Alþýðublaðið - 14.03.1934, Qupperneq 1
MTÐVIKUD. 14. MARZ 1034.
EfiTSTIðStl:
9. R. VALÐBMARSSON
DAGBLAÐ 00 VIKUBLAÐ
ÚTGEFANDI:
ALÞVÐUFLOKKURINN
BAO0LAJUD kemor <i« ati* iM« *3— « gtMagta. Ajkrtttaonld kr. 2JBO « nuUwðl — b. 5.00 lyrlr 3 mttaaöl. ei greltt er lyrtrtram. 1 teusasölu kostcr blaðlO 10 aura. VIKU8LAKHB
bemur öl 4 hveríum miðvlkudeoL ÞaO kaacar aðeUts kr. S.OD a árt. I |»»1 Wrtaat allar helstu freínar, er blrtnst i dagölaOinu. Irettir og vUtuyflrlit. RITSTJOKN OO AFOREISSLA Alpj'öu-
bínOsans er vln HverftsgOtu nr S— 10 SlMAR: «900- atfreiðsla og atidlystngar, 4001: rltctjórn (Innlendar fréttlrl, 4902: rttstjori. 4803 Vilhjðlmur S. VUh|aitnsson. blaOamaOur (heltne).
Hsitntl Asgetniaon. blaftamaönr Frsm.«sv«srl 13 49ns- f k VsidMMtMM dialArt Oieimai 2077- aiourAur lóhannesson alirreiOslo- og eatgtfstnffasttArl thetmnl. 400- prentamlðlan
XV. ARGANGUR. 122. TöLUBL.
Alt ai er hann
beztur
„Blái"
Borðlnn'*.
Vitamín-
smjörliki.
Ostjómln I Landsbankannm
Enginn velt h*e einrgir lyklar
eru til aÖ aöalfjárhlrslu bankans
Dimltroff
teknr vlö prófessors-
embæ ti sinn i Hoskva
Verkföllin og óeirðirnar
á Spáni halda áfram
Ritskoðun vegna allshe jarverkfalls i Baicelona
Raxmsóknmni út af ávísanaföls-
unum Mjólkurfélags Reykjavíkur
var ha'.dið áfram í gær.
Hefir lögregian meðal annars
látið taka afrit af reikningi
MjólkuTfélagsins við Útvegsbank-
ann um alllangan tíma, og munu
þæT ávísanir, sem félagið hefix
gefið út, verða bomar nákvæm-
lega saman við reiknmginn.
Verður pað nú rannsakað, hvort
félagið hefir gefið fleirum en að-
algja’dkera Landsbankans áv.'san-
ít á bankann, sem það átti ekki
innieign fyrir. Bókhaldsrannsókn-
in mun taka all-langan tíma enn,
og mun Aipýðublaðið skýra frá
árangri hennar, þ-egar hann verð-
ur kunnur.
|Þá var Vagn Jóhannsson, fyr-
verandi gjaldkieri Mjólkurfélags-
ins, alllengi fyrir rétti í gær, en
ekld er Alþýðublaðinu enn kunn-
ugt, hvaða upplýsingar hann hef-
ir gefið um samband sitt við að-
algja’ dkera Landsbankans eða
sjóði Mjólkurfélagsins.
Ljjklarnlr að fjá hirsln LanðS'
bnkans
Eitt af því, sem rannsóknin í
seðlaþjófnaðarmálinu hefir snúist
um, er að komast fyrir það, hve'’
margir lyklar hafi verið til að
fjárhirzlunni, sem peningunum
var stolið úr.
Eins og áður hefir verið sagt
frá hér í blaðinu, höfðu 4 menn
að minsta kosti lykla að pen-
ingahólíinu, þegar peningunum
var stolið.
EJn í negiugierð bankans er það
beinlínis fyrirskipað, að aðalgjald-
keri bankans EINN skuli hafa
lýkla að hólfinu.
