Morgunblaðið - 18.11.1997, Blaðsíða 51

Morgunblaðið - 18.11.1997, Blaðsíða 51
MORGUNBLAÐIÐ MINNINGAR ÞRIÐJUDAGUR 18. NÓVEMBER 1997 51 . anna á árum áður, eru ógleyman- legar. Að sönnu gat veiðin verið misjöfn, en félagsskapurinn og umhverfið var það sem við sótt- umst eftir: áin sjálf með hylji sína og strengi og laxana, blómin og lyngið, ásarnir og fjöllin fjær, fugl- arnir í mónum og svo söngur okkar félaganna í veiðihúsinu að kvöldi. Allt er þetta svo ljóst í minningunni að ekki máist burt. í byrjun júlí á síðasta ári vorum við að veiðum í Sandá. Garðar var þreyttur og ekki samur og áður. Hann kenndi um þrengslum í krans- æðum en sá sjúkdómur hafði bagað hann um nokkurt skeið. En við rannsókn í september þá um haust- ið kom annar og alvarlegri sjúkdóm- ur í Ijós. En þrátt fyrir erfiða lyijameðferð átti Garðar öðru hveiju góða daga. Þau hjónin gátu dvalist nokkrar vikur í sólarlöndum í mars á þessu ári og nutu þess vel. Að lokinni enn einni lyfjameðferð þar á eftir leit allt vel út um sinn. Garðar var hress og kátur og tók þátt í Sandárferð dagana 22. til 27. júlí á síðasta sumri. Við nutum samvistanna félag- arnir sem jafnan áður en þó var Garðari brugðið. Einn daginn rölt- um við saman tveir í heimahyljina, Kofahylinn og Stekkjarhólanesið, í dýrðlegu veðri. Þá töluðum við um margt sem ekki er ætlað öðrum að skyggnast í. Ef til vill skynjuðum við báðir að þessi yrði okkar síð- asta ferð saman á bökkum Sandár. Við félagarnir munum sakna Garðars í næstu för norður. Það var hann sem stofnaði Veiðifélagið Þistla árið 1964 og það var hann sem bauð okkur hinum, sem ég hef hér nefnt, á vit þeirra ævintýra sem við höfum lifað þarna öll þessi sum- ur. Það var hann sem sagði veiði- sögur með slíkum tilþrifum að sann- ar sögur urðu með öllu ótrúlegar og öfugt. Við félagarnir í Þistlum kveðjum frumkvöðulinn með söknuði og þakkæti í huga. Sérstakar kveðjur flyt ég frá konu minni, dóttur og tengdasyni. Hann var þeim einkar hlýr vinur og þau minnast samvist- anna við hann heima og heiman. Hulda, börnin, tengdabörn og barnabörn eiga samúð okkar óskipta. Guð styrki þau í sorginni. í áður tilvitnuðu ljóði um Laxá í Leirársveit er þetta fallega lokaer- indi: Svo kveð ég ána og ilminn af ylgrænu birkitré. Og sólin háttar á heiði með himin í fangi sér. En kyrrðin er eins og eilífð sem andar í bijósti mér. Svona held ég að Garðar hefði viljað kveðja og svona kveð ég hann. Eg finn gróðurilminn á árbökkun- um þar sem við áður gengum sam- an. Og eins og sólin háttar með himin í fangi sér tekur nú himnafað- irinn Garðar og umvefur hann kær- leika sínum. Ólafur G. Einarsson. Þegar ég var nýkominn inn frá því að hreinsa laufið í allri sinni lita- dýrð af stéttinni og tröppunum, þá hringdi Hulda og sagði að barátt- unni væri lokið hjá Garðari. Reynd- ar fannst mér þetta árvissa haust- verk á vissan hátt táknrænt á þess- ari stundu og leiða hugann að þeirri umbreytingarstund sem bíður alls lífríkis. Stangaveiðimenn segja gjarnan, - viljir þú