Alþýðublaðið - 27.02.1934, Blaðsíða 1

f»RIÐJUDAGINN 21. FEBR. 1934.
XV. ÁRGANGUR. 109. TÖLUBL.
RITSTJÓKI:
EL VALDBMABSSON
DAGBLAÐ OG
OTOEPANDI:
ALÞÝÐUPLOSBURINN
MðBLAttB ksmar 61 aSto «bta ítoga td. 3 — 4 taMagta. AsitrtttaeJald kr. 2,00 6 maauði — kr. 5.00 tyrtr 3 snámiðl, ef gceitt er íyrlrtram. i iamasðlB kostar biaðið 10 aunt. \nKU6LA0IB
fagraur út 6 hverjum mi&vikudegl. Þ»ð kostar oðeins kr. 5,00 6 ári. 1 pvt birtast ailar helstu greítiar, er Ctirtast t dagbiaöinu. iréttir og vlkisy.'iriit. RtTSTJÖRN OO AFQREIÐSLA Aijjýöu-
er yiA Hvertisgötu or. S— tð SÍMAR: 4000- aigreiðsla og acgtystngar. 4901: ritstjórn (innlendar fréttir), 4902: ritstjórl. Í903. Vilhjðlmur 3. Vilhjálmsson, bleöBraaður (heima),
Bfagno* Asgelrason. blafiamaðiir. Framnesvegi 13, 4904: F R Vatdemarsson. rltstlðrt. (heíma). 2937: Sigurður Jóhannesson. algrelðsiu- og auglýsfngastlórt (hetma), 4905: prentsmi&jnn
Utvepsbankahneikslin
Bankaritari fyrir foakara
Eftlr Héðln Valdimarsson
mannina til að kornasi á einhvern
Mikias Anstnrríkisíorseti er staðráðinn í að
sesja af sér vesnastjðrnarskrárhrotaDollfass
Dollfass öttast afle ðinoamar af afsögn hans
JaVnaðapmenn bfðrgnðn fé verklýðs*
VéSaganna úr kióm fasista
í 0tvegs bamkanium hafa nýlega
átt sér stað tvö hneykslismál, yf-
ixdráttaTmái Bjöms Bjömssonar
bakara og sjóðþurðarmálið í
Vestmarana/eyjum.
Yfirdráttarmálið
Yfirdráttonmálið er þannig vax-
ið, að Björn Björiasson gefur út
ávisanir á innstæðiu sína áhlaupa-
reikiningi, en hún er engin tii, og
fær liaran sí'ðan bankarit-
ara til að árita ávísuinina
þannig, að gjaldkeri meg; greiða
haraa. Bankamaðurinin má setja
þetta merki á ávísuraina því að
eims, að Bjöm eigi næga innstæðu
fyriri ávísuninni eða bankastjór-
ar hafi lieyft yfirdrátt, en hvor-
ugt var fyrir hendi. Bankaritar-
inn tekur sér, fyrir fortölur
Björns, upp á eindæmi vald til
þess að leyfa yfirdrátt, og það
upphæð, er rnemur samtals 60—70
þús. króraa ;Þetta kiemst upp við
endurskoðun um nýjár og þá rek-
ur barakastjórnin bankaritarann,
mú spyr allur almenningur: Er
réti iQið hmgja bcmkaritam fyrir
bakara?
Bainkastjórnin átti að sjálf sögðu
að krefjast tafarlausmr gneiðslu
hjá Birrai Bjömssyni á yfirdráttar-
skuldimni, ganga eftir hienrai og
láta ramnsókn fara fram á því,
hvemig haran hafi fengið banka-
ritarann til að árita greiðsluheim.-
iM á þessar ávrsanir á eraga inn-
stæðu. I stað þess leyfir baraka-
stjóTinin Birni að halda þessum
beimildarlausu lánum á spiaxifé
bankaös, með þvi að kaupa víxlá
af hoinum í þeirra stáð, með eirv
hverjum ábyrgðarmönnum. Tii-
gangi Björms er því náð. Bank-
iiran hefir veitt honum iánið og
í stað þess að þáð var áður óum-
samið, ólteyfilegt og alt af yfir-
vofamdi til gíeiðslu, er það nú
orðið samntfigsbimdið lán til
Iptngis, típia.t en bankaritarianum er
fleygt út eiins og ónýtu verkfæri.
Annað eins réttarfai- og þetta
á ekki að viðgangast í opinbieiv
um eða hálf-opiinbierum stofnun-
um eiins og tJtvegsbankanum.
