Alþýðublaðið - 05.03.1934, Blaðsíða 2

i
MÁNUDAGINN 5, MARZ 1034.
ALÞÝÐUBLAÐIÐ
LESBÓK ALÞÝÐU
Ritstjóii:
Þóibergur Þóiðarson,
9Maður9 sem enginn teknr mar k á.‘
Nl.
borði. En fullkomiö lýðnæði er
óhugsanlegt annars staðar en i
sérréttiínda- og stétta-lausu þjóö-
félagi.
Rótin aöi núverandi þjööféiags-
'meinum ier fyrst og fremst runn-
in af öfugu uppeldi og öfugum
fræösluaðfierðum. Ef okkur er það
nokkurt alvörumál að gera næstu
kynslóði betur úr garði en foreidr-
ar vorir og forfeður sendu okkur
út í l|í!fið, þá uerðum við að gera
svo vel oig byrja á byrjuininni,
hafa gagingierð leindaskifti á öllum
uppelidis- oig fræðslu-málum. Þaö
er eiina hugsanlega leiðin til þess
að bæta úr vaindkvæðum einstak-
linga og þjóða.
V.
Bn gneimamar í Visi og Morg-
unblaöinu eru ekki enn þá útrætt
mál. pær báruj í þriðja lagi vitni
um vissa sálarsýki, sem vert er
að helga inokkur auginablik. ,Þær
afhjúpuðu mjög átakainlega þessa
vesöM sálarinnar að „sympatisera
með sví(naríiu;u“, ;að rísa ekkigegn
óþokkaskapinum fyr en maður
hefir feingið trj'ggiragu fyrir því,
að það skaði mianin ekki fjár-
hagslega. Þó að maður sjái 60
miiljónir manna svifta öllu per-
sónufnélisi eins og þeir væru skynr
lausar skepnur, þó að maður viti
að verið sé að lem ja inn í þessa
umkomulausu hjörð hinar djöf-
ulilegustu siðakenningar, sem hálf-
ur jarða hin:itturinn stendur skjálf-
andi frammi fyrir, þó að maður
horfi upp á þúsundir og aftur
þúsundir saklausra mamna
flisemda út í hungur, örvæntingu
og sjáifsmorð, þó að manni sé
kuinnugt um, að vamarlausir ves-
aliingar séu pyntaðir á allan hinn
hryllilegasta hátt, lamdir, húð-
flettir, barðir til dauða, hengdiir,,
skotinlr, hálshöggnir, þó að mað-
ur viti alt þetta og miklu meira,
— þá á maður að geria gælur við
glæpavitfirniinguna, að minsta
kosti þaingað til, að miaður hefir
fiengið tryggingu sjálfra kvalar-
amna fyrir því, að það geti ekki
skaðað nieitt fisksöJuna á hafnar-
bakkanum í Hamborg, ;að standa
mannúðarinnar megin. Þetta er
örbirgð sálarinnar í ailri sinni
aumustu mekt.
Sumir rieyna sennilega að bneiða
yfir þennan siðlausa skort sinn á
réttmiætri gnemju mieð því að
berja því við, að þa*ð; sé okkur
óviðkoman-di, sem sé að gierast
úti í Þýzkalandi. Þetta er skilj-
ainlegt frá sjónanmiði þess frum-
stæða hugsunarháttar, s-em aldnei
Ef uppeldi barna og unglinga
væri neist á þ-essum hlutleysis-
og raimsókimr-gnundveli, þá
værum við eftir eina kynslóð
leystir að fullu -og öilu undan því
pólitíska hundaæði, sem ler að
breyta þjóðfélögunum í ofhteldis-
eiinveldi himna heimskustu. En
þess í stað stneitasí foneldriar -og
fræðariar við að steypa sálarlíf
bannanina í sömu deiglúnni og
þeir vonu sjálfir afmyndaðir í,
og síðam v-erða knakkaTinir ekk-ert
anrnð en orðrétt endurtekning á
dygðum og skepmuskap þesisara
fyrirmiynda simna. Börnum og
umglimgum er innrætt að skríða
fyrir guði almáttugum,. en forðast
„falsspámanninn" Múhameð, að
bera lottnilnigu fyrir Hallgrími Pét-
urssyini, em hnækja á Halldór
Kiljam Laxmiess, að falla fram fyr-
ir Jóini Sigurðssyni, en hata Jón-
as frá Hriflú og þar fram eftir
götumum.
