Morgunblaðið - 30.08.1998, Blaðsíða 19

MORGUNBLAÐIÐ
SUNNUDAGUR 30. ÁGÚST 1998 19
þannig að maður getur ekki skilið á
milli einkalífs og vinnu.
Þið eruð að vinna saman að sjón-
varpsþáttaröð sem einnig getur
flokkast undir spennumynd, eða
hvað?
Sveinbjörn: Það er spennusaga,
sjónvarpsþáttaröð í fjórum þáttum,
byggð á rammíslenskum gi'unni.
Hún sækir efnivið í samskipti verk-
taka við hið yfirnáttúrulega.
Hilmar: Okkur dreymir um að gera
fyrsta íslenska Taggartinn, persónui-
sem gætu átt sér líf í fleiri en einni
sögu. Eg held að íslenska sjónvarps-
áhorfendur þyrsti í svoleiðis efni.
Okkur langar frekar að fara útí að
segja spennusögur. Eg er mikill að-
dáandi spennusagna sem gera ráð
fyrir _ lágmarksskynsemi áhorfand-
ans. Ég er mjög hrifinn af myndum
eins og „The Usual Suspects" og
„The Crying Game“, velskrifuðum
og vel leiknum myndum. Ég hef að
sama skapi lítið gaman af sprengju-
myndum sem byggja á bellibrögð-
um.
Sammála þessu, Sveinbjörn?
Sveinbjörn: Jájá, ég nenni ekki að
sitja undir bíómynd um tæki og tól.
Hilmar: Það hvarflaði ekki að mér
að sjá Júragarðinn svo dæmi sé tek-
ið.
Fæstir gera sér sjálfsagt grein
fyrir hver er nákvæmlega hlutur
leikstjórans og hver er hlutur hand-
ritshöfundarins í bíómynd; hún er
einskonar samruni margra þátta.
Leikstjórinn er hins vegar sá sem er
miklu meira áberandi. Getið þið
skýrt hlutverkaskiptinguna?
Hilmar: Það að leikstýra er að
skipta sér af handritinu. Ef vel á að
vera kemur leikstjóri að handriti
áður en það er fullskrifað. I sam-
starfi okkar Sveinbjörns var ég við-
staddur síðustu þrjár kynslóðir
handritsins og kom stöðugt með at-
hugasemdir. Það er verulegur hluti
af undirbúningi leikstjóra að koma
inn í handritsvinnuna. Svo tekur
leikstjórinn það alfarið yfir og gerir
að sínu. Góðar hugmyndir leikstjóra
koma ekki út frá vondri hugmynd.
Sveinbjörn gat einnig verið með
mér í eftirvinnslunni svo kannski
var samstarfið í þessu tilviki enn
nánara en ella.
Sveinbjörn: Það hefur aldrei vafist
fyrir mér að kvikmynd er á endanum
höfundarverk leikstjóra. Hins vegar
er handritsgerðin sjálf sérhæft fag
rétt eins og leikstjórn eða kvik-
myndataka. Ég held að það sé mjög
hollt að fagmenn á hverju sviði taki
sig saman um að búa til hluti þar
sem svona margar listgreinar renna
saman.
Hvert var helsta vandamálið sem
þú stóðst frammi fyrir, Sveinbjörn,
þegar þú settist niður að skrifa ís-
lenska spennumynd?
Sveinbjörn: Mér fannst ég ekkert
rekast á neitt stórbrotið vandamál í
því. Persónurnar urðu snemma
sterkar og skýrar og þær sögðu
manni sjálfar hvað maður gat gert
og hvað ekki.
Hilmar: En krafan um að koma
óvart?
Sveinbjörn: Það er hluti af bygg-
ingunni í svona sögu að gera vanda-
málið þannig úr garði að það sé verst
fyrst og svo versni það stöðugt. Það
er ákveðin glíma að halda spennunni
og um leið forðast að gera söguna
fyrirsjáanlega. Áhorfandinn þarf
alltaf að vilja vita hvað gerist næst
og það kemur engu vopnaskaki við.
