Morgunblaðið - 18.11.1997, Blaðsíða 12

12 ÞRIÐJUDAGUR 18. NÓVEMBER 1997
MORGUNBLAÐIÐ
FRÉTTIR
Umboð til viðræðna um vinstri samfylkingu samþykkt á landsfundi Kvennalistans
Morgunblaðið/Jón Svavarsson
GUÐNÝ Guðbjörnsdóttir var sú eina af þingkonum Kvennalistans sem greiddi KRISTIN Halldórsdóttir alþingiskona sat hjá við atkvæðagreiðsluna um samfylking-
atkvæði með samfylkingarviðræðum. Hólmfríður Garðarsdóttir, sem er til hægri arviðræður, en sagði að með þeim væri ekki verið að fara rétta leið.
á myndinni, er einnig fylgjandi þeim.
LANDSFUNDUR Kvennalistans samþykkti
um helgina með 36 atkvæðum gegn 18 að
samtökin skyldu taka þátt í viðræðum fé-
lagshyggjuflokkanna um sameiginlegan
málefnagrundvöll fyrir alþingiskosningarnar
1999. Hópur kvenna íhugar úrsögn úr sam-
tökunum í kjölfar samþykktarinnar.
Flestar fyrrverandi og núverandi alþing-
iskonur Kvennalistans og stór hluti þeirra
kvenna sem starfað hafa lengst með samtök-
unum lýstu andstöðu sinni við samfylking-
una. Yngri kynslóð kvenna á fundinum var
hins vegar öll fylgjandi henni. í þeim hópi
var reyndar töluvert af konum sem nýgengn-
ar voru í Kvennalistann.
Andstæðingar samfylkingarviðræðna
sögðu að með þeim væri verið að hverfa
aftur til flokkakerfísins sem Kvennalistinn
átti að vera andsvar við. Hann hefði verið
stofnaður sem þriðja víddin í stjórnmálunum
en nú væri verið að skilgreina hann sem
vinstri félagshyggjuflokk.
Engin önnur lausn
í augsýn
Bæði andstæðingar og stuðn-
ingsmenn samfylkingarviðræðna
virtust vera sammála um að lítil
von væri í sérframboði kvennalis-
takvenna, og enginn augljós val-
kostur væri í augsýn, annar en
samfylking. „Ég viðurkenni að ég
sé enga lausn en ég er tilbúin að
bíða þangað til tíminn gengur til
liðs við okkur.“ sagði Þórhildur
Þorleifsdóttir, fyrrverandi þing-
kona Kvennalistans, sem var mjög
andsnúin samfylkingarviðræðum.
í ávarpi til kvennalistakvenna
sem dreift var í byijun fundar, og
sem íjórtán konur stóðu á bak við,
komu þó fram ómótaðar hugmynd-
ir um einhvers konar „kvennanet"
sem myndi safna saman konum
víðs vegar að úr þjóðfélaginu.
Þórhildur og fieiri andstæðingar
samfylkingar sögðu að svo gæti
farið að þær yrðu að segja skilið
við samtökin ef samfylkingarleiðin
yrði farin. Engin sagði sig þó úr
þeim á fundinum og samkvæmt
upplýsingum frá Áslaugu Thorlac-
ius, framkvæmdastjóra Kvennalist-
ans, hafði aðeins ein kona yfírgefið
samtökin í gær, en ýmsar væru að
hugleiða að ganga í þau í kjölfar
samþykkta landsfundarins.
Tækifærisstefna og
nánast siðlaust
Kristín Ástgeirsdóttir alþingiskona var
einna harðorðust af andstæðingum samfylk-
ingarviðræðna. Hún sagði að fyrir þeim sem
ynnu að samstarfi eða samruna ------------
vekti fyrst og fremst að komast
til valda. Hún minnti á að fyrir
fáeinum árum hefði hún ásamt
fleirum mælt fyrir vantrausti á __________
ríkisstjóm Sjálfstæðisflokks og ““~~~~
Alþýðuflokks. „Það var eftir að kratarnir
höfðu raðað sínu fólki á jötuna og ráðist
gegn velferðarkerfinu og Lánasjóði íslenskra
námsmanna. Hvernig getur Kvennalistinn
stillt sér upp við hliðina á þessum flokki?
Mér finnst þetta vera tækifærisstefna og
nánast siðlaust."
Hópur kvenna
íhugar úrsögn
Yngrí kynslóðin á landsfundi Kvennalistans var öll fylgj-
andi viðræðum við félagshyggjuflokkana um sameigín-
legan málefnagrundvöll. Flestar fyrrverandi og núver-
andi þingkonur samtakanna lýstu sig andvígar samfylk-
ingu og hópur kvenna íhugar að segja sig úr Kvenna-
listanum vegna niðurstöðu fundarins.
STEINUNN V. Óskarsdóttir borgarfulltrúi er ein af þeim yngri konum innan Kvennalistans sem
harðast styðja samfylkingarstefnuna enda hefur hún starfað með öðrum vinstrimönnum í Röskvu
í Háskólanum, Grósku og R-listanum í Reykjavík.
Horfið aftur
til flokka-
kerfisins
Kristín sagði að þótt eflaust mætti ná
ýmsu fram í samstarfi við A-flokkana,
mætti segja það sama um samstarf við
Framsóknarflokk og Sjálfstæðisflokk.
