Alþýðublaðið - 13.04.1934, Side 1
FÖSTUDAGINN 13. APRÍL 1934.
i-
XV. ÁRGANGUR. 145. TÖLUBL
IBrrSTJÖEls ^ ^ „ Ú TGEF ANDl:
K. a. VALDBHASSSON DAGBLAÐ Our rfÍCUBLÁB alþýduplokkurinn
®AÍHS3LA©SÐ SwsBWir fci e£te v6r&» deðjo kL 3 — 4 síðkS«kfte. Ask.rt&to(Xj3íi& kr/2^9 á — tr. 5.C«) h'rSr 3 cnáÐúdi, cf ífreítt er fytttirmm. Í teusasöln kbstar bSftöið 20 eura. V1Klt3LA99ÍÐ
émaur Ct & bvcr}um tniövlkuclegl. Þeö tostar ttMm kr. 5.025 á ftrt. t fcvf blrtas* ail«r ’Aelstu %rt>íri&t\ er birteat \ dugblaðinu. frétt»r og vikuyflrtit. K2TSTJÓRK OO AFOREfÐSLA Alþý&ti-
feJsiÖAins er viö Hverfisgötu or. S— »© StMAR: 4000* atffrejdste og asfriyisínjar. 4301: rítstjórn (Inuieociar frtttir), 4002: riístjórl, 4803: Viinjóimur 3. VilhJAkmsson, bteöamaöur (heim%L
fcliijpiCui ÁsseSnaoa. blaöamaltor. Fram»esv«si 13. «04- N R V*W«m»mo«i. rttatiósfi. Gieima). 2937* SípurÖur Jóhannesson. afgreiösle- og enfilýaiiigasti&rí (keteanW- 43C3: prentsmlöten.
Qreín nm
eftirlit með lyf ja-
bfiðnm
eftir Vilmund Jónsson land-
lækni birtist í Alpýðublaðinu
á morgun eða næstu daga.
starfsmenn
Eítrnnarmálið
og Jakob Moller
flvernig ihaldlð velnr
að bðnknnnm
Ráðning tveggja bankamanna á Isafirði
— „Alt af sömu drengirnir“ —
Yfirhylming blaða Sjálistæðis-
fHokksinis á bankah neyks,lunu m
gengur svo, langt, að þau segja
ekki einu sinni frá því sem frétt,
áð aðalgjaldkera þjóðbankans
hefir verið vikið úr stöðu sinn®
fymir fjársvik.
'Slfkt siðleysi vekur viðbjóð
alilra sæmilegra manna í öllum
flokkum og um alt land.
Skrif Alþýðublaðsins hafa vaiiið
marga mienn til irmhugsunar umí
hverjar 'orsakir séu til þessarar
stjórnlausu óreiðu starfsmanna
bankanna, sem engan enda virðiist
ætla að taka. Munu flestir hafa
n'umið, staðar við það, að upp-
hafs meinsemdanna sé einkum að
Leita í því, hversu kæruleysisiega
starfsnuenin eru valdir til banlt-
anna ein,s og rauinax til annara
opinberra stofnanina hér á landi,
sem sé lango.ftast án tillits til
ieiigin verðliedka og jafnvel pvert
ofan í aimient velsæmi. Hér er
á ekkert litið annað en fræind-
semi, pólitík, vensl og vináttu,.
Aliþýðublaðiinu hafa borist ófagr-
ar sögur um val starfsmanna í
bankana og til opinberra stofn-
ana yfirleitt. Meðal annars hafa
því verið boðnar til birtingar
nokkrar ættartölur, siem vixða&t
sýna, að menn séu beiinlínis born-
ir til' óðala innan stofnananna.
