Morgunblaðið - 28.02.1998, Blaðsíða 1
96 SIÐUR B/C
STOFNAÐ 1913
49. TBL. 86. ÁRG.
LAUGARDAGUR 28. FEBRÚAR 1998 PRENTSMIÐJA MORGUNBLAÐSINS
Mann-
skætt
olíubál í
Ekvador
STÆRSTA olíuleiðslan í
Ekvador rofnaði í gær með
þeim afleiðingum að sjö manns
létust, þijátíu er saknað og tug-
ir hlutu brunasár, auk þess sem
flutningur hráolíu stöðvaðist.
Hér brennur olía sem lak í
ána Teaone, en fórnarlömb olíu-
lekans bjuggu í þorpum með-
fram ánni. Sex létust við að
reyna að synda yfír ána en sog-
uðust inn í eldflauminn, að sögn
almannavarnayfirvalda á svæð-
inu.
Bálið á ánni slokknaði ekki
fyrr en það barst með henni út í
Kyrrahaf. Jarðhrun kvað hafa
rofíð leiðsluna. Ekvador er
Qórði stærsti olíuútflytjandi
Rómönsku-Ameríku.
Yiðmiðunartölur um aðildarhæfni ESB-ríkja að EMU lagðar fram í gær
Ellefu ríki uppfylla skil-
yrði fyrir EMU-stofnaðild
Brussel. Reuters.
ÁFORMIN um stofnun Efnahags- og mynt-
bandalags Evrópu, EMU, tóku í gær mikilvægt
skref í átt að því að komast í framkvæmd, þegar
opinberar hagtölur siðasta árs úr öllum Evrópu-
sambandsríkjunum fimmtán voru lagðar fram, en
á þeim byggist væntanlegt mat á aðildarhæfni
ríkjanna að myntbandalaginu.
Samkvæmt þessum tölum virðast ellefu lönd
uppfylla hin efnahagslegu skilyrði fyrir stofnað-
ild að EMU um næstu áramót.
Þýzkalandi, Frakklandi og Ítalíu, atkvæða-
mestu löndunum meðal væntanlegi'a EMU-ríkja,
tókst öllum að uppfylla skilyrðið um hámarks-
fjárlagahalla á árinu 1997 með tölum sem slógu
út jafnvel bjartsýnustu spár. Skilyrðið um há-
marksfjárlagahalla þykir vega þyngst af þeim
sem kveðið er á um í Maastricht-sáttmálanum,
þar sem það gefi bezta vísbendingu um aga í rík-
isfjármálum. Hann þykir lykilforsenda þess að
myntbandalagið takist vel og hin sameiginlega
Evrópumynt verði traustur gjaldmiðill.
Ákvörðun tekin í byijun maí
Þrjú ESB-lönd - Bretland, Danmörk og Sví-
þjóð - hafa kosið að taka ekki þátt í stofnun
EMU, en Grikkland er eitt um að hafa viður-
kennt að það eigi ennþá langt í land með að upp-
fylla sett skilyrði. Óll hin ESB-ríkin ellefu -
Þýzkaland, Frakkland, Ítalía, Holland, Belgía,
Lúxemborg, Spánn, Portúgal, Austurríki, írland
og Finnland - hafa samkvæmt þeim tölum sem
fyrir lágu í gær staðizt kröfur sáttmálans.
Þótt nú liggi loks fyrir þær tölur sem liggja
munu til grundvallar ákvörðunum um hverjir
verða með í EMU frá upphafi þá verða þær ekki
teknar fyrr en 2.-3. maí, þegar leiðtogar ESB
koma saman til sérstaks fundar af því tilefni.
Helmut Kohl, kanzlari Þýzkalands, fagnaði
niðurstöðunni, en fjárlagahallinn í þessu mesta
efnahagsveldi álfunnar á síðasta ári var 2,7%
(sem hlutfall af vergri þjóðarframleiðslu).
Ítalía, sem mestar efasemdir hafa verið uppi
um að myndi ná að uppfylla skilyrðin vegna mik-
illar skuldasöfnunar síðustu áratugi og óstöðug-
leika í stjórn- og fjármálum, tilkynnti að fjárlaga-
hallinn 1997 hefði verið 2,7%, en þetta er vel und-
ir því marki sem búizt hafði verið við. Þessi niður-
staða var Romano Prodi forsætisráðherra mikill
léttir, enda stendur stjóm hans og fellur með því
að henni takist að koma Italíu í hóp EMU-rikja.
Fjárlagahalli Frakklands 1997 reyndist 3,0%.
Reuters
Sambandssinnar
andvígir endur-
komu Sinn Fein
London. Reuters, The Daily Telegraph.
DAVID Trimble, leiðtogi flokks
Sambandssinna Ulsters, stærsta
flokks mótmælenda á Norður-ír-
landi, kvaðst í gær vera mótfallinn
því að Sinn Fein, stjómmálaarmi
Irska lýðveldishersins, verði leyft
að taka aftur þátt í viðræðum um
frið á N-írlandi fyrri hluta mars.
Var Sinn Fein vísað frá samninga-
borðinu til níunda mars vegna
meintra ódæðisverka IRA.
