Alþýðublaðið - 12.03.1934, Blaðsíða 2

MANUDAGINN 12. MARZ 1934.
ALPÝÐUBLAÖIS
1
Um vitamio.
Á sí'ðasta mannsaldri hefir at-
hygli lækna og a'.mennings verið
vakin á því, að nokkrir sjúkdóimi-
ar koma næstum eingöngu fyrir
hjá fólki, sem hiefir einhæft og ó-
heppiliega tiireitt fæði, en baitníar
er brieytt er til um mataræði.
Sumir þessara sjúkdóma hafa
Lengi verið kunnir hér á landi,
svo sem skyrbjúgur og beinkröm,
sem voru tfðir sjúkdómar hér
fyrrum, einkum á harðindaárum,
og urðu ýmsum að aldurtila, en
öðrum til meins og llkamslýta
alla æfi. Með bættum efnahag
og þar af leiðandi betra viður-
væri, bættum samgcngum og
verzlun og aukinni þekkingu hafa
þeir orðið fátíðari, og er þess
að vænta að svo haldi áfram,
unz þeir hverfa með öllu. En ný-
Lega hafa læknar fundið hér á
landi fleiri sjúkdóma af þessu
tagi, sem áður voru hér óþiektir,
meðan athygli var ekki vakin á
þeim, og gefur það grun um að
mataræði manna hér sé ekki svo
holt eða fjölbr.eytt sem skyldi.
Er það þó einkum á verstöðvum
og hjá fátæku fólki, sem lítið
neytfr nýmjólkur eða nljólkuraf-
urða og nýrra ávaxta eða græn-
tnetis, en lifir mest á saltmeti,
brauðum og grautum úr hýðis-
Lausu komi, hefir kaffi með dósa-
rjóma til drykkjar, en smjörlíki
til viðmetis, en það hefir fram á
sfðustu ár yfirleitt verið viiamina-
snautt
iþað væri því ekki úr vegi að
athygli lesenda Alþýðuhlaðsins sé
vakin á þessum kvillum og á
því, sem helzt er ráða gegn þeim.
En þeim, sem nánar vilja kynn-
ast þessu, má benda á bók dr.
Bjaxgar þorláksson: Um matar-
æði og þjóðþrif, þar sem tals-
verð guein er gerð fyrir þeim.
'í>að hefir sannast, að sjúkdóm-
ar þessir stafa af vöntun vissra
efna í fæðuna, en flest þeirra
verða hvorki vegin né mæld
nema eftir áhrifum þeirra á vöxt
og viðhald lifandi vera; sjúk-
dómar koma í ljós er þau vanta,
en batna er ákveðinna fæðuteg-
unda er neytt, sem eru rík af
þessum efnum, vítamínunum.
Fer hér á eftir örstutt yfirlit
yfir fidkkun þeirra vítamína, sem
bezt eru kunn. Eru nöfn þeirra
ennþá táknuð með einum bók-
staf, meöan efnasamsetning þeirra
er lítt eða ekki kunn.
A-vífcimm er nauðsynLegt tii
vaxtar og þroskunar líkamans.
Vöntun þess veldur vaxtarstöðv-
un, megrun og minkaðri mótstöðu
gegn sjúkdómum, og auk þess
getur hún valdið alvarlegum
augnsjúkdómum. þetta vltamín ,er
því bráðnauðsynlegt hverri lif-
andi veru, en einkum þarf fæðá
bama og ails ungviðis að vera
ríkt af þeim. þau er einkum að
’fá í smjöri, nýmjólk, rjóma, lýsi.
B-vífamhn. Vöntun þess veldur
beri-beri sjúkdómnum, en aðal-
einkenni hans eru hjartabilanir,
bjúgur og truflanir á hreyfingum
og tilfinningu á útlimum. Hefir
þessa sjúkdóms nýLega orðið vart
á verstöðvum héri á landi. B-vita-
míln er helzt að fá í öfgeri og
kornhýði, en vantar að mestu eða
öllu í fægt kom eða grjón.
C-vttamJm. Vöntun þess veldur
skyrbjúgi, en aðaleinkenni hans
eru blæðingar á ýmsum stöðum,
en oft einna mest áberandi ,i
munni. C-vítamín er einkum í
nýjum ávöxtum og grænmeti,
sérstaklega í sítrónum, appelsin-
um, tómötum o. fl. og einnig í
nýmjólk og smjöri.
