Morgunblaðið - 27.11.1997, Blaðsíða 6
I
6 FIMMTUDAGUR 27. NÓVEMBER 1997 MORGUNBLAÐIÐ
FRÉTTIR
Alþýöuflokkur Framsóknarflokkur Sjálfstæðisflokkur
Fylgi stjórnmálaflokka í kosningum 1995
og í skoðanakönnunum síðan
Spurt í nóvember 1997.
Hvað myndu menn kjósa í alþingiskosningum nú?
Nóv,-
Kosn. des. Feb. Maí Nóv.
1995 1996 1997 1997 1997
Annað 1,9 0,4 0,8 0,0 0,3
7,2
Kvennalisti
0,7 0,4 0,7 0,8
c=a m £EEJ
Þjóðvaki
E|o-
*A, 3,8 3,7
.□□□
-■ís^
íp-
Jafnaðarmannaflokkur
Hvort mundir þú segja að
þú værir stuðningsmaður
ríkisstjórnarinnar eða
andstæðingur?
Hlutfall þeirra sem svara
Maí’97 Nóv. ’97
Skoðanakönnun Félagsvísindastofnunar Háskóla Islands
Sjálfstæðisflokkur bætir
við sig og fær 44% fylgi
SJÁLFSTÆÐISFLOKKURINN
bætir við sig fylgi og fengi 44,5% at-
kvæða ef gengið yrði til þingkosn-
inga nú, samkvæmt niðurstöðum
skoðanakönnunar, sem Félagsvís-
indastofnun gerði fyrir Morgunblað-
ið 12.-23. nóvember. I könnun
stofnunarinnar í maí fékk flokkurinn
36% stuðning en í síðustu þingkosn-
ingum var kjörfylgi hans 37,1%.
Fylgisaukningin frá síðustu könnun
er vel tölfræðilega marktæk.
Framsóknarflokkurinn hefur
endurheimt stöðu sína sem næst-
stærsti flokkurinn. Stuðningur við
hann er nú 17,4%, sem er reyndar
nánast sama fylgi og í maí, þegar
það var 17,3%. í kosningunum
fengu framsóknarmenn 23,3%.
Alþýðubandalagið hefur dalað
þótt sú fylgisbreyting sé á mörkum
þess að vera marktæk, fær nú
14,2% fylgi en hafði 20,1% í síðustu
könnun. Fylgið nú er nánast það
sama og kjörfylgið 1995, sem var
14,3%.
Fylgi Alþýðuflokksins er nú
9,9%, nærri helmingi minna en í
maí. Samdráttur fylgisins er töl-
fræðilega marktækur. í þingkosn-
ingunum fékk flokkurinn 11,4% at-
kvæða.
„Jafnaðarmannaflokkur“ úr 4%
í tæplega 11
10,9% kjósenda nefna sjálfir, að-
spurðir hvaða flokk þeir hyggist
styðja, „Jafnaðarmannaflokk“.
Pessi möguleiki var einnig nefndur í
þremur síðustu könnunum en þá
nefndu u.þ.b. 4% kjósenda þennan
kost.
Fylgi Kvennalistans dalar nokk-
uð, var 4,8% í síðustu könnun en er
nú 2,2%. í síðustu kosningum var
fylgi samtakanna 4,9%.
Örfáir svarendur nefndu Þjóð-
vaka, eða 0,7%. í þingkosningunum
fékk flokkurinn, sem nú hefur
breytzt í stjómmálafélag, 7,2%
fylgi-
Mikill munur á stuðningi kynja
við Sjálfstæðisflokk og Alþýðu-
bandalag
Þegar niðurstöður könnunarinn-
ar eru greindar nánar eftir þjóðfé-
lagshópum kemur t.d. í ljós að fylgi
Alþýðuflokksins er langmest á
Reykjanesi eða 17,5%. Framsókn-
arflokkur er sterkastur á lands-
byggðinni að vanda, fær þar 27,8%
fylgi en um 12% á suðvesturhom-
inu. Fylgi Sjálfstæðisflokksins í
Reykjavík er 50,3%, 45,1% í
Reykjaneskjördæmi og 37,5% á
landsbyggðinni. Alþýðubandalagið
er sterkast í Reykjavík, með 16,9%
fylgi. „Jafnaðarmannaflokkurinn"
hefur svipað fylgi um allt land.
