Morgunblaðið - 20.12.1997, Blaðsíða 14

14 LAUGARDAGUR 20. DESEMBER 1997
FRETTIR
MORGUNBLAÐIÐ
A ferð í 70 ár - sögusýning Ferðafélags Islands
Fjallganga Tómasar og
draugnrinn í Hvítárnesi
SÖGUSÝNINGU Ferðafélags ís-
lands, sem sett var upp í Mörkinni 6
í tilefni af 70 ára afmæli félagsins,
lýkur nú um helgina. Á sýningunni
er á myndrænan hátt gi-eint frá
upphafi og starfsemi félagsins og
sýndir ýmsir munir sem tengjast
Ferðafélaginu. Auk fjölda mynda úr
starfinu má til dæmis nefna rauða
skotthúfu Sigurðar Pórarinssonar
jarðfræðings, heimasmíðaðan
kompás Tryggva Magnússonar,
verslunarstjóra í Edinborg, sem var
einn af stofnendum Ferðafélagsins,
ýmsa muni Guðmundar frá Miðdal,
göngukort og gömul félagsskírteini.
Steinþór Sigurðsson listmálari
hannaði sýninguna.
Grétar Eiríksson, sem verið hef-
ur félagi í Ferðafélagi íslands allt
frá árinu 1944 og þar af 15 ár í
stjóm, leiddi blaðamann og ljós-
myndara Morgunblaðsins um sýn-
inguna í vikunni og sagði ýmsar
sögur af langri vegferð Ferðafélags
íslands en Grétar á sæti í sýningar-
nefnd.
Hátíðarútgáfa árbókarínnar
1930 þungnr baggi
Grétar sagði m.a. frá því þegar
ákveðið var að helga árbók Ferðafé-
lagsins árið 1930 Alþingishátíðinni á
Þingvöllum. Mikill hugur var í
mönnum og ákveðið var að prenta
árbókina í stóru upplagi, þar sem
gert var ráð fyrir að fólk
hvaðanæva að af Iandinu kæmi suð-
ur á hátíðina og margir myndu
kaupa þessa sérstöku hátíðarút-
gáfu. „En prentsmiðjan sveik
Ferðafélagið og árbókin kom ekki
út fyrr en löngu eftir hátíðina. Þá
höfðu auðvitað allir misst áhugann
og félagið sat uppi með lagerinn og
skuldirnar," sagði Grétar og bætti
við að upp úr því hefði félagið að
mestu lagst í dvala, nema hvað ár-
bókin var gefin út áfram, allnokkru
þynnri en vanalega. En upp úr 1939
fór félagið að rétta úr kútnum og
árbækumar aftur að þykkna. Að
sögn Grétars voru það einkum þrír
menn sem sáu um að halda félaginu
lifandi á þessum erfiðu tímum, þeir
Tryggvi Magnússon í Edinborg,
sem áður var nefndur, Skúli Skúla-
son, ritstjóri Fálkans, og Helgi Jón-
asson frá Brennu.
„Eiginlega er ekkert bratt, að-
eins mismunandi flatt“
Aðra sögu sagði Grétar af merkri
fjallgöngu Nafnlausa félagsins, sem
var undanfari Ferðafélagsins, en
meðal göngumanna í þeirri ferð var
Tómas Guðmundsson skáld. Varð
ferðin sú kveikjan að einu af þekkt-
ustu kvæðum skáldsins. „Þeir fara í
Þórisdal og gista þar eina nótt í
tjaldi og það gerir aftakarigningar-
veður. Þeir ætluðu að ganga á
Prestahnjúk, og gerðu það, en rign-
ingin var svo mikil og sleipan og
erfitt að ganga upp að það var eins
og pílagrímsganga til Rómar, þeir
gengu þrjú spor fram og runnu svo
tvö tilbaka. Þegar þeir eru að basl-
ast þarna upp brekkuna er það að
einhver segir við fararstjórann,
Björn Ólafsson: „Mikið andskoti er
veðrið vont.“ Og Björn segir „Það
er ekkert veður vont, það er bara
mismunandi gott.“ Þessu breytti
Tómas svo í „eiginlega er ékkert
bratt, aðeins mismunandi flatt.“ En
Tómas var seinna einn af þessum
sextíu sem stofnuðu Ferðafélagið
27. nóvember 1927,“ sagði Grétar.
Draugur Tungnamanna
Þá staðnæmdist Grétar við ljós-
mynd af elsta skála félagsins, sem
reistur vai- í Hvítárnesi árið 1930.
„Biskupstungnamenn voru andvígir
því að þetta hús yrði reist og var
ástæðan sú að þeir töldu að aukinn
ferðamannastraumur um Kjöl
myndi gera það að verkum að fé og
annar búpeningur yrði fyrir truflun-
um.
Þá var það að þeir Skúli Skúlason
og Helgi frá Brennu fóru austur og
töluðu við þá og bentu á að það væri
mikið öryggisatriði fyrir þá þegar
þeir væru í leitum að hafa gott hús
til að gista í. Svo það varð að sam-
komulagi milli Ferðafélagsins og
Tungnamanna að húsið yrði reist.
Tungnamenn slógu þó ákveðinn
vamagla sem hefur verið býsna líf-
seigur. Til þess að halda fólki frá
komu þeir því orði á að það væri
draugur í ákveðinni koju í húsinu,
en sögur af þeim draug þekkja allir
sem komið hafa í Hvítárnes," sagði
Grétar að lokum.
Sögusýningin í Mörkinni 6 er op-
in kl. 12-16 í dag, laugardag, og kl.
14-18 á morgun, sunnudag.
Morgunblaðið/Þorkell
GLÆSILEGA búið göngufólk að gömlum sið með
ijald sitt og annan útbúnað.
GRÉTAR Eiríksson bendir á heimasmíðaðan
kompás Tryggva Magnússonar.
Kæri lesandi
Við særum engan viljandi og það síst fyrir jólin. Þess vegna viljum við draga athygli
þína að því að JÓLABÆKUR HÓLA eru óðum að seljast upp. Náðu þér í bók frá
HÓLUM — og tryggðu þér og þeim sem þér þykir vænt um úrvalsbækur. Metnaður
HÓLA er að þjóna BÓKAþJÓÐINNI með því að gefa út vandaðar og góðar bækur.
Brynhildur
og Tarzan
- unglingabókin í ár
Hðfundur: Kristjana Bergsdóttir.
„Ég verö að viðurkenna að eftir
að hafa opnað Brynhildi og
Tarzan var erfitt að slíta sig frá
lestrinum og loka bókinni....
Sagan er þvi ekki aðeins góð
lesning fyrir unglinga heldur
alla, frá um 12 ára aldri.'
Anna G. ÓlafedÓttir, Motgunblaðinu 18. nóv. 1997.
Tryggðu þér eintak af þessari frábæru unglingabók áður
en það verður um selnan. Bókln er uppseld hjá forlaginu.
SKAGFIRSK
SKEMMTIUÓÐ
Skagfirs^emrntílió^

