Alþýðublaðið - 08.02.1934, Blaðsíða 3

FIMTUDAGINN & FEBR. 1934.
Áá»t&U»LA»Itt
3
-j-a-awwi ii1 ii i rn iWin.*afcw'yEr7m'rraB^^
ALÞÝÐUBLAÐIÐ
DAGBLA® OG VIKUBLAÐ
ÚTGFANDI:
ALÞÝÐUFLOKKJRINN
RITSTJORI:
F. R. VALDEivIARSSON
Ritstjórn og afgreiðsla:
Hverfisgötu 8 — 10.
Sfmar;
4980: Afgreiðsla, auglýsingar.
4901: Ritstjórn (Innlendar fréttir).
4902: Ritstjóri.
4903; Viihj.S Vilhjólmss. (heima).
4905: Prentsmiðjan
Ritsjórinn er til viðtals kl. 6 — 7.
Frá Stykkishólmi.
Alþýðublaðiö flytur sja'dan
fnéttir frá >okkur Hólmurum; einda
ber f;átt við hér, sem í frásögur
er færandi.
Saminingar milii verkalýðsfé-
lagsiins og atvinn.uiiekenda hér
eru tnýafstaönir, og hefir félagið
komið fram inokkuri kauphækký
uu, svo að nú er kaup karlmainna
í algeingri daglaunavinnu 1 kr.
á klst. í stáð 90 aura áður, en
i skipa- og byggingar-vinnu er
kaupið sama og áður, kr. 1,10 á
klst. Kaup kvenna er óbreytt frá
því sem áður var, 60 aurar um
kllst., ein fiskþvottur hefir hækkað
Ifels háttar og er nú kr. 1,80
fyrir hvert hundrað stórfiskjar.
Þótt ekki sé um stórvinniLng að
ræða, er þó ávaít ánægjulegra
þegar áfram þokast í rétta átt.
Kosmiing fjögra mannia í hrepps-
inefnd á að fara fram hé|r í kaup-
túniin.u á komandi vori. Fyrir
'mistök verkamanna komust íhalds-
imiemn í meiri hluta í hrepps-
miefndimmi vorið 1931, og hafa þeir
stjóimað hreppsmálunum siðan
toeð Itelli forsjá. Er fjárhagur
hreppsihs kominn i hið mesta
ömgþveiti eims og ails staðar, þar
sem íhaldið ræður.
Þeir. þrir hrep psnefndarnnenn,
síem tekki hafa útemt kjörtima
sinn í vor, eru allir íhaldsimienn.
Til að tryggja íhaldimu meirihluta
áfram, viija þeir nú viðhafa hlut-
failskosinnimgu. Myrndu þeir þá
hafa meirihlutavaid í mefndimnl,
þótt þeir kæmu ekki að tnema
eirnum manmi af þeim fjórum,
sem kjósa á. Svorna er fram-
kvæmd réttiætismálsin’ns í hönd-
|um ihaidisimis í Stykkishólmi.
Félagslíf hefir verið frekar
dauft það sem af er þessum
vetri, og skemtánir fáar. Þó hafa
nokkrir áhugasaimir kirkjuvinir,
umdir stjórn sóknarprestsins, æft
og ieikið „Apaköttimn" til ágóða
fyrir kirkjuna. Má segja, að þar
fari samain góð leikstjóra og góð
aueðferð Ieikenda, á þessu höfuð-
skáidverki!
Sth., 5. febr. 1934.
Hólmait,
—j í ikiolálnáítoul í Che Kiang hér-
aðfnu í Kína varð nýlega ógur-
leg mámusprenging, og fórust
700 mámumemm. Fú.
— Yélspremgilng varð nýlega
luim borð í vélskipi málægt eyj-
'umrai Nordemiey í Norðursjónum.
Skipið var þýzkt og hafði fjögra
mánnö áhöfm. Mum hún öll hafa
fariist.
Bálfarafélag tslands
stofnað fi fyrra dag
LJótt ástand f amerfsku
fangelsi.
