Morgunblaðið - 25.02.1998, Síða 36

4)6 MIÐVIKUDAGUR 25. FEBRÚAR 1998
MINNINGAR
MORGUNBLAÐIÐ
+
Ástkær faöir okkar, bróðir, tengdafaðir og afi,
SIGTRYGGUR VIÐAR STEINÞÓRSSON,
Fannborg 1,
Kópavogi,
lést á heimili sínu laugardaginn 21. febrúar.
Útförin auglýst síðar.
Þorsteinn Viðar Sigtryggsson,
Stefán Viðar Sigtryggsson,
Gísli Jóhann Sigtryggsson,
Hjördís Ósk Sigtryggsdóttir,
Erla Björk Steinþórsdóttir,
Inga Þórsdóttir,
Janneke Gradstein,
Theódóra Steinþórsdóttir,
Egill Þór Steinþórsson
og barnabörn.
+
Útför eiginkonu minnar, móður okkar, tengda-
móður, ömmu og langömmu,
GUÐLAUGAR GÍSLADÓTTUR,
Hvolsvegi 27,
Hvolsvelli,
fer fram frá Háteigskirkju í Reykjavík, fimmtu-
daginn 26. íebrúar kl. 13.30.
Rútuferð verður frá Hlíðarenda, Hvolsvelli,
kl. 11.30.
Guðni Gunnarsson,
Ragnheiður Guðnadóttir,
Gunnar Guðnason, Svala Sigurjónsdóttir,
Gísli H. Guðnason,
Ásdís Guðnadóttir,
barnabörn og barnabarnabarn.
+
Ástkær eigínmaður minn, faðir okkar, tengda-
faðir og afi,
MAGNÚS RAFN MAGNÚSSON,
Miroslav R. Mikulcák,
Meðalholti 2,
Reykjavík,
lést á Landspítalanum mánudaginn 23. febrúar.
Elín Jóna Ólafsdóttir,
Anna Kristine Magnúsdóttir,
Ingunn Magnúsdóttir,
Elísabet Magnúsdóttir,
Björg Magnúsdóttir,
Magnús Jaroslav Magnússon,
Dagmar Magnúsdóttir,
Trausti Bragason,
Jón Ágúst Eiríksson,
Þorsteinn Guðmundsson,
Hugrún Linda Guðmundsdóttir,
og barnabörn.
+
Móðir okkar, fósturmóðir, systir, amma og
langamma,
MARGRÉT SÍMONARDÓTTIR,
áður til heimilis
í Barmahlíð 35,
verður jarðsungin frá Dómkirkjunni í Reykjavík
fimmtudaginn 26. febrúar kl. 13.30.
Örn Viggósson,
Kolbrún Giordano,
Rúnar Viggósson,
Erna Þórðardóttir,
Guðjón Símonarson,
Gústaf Símonarson,
Mona Erla Símonardóttir,
Berglind Wathne,
Anthony Giordano,
Hallgrímur Friðriksson,
Lilja Sigurjónsdóttir,
Sigurbjörn R. Eiríksson,
barnabörn og barnabarnabörn.
+
Elskulegur eiginmaður minn, faðir okkar,
tengdafaðir, afi og langafi,
SIGURÐUR BRYNJÓLFSSON
bílamálarameistari,
Skipasundi 63,
Reykjavík,
verður jarðsunginn frá Langholtskirkju föstu-
daginn 27. febrúar kl. 15.00.
Þeim, sem vilja minnast hans, er bent á
heimahlynningu Krabbameinsfélagsins.
Ingibjörg Markúsdóttir,
Marta Katrín Sigurðardóttir, Halldór Sigdórsson,
Áslaug Brynja Sigurðardóttir,
Ármann Óskar Sigurðsson, Friða Björnsdóttir,
barnabörn og barnabarnabörn.
VILHJALMUR
ÞÓRÐARSON
+ Vilhjálmur Þórð-
arson var fæddur
á Arnórsstöðum á
Jökuldal 8. septem-
ber árið 1901. Hann
lést á dvalarheimil-
inu Hlíð á Akureyri
17. febrúar síðastlið-
inn. Foreldrar hans
voru hjónin Stefanía
Jónsdóttir frá
Fögrukinn í Jök-
uldalsheiði, f. 18.4.
1876, d. 27.8. 1960,
og Þórður Þórðarson
frá Sævarenda í Loð-
mundarfírði, f. 7.2.