- í 1. SÆTI Á
METSÖLULISTA
YFIR UÓÐA-
BÆKUR.
Frábær bók,
ögrandi, fyndin og
klámfengin, segja
gagnrýnendur.
BJami Stefán Kon-
ráðsson safnaði.
UPPSELD HJÁ FORLAGINU.
Hverjir eru bestir?
Grýla
fallegasta og
athyglisverðasta
barnabókin í ár.
Höfundur er leikarinn góð-
kunni, Gunnar Helgason.
Teikningar: Þórarinn Gunn
arsson Blöndal.
..hressileg frásögn sem
Grýia segir sjáif...Bókin er
óvenjulöng...en hún er svo skemmtileg að hún heldur at-
hygli forskólabama allan tímann. ...Gunnar á því hrós skiliö
fyrir að opna umræðuna um þennan mesta skelfi íslenskra
barna... Bókina prýða myndir Þórarins Gunnarssonar Blön-
dal. Þær eru fyndnar og sniðugar skrípamyndir og hæfa
sögunni vel. Takk fyrir mig."
Margrét Tryggvadóttir dv. 1. des. 1997.
,í myndunum er mikil hreyfing og glannaleg glettni sem
hæfir vel sögunni. Gaman er t.d. að sjá mýsnar sem
skreyta sig með jólahúfum, laurhast upp um hillur í bústað
Grýlu. Það verður fróðlegt að fylgjast með þessum lista-
manni í framtíðinni."
Sigrún Klara Hannesdóttir Morgunbiaðinu 28. nóv. 1997.
ATHUGIÐ: FYRSTA PRENTUN UPPSELD._____________________.
VONANDI MUN NÁST AÐ KOMA ÞRIÐJU PRENTUN í
VERSLANIR FYRIR LOKUN í DAG.
Gamansögur af íslenskum íþróttamönnum — fyndnasta bók ársins.
Rltstjórar: Guðjón Ingi Eiríksson og Jón Hjaltason.
"Góð bók. Lýsir upp skammdegið.
Hláturinn lengir iífið...og þar sem mig iangar til að lifa til aldamóta, þá ætla ég að lesa bókina aftur og
aftur ...jen] beztu kaflana er ráðlegast að iesa ekki eftir að næstu grannar eru gengnir tii hvíiu, svo þú
verðir ekki kærður fyrir truflun á svefnfriði." Sigurður Haukur Morgunbiaðinu 28. nóv. 1997.
Lesið um Sigga Sveins og hermannajakkann, Hemma Gunn og „körfuboltamæöurnar", Loga Ólafs og
Skagamenn og ótal fleiri íslenska íþróttamenn — og fáið svar við spurningunni: Af hverju varð Markús
Örn Antonsson ekki knattspyrnumaður eins og Anton sonur hans?
OG TAKK3 EFTIR: FYRSTA PRENTUN UPPSELD. ÖNNUR PRENTUN UPPSELD. OG KOMA ÞÁ SLÆMU
TlÐINDIN: ÞRIÐJA OG StoASTA PRENTUN ÞESSARAR GEYSiVINSÆLU BÓKAR ER AÐ SEUAST UPP.
/2

BOKAUTGAFAN HOLAR
- tryggir þér góðar bækur