Kokaln, morfín, skotvopn, páðradir drenglr
Fangavðrflnm mátað, fangarnlr réOn ðlln«
La Guardia, hinn nýi borgar-
I fyrrad. kl. 4 síðd. var fumdur
haldinn í Kaupþingssalnum að til-
hlutum dr. Gunnl. Ciaessens og
nokkurra amrnara xnanna, sem á-
hugá hafa á því, að bálfarir verði
teknar upp hér á landi í stað
jarðaxfara.
Dr. Gumnl. Claiessen settl fund-
iiito og skýrði frá því, að haran
og Sveimm Björnssom sendiherra
hefðu boðað mokkra memm á fund
til þess að ræða um stofmun, bál-
farafélags,. Þessix iraernn voru:
Björn ölafssom stórkaupmaður,
Bemedikt Gröndal verkfræðingur,
Magmús Kjaran stórkaupmmður,
Ágúst Jóisefssom heilbrigðisfull-
t'rúi, Pétur Imgimundarson
slökkviliðsstjóri, Guðmuindur
Thoroddsen pTófessor og Snæ-
björn Jóm&son bóksali. Var síðan
saimið frumvarp að lögum fyrir
félagið og fumdur þessi boðaður
til þess að taka ákvörðum um
stofnum félagsims. Stakk frum-
mælaindi upp á Birai ólaíssyrai
sem fumdarstjóra, 'Og var það
samþykt, em hann tilraefndi Ágúst
Jóaefssom til fundarskrifara
Þá flutti dT. GummL Claessem
stutt eriindi um bálfarir og drap á
það helzta, sem gerst hafði frá
Niðið um
Austurbæjarbarna-
skólann
Það eru víst áxeiðamlega fleiri
en hr. HaLlgr. Jónasson, semskrif-
áði mýlega um árásiraar á Aust-
prþæjarhamaskólamm, sem spyrja,
hváð mömraum á lemgi áð haldast
uppi, hæði í ræðum og riti, il;l-
girai og alls slags óþverri um
Austurbæjarbarnaskólaato, skóla-
stjóramm og kennarana þa!rr
Börnira míln hafa verið í Austur-
bæjarbarnaskóíamum frá þvi skól-
imm tók til starfa, og hefi ég ekk-
ert mema alt það bezta um veru
þeirra þar að segja, og ég get
fyllilega verið sammála hr. HaiU-
gr. Jómassymi um það, að öðrum
kiemnumm ólöstuðum, að úrvals
kemnarialið er í skóiamim. — Ég
veit að mörgnm fleirum ©n toér
hefir sáraað vanþakklætið og ill-
girmin, sem skóiastjórimin og kenn-
ararnir við umræddan skóla hafa
orðið fyrir.
Lalngt firast mér gerngið í póli-
tískum ofsókmum, að geta ekki
lofað þeim mömnum að starfa 1
friðd, sem leggja alla síma krafta
til að hlúa að því bezta, sem i
barinssáiuinum býr, og reyna eins
og hægt er að gera börniiln: í sami-
starfi xraeð foreldrumum að góðum
og mýtum, mönmurn.
Kuldaiegt hlýtur það að vera
fyiiir 6kólastjóramn og kemmarana
við Austurbæjarbaraaskólamn, að
heyra sífelt níð og jafnvel æru-
mieiðalradi óþverxa um starf sitt
við skóiamm — og toér fyrir mitt
leyti finst tími til kominm. fyriii'
þá, sem völdim hafa, til þess að
það verði alvarlega tekið i tlaum!-
ama og þeir memm, sem hafa gert
og gena sér það að iðju, að leyma
að eitra amdrúmsloftið við um-
lyeddam skóia ,verði látnir sæta
ábyrgð fyrir orð sí|n. Mér hefir
því málimu fyxjst var hreyft hér
á lamdi, undirtektum borgarstjóra
og bæjarstjóraar, og gat þess, að
líkimdi væru til, að innan skamms
mymdu liggja fyrir ákveðmar til-
lögur um byggimgu báistofu, sem
lagðar yrðu fyrir bæjarstjóra.
Síðan var lagafrumvarpið rætt,
og tóku maxgir fundanraenm til
máls og voru sammála um að
félagið yrði stofnað. Var það síð-
am borið uradir fundarmenn og
kamþykt í eiWu hljóði. Lagafrum-
varpið var eimnig samþykt xraeð
mokkrum breytingum.