Fylgi Aiþýðuflokks og Fram-
sóknarflokks er svipað meðal karla
og kvenna. Hins vegar styðja 49%
karla Sjálfstæðisflokkinn en 40,1%
kvenna. Fylgi Alþýðubandalagsins
skiptist á hinn veginn; 10,8% karla
styðja flokkinn en 18,2% kvenna.
Kvennalistinn hefur stuðning 0,9%
karla og 3,5% kvenna. Fylgi „Jafn-
aðarmannaflokksins" er svipað hjá
báðum kynjum.
Fylgi Sjálfstæðisflokks er mest
meðal stjórnenda og æðstu emb-
ættismanna og Framsóknarflokk-
urinn fær mestan stuðning hjá
bændum og sjómönnum. Þó vekur
athygli að fylgi Alþýðuflokks er
mest hjá stjórnendum og æðstu
embættismönnum, 16,3%. Fylgi
„Jafnaðarmannaflokks“ er mest
hjá vélamönnum og ófaglærðum,
nærri 20%. Hafa ber í huga að
skekkjumörk eru mun víðari þegar
úrtakinu er skipt upp með þessum
hætti.
Þegar úrtakinu er skipt eftir
aldri vekur athygli að fylgi Fram-
sóknarflokksins er mest hjá yngstu
aldurshópunum en fylgi „Jafnaðar-
AF NIÐURSTOÐUM könnunar
Félagsvísindastofnunar er augljóst
að hin mikla umræða undanfarið
um sameiningu eða sameiginlegt
framboð núverandi stjórnarand-
stöðuflokka hefur haft áhrif á kjós-
endur. Þegar spyrlar Félagsvís-
indastofnunar spurðu „ef alþingis-
kosningar væru haldnar á morgun,
hvaða flokk eða lista heldurðu að þú
mjmdir kjósa?“ svöruðu 10,9% af
þeim, sem á annað borð nefndu
flokk eða lista, því til að fyrra
bragði að þeir myndu kjósa jafnað-
armannaflokk eða sameiginlegt
framboð vinstri manna, þótt enn sé
enginn slíkur flokkur eða framboð
til.
Hluti kjósenda vinstri flokkanna
virðist því í raun vera kominn fram
úr flokksleiðtogunum, sem væntan-
lega túlka þessi skilaboð sem hvatn-
ingu um að halda áfram sameining-
arviðræðum.
Sennilegt má telja að fylgistap
Alþýðubandalags og Alþýðuflokks
frá síðustu skoðanakönnun skýrist
að verulegum hluta af því að hluti
kjósenda þeirra vili frekar styðja
sameiginlegt framboð en gömlu
flokkana. Þegar skoðað er hvað
kjósendur núverandi stjórnarand-
stöðuflokka í síðustu kosningum
hyggjast kjósa nú, kemur í ljós að
17% kjósenda Alþýðuflokks nefna
nú ,jafnaðarmannaflokkinn“, 16%
kjósenda Alþýðubandalags, 35%
kjósenda Þjóðvaka og 7% kjósenda
mannaflokksins" er mest hjá þeim
eldri.
Stuðningsmönnum ríkisstjóm-
arinnar ijölgar
Spurt var í könnuninni hvort
menn væru fylgismenn ríkisstjórn-
arinnar eða andstæðingar. Þegar
miðað er við þá, sem svöruðu spurn-
ingunni, kemur í ljós að stuðnings-
mönnum stjórnarinnar hefur fjölg-
að frá í maí. Þeir eru nú 46,9% að-
spurðra, en voru 40,2% í maí.
í könnun Félagsvísindastofnunar
var stuðzt við slembiúrtak úr þjóð-
skrá, sem náði til 1.500 manns á
aldrinum 18 til 80 ára, af öllu land-
inu. Nettósvarhlutfall er 72,2%,
sem telst ágætt í könnun af þessu
tagi. Félagsvísindastofnun telur að
Tvennt vekur einkum
athygli í niðurstöðum
skoðanakönnunar Fé-
lagsvísindastofnunar,
------------7---------
skrifar Olafur Þ.
Stephensen. Annars
vegar sterk staða Sjálf-
stæðisflokksins og hins
vegar stuðningur við
Jafnaðarmannaflokk“
sem enn er ekki til.
