Alþýðublaðið - 17.02.1934, Blaðsíða 1
LAUGARDAGINN 17. FEBR. 1934
XV. ÁRGANGUR. 101. TöLUBL.
EÍTSTJÓR I:
F. R. VALDEMARSSON
_ . __ _ _ _ _ „ . _ ÖTGEFANDI:
DAGBLAÐ OG VIKUBLAÐ alþýðuflokkurinn
0AQÖLAÐ1Ð keraar út aHa vlrka dagB kl. 3 — 4 Jlftdegti Askrfftagfeld kr. 2,00 á máauAi — kr. 5.00 fyrir 3 mánuði, ef greift er fyrtrfram. t lausasðlu kostar blaðifi 10 aura. VTKIIBLABIÐ
fcernur <St d bverjum mifivfkudegl. Þafi kostar aðetns kr. 3.00 á árt. 1 pvi blrtast allar helatu gretnar, er blrtast t dagblaðinu. fréttir og vikuyfirlit. RITSTJÚRN OO APORBIÐSLA AipýfiU-
Mafislns er vin Hverfisgötu nr. 8— 10 SlMAR: 4900- afgrelfisla og augtystngar, 4901: rttstjórn (Innlendar fréttir), 4902: ritstjóri, 4903: Vilbiáimnr S. VUhJálmsson, blafiamaður (beima),
Magnðs Asgeirsson, biafiamaður. Pramnesvegi 13. 4904: P R. Valdemarsson. Htstlósi. (hetma). 2937: Sigurfiur Jóhannesson. afgreifisln- og auglýsingastjórl (hetmaL 4905: prentsraiðjan.
Ný borgarastyrjöld votlr jríir I Aosturríki.
Verkamenn mnnn berjast með hverjnm sem er gegn
Dolínssstjórnínni.
„Shálliolt“
hið Bíja Ieikrit Gnðmnndar
Kambans, fær ágætar viðtðk-
n? í Kanpmannahðfn
Emhaskeyti frá fréttaritajxi
AlpýThiblaöstm.
KAUPMANNAHÖFN í morgim.
Fru:m;sýn,ing á ,,Skálholti“, hinu
inýja leikTÍti Guömundar Kamb-
ans, fór fram í igærkvieldi á Kon-
unglega leikhúsinu.
Sýningunni var ágætlega tekið,
og vax Kamban kalla'ður fram á
leiksviðið og hyltur a:f sýningan-
gestum.
STAMPEN..
Stó kostleg laonadeila
vof.r yíir i Danmðrko
Atvinnnrekendnr hóta verk-
banni. VerklWélðgin boða
verkfðll
KALUNDBORG. FO.
Ekki dregur enn saman milli at-
vinnurekenda og verkamanHasam-
bandsitnis. Halda hvorir tveggju
fundi og setja hvorir ö'ðrum úr-
slitakosti, og mun sáttasiemjari
hiins opinbera nú taka til óspiltra
málainna að leita um sættir. Sam-
band verkalýðsfélaganna hefir
boðað verkföll í fleiri gqeinuim,
svo að nú tekur verkfallshótunán
til allra þeirra atviinnutækja og
starfsgreilna, sem ekki fást til þess
að ganga að framlengingu nú-
gildamdi launasamninga.
Stærsta vörusíning, sem enn
hefir verið opnuð í Breilandi,
heíst í dag
LONDON í 'morgun. FÚ.
1 dag verður brezka vörusýn-
.iinjgin opnuð, og verður hún að
ölillu leytl fullkomnari en fyrri
sýminigar, og gefur þar að líta
alilar síðustu nýjungar í öllum
framlieiðslugreinum Bretlands,
auk þiess sem nieira pláss hiefir
verið ætliað til vörusýnimga en
áður.
Mzka stjðrnin nær ekki sætt
nm við páfann
LONDON í miorguin. FÚ.
Frekari samininigagerðir milili
Vaticansins og þýzku rfkisstjórn-
axiinnar hafa nú farið út um þúf-
ur. Er sagt í frétt frá Vaitioajn-
álnlu sieilnjt í gær, að frá sjónarmiði
kaþólsku kirkjunnar gæti um of
hedð|nna strauma i hinu nýja
Pýzkaliandi, og áð stefna stjórn-
arilnnar virðist sú, að móta kirkj-
una eftir nazistiskum hugsunar-
hætti og nazistiskrá stefnuskrá.
Horðin haida áfram
BERLIN á hádiejgi í dag. FÚ!
Fjórði líflátisdómurinn var
kveðiinm :upp í Vín í gær, yfir'
Karl Sweboda, einum af jafnað-
armamnaforingjunum, en hann var
giftur maður með fjögur böm. 1
ViorarLsberg var eiinn jafnaöar-
maður dæmdur tii lífláts.