Árgjald til félagsins var ákveð-
xð 3 kr. og æfifélagugjald 25 kr.
Félagsmeran geta allir orðið, bæði
fullorðdr og böœ.
1 stjóra félagsins voru kosnir:
Dr. Gumnl. Claessen læknir,
Björa Ölafsson stórkaupmaður,
Ágúst Jósefssom heilbrigðisfulltr.,
Bemedikt Gröndal verkfræðingur,
Gummar Einarsson prentsmiðjustj.
Um 50 mainns voru skráðir í
félagið á fumdinum, em félagis-
stjóraim mun sjá um að listar
liggi frammi á hemtugum stöðum
í borgiirani, þar sem xraemn geti inn-
mitað si|g| í félagið.
oft dottáiðí í hug, að ef þeir memrn,
sem iraest hafa gengið framf í því
að rægja starfið í Austurbæjax-
skólamum, hefðu mokkum. sraefil
af sómatáiMiraningu og kynnu að
skammast síto, væri mógu gamain
að sjá hvemig þeim yrði við, að
sjá og heyra viminubrögðim og
starfsgleðiina í skölainum. — Og
það er ég viss um, að maigsr
foreldrarair leggja ekki á sig það
erfiði, *sem sumir kiemnararair
gera, tál að veita böraumum á-
mægjustundir utan kenslustund-
amna, bœði við leiksýmingar,
skreytímgu og skemtanár í kemslu-
stofunum fyrir jólin, gömgutúra,
fierðalög og fleira, — alt ©ndur-
gjaidslaust, eingöngu til að veita
böraumum gleði. —
Og þið foieMrar og aðrir aö-
stamdiemdur barma í Austurbæj-
arskólamum. Látið ekki lengur ili-
girni og raíð vera að verki að
trufila gott og blessumarríkt starf
skólastjórainms og keiranaranna við
skólámn, em stuðlum öll að pví,
fíð peirt fál ad vinm sitt verk í
frtcri.
G. D~é.
Ungir Jafnaðarraenn
á Norðarlöndnm
héldu fulltrúafumd í Stokkhólmi
6.-7. jamúar. Voru þar mættir
fulltrúar/ frá sambcmdum ungra
jaímaðarmiainma í Danmörku, Nor-
egi, Svíþjóð og Fimmlamdi. Enn
fremur sátu fundinn fulltrúar frá
uingum jafinaðarmömmum í Eist-
lamddi. Verkeími fumdarins var að
stofina tii sambands milli aJJra
ungna jafnaðarmamna á Norður-
lcmduto, og tókst það. Telur sam-
bamdið uto 300 þúsund félága. Á
fumdinu'm voru gerðar ýmsar
satoþyktir um samstarf satobamd-
amma í baráttumni gegn fasisira-
amum og stríðshættunni.
stjóri. í New York, hefir látið
kveða mikið að sér, siðain hannt
tók við völdum, ©n hanin var
kjörimn borgarstjóri eftir hatxaim'-
an kosningabardaga við „Tami-
mamy Hall“, en svo mefnist klíka
ftialds og stórkapítálista, í New
York.
La Guardia hefir m. a. skipað
mýjam umsjónarmann yfir fang-
lelsiin í New York, og heitir hann
MacCormick. MacOormick fór fyrir
mokkru, án þess að gera boð á
umdan sér, til að skoða famgelsið
á „Welfare Islamd“ og aflieiðiragim
varð sú, að fangelsisstjórinm var
rekirnn satostumdis, en aðstoðar-
mxaður hams hneptur í varðhaid.
Frásagnir útlendra blaða um á-
staindið í WeJfare Island fangels-
imu sýna, hvemig ástandið hefir
verið í réttarfarsmálum Bainda-
ri'kjaaxma undanfarið.
Þiegar Mac Gormick kom úr
heimsókninni i fangelsið, sagði
haton m. a.:
„Ég satonfærðist um það, að
falngial&imu hefir verið stjóraað af
harðsnúirani glæpamannaklfku, en
foriingi henmar hefir verið himn
víðkumini glæpato'amraafioringi Joie
Rao, sem ásamt þrem öðrum
fömgum hefir sett á stofn „vel-
fierðara©fnd“ svoraefnda í fang-
elsirnu.