kynnast manni náið, kostum hans og göllum, farðu þá með honum í þriggja daga veiði- ferð, helst saman um stöng. Það reynir á öll skapgerðareinkenni, háttvísi og virðingu við allt og alla. Kynni okkar Garðars hófust við veiðar í Norðurá fyrir fjörutíu og þremur árum og þau fyrstu kynni lögðu grunninn að óijúfanlegri vin- áttu frá þeim degi til hins síðasta. Hann var góður stangaveiðimaður, mikill náttúruunnandi og ávallt reiðubúinn að miðla af þekkingu sinni og reynslu. Hann var í orði sönnu frábær veiðifélagi. Við fórum því saman í veiðiferðir næstu þijú árin í hinar ýmsu lax- veiðiár og á þeim tíma treystust bæði vina- og fjölskyldubönd. Einn- ig bættust þá við fleiri góðir veiðifé- lagar sem tóku sig til og stofnuðu Veiðiklúbbinn Streng árið 1959. Strax við stofnunina kom í ljós hversu mikill atorku- og félagsmað- ur Garðar var og var hann því sjálf- kjörinn fyrsti formaður klúbbsins. Hann hófst strax handa fyrsta árið við að útvega klúbbnum veiðisvæði, s.s. neðsta hluta Norðurár og Gljúf- urár og ári seinna nokkra daga í Straumunum. Árið 1961 tók klúbb- urinn Langavatn á Mýrum á leigu til tíu ára og gekk í það stórvirki að leggja þangað um 8 km veg. Garðar starfaði alla tíð af mikilli elju og dugnaði fyrir Streng og verð- ur ekki allur hans þáttur í velgengni klúbbsins rakinn hér, en vegna sögu- legra staðreynda verður að minnast þáttar hans í sjö ára leigu á Laxá í Leirársveit og tíu ára leigu á efsta hluta hennar ásamt Eyrarvatni. Einnig um ferð hans og tveggja annarra félaga árið 1962 að Selá í Vopnafirði sem á vissan hátt mark- aði þáttaskil í sögu Strengs. Þá um haustið í október riðu þeir félagar ásamt Friðriki Siguijónssyni bónda frá Ytri-Hlíð úr Vesturárdal yfir að Selá og töluverðan spöl þar með ánni. Garðari sagðist svo frá eftir ferðina, að Selá væri ein fallegasta á sem hann hefði augum litið. Þeir meinbugir væru þó á að lax gengi ekki lengra en átta km vegna fyrir- stöðu í Selárfossi og ekkert veiðihús væri við ána. Einnig væri lax veidd- ur í miklu magni í sjávarlögn rétt við ósa Selár og af þeim sökum væri laxveiði lítil. Svo stórhuga var Garðar að honum fannst þessir meinbugir aðeins vera heillandi verkefni til að takast á við. En aðr- ir félagar voru ekki tilbúnir í þessar miklu framkvæmdir á þeim tíma, enda þrír enn við nám erlendis og aðrir uppteknir við jarðbundnari störf, s.s. húsbyggingar o.fl. En Garðar lét ekki þar við sitja að svala þrá sinni og löngun til útivistar og veiðiskapar. Hann sneri sér þá að Sandá í Þistilfirði og stofn- aði um hana veiðifélagið Þistla árið 1964 ásamt níu öðrum valinkunn- um veiðimönnum. Þar hlotnaðist honum heillandi og verðugt verk- efni næstu árin við að byggja þar veiðihús og bæta aðgengi að ánni með vegagerð. Alla tíð hefur Garð- ar látið sér mjög annt um vöxt og viðgang Sandár og stundað þar veiði á hveiju sumri frá stofnun Þistla. Árið 1968 leystist eitt af vanda- málunum við Selá þegar athafna- mennirnir Gústaf Þórðarson og Oddur Ólafsson luku við byggingu