliað að hafa tekjur af, er
iinngangseyrír sundgesta, sem
vierður p í að takmarka sem hægt
er, svo að allir geti notið hennar,
jafnt fátæikijj og ríkir, auk pass
taka skólar mikinn hluta dags-
i|nis, sem að sjálfsögðu fá frjíía
kenslu.
í suindhölilli'nni eru engin áhorf-
endasvæðá, svo hæ-gt sé að selja
aðgang að sundsýnin'gum og mót-
um, er annars mætti hafa par.
Úr því verður að bæta, eftir þvi
sem hægt en. Með því að byggja
svalir til baggja ©nda laugarinnar
og áhoifmdapalia til hliðar, svo
sem rúm Leyfir, má fá áhorflenda-
svæðii fynir um 900 manns, sem
þótt iítið sé getur orðið drjúg
tekjugijein fyrir sundhöllina og
nekstur hennax.
Af sundsýningum og mótum, er
ípróttafélögin myndu oft standa
fyrír, fengi sundhöliin viss pró-
smt af brúttótekjum, likt og bær-
iton fær tekjur af mótum, sem
hardito enu á ípróttavellinum.
Kostaaður við pessar breytiugar
er svo lítill, að ekki ætti að horfai
í pað, þar sem vissa er fyrir pví,
að sú breyting margborgar sig.
Vænti ég að bæjarstjórn fari að
hraða þessu verki svo sem mögu-
lfegt er, og taki pessar breytingar
til athugunar.
Þ. M.
Aluminium pottar.
í dag og næslu daga verða
nokkur stykki seld fyrir
hálfvirði.
Sianrðnr Kjartanssoi
Langavegl 41.
Skriftamámskeið.
Þvi pá að sætta sig við eitt-
hvert hrafnaspark, pegar menn
geta með góðum vilja og dálít-
illi fyrirhöfn á skömmum tíma
oiðið vei skrifandi. — Talið við
Guðrúnu Geirsdóttur,
Laufásvegl 57, simi 3680.
Trúlofunarhringar
alt af fyriiliggjandi
Haraldnr Hsgan.
Simi 3890. — Austurstræti 3.