Falngaraix voru ekki einungis
vopmaðir með hnífum og skammr-
byssum, heldur voru eitnmig í
klefram þeiira hrúgur af matvör-
um og sælgæti. Enm fremur fann
ég i kliefumum mikið af kokaini (
og morfini.
Þeir fangar, sem voru í sér-
stakri máð hjá „velferðamiefindr
inni“, fiemgu að vera á sjúkrahúsi
fatagelsilsi'ns, em þar voru öll rúm(
uppteldm. Læknisskoðun sýndi, að
áf 50 „sjúklmgum'1 voru 44 al-
heiilbrigðir. Airaraars staðar í famg-
elsiinu hafði verið útbúið raokkurs
komar „sjúkrahús“. Þar voru 43
famgar. Af þeim voru 31 heil-
brigðir.
Joie Rao hafði sjálfur tekið sér
íbólfestu í bezta henbergi faragels-
isiras.. Þar hafði haran látið setja
upp öli þægilegustu húsgögm, og
bar útbúmaður al'Iur vott um mik-
imn munað. I herberginu hafði hann
hjá sér grimmam lögregluhurad,
'Og með aðstoð haras hafði hainn
lág á því, að gera famgaverðitna
ekki alt of iraærgöinguila.
Famgamir stöðu í stöðugu sam-
balndi við vihi srna og kunningja
utan faragelsismúraniraa. Fanginn
Boss Cfeary, sem va:r. eiinvaldur
dúfur, sem daglega voru semdar
út, og fóra þæx með bréf og sóttu
leituriyf, bréf og pemimga. í vest-
urálmu faaxgelsisiras voru 150
fatogar, Þar af reymdust 100 að
vera gerfalllmir koka'inistar eð:
morfiinistar, og flestir þeirra höfðu
farið að mieyta eituriyfja eftir að
þeir komto í fata'gelsið.
í sjúkrahúsi fangelsiras llfðu
faingarair hinu mesta bílífi. Hver
fatogi borgaði fangavörðumum 2
—300 krótour á vi'ku, og femgu
þeir fyrir það svo að segja aft,
sem þeir vildu. Það var t. d.
allLs iekki óalgemgt að vel fjáðir
famgar, t. d- þeir, sem dæmdir
höfðu verið fyrir brot á áfiemgis-
lögumum, höfðu eimkaþjóma í
famgeLsinu, og voru þjónarnir þá
oftast úr famgahópnum.
Svo svMrðilegt var ástamdið,
að sumir famgarmir höfðu fiemgið
því framgemgt, að aðrir fangár,
helzt raragir meran, voru kiæddir í
kvemmaninisföt, málaðir og púðr-
aðir og látnir vera þeim tilskemt-
uraah.
Ég er samnfærður um að á-
stairad eins og var í þessu fatog-
el&i þekkist ekki í raeirau öðru
tangelsi í heimmum."
Lelkfélap Beyklavllmr.
í dag (fimtudag) kl. 8 siðd.
(stundvíBlega)
Nadnr og Kona.
Aðgöngumiðasala i Iðnó 1 dag
í dag eftir kl. 1.
SSmi 3191.
Pappfirsvörur
og ritföng.
i V U. V
Verkaiannatit.
Kaspam gamlan kopar.
Vald. Poulsen,
IOapparstig 29. Sími 3024.
á sjúkralstofutotoi, átti 100 bréf-
Söngskemtnn.
Sðngllokknr stúknnnar Morgnnstlarnan ar
11 ssrngur nndlr stjðrn Slgnrjðns ArnlangS'
sonar f fidOtemplarahúsInn f Hatnarflrðl n. k
tðstadagskvðld kl. S Vs sföd.
Aðaðngumlðar seldir f velnaðarvttrnverzlnn-
Innl Verðandl og verzl. Hinrlks Anttuns>
sonar og við innganglnn og kosta 1 kréna
Ágií&t Jósefsson.