Það er hægt að gera í gegnum hug-
arheim persónanna.
Hilmar: Enda er sálarterrorinn
versti terrorinn.
Þið nefnduð áðan „Trainspotting“
og Tarantino.
Hilmar: Nú leyfist miklu mema. Þeir
hafa hrist upp í öllu saman. Ekkert
er lengur bannað og allt getur gerst.
Það er stóra niðurstaðan í þessu öllu
saman. En einhverstaðar verður þó
að vera vit í hlutunum.
Sveinbjörn: Lykilatriðið er að þér
sem áhorfanda standi ekki á sama
um fólkið sem í hlut á.
Hilmar: I því held ég að Sveinbjörn
sé bestur, að gæða persónurnar lífi
þannig að manni standi ekki á sama
um þær. Hann hefur það umfram
marga aðra. Maður finnur allt í einu
fyrir andardrætti, þarna er mann-
eskja sem er lifandi.
Sveinbjörn: Persónusköpunin nýt-
ur nú líka góðs af frábærri vinnu
Hilmars og leikaranna í myndinni.
Sagan hefur gengið í gegnum ýmis
skeið. Stundum var ég að reyna að
leggja meira uppúr hasar og spennu
en á endanum höfðu alltaf persón-
urnar vinninginn. Ég þurfti alltaf að
hafa tvo þætti í huga: Spennu og
ákveðinn hasar og svo di'amatísk
átök á milli fólks sem lendir í að-
stæðum sem það er ekki undirbúið
að fást við og það er sá þáttur sem
stendur uppúr að lokum. Fyrir okk-
ur er það mjög ánægjulegt að það
unga fólk sem við höfum haft í huga
sem helsta áhorfendahóp myndar-
innar, virðist ánægt með útkomuna.
Það er líka mjög uppörvandi fyrir
okkur að myndin hefur hlotið mjög
góðar viðtökur þar sem hún hefur
verið kynnt erlendis.
Hilmar: Ég kveið því svolítið að
gera mynd fyrir áhorfendahóp sem
ég tilheyri ekki sjálfur. Það nýttist
mér best að treysta minni eigin dóm-
greind í stað þess að reyna að verða
tvítugur á ný.
Sveinbjörn: Þá komum við aftur að
þvi að við megum alls ekki vanmeta
þennan aldurshóp.
Hilmar: Við stefnum á þennan stóra
markhóp, unga fólkið, og um leið er-
um við að keppa við það besta sem
gert er í kvikmyndum í heiminum.
Við verðum, held ég, alltaf að vera
trúir uppruna okkar og gera íslenska
sögu við íslenskar aðstæður. Ef við
ætluðum að reyna að fara að amer-
ískri fyrirmynd þá yrði hlegið að
okkur.
Það hljóta að hafa verið mikil við-
brigði fyrir þig að gera Sporlaust á
eftir Tári úr steini.
Hilmar: Það var mjög skemmtilegt.
Á tímabili bjóst ég við að halda
áfram á sömu braut en það varð
ekki. Mér finnst ég hafa bætt miklu
við mig með þessari mynd. Á þessum
tímapunkti sýnist mér að í framtíð-
inni eigi ég eftir að fást við ólík verk-
efni þannig að það verði jafnvel erfitt
að sjá út einhver höfundareinkenni.
Mér finnst það mjög heillandi. Ég lít
svo á að þetta verkefni hafi bætt mig
sem leikstjóra. Það er alltaf tak-
markið að bæta sig. Það er líka
skemmtileg tilhugsun að fólk veit
ekki alveg hvar það hefur mig.
Ert þú að leggja meiri áherslu en
áður á spennumyndagerð í þínum
handritum, Sveinbjörn?
Sveinbjörn: Já, það getur vel verið.
Bíómyndir eru dýrar í framleiðslu og
þær þurfa mikla útbreiðslu til að
standa undir sér. En það er kannski
ekki aðalástæðan. Þetta er ekki
þannig starf að maður standi uppi
með persónulegan gróða. Spennu-
sögur eru heillandi viðfangsefni.