D-víkmw- Við vöntun þess |
kemur fram beinkröm, en aðal-
einkenni hennar stafa af truflun
á kölkun beinanna og koma að-
lallega í ljós á aflögun á vaxtar-
lagi beinanna nálægt liðamótum
og síðan geta beinin bognað og
skekst. Af D-vitamíni er sérstak-
lega mikið í lýsi og eggjarauðu,
en leinnxg nokkuð í nýmjólk og
smjöri.
FLeiri flokkum vítamína hefir
verið iýst en þeim, sem liér hafa
verið taldir, ©ins og t. d. E-vílta-
mín, sem talin eru nauðsynleg
til þess að mienn og dýr séu
tfmgunarhæf, en þeir eru ekki
eins vel þektir eins og hinir,
og sé ég því ekki ástæðu til
þess að geta þeirra hér nánar,
enda Leyfir rúmið það ekki. Verð
ég því að Láta staðar numið með
þeirri ósk,-, að mienn gæti betur
matar sílns og Leyfi vítamínunum í
lýsi, nýmjólk, ávöxtum og græn-
meti að koma til síxi og barna
sinna, þvi einkum þeim heyra
vítamínin til.
Kr■ Bjumarson.
Læknir.
Slys 1 BandarihiDnnm
BERLIN. (UP.-FB.)
2 póstflugvélar hröpuðu niður
í Bandaríkjunum í gær, og fórust
stjómendur þeirra beggja, en þeir
vom flugmenn úr bemum. Alls
hafa níu póstflugvélar farist í
Bandaríkjunum, síðan herinin tók
að sér að sjá um póstflutninga.
BERLIN. (FO.)
Sprenging varð í (cinum af neð-
ursjávarhátum Bandarí'kjanna
í gær fyrir utan Kaliforniíuströnd,
og munu nokkrir sjóliðsmenn
haía farist, en nánari fragnir af
slysi þ-essu eru ókomnar.
Fjárhagsst]ór i Nazista.
flag ríkistnnkans hrakar.
BErlíN- (FO.)
Samkvæmt skýrslu Ríkisbank-
ans fyrir árið 1933 var hagur af
rekstri bankans 63.3 mt'.jómim
rbkhm&rka mirni 1933 en 1932
eða 186.7 milj.rm. Tilkynt hefir
verið, að ágóðahluti hafi verið
ákveðinn 12°/o.
Von Pagen fer til Róm
BERLÍN, laugardaig. (FO.)
;Það hefir vakið nokkxa athygli,
meðal heimsblaðanna, að von
Papen hefir áformað að fara til
Róm um miðjan mánuðinn, og
telja blöðin, að hann muni ætla
að semja við Gömbös og Doll-
fuss, sem þá verða einnig staddir
í Róm.
Von Papen hefir lýst því yfir,
að hin áætlaða för eigi ekkert
skylt við stjómmál, heldur hafi
hann í hyggju að sitja alþjóða-
fund „Malta-riddarannaö, sem
haldlnn verður um það leyti, og
auk þess sé með öllu óvist, að
hann geti farið sökum lasleika.
Býtt fjár vikahneyksll
í Frakkiandí.
BERLÍN, laugaTdag. (FÚ.)
í fulltrúadeild franska þings-
iins var í gær til umræðu fjár-
svikahneykslið, siem orðið hefir
uppvíst um við neðanjarðarjárnr
brautirnar í París. Við umræður
íkom í Ljós ,að mikið af fé járn-
brautanna myndi hafa runnið í
kosningasjóði einstakra flokka.
Ódýrt:
12 appelsínur á 1 kr.
Delicious-epli
Díifanda-kaffi 90 au. pk.
Ódýr sykur og hveiti.
Kartöfiur 10 auia V* kg„
7,50 pokinn.
Harðfiskur afbragðsgóð ur.
TIRiFMNat
Hefitilsölu
os get útvegað
fiestar kanínu-
/
tegundir,
sem til landsins hafa
fluzt. — Símið eða
skrifið.
Kr. F. Arndal,
c|o .VSruhiIastSJn
i Eeykjavík.
fást nú aftur. Stk. á 40 au.