Að loknum fundi með Tony Blair,
forsætisráðherra Bretlands, í gær
sagði Trimble við fréttamenn að ef
Sinn Fein yrði leyft að taka aftur
þátt í viðræðunum 9. mars myndi
hann „ganga úr skugga um að þeir
réðu ekki lögum og lofum við samn-
ingaborðið“. Trimble gekk ekki svo
langt að hóta því að draga flokk
sinn út úr viðræðunum.
Á fundi Blairs og hins írska
starfsbróður hans, Berties Aherns,
á fimmtudag var m.a. rætt um að
flytja viðræðurnar frá Belfast og
var samkvæmt frásögn breska
blaðsins The Daily Telegraph
Reykjavík nefnd meðal þeirra staða
er til greina kæmu sem nýr vett-
vangur.
Eftir því sem næst varð komist
hafði þessi hugmynd þó ekki verið
borin undir íslenzk stjórnvöld og er
sendiráðið í Lundúnum grennslaðist
fyrir um bakgrunn fréttarinnar í
gær fengust þau svör hjá brezkum
stjórnvöldum að ekkert hefði verið
hæft í fréttinni.
Bein keisara
Rússa greftruð
í Petursborg
Moskvu. Reuters.
STJORN Rússlands ákvað í gær
að bein síðasta keisara Rússlands
og fjölskyldu hans yrðu greftruð í
Pétursborg 17. júlí, nákvæmlega
80 árum eftir að bolsévíkar tóku
fjölskylduna af lífi.
Yfiivöld í Moskvu og Jekaterín-
burg í Síberíu höfðu óskað eftir
því að fá að greftra bein keisara-
fjölskyldunnar. Borís Nemtsov
aðstoðarforsætisráðherra sagði að
stjómin hefði samþykkt að beinin
yrðu greftruð við dómkirkju í Pét-
ursborg, þar sem keisarar Rúss-
lands voru greftraðir eftir að Pét-
ur mikli stofnaði borgina.
Beinin fundust nálægt Jekater-
ínburg árið 1991 og Nemtsov
skýrði frá því í fyrra að vísinda-
menn hefðu komist að þeirri nið-
urstöðu að enginn vafi léki á því
að þetta væru bein Nikulásar 2.
og fjölskyldu hans. Rússneska
rétttrúnaðarkirkjan vildi að beinin
yrðu greftrað tafarlaust en sagði
að rannsaka þyrfti þau betur áður
en hún gæti viðurkennt þau sem
bein keisarans og fjölskyldu hans.
Yfirvöld í Pétursborg segjast
hafa undirbúið athöfn þar sem
líkt verði eftir greftran fyrri keis-
ara Rússlands.
Israelar biðja Sviss-
lendinga afsökunar
Jerúsalem. Reuters.
ÍSRAELAR báðu í gær Svisslend-
inga afsökunar á því að ísraelska
leyniþjónustan, Mossad, hefði gert
tilraun til að koma hleranai-tækjum
fyrir í húsi í Bern. Eitan Ben-Tsur,
ráðuneytisstjóri í ísraelska utanrík-
isráðuneytinu, sendi Flavio Cotti,
forseta Sviss, afsökunarbréf.
Svisslendingar höfðu krafist þess
að Israelar bæðust afsökunar eftir
að upp komst um Mossad-liðana að-
faranótt 19. febrúar. Svissneska ut-
anríkisráðuneytið sagði í gær for-
setann fagna afsökunarbeiðninni
sem ,jákvæðu skrefi" en eftir stæði
að njósnir ísraelsmannanna væra
„alvarlegt og ótækt brot á fullveldi
Sviss“.
Málið hefur valdið leyniþjónust-
unni, sem áður fyrr var ein virtasta
stofnun ísraels, miklum vandræð-
um og komið illa niður á samskipt-
um ísraels og Sviss, sem verið hafa
vinsamleg.
Kveðast hafa ætlað að taka á sig
náðir í kjallaranum
Einn mannanna, sem vora viðriðn-
ir aðgerðina, kveðst hafa verið í
kjallara hússins ásamt unnustu sinni
vegna þess að þau hafi ætlað að sofa
þar, þvi ekki hafi verið pláss annars
staðar í húsinu. ísraelska blaðið Ma-
ariv greindi frá þessu í gær og sagð-
ist hafa eftir ónafngreindri konu er
býr í fjölbýlishúsinu.
Konan tjáði Maarív að parið hefði
verið í kjallara hússins við þriðja
mann og hefði hún séð einhvem
ókennilegan tækjabúnað skammt
frá þeim. Annað par hefði beðið
þeiira utandyra.
Svissnesk stjórnvöld greindu frá
því í fyrradag að komið hefði verið
að fimm manns í fjölbýlishúsi í
Bern, og sem hefðu haft hlerunar-
búnað undir höndum. Einn þessara
fimm, ísraeli, var handtekinn.
Fregnir hafa ýmist borist af því að
Mossad hafi verið að undirbúa
njósnir um Hizbollah-samtökin, sem
berjast gegn ísraelum í suðurhluta
Líbanons, eða gegn Hamas-samtök-
um Palestínumanna.