1863, d. 26.9. 1928. Systkini Vil-
hjálms voru: Þóra, f. 30.7. 1900, d.
4.5. 1990, Skúli, f. 30.7. 1900, d.
15.5. 1983, Sigsteinn, f. 30.9.
1902, d. 21.1. 1988, Þórður, f.
25.8. 1903, d. 18.12. 1981, Þor-
valdína, f. 8.3. 1905, Steinunn
María, f. 7.8. 1906, d. 12.2. 1923,
Jónas, f. 30.9. 1907, d. 7.8. 1987,
Björg, f. 1.11. 1909, d. 15.9. 1924,
Álfheiður, f. 21.11. 1911, d. 4.3.
1960, Stefán, f. 14.7. 1913, d. 25.7.
1913, og Flosi, f. 7.2.1917, d. 15.9.
1978. Áuk þess átti hann fjögur
hálfsystkini: Þorfinn, Benedikt,
Þórdísi og Einar.
Kona Vilhjálms var Málfríður
S. Árnadóttir frá Litla-Bakka í
Hróarstungu, f. 8.1.
1898, d. 8.10. 1982.
Börn Vilhjálms og
Málfríðar urðu fjög-
ur: 1) Stella Sigríður,
f. 23.10. 1936. Maki
Vilmundur Andrés-
son og eiga þau sex
börn. 2) Örn, f. 30.1.
1938, d. 9.2. 1987.
Ókvæntur og barn-
laus. 3) Stefanía, f.
13.8. 1939, d. 3.2.
1977. Maki Ólafur
Jónsson og eignuðust
þau fjögur börn. 4)
Þórður, f. 27.3. 1943.
Maki Guðríður B. Jónsdóttir og
eiga þau þrjár dætur. Auk þess
ólu þau Vilhjálmur og Málfríður
upp þijá syni Málfríðar frá fyrra
hjónabandi. Þeir hétu Eiríkur
Sigfússon, f. 28.5. 1927, d. 25.12.
1995, Árni Sigfússon, f. 13.1.
1930, d. 9.9. 1997, og Björn Sig-
fússon, f. 6.8. 1932, d. 21.5. 1994.
Vilhjálmur stundaði nám við
Bændaskólann á Hvanneyri árin
1924-1926. Vorið 1927 hóf hann
búskap á Giljum á Jökuldal og bjó
þar til ársins 1972 er hann fluttist
til Akureyrar.
Vilhjálmur verður jarðsunginn
frá Akureyrarkirkju í dag og
hefst athöfnin klukkan 13.30.
„Aldrei deyr, þótt allt um þrotni,
endurminning þess sem var.“
Þegar ég kveð tengdaföður
minn, Vilhjálm Þórðarson, eftir
löng kynni detta mér ofangreindar
Ijóðlínur Gríms Thomsen í hug.
Vilhjálmur var fæddur á Arnórs-
stöðum á Jökuldal en fluttist sex
ára að aldri með foreldrum sínum
að Gauksstöðum í sömu sveit þar
sem hann ólst upp í stórum systk-
inahópi.
Vilhjálmur stundaði nám við
bændaskólann á Hvanneyri árin
1924-1926 en ári síðar hóf hann bú-
skap á Giljum á Jökuldal þar sem
hann bjó ásamt konu sinni, Mál-
fríði Árnadóttur frá Litla-Bakka, í
45 ár. Búskapurinn þar var líkur
því sem almennt gerðist á þeim
tíma. Heimilið var mannmargt og
mikið að starfa því marga munna
þurfti að metta og því ekki alltaf
mikill tími fyrir andlega iðju.
Kynni mín af Vilhjálmi hófust
aðallega eftir að hann flutti til
Akureyrar árið 1972. Fyrstu árin
starfaði hann hjá verksmiðjum SIS
og bjó um tíma á heimili okkar
hjónanna. Síðan bjó hann um ára-
bil hjá Stellu dóttur sinni og var þá
fastur gestur á heimili okkar Þórð-
ar á hverjum sunnudegi meðan
heilsa hans leyfði. Vilhjálmur var
dagfarsprúður maður þótt hann
hefði heitt skap. Hann var snyrti-
legur í umgengni, glaðlegur í við-
móti, barngóður og áttu dætur
okkar Þórðar oft athvarf hjá hon-
um. Hann var félagslyndur og
hafði gaman af að hitta menn og
taka í spil ef tími gafst. Hann
staldraði þó aldrei lengi við því að
hann var vinnusamur og eftir að
hann var hættur að vinna batt
hann bækur. Ég hef oft furðað mig
á því hve miklu hann kom í verk
vegna þess að hann virtist lesa allt
sem hann batt.