I þessu sambandi hefir Jón
Pálsson fyrverandi aðalgjaldkeri
Landsbankans verið yfirheyrður,
og hefir hann borið það, að all-
an þann tíma, sem hann gegndi
aðalgjaldkexiastörfum, eða frá
1912 tiil1 1927, hafi hann etnn haft
lykla að peningahólfinu, og enn
fremur að þá hafi, að því er hann
fullyrðir, að eins verið til 2 lyklV
ar að því. Bar hann ávalt annan
þeÍTra á sér, en geymdi hinn í
lokuðum og traustum skáp í
bankanum, eins og reglugerðin
mælix fyrir. Þá segir Jón Pálsson,
að hann hafi alt af þegar hann
var gja’dkeri gengið einn um pen-
ingahóifið og ekki hleypt nokkr-
kim í það í sinni tíð undir neinum
kringumstæðum. Segir hann að
sér sé algerlega óktmnugt um,
hvers vegna lyklunum hafi verið
fjölgað uppi í 4, og að aðalgjald-
kerinn skuli hafa látið 3 menn
aðra hafa lykla að fjárhixzlunni,
sem hann einn bar ábyrgð á sam-
kvæmt reglugerð bankans, og
ganga um hanæ
En þegar það er vitað, að 4
menn höfðu lykla að peningahólf-
inu, hlýtur sú spurning að vakna,
hvort þeir hafi alt af farið svo
variega með þá, að ekki hafi
verið hægt að ná þeim til þess
að gera eftirmynd af þeim, eða
jafnvel að nota þá sjálfa til þess
að komast í peningahólfið. Sú
saga gengur jafnvel, að aðaigjald-
kerinn hafi eitt sinn týnt lykli sín-
um, en hann mun hafa neitað því
fyrir rétti.
Það mun nú verða rtannsakað,
hvers vegna og að hvers fyrir-
skipun lyklunum var fjölgað,
hvaðan hinir nýju lyklar hafa
komið, hver hefir smíðað þá, ef
þeix hafa verið gerðix hér, o. s.
frv.
En etm og stendur er óhœti að
fuliyrða, AÐ ENGINN GETUR
VITAÐ MEÐ VISSU, HVE
MARGIR LYKLAR KUNNA AÐ
VERA TIL AÐ AÐALFJÁR-
HIRZLU LANDSBANKANS, eng-
inn getur vitað, nema lykill eða
lyklar að henni séu í höndum
stórþjófa, sem geti. hvenær sem
er sópað úr henni, því sem eftii
er óstolið af fjármunum.
/Það er ein af afleiðingunum af
því eftiTÍitsieysi og óstjóm, sem
stjóm bankans hefir gert sig seka
um, og þetta mál hefir leitt i
ljós, meir en nokkurn tíma áður.
Franskir jafoað«
armenn heimta
nýjar kosningar
EINKASKEYTI TIL
ALÞÝÐU BLAÐSINS.
KAUPMANNAHÖFNi í morgunr.
Frá Paris er simað, að fulltrúa-
ráð franska jafnaðarmannaflokks-
ins hafi samþykt og gefið út á-
lyktun þar sem það knefst þess,
að fulltrúadeild franska þingsins
sé leyst upp og efnt verði til
nýrra kosninga.
Fulltrúaráðið mælir með sam-
vinnu við kommúnista um sam-
eigin.iega baráttu gegn fasisman-
um. /
Síðan ailsherjarverkfalinul um
daginn lauk, en það tókst til
fullnustu, hefir verklýðshreyfing-
in og jafnaðarmannaflokkuri'nn
eflst stórkostlega og baráttuvilji
verkalýðsins gegn hvers konar
íhaldi aukist. STAMPEN.
Búlgararnir hafa fengið helð
nrsbáitað i Kreml
EINKASKEYTl TIL
ALÞÝÐU BLAÐSINS.