Bjöm Björnsson Lenti fyrir
skömmjuj í stórfeldu smyglmáli og
var dæmdlur! í fa'ngelsi. Aðstoðar-
maður hans var settur í fangielsi,
en Björn náðaður. Nú er vegið í
hirah sama knérunn og annar mað-
lur lteiddur újtj í ógæfuina, en Björn
flýtur ofan á, þveginn og striok-
jpn.
Gagnvart miður heiðarliegum
möranum er þessi aðferð banka-
stjórainna til þess eins, að hvetja:
hátt yfir fé bankans' í því trausti,
að þá muini eftir á ávalt veria
hægt að semja við hankastjór-
aina og fá skuldinni breytít í fast,
laragt samninigslán. (Þeir myndu á-
líta, að bankaritamT yrðu einnig
framvegis hengdir fyrir bakara!.
Ríkisstjómin, sem hefir raun-
verulega æðstu umsjón með bank-
anum, ætti fyrir sitt leyti að fyr-
irgirða þetta með því að fela
fuLltrúum síraum í bankaráði að
gera samþykt um hreina afstöðu
bankans í slikum málum og láta
fram fara raákvæma rannsókra í
máliinu.
SióðDnrðarmá'ið í Vestmanna-
eyjum
Þá er sjóðþurðarmáljð í Vest-
manraaeyjum. útbússtjóri Útvegs-
bankans kærir ált í íeinu yfir isjóð-
þurð hjá gjaldkera, og við mánari
rannsókn kemur í ljós, að þessi
fjársvik nema um 60 þús. kT. og
hafa staðið yfír í 10 ár samfleytt,
alt undir stjóm sama úthúsistjóra
og þrátt fyrix endurskoðura innan
útbúsiras og frá aðalhankanum.
Hvennig má það vera, að eradur-
skoðun sé í slíku herfilegu ó-
lagi i bankanum, að önnur eins
fjársvik komast ekki upp i 10-
ár? Það Utur út fyrir, að útbús-
stjóriran hafi ekki Látið bera við-
skiftama'nnareikninga og höfuð-
hækur saman allan þenna tíma
og endurskoðendur ekki heldur.
Nú verður sjálfsagt gjaldkeriran
rekiran og dæmdur, en verður
inokkuð gert við þá, sem áttu að
hafa eftiirlitið og leindurskoðuraina
öl'l þessii ár?
Al'þiingi gerði á sínum tíma Jak-
ob Mölier, með pólitiskum hrossa-
kaúpum milli hains og Framsókn-
arflokksiins, að b.a,nkaeftiriits-
marani með 15 000 kr. árslaunum.
Hvert bainkahneykslið rekur nú
ainnað, án þess að hann hafi lostið
því upp. Hversu lengi ó rikissjóð-
ur að greiða Jak-ob eftirlaun
vegna hrossakaupanna við Fram-
sókn, fyrir það að haía ekki left-
iriit með börakum og sparisjóðum.
/Þess var fyllilega vænst þegar
Útvegshankinn var stofnaður, að
bankastjörn ha;ns mundi ekki
þræða fs'laradsbankaslóðina. En
það virðist svo, sem gamla ís-
landsbarakabakterían sé furðu líf-
seig iinnan veggja þeirrar b-anka-
byggingar og að þörf sé á frek-
ari sótthrieiinsun.
Hédtm ValdimfCtrsson.
MacDonald neilar að
tala við hongraða
atviunaieysingja
LONDON 26. febr. (UP.-FB.)
MacDonald forsætisráðherra
hefir neitað að taka á móti nefnd
40 manna úr flokki hungurgöngu-
rnarnna. Þrátt fyrir það ætlar
mefndni að garaga niður í Dow-
*ning Street í dag og gera úrslita-
tiixauin til þess að fá að ræða
vaindræði sín við MacDonald.
Orð fyrlir nefndmni hafa Jamies
Maxton og McGovem, en þ-eir
eru háðár, verkalýðsþiingmenn.
HunoarBðnonraenn snúa sér
til Dlnosins
LONDONj í gærkveldi. (FÚ.)
Mc G-overn hefir fiutt tillögu
um það í meðri mál'stofu enska
þiilngsins, að hinir svonefndu
huingurgöngumenn fái að senda
mefnd á fund þingsins til þess að
bera fram mál sitt.
EINKASKEYTl TIL
ALÞÝÐUBLAÐSINS.
KAUPMANNAHÖFN; í morguin.
Komist hefir upp um stórkost-
Dimitrotf
Popoff, og Taneff,
snögglega látnir lausir
og lagðir af stið
, til Rússlands
Hraðskeyti til Alþýðu-
blaðsins
K.höfn kl 1 í dag
Búlgararnir Dimitroff,
Popoff og Taneff, sem
setið hafa í fangelsi í
Berlín, siðan þeir voru
sýknaðir af landráða-
ákœrunni í Ríkisþings-
hússbrupamálinu, hafa
skyndilega verið látnir
lausir og eru lagðir af
stað til Rússlands. Nánar
siðar.