í petta siinn verða engar ættar-
tölur raktar. En sem dæmi um
siðleysi í ráðningu starfsmamna
a'ð bankastofnunum alm-annings
hafa verið valdar til birtimgar
eftirfarandi upplýsingar um ráðn-
ingu tvieggja starfsmaniraa að Oti-
búi Laradsbankans á Isafirði og
er farið eftir áreiðanlegum beim-
iidum:
Ungur maður, að nafni Vilhelm
Guðmundsson, Húnvetningur að
ætt, var um tíma á skrifstofu
bæjarfógetans ^ ísafirði. Er ó-
hætt að segja, að enginn kuinn-
ugur taldi hann reglu- eða reiðu-
inaran. Hann innheimti tolltekjur
ríkssjóbs fyrr bæjrfógetnn, en
varð uppvís að pví að stela úr
sjálís síns hendi af tollinum fé,
sem nam púsundum króna, pann-
ig, að hann kvittaði tollreikniinga,
færðd. upphæðirnar ekk,i í sjóðbók,
en stakk peim í vasa sinn. Bæjar-
fó,getiinn ætlaði tafarlaust að af-
henda manniinn réttvísinni, -e:n féll
i þá freistni, er raokkrir g-öfugustu
menin s-taðariras buðust til að
grei-ða horaum upp í skaðann 5
eða 6 púsundir, að láta málið
niður falla. Fjárins öfluðu peir
með víxli, er útibú Útvegsbarak-
ans keypti af mikilli miskunsemi'
í pes&ari nauðsyn. Þetta var árið
1930. Hvert mannsbarn í hænum
vissi um petta hneykslismál.
Pessi maður var á hinu sama
ári ráðinn starfsmaður við spari-
sjóð Útibú Landsbankaras á ísai-
firði og er'þar enn. Segja sumiir,
að hluta af launum hans sé haidið
eftir til að greiða niður víxii'ihn
í Útv-egsbanka-útibúinu. Munu þeir
draga pað af pví, að haran, sam
þó er einhleypur maður, virðist
vera í sífeldri fjárpröng og er
kunraur að því á Isafixði, að
greið-a skuldir sínar með ávísura-
um á inneigra, sem engin var til,
p. e. með svokölluðum mjóikurfé-
'lagsávísunum.
Skö-mmu siðar var ráði'nn aninar
maður að þessu sam-a útibúi. Sá
hét og heitir Hendri'k Theódórs.
Hans verðleikar vor-u pieir, að
hann hafði raýlega flutt sig til
Isafjarðar, eftir fjárþrot verzluna-r,
sem hann hafði staðið fyrir á
Borðeyri -ag átt sjál'fur í sam-
eign við Ólaf Benjamínsisora og
Thor Jensen. Verzlun pessi vaí
seld Kaupfélaginu á Borðieyri árið
1930. Viðs'kilnaður Hendiiks Theó-
dórs við verzlunina var sá, svo
sem kunnugt varð um alt Vestur-
land, að haran hafði falsað bækur
h-ennar sér til púsunda króina á-
vinnings, og mægir að benda á
þetta tvent:
Jónas Ólafsson, blint gam-al-
mienni á Mýrum í Hrútafirði átti
inni í verzluniirarai 4—5 þús. króna
-og sýndi síðasti reikniragur Jón-
asar þá innieign. En í bókunum
var reikningurinin sléttur, er
Kaupfélagið tók við v-erziuninrai.
Óiafur Benjamiíisson iog Tbor Jen-
sen greiddu gamla mararairaum
síðar siran hluta af upphæðinini.
Eyjólfur Jónasson bóradi á Sól-
heimum í Laxárdal er skrifaður
fyrir 5-6 pús. kr. skuld við v-erzi-
unina þegar Kaupfélagið tekur við
henni, en haran hafði í fórum síu-
um kvittaðan reiknirag fyrir
skuldinni.
Ólafur Benjamíinsson og Th-or
Jensien mranu af þessu tilefrai hafa
sent Eggert Claessen til Isafjarðar
í fnemur alvarlegum erindum við
Hendrik Theódórs. Meinn bjuggust
M-orgunblaðið h-efir -ekki era-n
haft kjark tii þess að birta þá
frétt, /að aðalgjaldkera Lands-
bankans hafi verið vikið frá em-
bætti, né að birta skýrslu iög-
reglustjóra um málið.
