Morgunblaðið - 20.12.1997, Blaðsíða 29

MORGUNBLAÐIÐ
LAUGARDAGUR 20. DESEMBER 1997 29
______ERLEMT_____
Unnið að þróun
bóluefnis gegn
fuglaflensu
HEILBRIGÐISYFIRVÖLD í Hong
Kong hafa sett hertar reglur um
meðferð og innflutning kjúklinga og
Alþjóðaheilbrigðisstofnunin, WHO,
varað fólk um allan heim við því að
ástæða sé til að vera á verði vegna
hinnar dularfullu fuglaflensu sem
komin er upp í borginni.
Vísindamenn í Bretlandi, Japan
og Bandaríkjunum vinna að því að
þróa bóluefni gegn vírusnum, sem
nefndur er H5N1, þó enn hafi ekki
verið tekin ákvörðun um framleiðslu
þess. Dr. Margaret Chan Fung Fu-
chun, yfirmaður heilbrigðismála í
Hong Kong, segir að verði sjúkdóm-
urinn skæðari verði „ýtt á hnappinn
og hafist handa við framleiðslu bólu-
efnis“.
í yfirlýsingu sem WHO gaf út í
Genf í gær segir að sjúkdómurinn
breiðist mjög erfíðlega út og að
mati sérfræðinga stofnunarinnar
væri engin þörf á bólusetningum
gegn honum eða höftum á ferða-
frelsi fólks af þessu tilefni.
Eitt helsta vandamálið við þróun
bóluefnisins er skortur á lifandi sýn-
ishornum af vírusnum en það má
rekja til þess hversu fljótt hann drep-
ur þær frumur sem hann lifir í. Að
auki tekur þróun, prófun og fram-
leiðsla bóluefnis a.m.k. 6 mánuði og
eykur það enn á áhyggjur þeirra sem
óttast að sjúkdómurinn breiðist út.
Vísindamenn, sem starfa við það
að greina, rekja og hindra hugsan-
lega faraldssjúkdóma, eiga sífellt
von á því að skæðir sjúkdómar verði
að faraldri. Vírusar hafa mikla hæfi-
leika til aðlögunar og því er það
mönnum kappsmál að vera alitaf
einu skrefi á undan í þróuninni.
Síðast gekk faraldur yfir heims-
byggðina árið 1967. Hann átti upp-
tök sín í Hong Kong og dró 700.000
manns til dauða.
Auknar ráðstafanir
í Hong Kong
Frá og með næsta mánudegi verð-
ur skoðunarvottorð að fylgja öllum
kjúklingum sem fluttir eru til Hong
Kong frá Guangdonghéraði, auk
þess sem búr og flutningabílar verða
sótthreinsuð daglega. Yfii-völd, sem
eru að kanna lagalegar forsendur
fyrir aðgerðunum, hyggjast setja
dýralækna við borgarmörkin auk
þess sem 30 embættismenn munu
heimsækja alla 160 kjúklingabú-
garða innan Shenzhensvæðisins.
Einnig hefur komið til tals að allir
kjúklingar verði hafðir í tveggja
daga einangrun áður en þeim er
hleypt inn í borgina.
Þá hefur verið varað við því að
ung börn komist í snertingu við fugla
og starfsfólki í heilbrigðisstéttum
verið ráðlagt að koma ekki óvarið
nær sjúklingum en einn metra.
Hugsanlegum sjúkdómstilfellum
er nú beint til þriggja sjúkrahúsa í
Hong Kong þar sem rannsóknir fara
fram. Enn þarf þó að senda sýni til
Bandaríkjanna til endanlegrar grein-
ingar. Þá hefur átján læknum verið
falið að taka sýni úr hálsi þeirra sem
hugsanlega eru smitaðir til þess að
kanna raunverulega útbreiðslu vír-
ussins. Nöfn læknanna hafa þó ekki
verið gefin upp af ótta við að óvið-
ráðanlegur fjöldi fólks streymi til
þeirra þar sem hundruð áhyggju-
fullra borgara hringja nú daglega
til heilbrigðisyfirvalda í borginni.
Að auki verða blóðsýni allt frá árinu
1970 rannsökuð til þess að ganga
úr skugga um hvort vírusinn hafi
áður verið til staðar í mönnum þótt
hans hafi ekki orðið vart.
Einungis vitað um smit
frá kjúklingum
Þó ekki sé enn vitað hvernig smit
á sér stað er talið líklegt að það
berist með dropum í lofti. Vitað er
að menn geta smitast af kjúklingum
en óvíst hvort smit getur borist milli
manna. Auknar líkur voru taldar á
að svo væri eftir að tvö frændsystk-
ini drengs, sem áður hafði greinst
með sjúkdóminn, veiktust. I gær
töldu læknar hins vegar fullsannað
að þau hefðu fengið smitið beint frá
fuglum að því er fram kom í dagblað-
inu South China Morning Post.
Dr. Keji Fukada hjá Sjúkdóms-
varnamiðstöð Hong Kong telur lík-
legt að vírusinn hafi lengi verið í
mönnum en verið meinlaus þar til
hann tók stökkbreytingum sem geri
hann hættulegri. Þetta gæti skýrt
hvers vegna bændur í Shenzhen sem
voru í snertingu við sýkta kjúklinga
sýktust ekki heldur mynduðu mót-
efni.
Það gæti þó einnig bent til þess
að þrátt fyrir að vírusinn geti haft
áhrif á menn hafi hann ekki bol-
magn til þess að orsaka faraldur.
Það hversu hæg útbreiðsla sjúk-
dómsins hefur verið þykir einnig
benda í sömu átt.
w\:
^elsi VA)kV%
ÍÉTTIM v
Styrkjum konurtil þátttöku í
ákvörðunum er varða líf þeirra
sjálfra.
• Aukin heilsugæsla,
• betri menntun,
• smálán til atvinnurekstrar og
• réttindafræðsla
bæta kjör kvenna og skila sér
til barnanna og samfélagsins.
MUNIÐ
GÍRÓSEÐLANA
!‘

^5
HJÁLMRSTOFNUN KIRKJUNNAR
- heima og hciman
- kjarni málsins!
Siðfræði
lifs og dauða
Vilhjáhmir Ániason
RANNSÓKNAnSTOFNUN f SIOFRÆOl
Siðfrœði lífs og dauða er skrifuð af mikilli virðingu
fyrir viðfangsefninu og af ókveðinni auðmýkt
andspœnis þeim ólaitnu, erfiðu spurningum sem
brenna ó höfundi.
Ragnheiður Haraldsdóttir
Eitthvert albesta frœðslurit um heimspeki sem út
hefur komið á íslensku: skýrt, greinargott og
gagnrýnið. Veitir nemendum og almenningi
glögga innsýn í siöfrœði nútímans.
Kristján Kristjánsson, Háskólanum á Akureyri
Vilhjálmur Arnason hefur vakið fjölda landsmanna
til vitundar um ábyrgð sína og möguleika á að
breyta heiminum til hins betra.
Páll Skúlason, reklor Háskóla Islands