laxastiga í Selárfossi. Við þá að- gerð opnaðist greið leið fyrir laxinn á eitt fallegasta veiðisvæði landsins sem þeir Garðar og félagar höfðu skoðað og heillast svo mjög af um árið. Hefst þá nýr kafli í sögu Veiði- klúbbsins Strengs er nokkrar jarðir voru auglýstar til sölu við Selá árið 1969 og klúbburinn kaupir jarðirnar Hvammsgerði, Lýtingsstaði og hálfa Áslaugarstaði. Árið 1970 tek- ur svo Strengur Selá á leigu og hefst þá þegar uppbygging veiði- húss í Hvammsgerði og 1974 tekst Streng að semja um upptöku á sjáv- arnótinni. Þar með rættist sá draumur Garðars Svararssonar um lausn á þeim vandamálum sem við blöstu árið 1962 er hann kom að Selá í fyrsta skipti. Hófst nú mikið uppbyggingar- og markaðsstarf sem Garðar tók mikinn þátt í og má segja að hann hafi alla tíð bor- ið velferð og viðgang Selár fyrir bijósti og þá ekki síst eftir að hann eignast jarðirnar Vakursstaði I og III í Vesturárdal árið 1989 sem einnig eiga land að Selá. Á Vakursstöðum hafa þau hjónin Hulda og Garðar endurbyggt íbúð- arhúsið svo glæsilega að unun er á að horfa. Kemur þar fram hin fág- aða smekkvísi og listrænu þættir sem Garðar bjó yfir. „Það skal vanda sem lengi á að standa,“ voru einkunnarorð hans viðvíkjandi upp- byggingu Vakursstaða. En því mið- ur entist honum ekki heilsa til að ljúka né njóta allrar þeirra glæsi- legu framtíðaráætlana sem enn voru í hans fijóa hugmyndabanka. Fuglaskoðun var eitt af áhuga- málum Garðars og saman fórum við í nokkrar slíkar ferðir út á Reykjanes, Dyrhólaey og Reynis- fjall. Hann hafði frábæra sjón og þekkti alla fugla langt að, hvort sem var í lofti, á láði eða legi. Ég þekki engan mann sem hafði jafn mikla þörf fyrir náið samband við náttúr- una, móður jörð, eins og Garðar. Þeir sem dvöldu með Garðari í veiðihúsinu eða fjallakofum þar sem menn þurftu að vera í sjálfs- mennsku, fóru ekki varhluta af snilli hans við hvers konar matar- gerð. Munu flestir minnast hinnar vel ílögðu kjötsúpu sem var hans vani að elda og þeirrar viðteknu venju að neyta hennar aldrei á fyrsta degi. Kynni mín og vinátta við lífs- kúnstnerinn tengdist aðallega nátt- úruskoðun og stangveiði. Væri sjálfsagt hægt að skrifa þykka bók um allar þær fjölbreyttu og ævin- týralegu ferðir sem við fórum um okkar fagra land. En það var einn- ig annað sem tengdi okkur saman og það var sameiginlegur áhugi okkar á listum og þá einkum mynd- list. Ég undraðist mjög þá náðar- gáfu Garðars að lesa og meta mynd- list, en á því sviði sem öðrum sem hann tók sér fyrir hendur hafði hann ótrúlegt innsæi. Málverkasafn Garðars og Huldu er með því glæsi- legasta í einkaeign hér á landi. Sem dæmi um þekkingu Garðars á myndlist má nefna að hann var einskonar listráðunautur Flugleiða sl. átta ár. Hélt skrá yfir öll þeirra listaverk og annaðist einnig inn- kaup fyrir fyrirtækið. Þá tók hann þátt í að setja upp nokkrar mynd- listarsýningar með verkum eftir Svavar og nokkrar eftir Erró, m.a. á Vopnafirði. Garðar var mikill félagshyggju- maður og fór Oddfellow-reglan