Aftur á móti neyddist pað til
þess í gær, ’að prenta upp rtær
orðTétta frásögn Alpýðubiaðsirais
um eitrunarmáiið í Ingólfs-Apó-
teki, og reynir í dag að bera það
mál saman við ávísanamálið.
Alpýðublaðið g-etur í dag sagt
M-orgunblaðlnu þá fregn, að lög-
regl'urannsókn þess máls er nú
liokið, og málið er komið til
Magnúsar Guðmun-dssonar dóms-
málaráðherna eins -og bankamál-
ið. Alþýðublaðið lofar pví enn-
fremur, að það mun fylgjast með
því, hvað Magnús Guðm. gerir
við pað mál. Hafi það komið:
fram við rannsókn málsins að
lyfjaifræðingurinn í Iragó-lfs-Apó-
t-eki hafi árum saman haft það
aið reglu, að bland-a eitri í lyf
sjúkllnga, einis og gjaldkerar
Landsbankans -og Mjólfcurfélaigið
h-öfðu þá regiu að svíkja út fé á
falskar ávíisanir, þá skal Alpýðu-
blaðlð ekki draga af þeirri kröfu,
að hanra fái makieg málagjöid, að
húsbóndi hans, fyrverandi eftir-
litsm-aður lyfjabúðanraa, lyfsalirain
P. L. Mogensfen v-erði tafarl-aust
sviftur lyfsaialteýfi og núveran-di
leftirlitsmaður peirra, Vilmundur
Jónsson landiækn'ir, verði tafar-
laust rekiran frá embiætti og seltur
I tugthúsið —■ í raiæsta klefa við
Jakob Möiler, ef hann skyldi
v-erða k-ominn þatigað áður.
við tíðindum. Og sjá! Horaum var
sturagið inn — í ágæta stöðu í
Útibúi Laradsbankans á ts-afirði -og
þar er hann enini.
Báðir pessir menn eru merkis-
berar Sjálfstæðisfiokksins á fsa-
firði. Vilhelm Guðmun-dssoni -er
par í stjórn Félags ungra Sjálf-
stæðiismarana. Það eru alt af sömu
drengirnir!
Bankaráði og bankastjómm
Land,sban-kanis er saga þiessara
manna kunra.
Árið 1930 var sú undarlega ný-
breytni tekin upp í Útibúi Lands-
bankans á ísafirði að Iauna tni-
verðugan imann til að starada þar
v-örð al'la matmálstíma'. Alpýða
manna vestra setur pessa öryggis-
ráðstöfun í Isamband við ráðmragu
pessara tveggja starfsmarana.
Stjórnmálasambandi slitið
miifti pýzkii sfjórnarimisap og páfans
EINKASKEYTl TIL
ALÞÝÐUBLAÐSINS.
KAUPMANNAHÖFN í morgura'.
Símskeyti frá Lond-on henna,
a'ö stjórnmálasambandi milii
páfaríkisins -og pýzku stjórnar-
iranar sé slitið-
Sagt er, að pá'finn hafi raeitað
-að taka á móti hiraum persónulega
s-endimanni Hitlers, Buttmamn
skrifstofustjóra í innanrikisráðu-
neytinu þýzka.
Buttmann hefir í nokkra daga
dvalið í Róm og beðið eftir því,
að páfinn veitti h-onum viðtal, en
bið hans hefir til pessa v-erið ár-
angurslau-s.
Útbreiðsluráðuneytið, Göbbels,
hefir iýst yfir því, að pessi fregn-
ueirðif
f Kanpinannahóín
EINKASKEYTI TIL
ALÞÝÐUBLAÐSINS,
KAUPMANNAHÖFN í morgun,
Alvarlegar óeirðir urðu í gær í
Kaupmannahöfn.
Lögreglu og kommúnistum lenti
samn í stympingum á ýmsum
stöðum við höfniraa. Óeirð-imar
hafa risið út af sjómaranaverkfall-
iinu, sem enn heldur áfram.