Þó að Vilhjálmur hafi aldrei ver-
ið auðugur maður á veraldlega vísu
bjó hann yfir andlegu ríkidæmi og
kunni að njóta margs sem lífið
hafði upp á að bjóða. Hann hafði
yndi af Ijóðum og kunni ógrynni af
þeim og fór oft með heilu kvæðin
fyrir mig yfir sunnudagskaffinu.
Hann var mikill náttúruunnandi og
naut þess ef tími gafst til að
skreppa í sunnudagsbíltúr út fyrir
bæinn. Kom þá fljótt upp í honum
sveitamaðurinn ef hann fann ilm af
góðri töðu eða sá fallegan hest. Síð-
ustu árin eftir að sjón Vilhjálms
dapraðist svo að hann hætti að
geta lesið fékk hann hljóðbækur á
Amtsbókasafninu og hlustaði á
sögur og alls konar fróðleik. Hann
hélt minninu og gat fylgst ótrúlega
með fram til síðustu stundar þótt
hann væri þrotinn að kröftum.
Ég og fjölskylda mín kveðjum
Vilhjálm með þökk og virðingu og
geymum minninguna um hann eins
og hann var. Öðrum aðstandendum
vottum við okkar dýpstu samúð.
Guðríður B. Jónsdóttir.
Einn mildan vetrardag fyrir
skömmu barst mér sú frétt að Vil-
hjálmur Þórðarson, móðurbróðir
minn, væri látinn norður á Akur-
eyri. Hann kvaddi þennan heim á
hjúkrunarheimilinu Hlíð 17. febrú-
ar sl. sáttur við guð og menn og
saddur lífdaga 96 ára gamall. Með
fráfalli hans hafa öll Gaukstaða-
systkinin horfið á vit feðra sinna
utan Þoi’v'aldína sem lifir í Kaup-
mannahöfn á tíræðisaldri. Við lát
þessa eftirminnilega frænda míns
þyrpast að minningar frá æskuár-
unum er ég dvaldi hjá honum og
heimilisfólki hans að Giljum, ysta
bæ á Jökuldal, en þangað fór ég í
sveit á sumrum frá Seyðisfirði.
Vilhjálmur hafði margt sér til
ágætis. Hann var bráðgreindur,
fróður og fróðleiksfús, sagði vel frá
og las allt sem hann komst yfir í
stopulum tómstundum. Síðar á æv-
inni, er hann var hættur búskap,
gafst honum meira tóm til lestrar
og notfærði hann sér það meðan
sjónin leyfði. Vilhjálmur var barn-
góður og sérlega laginn að tala við
börn og segja þeim sögur. Hann
sýndi þeim virðingu og ræddi við
þau eins og fullorðið fólk þannig að
þeim fannst þau vera menn með
mönnum. Þetta hafði þau áhrif á
okkur strákana sem unnum með
honum við heyskapinn að við vor-
um oftast fúsir til starfa með þeirri
undantekningu að undirritaður átti
það til að fá letiköst á heitum sum-
ardögum og leggjast uppíloft í
flekkinn.
Vilhjálmur var laginn við hesta
og tamningamaður góður. Hann
átti nafntogaða hryssu skjótta sem
hljóp betur á skeiði en flest hross
önnur á þessum slóðum. Undan
henni fékk hann skjóttan fola sem
hann tamdi og hafði mikla ánægju
af að teygja á töltinu hnarreistan.
Vilhjálmur hafði mikið dálæti á
Dýnusi, en svo nefndist gæðingur
þessi, sem var svo þýðgengur þeg-
ar vel lá á honum. En hann gat líka
verið illur viðureignar og þýddist
þá engan nema húsbónda sinn.
Ráðskonan á bænum, Málfríður
Árnadóttir frá Litla-Bakka, síðar
eiginkona Vilhjálms, var hæglát
greindarkona er kunni frá mörgu
að segja, systurdóttir Magnúsar
Stefánssonar (Örn Arnar) skálds.