Afleiðingarnar af allri þessaiú
skaðvæmlegu uppeldásblimdmi
verða sv-o þær, að sáiarlíf bannr
amma er klofið smnduír í eintómiar
amdstæður, ammaTs vegar kennii-
val datrú, mammdýrkun og égríki.
hiins vegar fordóma, mammhatur
og veáklieikatilfiinining, Þ,essar
amdstæður geta síðar meir af sér
andlega og efnialega kúgum hinna
sýmdarstenku og ófyrirleitnu, en
auðmýkt og umdirlægjuhátt hinna
veiku og vammáttugu. Og þetta er
uppsprettan að hinni svívirðilegu
stéttaskiftímgu vorra tíma.
IV.
Nazistamir kenina, að þetta á-
stamd megi bæta með því ,að
sadistar, kynvillimgar, morðingjar
og úrkymjaðir ofheldisseggir sviftí
fólkið hugsumar- -og athafma-frielsi
ög taiki í sírnar hendur stjórn ailra
amdlegra mála. Þeir hafa aiuð-
sæilega glieymt dæmisögummi um
tréð og ávöxtinn. Sú uppeldisað-
ferð hefir verið þrautneymd í tugi
alda. Og við þekkjum ávöxt
bemmar of vel til þess, að við
þurfum að eyða tímia í að rök-
ræða þá vitleysu frekar. Lýðræð-
ið á emiga sök á því hryllilega
þjóðfélagsástamdi, sem nú treður
memm um víða veröld, Þetta á-
stamd mumdi verða miklu ægiLegra
umdir mazistíiskri einnæðfestjórn.
Lýðræði er hið eima hugsamlega
þjóðfélagsform, sem einistakling-
urimm getur tekið í andl-egum
þroska. Og því meira sem lýð-
ræðið er, því mieira frelsis, sem
eimstaklimgurimn nýtur, því stærra
hlut bera þegmar þjóðfélaigsins frá
Happdrætti Háskóla Isiands.
Síðustu forvöð að tryggja sér
happdrættismiða áður en dreg-
ið er í 1. flokki.
Dregið verðui1 10. marz.
Síðasti söludagur er 9. marz.
getur litið á leimstaklingana sem
miemm, heldur skoðar þá framandi
hópsál, pjód. En okkur, er lítum
á eimstakliingana fyrst og fremst
sem merm, iokkur finst það jafn-
ógeðslegt athæfi að vita pynd-
imgar vera reknar isem daglega
iðkun guðrækninnar í pxningaklef-
amum númer 16 í 'fangabúðunum í
Oraniemburg eins og ef þessi
grimdarverk væru framin hér á
Skóiavörðustíg 9. Mainnúðin á
ekfeert föðurlaind.
En þó að við lítum á þessa
atburði að eins frá sjónarmiðá
frumstæðustu eiginhagsmuma, er
það þá víst, að okkuir skifti
það engu máli, hvað nú er að
genast í Þýzkalaindi? Það má
segja, að mig varði ekkert um
íramferði nábúa mííns á meðan
hann aðhefst iekkert það, s-em mér
stafar hætta af. En er mér hátta-
lag hans óviðkomamdi, ef ég veit,
að hanm -er að fylla hús sitt
með öllum hiinum fullkomnustu
drápsvélum, að hann er að æfa
börn og fullorðma í fjölskyldu
þiiinmi í áð beita þieim, og ef hann
hefir þar á ofan hótað aÖ tortíma
mér og öðrum meö þ-essum ber-
búmaði? Em það er samnanlegt
hve mær, siem -er, að það er ein-
mitt nákvæmlega þetta, sem naz-
istarmir í Þýzkalamdi eru nú aö
gera.
Er þér og mér þetta óviðikom-
amdi?
Þeirri spurmingu svarar fiski-
hringuiánn og sláturfélag Suður-
lantís, þegar nazistamir í pýzka-
landi kveikja í í annað sinn og
setja heimimn í bái.
Og í þeim þrengmgum fáið þið
inógu eftirminnilega lausn á þeirri
ráðgátu, hvort meira mark sé tak-
aindi á herriunum, sem hér eru að
slá til hljóðs fyrir blóðveldi naz-
ismans, eða manninum, siem er að
vara ykkur við því.
Viðgerð á saumavélani og
prjónavélum. Bezt og ódýr-
ast á Oðlnsgðtn 19. BJarni
Gnðmnndssoa.
HANS FALLADA:
Hvað nú —
ungi maður?