STAMPEN.
sé ekki rétt að öliu leyti, en
yfirlýsingin er óvenjulega væg og
veik.
Þessar fréttir vekja stórkost-
lega athy-gli um all-a Evrópu.
STAMPEN.
Vígbúnaðnr Nazista
tekinn til aivarlegrar
íhngonar
LONDON' í moigun. (FB.)
Utanríkismáiar-áðumeytið hefir
fengið skriflegt svar frá seradi-
herra síraum í Berlíra viðvjl'kjandi
v.’,gbúna2aráformum Þjóðverja, en
þeir hafa sem kuranugt er aukið
mjög útgjöld til hers, flota og
lioftvarna, ú fjáriögum fyrir næst-
komandi fjárhags-ár.
Hafði Bretastjórn falið sendi-
herra sínum að kyrana sér petta
mál og ræða við Þýzkalands-
stjórn og senda sér pvi raæst
skýrslu um árangurim-n.
Svar pað, sem utanríkismáia-
ráðuneytið hefir nú feragið, hefir
ekki verið birt, raé meitt tilkyrat
um efrai pess. Hins vegar er víst,
samkvœmt ummœlum Sijrmn utr
mrfldsmálaráchcrm fi/rr í vik-
a?zni, ad Bretastjóm mun hafa
hessi mál áfrftm líl alvarlegrar
ihugunar. (Uraited Press.)
1 I J 1 í ; ' ■ t .i !
Dómur í máiaferlum hvlt-
liða gegn Dagsbrún.
Tveir dómar voru nýlega
kveðnir upp í undirréttj, í máÞ
urn, siem nokkrir hvítliðar höfðu
höfðað gegn Verkam.f. Dagsbrúra,
fyrir vinrautap, sem þeir hefðu
-orðið fyrir vegna starf&emi siranr
ar í ríkislögreglurani. Ihaldsmenra
höfðu narrað vesalings hvítliðana
út í þessar málsóknir, talið þeim
trú um, að peir myndu fá stórfé
í skaðabætur, borgað fyrir pá
málsbostnað og, fenglo Eqgert
Claessen &fálfan(!) fU ad flytja
málid. fyrir pá.
| Alþýðublaðið telur þá hafa rétt
fyrir sér, s-em halda pví
' fra'm, að bezta vörnin gegn
' fjársvikum i bönkum og öðrum
I peningastofnuraum sé sú, að
. hieypa óreglumönraum, óreiðu-
, mönraum og pjófum ekki pang-
| að i,nra. En pað hefir íhaldirau
' alrei, diottið í hug.
j Fregnir að vestan uin hraeykslis-
1 niáli í Útibúi Útv-egsbankaras par
| bíða annars d-ags. *
Dagsbrún var sýkraúð í tveimiur
pessara m-ála, sem hvítliðarnir
Guðim. Jóhannesson og Ingimunid-
ur Guðmuradsson höfðuðu. En
tveimur samskonar málúm, sem
Pétur Magnússon flútti fyrir Jón
Arrafiranssora og 8 áðra hvitliðá,
-og fyrir Jakob Beraediktssora og
7 aðra, var vtsaið frá dómi vegrta
mngs málutiUbúnadar!
Stefán Jóh. Stef-ánssora flutti öll
pessi mál fyrir Dagsbrún.
Ríkisstjórnira (Magnús Guð-
mundsson) hafði sty.rkt báða
pessa síðarnefndu hvitliðaflokka
tji málssókna á hendur Dags-
brún.
Þótt málssóknir þessar hafi í
þ-etta skifti orðið hvítliðunum og
íhaMshyskinu, sem að þeim
standa, tfl m-átulegrar skammar,
má vafalaust gera ráð fyrir, að
íhaldsmienra vilji enn halda þeim
ti-1 streitu. Orðtak þeirra í slíkum
tflfellum er eins og kunnugt er:
„Guði sé lof, að til er HæstiréW-
ur“!
/