Stjórn kristilega jafnaðar-
jmainmaflokksins í Austurríki, hefir
sient Dolfuss áskorun um að
kal'la saman þjóðfund.
Tveir jafinaðármenn áttu sæti
i austurrísku stjórninni, en þeir
tóku þátt í uppreisminmi, og em
nú á flótta. Búist er við að Doi-
fuss muni útnefna Heimwehríor-
iingjana Stiirmer og Schlegel í
þeirra stað.
I gærkvöldi var kominn á frið-
ur um alt Austu'rríki, en þó höfðu
stjómarandstæðingar gert nokkur
speHlvirki sums staðar. í Saiz-
burg var slitin aðalrafmagnstaug-
in til borgarinnar og va:r þvf
þar ijóslaust í gærkvöldi.
Fev stfnt banatilræði
Varakanzlaranum uar sýnt
banatílrœði í gœr, en pað
mistókst.
Alt var hyrt i Vin í oær.
LONDON í gærkveldi. (FÚ.)
Fréttir frá Ví|narborg herma, að
þar sé nú al't áð komast í samt
lag, að því er séð verði I dag
hafa gaddavírSgirðingamar verið
teknar upp á flestum götunum,
og umferðahömluinum hefir verið
aflétt að nokkru leyti. Til dæm-
is hefir kaffihúsumi og matsölu-
húsum verið leyft að selja til
klnkkan 10 í kvöld, og leikhús-
in verða opin í Tyrsta skifti sið-
an óeirðirnar hófust.
Bardaparnir haida áfram út
nm land
Utan Vínar er enn barist á ein-
staka stað, og herréttir hafa ver-
I
, ið settir á fót víðs vegar um
lamdið; er þeim falið að kveða
upp dauðadóma eingöngu, en að
því er bezt verður vitað hafa að
eitns tveir menn verið teknir af
lffi, og sá þriðji, er dæmdur var
tiil1 li'fláts, verið máðaðivr.
Emkaskeijti jrá fréttcu'iU
AlpýTMibladsins.
KAUPMANNAHÖFN í morguin.
Hin opinbera fréttastofa aust-
urrísku stjórnarinnar gaf út yf-
irlýsingu í gærkveldi, þar sem
fullyrt er að fullkomim kyrð sé
komin á og borgarastyrjöidinni
lbkið í öllu Austurríki.
Stjórnfr Breta og frahha gefa
Dollfass áminningn.
\
Lundúnablaðið „Daily Telie-
graph“ skýrir frá því, að brezka
stjómin hafi sent Dollfuss-stjórn-
inni orðsendingu, þar sem henni
er „ráðlágt“ með hógværum orð-
um að beita ekki meiri grimd
né hörku gegn andstæðingunum
ien orðið er.
Fnamska stjórnin befir sömu-
leiðis gefið Dollfuss-stjóminni
sama ráð.
Ní borgarastyriðld yfirvofandi.
Fréttaritari „News Chronicle" í
Vín, ien það er stærsta frjáls-
Jynda blaðið í Englandi, segir í
fregnum tii blaðs síns, að þrátt
fyrir það, þó að vamarsveitir
verkaiýðsiins séu sigraðar í bili,
ríki svo mikið hatur og hefnd-
arhugur meðal verkalýðsiins i
Austurríki, sem áður var óskiftur
fylgja'ndi jafnaðiarmannaflokkn-
um, að alt geti þá og þegar far-
lið í hál og brand aftur og hver
siem bef ji nýja árás gegn Dollfuss
og Heimwehrmönnum muni fá
styi'k verkamanna gegn Dollfuss.
Sé því almient talið iíklegt, að ef
nazistar hefji borgarastyrjöld,
siem búast megi við þá og þegar,‘
þá muni verkamenn í þúsunda-
tali takai þátt í bardögunum gegn
stjóminni með þeim.
Verhamenn mnnn jafn vel
berjast með Nazistum gegn
Dollfnss.
Fréttamtarinn kvaðst hafa far-
ið um verkamamnahverfin í Vín
til þess að grienslast eftir’ þvi
hvað verkamenn hyggist nú fyr-
ir. Segir hann að fjöldi verkai-
manna segi nú, að úr því senx
komið er, muini þeir berjast með
hverjum siem er, jafnvel’ nazistum,
til að steypa Dollfuss-stjóminni,
enda þótt að þeir geti átt það á
hættu, að Austurríki sam'einist
Þýzkalandi undir einriæðisstjóm
Hitlere.
Fréttaritarinn ægir enn frem-
ur, að mú. sé algengt viðkvæði í
verkamannahverfunum; Heldur
Hitler ea Dollfuss.
Hreysti jafnaðarmanna er
viðarhend af ðllnm.