KAUPMANNAH ÖFN í morgun.
Blöðin í Moskva mótmæla
kröftuglega þeim orðrómi, sem
barst út nýlega og kom fram í
mörgum erlendum blöðum, að i
ráði væri að skipa Dimitroff
sendiherra í Búlgarlu. Segja blöð-
in, að Dimitroff, Popoff og Ta-
neff muni allir setjast -að í
Mioskva og dvelja þar að minsta
kosti fyrst um 3inn.
Dimiíroff tók í gær við prófess-
orsembætti sinu í byltingafræð-
um við háskólann í Moskva. Fór
sú athöfn hátíðlega fram að við-
steddu fjölmenni.
Fyrsti fyrirlestur Dimiíroffs var
um baráttuna gegn fasismanums,
Dimitroff lýsti yfir því, að hann
hefði í hyggju að skrifa bók um
nazismann og málaferlin út af
þinghúsbrunanum.
Dimitroff, Popoff og Taneií
hafa nú verið fltittir af hótedi
því, sem þeir hafa búið í síðan
þeir komu til Moskva, og hefir
þeim verið fenginn heiðursbú-
staður í Kreml. Er sagt að það
hafi m. a. verið gert vegna þess,
að þeir hafi ekki haft næði í
hótelinu fyrir fagnaðarlátum
manna, sem söfnuðust saxnan
fyrir utan hótelið til að hylla þá
við hvert tækifæri.
STAMPEN.
Vafdadraumar
þýzku keisaraættarinnar
Hvar veiður Vilhjálmur
fyrv. keisari grafinn?
EINKASKEYTI TIL
ALÞÝÐU BLAÐSINS.
KAUPMANNAHÖFN í morgun'.
Skuggi Hohenzollem-ættarinnar
hvílir enn yfir þýzkum stjóm-
málum, skrifar fréttaritari eriska
jafnaðarmannablaðsins Daily He-
rald, í Amsterdam, og öll stór-
blöð í Evrópu ræða mikið um
Vilhjálm fyrverandi keisara.
Vilhjálmur hefir boðað til fjöl-
skyiduftmdar á fimtudag íDoorn.
iÞrátt fyrir það þó aÖ litlar
líkur séu til endurreisnar keisara-
Veldisins í Þýzkalandi, hefir „rik-
iserfinginn“ mikinn hug á að afla
sér metorða í stjómmálalífinu.
Hann vinnur að því að geta orðið
eftirmaður Hindenburgs, og bilið
LONDON í gærkveldi. (FO.)
Á Spáni er nú ástandið stór-
um friðsamlegra en verið hefir
nokkra síðustu daga. I frétt frá
Madrid segir, að lausn á vinnu-
deilum þeim, sem yfir hafa staðið,
sé nú talin í aðsigi, og aiment
virðast meim telja, að verkföil-
unum muni bráðum lokið. Tvö
blöð komu út í dag, blað jafnað-
armanna, „E1 Socia!ista“, og mál-
gagn katólskra manna, „E1 De-
bate“. Búist er við, að pnentara-
verkfallinu verði bráð!ega lokið.
Byggingarmeistarar hafa faLlist á
málamiðlunartidogur, sem innan-
ríkisráðuneytið hefir borið fram
í því skyni að binda enda á verk-
fall þeirra.
Óeirðir og verkföll i Barcelona
og Cordova.
Öeirða gætir nú einkurn í Bar-
oelona og Cordova. Ennþá er
strcng ritskoðun á öllum fréttum
frá Barcelona. Verkamannasam-
baniið þar, stm ha ð. boíað vcrk-
fali, var lýst ólöglegt á laxrgar-
dagixin var, og varð því ekkiert
úr verkfallinu. Verkamannasam-
band þetta, sem er undir stjóm
anarkista, er ekki sérlega fjöl-
ment.