Hún fræddi mig oft um menn og
málefni á Fljótsdalshéraði, er ég
sat hjá henni í eldhúsinu, og sagði
mér stundum þjóðsögur. Voru þau
Vilhjálmur samhent um búskapinn
og uppeldi okkar strákanna og
fórst hvort tveggja vel úr hendi
með lipurð, réttsýni og góðlátlegri
festu. Þessir eiginleikar dugðu vel í
viðureign við þann sem hér heldur
á penna er átti það til að vera bald-
inn á köflum.
Ekki var mulið undir bændur
frekar en aðra alþýðu manna á
kreppuárunum, er ég var á Giljum.
Það var því oftast þröngt í búi þar
á þessu tímabili eins og á flestum
öðrum bæjum þótt aldrei skorti
mat en baráttan stóð beinlínis um
það að hafa í sig og á.
Landslag á Giljum er sérkenni-
legt og raunar ógleymanlegt. Þar
gaf að líta smádali, háa hóla, læki
og silungsár. Ég minnist þess nú er
ég gekk eitt sinn með Vilhjálmi um
landareignina í leit að hestum.
Fyrst mætti okkur ljúfur niðurinn í
Lækjardalnum. Þaðan lá leiðin um
Tjarnardalinn þar sem sprækir óð-
inshanar voru á sundi og skörtuðu
gulrauðum kraga. Því næst komum
við í Laufdalinn og þar blasti við
fjölskrúðugur jurta- og trjágróður.
Þá var gengið um hólana sem
vaxnir voru birkikjarri og ómuðu
af söng smáfugla og þaðan fórum
við vestur að Sandá og sáum sil-
unga skjótast milli steina og vaka í
yfirborðinu við ósinn og loksins
fundum við hestana í svonefndum
Folaldabotni. Á leiðinni útlistaði
Vilhjálmur umhverfið fagurlega
fyrir mér og endaði á seftjörninni
vestur af bænum. Þar var litskrúð-
ugur vatnagróður og fjöldi vað- og
sundfugla á sveimi. Er við komum
heim undir bæinn barst okkur
þungur niður Jöklu er rann í stríð-
um straumi við túnfótinn. Þannig
endaði þessi fyrsta ferð mín um
Giljaland, ferð er seint mun gleym-
ast.
Þegar Vilhjálmur varð sjötíu og
eins árs brá hann búi, seldi stjúp-
sonum sínum jörðina og þau Mál-
fríður fluttust til Akureyrar.
Nokkrum árum síðar fór Málfríður
austur í Egilsstaði og lést þar á
elliheimilinu 1982. Vilhjálmur var í
skjóli Stellu, dóttur sinnar, á Akur-
eyri og vann í skinnaverksmiðju
SIS. Hann vildi ekki annað heyra
hjá verkstjóranum en hann fengi
fulla vinnu þótt hann væri kominn
á áttræðisaldur! Þannig var hann.
Lengst af ævinnar féll honum ekki
verk úr hendi. Auk starfsins í verk-
smiðjunni batt hann bækur fyrir
menn, m.a. mig, og var enginn við-
vaningsbragur á því verki.
Á efri árum sínum varð Vil-
hjálmur fyrir því áfalli að fá heila-
blæðingu svo mál hans skertist og
sjónin og skriftargetan en sumar
sálargáfur héldust lítt breyttar til
æviloka svo sem minnið sem brást
honum ekki. Hann var því furðu
vel á sig kominn þrátt fyrir þetta.
Vilhjálmur á marga efnilega af-
komendur sem léttu honum ævi-
kvöldið.
Mér þótti vænt um Vilhjálm
frænda minn allt frá því ég dvaldist
hjá honum drengur á Jökuldai
enda var hann mikill öðlingur sem
fyrr segir. Ég heimsótti hann ætíð
er ég átti leið um Akureyri okkur
báðum til mikillar ánægju. Seinast
er við hittumst gaf hann mér
nokkrar gamlar og sjaldgæfar
bækur. Það var hans síðasta vinar-
bragð sem lýsir honum vel.
I huga mínum mun seint fenna í
fótspor Vilhjálms frænda míns. I
dag þegar hann er til moldar bor-
inn munu Jökuldælingar og aðrir
samferðamenn minnast hans með
gleði og virðingu. Ég og mitt fólk
sendum bömum hans, barnabörn-
um og öðrum venslamönnum kær-
ar kveðjur.
Ingólfur A. Þorkelsson.