Stampen.
BERLIN í morgun. (FÚ.)
Austurríska stjórnim er nú að
leggja síðustu hönd á samningu
nýju stjórnarskrárinnar. Er ætlað
að hún verði birt innan 10—12
daga og muni þá jafnóðum ganga
í gildi.
Rliklas forseti segir af sér
einbvern nœstn daga
Fregnir berast stöðugt frá Wien
um það, að Miklas forseti hafi í
hyggju að segja af sér, og er
það fuliyrt í skeytmro í morgun,
að -hann muni vfkja úr emhætti
einhvern næstu daga. Sagt er þó
að Dollfuss geri alt sem unt er
til þess að aftra Miklas að aegja
landi.
Undanfamar vikur hafa menn
um alt Frakklaind -orðið varir við
falska 5 og 10 franka seð-la í
stórum stíl.
Daglega v»oru sendar kvartanir
og kærur til lögregluJnnar í Patís,
sem lét fram fara víðtækar rann-
sókmir til þess að komast fyriir
uppruina hinna fölsku seðla.
Miklum óhug sló á menn er
upp komst um fölsunina, og héldu
margir, að hún stæjði í sambiandi
við Staviski-málin og að penanga-
fölsun hefði verið einn liðuriran í
,1staifsemi“ Staviskis.
í gær tók lögreglan fasta 10
zigeuina í Bordeaux, sem eru
gruinaðir um að vera valdir að
penin,gafðlsununum, og hefir nú
sannast á þá, að þeir hafa að
miínsta kosti komið fölsku pen-
iíngunum í umferð. STAMPEN.
átvinnnlejfsi minkar
í Danmðrkn
KALUNDBORG í gærkveldi. (FÚ.)
mörku en í vikurani þar á und-
an. Nú eru alls skráðar í liandinu
126 000 atvimnulteysingjar, en þeir
voru 145000 um sama leyti í' fyrra.
af sér, að mirasta kosti fyr en
nýja stjómarskráin er gengin í
gildi, því talið er að til nokkurra
vandræðia mundi horfa um for-
setakosningu nú, þar sem Miklas
var ekki kosinn með þjóðarat-
kvæði, eiins og gamla stjómar-
skráin mælir fyrir, heldur var það
þjóðfuindur, er endurkaus hann
árið 1929.
Fasistnm tókst ekki að
R*æna ölin lé verklýðslé-
laganna
Við rainnsókra á högum Verka-
mannabankaras í Wi-en hefir kom-
iið í ljós, að um 5 milljóinir shi).I-
inga af inniignum jafnaðarmanna-
félaganna hafi verið yfirfærðar
til erliendra banka. Enra fremur
hafa hjá ýmsum bömkum í Wieinl
fundist lieynilegar reikningsinn-
stæður jafnaðaimannafélaganna
er raiema 4 miljónum schillinga,
og hefir stjómin gert það fé upp-
tækt.
[Fé jafinaðarmiawna og v-erka-
lýösfélaganna í Austurríki mun
verða geymd á tryggum stöð-
um erl-endis og v-erður varið tiJ
styrktar leyni.legri haráttu verka-
lýðsims í Austurriki gegn harð-
stjóm fasismaraís.]
,Þjóðverjar áttu söb ð
upptökum ófriðarlns\
segir Winston ChuichiIJ
KALUNDBORG. FÚ.
Winst\on Churchill var spurðux
á fulndi! í Oxford nýlega, þar sem
hanra hafði flutt ræðu, hvort hann
ájíti, að þýzka þjóðin ætti sök á
upptökum ófriðariins. Það var
þýzkur Oxford-stúdeint, &em lagði
þessa spurningu fyrir haran, og
eftir dálitla umhugsun svaraði
Churchiílil: Já. Stúdentinn g-ekk þá
út, en fuindarmienn æptu fagnað-
aróp.
• —, f
Enska togarannm
bjargað
I gær var - veður gott syðra,
og fóru þá skipverjar af togar-
ainum, sem strandáði í Höfnum,
um borð í skipið. Öðiinra oig Henry
Loincaster náðu togaranum út, og
talinn litið eða ekkert skemdur.
DR. BJÖRG C. ÞORLÁKSSON
lézt í Kaupmaranahöín á Laug-
ardag.
Síórkostlegt peBingafðlsnnarmál
í Frakfclandi.
lð zigennar teknir íastir í gær.
legt pietningaföisunamiál í Fxakk-
I síðiastliðinni viku voru 3200 er hann nú komiran hingað og ter
færri mienn, atvinraulausir í Dau