ekki varhluta af dugnaði hans og elju. Þar starfaði hann mikið allt frá árinu 1966. Merkur þáttur í lífi Garðars og Huldu og ekki sá minnsti er það þegar þau taka þá afdrifaríku ákvörðun árið 1959 að selja glæsi- lega íbúð sem þau höfðu eignast við Rauðalæk til að geta keypt matvöru- verslun. Nokkru áður en það gerðist fórum við þrír félagar saman fyrir Veiðiklúbbinn austur í Bakkaflóa til að kanna möguleika á jarðarkaupum við Miðíjarðará. Þar vorum við í þijá daga við veiðar en Garðar var allan tímann með hugann við þau framtíðaráform að gerast kaupmað- ur með því að kaupa eina elstu og virtustu matvöruverslun í Reykjavík, Kjötverslun Tómasar Jónssonar að Laugavegi 2. Hann hafði þá á orði að hvergi væri betra að hugsa og taka stórar ákvarðanir en úti í Guðs grænni náttúrunni við Ijúfan vatna- nið og fagran fuglasöng. í fram- haldi af þessum hugleiðingum tóku þau hjónin þá ákvörðun að selja íbúðina og kaupa verslunina. Þau liðu ekki mörg árin þar til Garðar var orðinn einn umsvifamesti mat- vörukaupmaður borgarinnar með fjórar verslanir. Þannig var Garðar ætíð djarf- huga og stórhuga en slíkir menn eru eðlilega ekki allra. Það gaf því stöku sinnum á bátinn. En með dyggri aðstoð frábærs lífsförunaut- ar og samstilltu átaki tókst þeim ætíð að rétta hann af. Hulda hefur fylgt Garðari alla tíð í gegnum þykkt og þunnt og vék aldrei frá honum í hans erfiðu veikindum. Það tel ég hafa verið stærsta gæfuspor Garðars þegar þau gengu í hjóna- band hinn 24. maí árið 1958. Með Garðari sjáum við Strengs- félagar á bak einum af okkar bestu félögum sem gekk aldrei með hálf- um huga að neinu verki og ávann sér virðingu fyrir drengskap og göfuglyndi þeirra sem til þekktu. Við söknum þessa mæta drengs, þökkum 38 ára samstarf og sendum Huldu, börnunum og öðrum að- standendum okkar innilegustu sam- úðarkveðjur. Kæra Hulda, skuggarnir lengjast þegar sorgin sækir okkur heim, en framundan er hátíð ljóssins sem er tákn hinnar eilífu vonar og áminn- ing um bjartsýni og fegurð. Guð veri með þér og fjölskyldunni og blessi minningu góðs drengs. Rafn Hafnfjörð. Ég vil með nokkrum orðum minn- ast Garðars H. Svavarssonar sem er til grafar borinn í dag. Efst í huga eru mér þakkir fyrir það ein- staka starf sem hann hefur unnið síðustu ár við skipulagningu og upp- byggingu myndlistarsafns Flugleiða. Garðar vann þar ómetanlegt starf af einstakri smekkvísi og natni. Ástæða þess að Flugleiðir fengu notið krafta Garðars var að félagið átti töluvert safn málverka eftir málara yngri kynslóðar. Þau voru keypt á löngu tímabili og án þess að unnið væri eftir sérstakri stefnu eða skipulagi. Garðar þekkti til þessa safns og beitti sér fyrir því að félag- ið fékk Gunnar Kvaran listfræðing til ráðuneytis um uppbyggingu og skipulag þess. Þeir Gunnar unnu síð- an saman að verkinu. Áhugi Garðars var einstakur. Hann vann nákvæma skrá yfir öll verk í safninu og tók þátt í að móta því framtíðarstefnu. Hann fylgdist vel með þróun og þro- skaferli ungra málara og