Stahremberg foringi Heimwehr-
manna hefir siagt í viðtali við út-
lenda blaðamenn, að þótt Doll-
fuss-stjómin hafi talið það óhjá-
kvæmiliegt að hengja nokkra for-
togja jafnaðarmanna, þá hafi
hann sjálfur álitið, að réttana
hefði verið að skjóta þá, þvi að
svo hraustlega hefðu þeir barist..
STAMPEN.
Ait var hyrt i gær
OSLO. FB.
Rregn frá Vtoarborg hermir, að
alt hafi verið með mokkurn veg-
itan kyrrum kjörum í gær. Yfir-
völdunum virðist hafa tekist að
bælá iniður upprleistina. Af varn-
arlði lýðveldisins (yerkamönin-
um) háfa falilið að því er. gizkað
er á 1000 memn í Vinarbong, en
500 á öðrum stöðum í lamdtoxi.
Samúðarsheyti fiá norsha
verhlýðsflohhnnm
OSLO, 16. febr. FB.
M'iðstjórn noilska verkalýðs-
fliokksiins hefir sent austurnjska
verkálýðsfliokknum ikveðjuávarp.
(Er í því látin í ijóis aðdáun og
virðing yfir því, af hve xniklum
hetjumóði htoir austurrísku fé-
lagar hafa banxst.
Mótmælafnndir i Bandarihj-
nnnm i gær
LONDON í nxioxgun. FÚ.
Um 20 þúsuind verkamenn o'g
jáfnaðarmenn héldu fund í Madi-
son Square Gardens í New York
í gærkveldi, til þess að mótmæla
mxieðifierð austurrísku stjórnarinn-
ar á jafinaðarmönnum þar.
Nazistar i sorg!
Berlto á hádegi i dag. FÚ.
Göbbels útbreiðslumálaráðherra
hefir skipað svo fyrir, að 25.
febrúar næstkomandí skuli vera;
mtoningardagur um Pinghúss-
brunann. Alllar opinbarar skemt-
anir munu verða baunnaðar, og
sorgarathafnir látnar fara fram.
Kaupbætir
Alpýðablaðsíns:
Ókejpis
smðanglýsingar.
Lesið auglýsinguna á
2. siðu i blaðinu í dag.
i ! : .
Fjárhaqsstiórn HlMers.
Stðrkistlegor verzl-
nnarballi f fjrrsta
sinn ð 4 ðrnin.
BERLÍN 16. febr. UP.-FB.
Útflutn,togurmn í janúar hefir
inumið 350 millj. ríkxsmarka, en
iinnfl'utningurmn 381 miiillj. rrn. —
Er p,dp, í fynsta skifti á 4 áram,
sem mnfkiinmgur er meiri en ÚP
fiiuinmgur. í síðastliðnum mánuði
nam útflutninigurinn umfram inn-
flutoing 40 millj. rm.
Dimitroff, Popoff og
Taneff gerðir rúss-
neskir ríkjsborgarar
Rússnesha stiórnin hrefst pess
að peir séa iátnir lausir
LONDON. FÚ.
Rúsisinieska siendisVeitín í Berlín
krafðist þess i gær af þýzku
stjóxinitoni, að hún léti lausa þá
Dimitroff, Taméff og Popdff,
Búligaraina þrjá, er sýkniaðir voru
í rikisþtogshússbriunaniálinu, en
þeim hafa nú verið veitt boig-
ararétttodi í Sovét-RússlatadL
Mælt er að möntaunum muni
verða visað úr landi í Þýzka-
laindi, en þó hefir ekki nein op-
toberleg tilkynning verið gefin út
um ætlanir stjómarinnár 1 þess-
um efnum.
Enski Álþýðuflokk-
urinn vinnur stór-
kostlega á.
íhaldið tapar enn
10 000 atkvæðum i
eÍDU kjordæmi.
LOWESTOFT, 16. febr. (UP. FB.)
Aukakosning hefir farið fram
hér, og bar íhaldsþtogmaðurinn
P. C. Loftus sigur úr býtum.
Hlaut hann 15 912 atkvæði, en
frambjóðaimdi jafnaðarmanna, Sö-
rensieta að nafni, 13 992 og Smith,
frambjóðaindi frjálslyndra, 3304
atkvæði. — Umframatkvœdi ■ í-
hM'Sflokks-frambjóTajidcps voru
mi yfir 10 000 fœrri en í sföiTsta
almmnum pingkosjitngum. Þá
áttíxst íhaldsmenn og jafnaðar-
menn einir við.
(Óvenjulega margar aukakosn-
togar hafa farið frami í 'Englamdi
í vétur. Við hverja þeirra hiefir
Aiþýðufliokkurinn lenski unnið
gllæsilega á, en íhaldsflokkurinn
tapað að sama skapi. Þetta er
í þriðja ston á skömmum tíma, að
íbalddsflokkurinn tapar tíu þús-
und atkvæðum. í einu kjördæmí.i]