Kristín Halldórsdóttir, þingkona Kvenna-
--------- listans, hafði fyrir landsfundinn
ekki skýrt opinberlega frá af-
stöðu sinni til samfylkingarvið-
ræðna. Hún sagði á fundinum
_________ að hún hefði aldrei skynjað sig
jafn einmana og munaðarlausa
á pólitískum vettvangi. „Ég er ekki búin að
finna sannleikann í þessu máli. Ég sá aldrei
fyrir mér að þessi staða kæmi upp, heldur
hélt alltaf að í fyllingu tímans kæmi upp
stjórnmálaafl sem byggðist á hugsjónum og
vinnubrögðum Kvennalistans en höfðaði líka
til karla. Það er ekki í augsýn."
Kristín sat hjá við atkvæðagreiðslu um
samfylkingarviðræður.
Stuðningsmenn samfylkingarviðræðna
bentu á það á fundinum að ekki væri neitt
ákveðið um framhaldið þó að farið væri í
viðræður. „Ég er alls ekkert ------------
sannfærð um að samstarfs-
grundvöllur verði viðunandi milli
flokkanna, en ef við stöndum
heilar og óskiptar að viðræðun-
um er staðan sterkari og þá lend-
um við jafnframt saman ef viðræðurnar
ganga ekki upp,“ sagði Guðný Guðbjörns-
dóttir alþingiskona.
Hún sagðist trúa því að einlægur vilji
væri innan A-flokkanna til að taka til hönd-
um í jafnréttismálum. Margir andstæðinga
samfylkingarviðræðnanna lýstu hins vegar
Samfylkingar-
viðræður fá
nýja ásýnd
miklum efasemdum um þann vilja.
Jóna Valgerður benti á að formaður Al-
þýðubandalagsins væri kona og á framboðs-
listum þess væri tiltölulega gott jafnvægi
kynjanna. Alþýðuflokkurinn væri að vísu
skemmra á veg kominn en stefndi í rétt átt.
Jóna Valgerður Kristjánsdóttir sagði litlar
líkur til þess að konur myndu bjóða fram
víða í alþingiskosningunum. Ef farið yrði í
sérframboð kvenna yrði það aðeins mögu-
legt í Reykjavík og á Reykjanesi og afrakst-
urinn yrði að 1-2 konur kæmust á þing.
„Við verðum að vinna með öðrum til að ná
til okkar unga fólkinu sem alið er upp í jafn-
réttishugsun. Það mun ekki gerast innan
Kvennalistans."
Jóna sagði að sérstaða kvenna myndi
ekki glatast þótt farið yrði í sameiginlegt
framboð.
Meðal helstu andstæðinga samfylkingar-
stefnunnar á fundinum má nefna Kristínu
Ástgeirsdóttur alþingiskonu og fyrrverandi
alþingiskonurnar Guðrúnu Agnarsdóttur,
Þórhildi Þorleifsdóttur, Önnu Ólafsdóttur
Björnsson og Kristínu Einarsdóttur. Úr eldri
kjarna kvennalistakvenna voru
þær Guðrún Ögmundsdóttir borg-
arfulltrúi og Guðný Guðbjörnsdótt-
ir alþingiskona fylgjandi samfylk-
ingarviðræðum en af þeim sem
skemur hafa verið í samtökunum
má nefna Steinunni V. Óskarsdótt-
ur borgarfulltrúa og Jónu Valgerði
Kristjánsdóttur, fyrrverandi al-
þingiskonu.
Kvennalistinn styrkir
samfylkingarviðræðurnar
I samtali við Morgunblaðið í gær
sagði Steinunn að fullt og óskorað
umboð Kvennalistans myndi
styrkja mjög stöðu þeirra kvenna-
listakvenna sem stæðu í samfylk-
ingarviðræðunum en jafnframt
styrkja viðræðurnar í heild.
„Hingað til hefur umræðan um
samfylkingu nokkuð einskorðast
við A-flokkana. Þegar Kvennalist-
inn bætist í hópinn fá viðræðurnar
víðari skírskotun og breyta um
ásýnd.“
Steinunn segist ekki telja að
margar konur muni segja sig úr
samtökunum vegna niðurstöðu
landsfundarins, enda hafi ekki ver-
ið tekin ákvörðun um annað en
viðræður. „Það er líklegra að það
verði á næsta landsfundi ef niður-
staða viðræðnanna verður sú að Kvennalist-
inn ætli í samfylkingu.“
Kristín Ástgeirsdóttir sagðist aðspurð
ekki hafa tekið ákvörðun um úrsögn. „Það
er samt mikill léttir að niðurstaða skuli vera
komin í málið. Ég mun taka mér
góðan tíma til að hugsa stöðuna.
I raun eru fjórir kostir. í fyrsta
lagi væri hægt að sætta sig við
vilja meirihlutans og vinna með
honum. í öðru lagi að láta niður-
stöðuna framhjá sér fara og starfa áfram
eins og ekkert hefði í skorist. í þriðja lagi
gæti ég gengið úr flokknum og í fjórða lagi
væri hægt að ná einhvers konar samkomu-
lagi við meirihlutann, til dæmis um það að
þingflokkur Kvennalistans starfi áfram sem
slíkur út kjörtímabilið."