lagði á ráðin um kaup á nýjum málverkum í safnið. Fyrir vikið á félagið nú gott yfírlitssafn málverka yngri kyn- slóðar listamanna. í erli dagsins í alþjóðlegum við- skiptum gefast of fáar stundir til að njóta og meta það sem skapandi fólk er að fást við í listum og menn- ingu. Garðar tókst á hendur það verkefni að veita broti af því besta sem er að gerast á íslenskum mynd- listarvettvangi inn í daglegt starf Flugleiða. Þess sér víða merki á skrifstofum og öðrum vinnustöðum félagsins. Þekkingu Garðars H. Svavarsson- ar á myndlist var við brugðið og einkum íslensku nútímamálverki. Það voru forréttindi að njóta þessar- ar þekkingar og þeirrar sérstöku alúðar sem hann lagði í starf sitt. Málverkasafn Flugleiða mun bera vinnubrögðum hans frábært vitni um langa framtíð. Ég kveð Garðar H. Svavarsson með virðingu og þökk og votta eftir- lifandi konu hans, Huldu G. Guðjóns- dóttur, og börnunum þeirra innilega samúð. Sigurður Helgason. Að standa frammi fyrir þeim sára missi að þú ert ekki lengur hér á meðal okkar er þungbært og óraun- verulegt. Þú sem varst svo uppfullur af orku og lífskrafti sem því miður er ekki öllum gefið. Með hetjulund háðir þú baráttu við illvígan sjúkdóm og stóðst meðan stætt var. En þú stóðst ekki einn. Hulda Guðrún vék varla frá þér í veikindum þínum og einnig börnin ykkar þegar aðstæður leyfðu. Margs er að minnast um samveru okkar í hartnær 40 ár. Kynni okkar hófust er Veiðikiúbburinn Strengur var stofnaður 1959. Það voru 15 ungir menn sem stofnuðu þennan félagsskap. Markmiðið var að auð- velda okkur að stunda lax- og sil- ungsveiði. Mánaðarlega voru fundir haldnir yfir vetrarmánuðina en veiðiferðir farnar á sumrin. Ógleymanlegar eru veiðiferðir í Laxá í Leirársveit, sem Strengur hefði á leigu í mörg ár og ótaldir laxarnir úr Miðfjarðará, Vatnsdalsá og síðan Hofsá, Selá og Vesturdalsá. Ég held að ekki sé hallað á aðra veiðimenn að telja þig einn fengsæl- asta og flinkasta veiðimann þessara ára. Kunnátta þín og tilfmning fyrir laxinum var með ólíkindum. Reynslu þína og leikni í veiði léstu líka vinum þínum og veiðifélögum óspart í té með ánægju. Mjög er mér minnisstæð ferð okkar í Vopna- fjörð fyrir 8 árum. Þá hafðir þú gengið frá kaupum á Vakursstöðum I í Vesturárdal og varst að taka þar við lyklum að húsinu. Sjaldan hefi ég fundið fyrir jafnmikilli innri gleði og hjá þér á þessu augnabliki. Eftir það hófust þið Hulda handa við að endurbyggja og lagfæra íbúðarhúsið og í dag er þetta eitt glæsilegasta býlið í Vopnafirði, bæði utanhúss og innan, enda snyrtimennskan einstök í hveiju sem þið komuð að. Síðastliðin tíu ár veiddum við ár- lega saman í Hofsá og vorum saman á stöng. Veiðin var oft rýr, enda lax- inn varla mættur í ána fyrstu daga júlímánaðar, en við nutum samver- unnar úti í náttúrunni við fallega hylji og landslag. Frá þessum árum á ég mínar sælustu minningar. I sumar sem leið vorum við enn mættir við Selá og Hofsá. Þá varstu nýbúinn í Iyfjameðferð og útlitið virtist bjart framundan. Þrátt fyrir