I Cordova hafa 100 félög ver-
ið leyst upp, með þvi að þau
höfðu iýst yfir, að þau mundu
ekki taka við fyrirskipunum frá
neinum öðrum en stjóm verka-
lýðsfélaganna.
Allsherjarverkfall i Barcelona.
MADRID, 14. marz.
Allsherjarverkfalli var lýst yf-
;ir í Baroelioina í gær og er alment
litið svo á, að það hafi alger-
lega mishepnast. Stærsta verka-
lýðsfélagið í Barœlona neitaði að
taka þátt í þvl
Lítils háttar óspektir hafa orðið
í nokkrum borgum og bæjum,
einkanlega þar sem tilnaunir hafa
verið genðar til þess að koma í
á milli forsetaernbættisins og
keisarastólslns er ekki stórt
„Ríkiserfinginn“ álítur líka að
líkurnar fari vaxandi fyrir vald-
töku hans, ef Ottó erkihertogi
kemst til va!da í Austurrlki.
Vilhjálmur fyrverandi beisari er
heilsubilaður og fara samningar
fram milli Doom og Berlinar um
það, hvort hann skuli jarðaður j
/Þýzka'.andi eða Hollandi. En eng-
iri ákvörðun hefir enn verið tekin.
Fjclskyldufundurinn stendur
fram á sunnudag.
STAMPEN.
veg fyrir sölu á blaði jafnaðar-
manrra, „E1 socialista", en að eins
tvö blöð koma nú út í Madrid, og
er „E1 sociali3ta“ annað þeirra.
(United Press. FB.)
KALUNDBORG í gæTkveldL (FÚ.)
Allvíðtæk verkföll standa enn
yfir víðs vegar á Spáni, eánkum
í Barœlona, Valencia og Madrid.
Stjómleysingjar virina að þvi, að
fá verkamenn til þess að leggja
niður vinnu í samúðarskyni við
þá, sem þegar hafa gert verkfall.
Sums staðar hefir slegíð í skær-
ur milli lögreglunnar og mann-
fjöldans, og í nótt var t. d. ráð-
ist á vörubifreið, sem hafði að
flytja upplag að katólsku ihalds-
blaði, og veittist flokkur manna
að bifreiðinni og bdfneiðarstjórv
anum með grjótkastL
flernaðarástand
i Estlandi.
KALUNDBORG í gærkveldi. (FÚ.)
t Estlandi hefir stjómin lýst yf-
ir hemaðarástandi. Hafa víðs-
vegar orðið róstur milli lögreglu-
hremanna og mannflokka, sem
ekki hafa tekið þessum úrskurði
stjómarinnar með góðu(?) Helzt
fer í dag gert ráð fyrlr, að allir
pólitískir flokkar i landinu verði
bannaðir nema stjómarflokkur-
inn. Fjöldi manna hefix verið
hendtekiim.
NazÍstaflokfeBrlnn taefir veril
lejrst t opp.
BERLIN í morgun. (FÚ.)
Stjómiln í Estlandi hefir lýst yf-
ir hemaðarástandi og tekið sér
einræðisva'.d um stundarsxkir.
Forsætisráðherra Estlands kallaði
ritstjóra allra blaða í Reval á
ifund i gær, og skýrði frá ástæð-
unum ti'I þessara ráðstafana.
Hann kvað það hafa komist
upp, að nazistar hefði ætlað aö
taka vðldin í sínar hendur með
valdi, og hefði stjómin nú upp-
leyst flokkinn, og um 100 af
helztu m 'rinum hans verið hneptir
i fangelsL
Engar róstur hafa orðað enn,
sem komið er, en búist er við að
forsetak'O'sningu, er átti að faxa
fram innan skams, verði frostað
um óákveðinn tíma.
JAFN AÐ ARM ANN AF ÉLAGIÐ
heldur fund í kvöid kl. 8V3 i
Kaupþingsta’num. Umræðueful:
Atvinnuleysið o. íl.