Kvennalistans. Hins vegar vekur at-
hygli að 12% þeirra, sem kusu Sjálf-
stæðisflokkinn í síðustu kosningum,
nefna nú sameiginlegt framboð
jafnaðarmanna sem sinn kost. Að
öðru leyti eru kjósendur Sjálfstæð-
isflokksins honum tryggir; 79%
kjósenda hans 1995 hyggjast kjósa
hann aftur. En vegna þess hvað
Sjálfstæðisflokkurinn er stór eru
12% af kjósendum hans upp undir
helmingur af þeim, sem nú segjast
myndu kjósa ,jafnaðarmannaflokk-
inn“. Minna verður á að samanburð-
ur af þessu tagi er ekki tölfræðilega
marktækur, vegna þess hvað búið
er að skipta úrtakinu í litla hópa.
úrtakið endurspegli þennan aldurs-
hóp meðal þjóðarinnar allvel.
Spurt var hvað menn myndu
kjósa ef alþingiskosningar yrðu á
morgun. Þeir, sem sögðust ekki vita
það, voru spurðir aftur hvað þeir
teldu líklegast að þeir kysu. Segð-
ust menn enn ekki vita, voru þeir
spurðir hvort líklegra væri að þeir
kysu Sjálfstæðisflokkinn eða ein-
hvern vinstri flokkanna og þeim,;
sem sögðust myndu kjósa vinstri
flokka, deilt niður á þá í hlutfalli við.
svörin við fyrri spurningum. Með'
þessu fer hlutfall óákveðinna úrf
33,9% eftir fyrstu spuminguna nið-
ur í 7,5%.
Alls segjast 8,8% myndu skila:
auðu eða kjósa ekki og 9,7% neita!
að svara.
Hann gefur þó einhverja vísbend-:
ingu um flakk á milli flokka.
Sjálfstæðisflokkur sterkur
Hitt atriðið, sem stendur upp úr í
niðurstöðum könnunarinnar, er
sterk staða Sjálfstæðisflokksins. Þar
eru hefðbundnar skýringar nærtæk-
astar; Sjálfstæðisflokkurinn fer með
forystu í ríkisstjóm á sama tíma og
uppgangur er í efnahagslífinu,
kjarasamningar afstaðnir og lítið
um deilur eða hneyksli á stjórnar-
heimilinu. Ekki einu sinni hvellurinn
vegna gjaldskrárhækkunar Pósts og:
síma virðist bitna á flokknum.
Ekki verður séð að sameiningar-;
umræðumar á vinstri vængnum |
valdi neinum liðsflótta að ráði frá:
t.d. A-flokkunum yfir til Sjálfstæð-:
isflokks. Sé litið á sundurgreining- ■
una á því, hvað menn kusu 1995 ogj
hvem þeir segjast nú styðja, sést þól
að 11% kjósenda Alþýðuflokksins
segjast nú myndu styðja Sjálfstæð-
isflokkinn. Hér þarf þó ekki að vera
annað á ferðinni en hið hefðbundna
flakk ákveðins hóps kjósenda millií
Alþýðuflokks og Sjálfstæðisflokks. f
Hið góða ástand efnahagsmál-.
anna virðist hins vegar ekki komai
hinum stjómarflokknum, Fram-1
sóknarflokknum, til góða. Niður- ':
stöður könnunarinnar gætu verið!
staðfesting á þeiiri gömlu trú |
margra framsóknarmanna að sam- j
starf við Sjálfstæðisflokkinn komi
alltaf niður á fylginu.
Hvað myndu menn kjósa í alþingiskosningum nú?
Þeir sem taka afstöðu, flokkað eftir aldri.
18-24 ára
Alþýðufl. |____113,8%
Framsóknarfl. 21,1%
Sjálfstæðisfl.
Alþýðub.lag
Kvennalisti [| V
Þjóðvaki 10,9%
Jafnaðarm.fl. [] 2,7%
Annað [o,7%
25-34 ára 35-44 ára 45-59 ára
[U]8,6% HB 20,7% □ 8,4% 1111,6% ■ [v]8,o% ll: :: ■I118,2%
7] 44,1 | ~~ 143,3 r I'
■12,9% iBHBð 20,0% i ^ 111,7%
02,6% 02,5% 0 2,2%
j 0,9% j 0,9% | 0,7%
□ 9,5% [ 113,4% 1 111J%
10,6% | 0,0% 10,0%
60-80 ára
■ Þ.7%
14,8%
47,5 ||li§l§43,9
Rjósendur fram úr
flokkum í sameiningu