Bermalinemjölið er malað
úr heilu hveitikorni (með
hýðinu). Síðan er það bland-
að málti. Bermalinebrauðin
eru ^ því næringarmestu
brauðin á markaðnum. —
Reynið einnig hinar nýju
bfauðtegundir: Rúsínubrauð
Smj( rbirkisbrauð, Kjarna-
brauð, danskt Sigtibrauð og
_ Landbrauð.
Verð kr.^Ö.SOIbrauðið.
Pappírsvörur
op ritföng.
SNÁAUGLÝIINGAR
ALÞÝÐUBLAÐSINS
GERI VIÐ öll eldhússáhöld a1
hvaða tagi sem ier og margt
fleira. Emnig skerpt grjótverk-
færi. Hafnarfjarðarveg 2. Sigfús
Jónsson.
GÚMMISUÐA. Soðið í bíla-
gúmmí. Nýjar vélar. Vönduð
vinna. Gúmmívinnxistofa Reykja-
vikur á Laugavegi 76.
DIVANAR og skúffur, nokkur
smáborð, servan'ar, kommóður,
ýmsar stærðir, seist mjög ódýrt.
Alt nýtt. Eggert Jónsson, Rauðar-
árstíg 5A.
SVARTUR vetrarfrakki miorkt-
ur#Björgvin var tekinn í misgrip-
um í Hressingarskálanum á
föstudagskvöld. Óskast skLlað
þangað.
HÍISNÆÐIÓSKAIT^t:
MAÐUR f FASTRI STÖÐU
óskar eftir 4 herbergja íbúð 14.
maí. Tilboð sendist á afgreiðstlu
blaðsins, auðkent „Húsínæði.“
HERBERGI ÓSKAST, helztsem
næst Sundhöllinni. Upplýsingar í
síma 4905.
MAÐUR f FASTRI STÖÐU ósk-
ar eftir 2—3 herhergja íbúð 14.
mah Tilboö sendist afgreiðslu
blaðsins merkt 400.
LITIL fBOÐ, I—2 st fur og eld-
hús, óskast frá 14. maí. Upplýs-
ðngar í s:íma 4900.
Dagheimili Verkakvennafélagsins
Framtiðín í Hafnarfirði
tekur til starfa 1. maí n. k.
Mæður, sem kynnu að vilja koma börn-
um sínum til veru á dagheimilinu, geri
svo vel og tilkynni það fyrir 14. apríl
stjórn heimilisins, sem veitir allar nán-
ari upplýsingar.
Einnig óskast unglingsstúlka til aðstoð-
ar forstöðukonu heimilisins.
Stjórnin.
Fasteignastofan
Hafnarstræti 15
hefir til sölu stórt
úrval af smáum
húsum í Rvík, og
annast kaup og
sölu á allsk. fast-
eignum í Rvík, og
út um land.-
Jónas H. Jónsson,
sími 3327.
Bermalioe-
braaðio
HEIMABAKARI Ásta Zebits,
Öldugötu 40, 3. hæð, sími 2475.
ORGEL. Lindholm-orgiel lítið
notað til sölu með tækifærisveröii,
Þórsgötu 21 A.
ÞVOTTAKÖR, ýmsar stærðir,
góð og ódýr. Eikarkútar, allar
stærðir, ódýrastir. Beykisvjnnu-
stiofan, Klapparstíg 26.
TVÖ SAMSTÆÐ ROM meö
fjaðramadressum (sem nýjum) til
sölu með tækifærisverði. Á sama
stað til s.ölu sundurdregið rúm.
Uppl'. í sirna 2937.
TIL SÖLU afar-ódýrt: Raf-
m-agns-ljóisakróna, nafmagBS-
skaftpottur, rafmagns-suðuvél
nxeð bakar-aofni (Tberma). Uppl'.
í síma 2937.
ÓDÝRUSTU skóviðgerðirnar
-eru á Frakkast. 7 (þar ,sem
Kjartan Árnas-on var), t. d. sóla
og h-æla karlm.skó 6,00, sóla og
hæla kv-enskó 4,00—4,50, b-oms-
ur 3,50. Aðrar viðgerðir í hlut-
falli við þ-etta. Gott -efni. Góð
vinna, Fljót afgreiðsla. Hannes
Erlingsson & Co.