magnleysi var hugurinn og viljinn sá sami. Upp kl. 6.30 og veitt til kl. 12 og svo aftur kl. 15-21. En í þessari veiðiferð fengum við engan lax. í fyrsta skipti, öll þessi ár, kom- um við laxlausir heim úr þessum ám. Þrátt fyrir það nutum við þess- arar ferðar eins og annarra. Veðrið var fagurt, árnar vatnsmiklar og tærar, landslagið stórbrotið. Laxinn hafði bara seinkað komu sinni þetta sumarið - eða kvótinn var búinn. Við Lilja þökkum ykkur Huldu fyrir góðar stundir saman á Vakurs- stöðum, á Kanaríeyjum, við Hafra- vatn og í Garðabænum. Við kveðjum þig, kæri vinur, með sárum söknuði. Okkur finnst sem þú hafir átt svo margt ógert hérna megin, þótt miklu hafir áorkað, en trúum að þú takist nú á við ný verk- efni í nýjum vistarverum. Elsku Hulda, Haukur, Sirrý og Heimir. Við Lilja vottum ykkur, barnabörnum, tengdabörnum, ásamt aldraðri móður og bróður, okkar dýpstu samúð. Guð gefi ykkur styrk. Magnús Jóhannsson. Látinn er í Reykjavík góður vin- ur, Garðar H. Svavarsson, aðeins 62 ára að aldri. Garðar var um árabil umsvifamik- ill kaupmaður hér í bæ. Kjötbúð Tómasar var þekkt verslun í hjarta borgarinnar og átti stóran hóp ánægðra viðskiptavina. Hulda, kona Garðars, starfaði við hlið hans við verslunarreksturinn og var vinnu- dagur þeirra hjóna oft æði langur. Ég kynntist Garðari á öðrum vett- SJÁ NÆSTU SÍÐU + Elskuleg móðir mín og fósturmóðir, JÓNÍNA LARSDÓTTIR, Efstasundi 91, Reykjavík, lést föstudaginn 7. nóvember. Jarðarförin hefur farið fram í kyrrþey að ósk hinnar látnu. Þökkum auðsýnda samúð og kveðjur. Birgir Örn Númason, Viðar Norðfjörð Sigurðsson. Lokað Lokað í dag milli kl. 10.00 — 12.00 vegna jarðafarar HAUKS ÞORSTEINSSONAR rafvirkjameistara. Rafboði Garðabæ ehf.
Blaðsíða 1
Blaðsíða 2
Blaðsíða 3
Blaðsíða 4
Blaðsíða 5
Blaðsíða 6
Blaðsíða 7
Blaðsíða 8
Blaðsíða 9
Blaðsíða 10
Blaðsíða 11
Blaðsíða 12
Blaðsíða 13
Blaðsíða 14
Blaðsíða 15
Blaðsíða 16
Blaðsíða 17
Blaðsíða 18
Blaðsíða 19
Blaðsíða 20
Blaðsíða 21
Blaðsíða 22
Blaðsíða 23
Blaðsíða 24
Blaðsíða 25
Blaðsíða 26
Blaðsíða 27
Blaðsíða 28
Blaðsíða 29
Blaðsíða 30
Blaðsíða 31
Blaðsíða 32
Blaðsíða 33
Blaðsíða 34
Blaðsíða 35
Blaðsíða 36
Blaðsíða 37
Blaðsíða 38
Blaðsíða 39
Blaðsíða 40
Blaðsíða 41
Blaðsíða 42
Blaðsíða 43
Blaðsíða 44
Blaðsíða 45
Blaðsíða 46
Blaðsíða 47
Blaðsíða 48
Blaðsíða 49
Blaðsíða 50
Blaðsíða 51
Blaðsíða 52
Blaðsíða 53
Blaðsíða 54
Blaðsíða 55
Blaðsíða 56
Blaðsíða 57
Blaðsíða 58
Blaðsíða 59
Blaðsíða 60
Blaðsíða 61
Blaðsíða 62
Blaðsíða 63
Blaðsíða 64
Blaðsíða 65
Blaðsíða 66
Blaðsíða 67
Blaðsíða 68
Blaðsíða 69
Blaðsíða 70
Blaðsíða 71
Blaðsíða 72

x

Morgunblaðið

Beinir tenglar

Ef þú vilt tengja á þennan titil, vinsamlegast notaðu þessa tengla:

Tengja á þennan titil: Morgunblaðið
https://timarit.is/publication/58

Tengja á þetta tölublað:

Tengja á þessa síðu:

Tengja á þessa grein:

Vinsamlegast ekki tengja beint á myndir eða PDF skjöl á Tímarit.is þar sem slíkar slóðir geta breyst án fyrirvara. Notið slóðirnar hér fyrir ofan til að tengja á vefinn.