Islenzk pýðing eftir Magnm Ásgeirsson,
mér og frú Pijnneberg, skuluð þér ekki gera yður neinar á-
hyggjur út af því. Okkar sambúð er mú e.inu sinni ,svona, —
annars setur leiðindi að okkur. — — Og það nær fekki nokk-
urri átt, aÖ frúin heiimtí hundrað mörk af yður fyrir þessia rusla-
kompu. Borgið henni bara ekki, því að þietta fer alt tíl einskjis
hjá henni hvort siem er. Þér skuluð heldur ekki gera yður gná-
hærðan á því að veria að' brjóta beilani-i urn kvöldsamsætin, —
svoina er nú þetta og svona verður það, þangað til síðasti heimsk-
inginn er kominn uidir græna torfu. Og eitt vil ég segja yður enn,
Pinneberg,“ og nú verður þessi óþreytandi imálrófsmaður fjarska
blíður í rómi, svo að Pinneberg hlustar hrifinn og hugfangöinu,
þrátt fyritr aindúð' silna. „Eitt vfl ég segja yður ienn, íPinneberg.
Segið móður yðíar ekki strax að þér eigið von á íhaira — eðai
koinan ýðar, á ég við. Það er það viersta, sem móðir yðar geturi
hugsað sér, verra len rottur og veggjailýs. Hún hefir víst ýekki
fengið góða reynsíliu af yður: Minrúst eldd á það við hana meði
eiinu orði. Ljúgið yður bara út úr því. Það er jienin þá Ijími 1ftT
stefinu. Ég skal r-eyna að koma vitinu fyrir hana. Ekki stelur
erfi!nginn enn þá Siápurmi úr baðberberginu, þegar hann þvær
sér — eða hvað?“ — „Bíl, hæi, bíl!“ kaliar risinn hástöfum alt í
einu. „Ég þurftí áð veria komi'nn á ALexanderplatz fyrir hálf-
tíma síðan.“
„Strákarnár ætla að sýna1 mér, hvað þeir geta. — —
Ef þér ætliið að finna Lehmann, þá er hann íýöðru húsi til hægri
handar. Bið að heilisa frúmini.“ Og Jachmanu hverfur á brott 'í
bílnum.
Annað hús til hægri handar. Mandlal í hverjum glugga frá kjall-
ara og upp á háaloft. Pilnnieberg hefir aldrei unnið áður Við svo
stórt fyrirtæki, og hanin sver þess dýran eið með sjálfum sér, að
hann skuli strita og þnæLa og sætta sig við hvað sem er, án þejss1
áð mögla eða mótmæla, ef ha;nn komist þiar að. Ó, ðpússer! ó|,
Diengsá! f ]
Starfsmaninaskilifstofiur MandeiLs eru á stofuhæðinni. Á dyrun-
um eru tvö sþjöld. Á öðru þeirra standur: „Umsóknum um at-
vinnu verður ekki sint fyrst um siun,“ en á hiinu: „Gaingið beíint
iinn. Berjið ekki að dyrum.“ PSmnébeig toemur því inn án þess að
berja og staðnæmjist fyrir framlan hátt langborö, on innaín við það
sitja fimm vélritumanstúlíkur, sem hámrla hver á sína vél Al'liart
líta 'þær á hanin þegar hanin kemur inn', og allar láta þær á eftir
sem þær hafi ekkert séð. Eftír langa bið fær hann þó numskað
við einmi þeirria, ien hún segáir honumf í 'næsta óhæversklegum tón!,
að fara út -og Lesia spjaldjð á hurðinni. Hér sé engum umsóknum
um. atvilninu sint fyrst um sinn. Hann er þó líklega dæs? Þdgát
hann stamar því Loksi'ns út úri aér, að Lehmann skrifstofustjóri,
búiist við hoinum, bendir hún honum á púlt ú;t(i í liorni og læiturl
hann ski'Lja á sér áð hianin ieigi að fylla út.eitthvert oyöubiað. l>eg-
ar kemur að þvi að tilgiieiinia á eýðublaðinu ástæðuna til 'heiiml-
Dtsalan
í fullum gangi. — Nyjum
vörum bætt við daglega.
M. Sandgerði,
Laugavegi 80.
F. Petersen,
læknir,
LÆKJARGÖTU 6B, SÍMI 3693,
HEIMA 2675.
VIÐTALSTIMI KL 2—3.
þriðjudajga, miðvikudaga,
föstudaga og laugardaga.
12 appelsínur á 1 kr.
Delicious-epli
Diífanda-kaffi 90 au. pk.
Ódýr sykur og hveiti.
Kartöflur 10 aura Va kg„
7,50 pokinn.
Harðfiskur afbragðsgóður.
TIWiFVlNÐl
__„-53333
Súðln.
fier héðam næstkomandi fimtudag,
8. þ. m„ kll. 8 sd. í straindferð
til Austfjarða, sinýr við á Seyðis-
firði og kemur aftur til Reykja-
víkur. Tekið verður á móti vörum
á miorguin og fram til hádégis á
miövikudag.