Maður eyðir mörgum kvöldum ævi
sinnar framan við sjónvarpið að
horfa á spennumyndir og þætti og af
einhverjum furðulegum ástæðum
virðist maður aldrei fá leiða á því
formi. Mér finnst mjög gaman að
takast á við þetta í íslensku um-
hverfi. Ég fæst hinsvegar einnig við
margt annað. í haust kemur út ljóða-
bók eftir mig og barnabók svo ég er
ennþá flakkandi í hinum ýmsu grein-
um. Ég held að það sé liður í andleg-
um skyldleika okkar Hilmars að ég á
líka svolítið erfitt með að velja mér
stað í hillu.
Hilmar: Annað sem er kannski
skemmtilegt að nefna, er að Spor-
laust er gerð af sama fólkinu og
gerði Tár úr steini, frá búningahönn-
uðinum til kvikmyndatökumannsins.
Þetta er allt sama fólkið, lykilfólk
sem er okkar samstarfsmenn, hópur
sem er á vissan hátt orðinn mjög ná-
inn. Það myndast ákveðið traust við
slíkar kringumstæður.
Finnst ykkur að íslenskh■ kvik-
myndagerðarmenn sinni nógu vel
markaðinum og geri myndir sem
hreinlega er ætlað að höfða til hins
breiða hóps áhorfenda?
Sveinbjörn: Þeir þyrftu að gera
miklu meira af því. Með því að snúa
baki við markaðinum þá erum við að
snúa baki við almenningi. Það þýðir
ekki að allar myndir þurfi að höfða
til sama fólksins en þær þurfa að
höfða til einhvers. Ég yrki Ijóð sem
ég reikna ekki með að þúsundir
manna lesi. Mér dettur ekki í hug að
leggja út í kvikmyndagerð á þeim
forsendum.
Sporlaust fjallar m.a. um lík sem
er á flækingi. Var ekki erfitt að finna
réttu leiðina á milli hláturs og gráts?
Hilmar: Aðalpersónur myndarinnar
lenda í því snemma í myndinni að
þurfa að losa sig við lík. Það er auð-
vitað hræðilegt hlutskipti að sitja
uppi með lík en það er líka eitthvað
mjög kómískt við það. Á meðan á
tökum stóð var ég alltaf sönglandi
þetta úr Kardimommubænum, Við
göngum hægt um laut og gil, því ég
sá allan tímann fyrir mér Jasper,
Kasper og Jónatan og Soffíu frænku.
Leikararnir líka. Það segir svolítið
um nálgunina.
Sveinbjörn: Það segir líka svólítið
um samstarf okkar Hilmars að hann
hefur vit á því að ræða sumt ekki við
mig. Þannig hafði ég séð ákveðið at-
riði fyrir mér sem aðalhremmning-
una í myndinni en þegar hann hafði
lokið tökum á því og ég sá það var
það orðið mjög kómískt. Það svín-
virkar í myndinni en ég er ekki viss
um að ég hefði stutt það hefði hann
rætt það við mig fyrst.
Hilmar: Ég held að það sé öllum
nauðsynlegt að gera grín að dauðan-
um. Það þarf ekki að þýða að maður
beri ekki virðingu fyrir honum.
KY€NNAKÓR keykjavíkur
Kórskóli Kvennakórs Reykjavíkur
Námskeið verður haldið á haustönn fyrir konur með litla
eða enga reynslu af kórsöng. Starfsemin hefst 14. sept. kl.18:00.
Kennt er einu sinni í viku. Stjórnandi er Sigrún Þorgeirsdóttir, kórstjóri
Kvennakórs Reykjavíkur.
HAUSTSTARF
Skráning og frekari upplýsingar eru veittar í síma 562 6460,
Þriðjudaginn 1. september til föstudagsins 4. september frá kl. 10-13.
Kvennakór Reykjavíkur
Kórfélagar mæti miðvikudaginn ló.sept. kl. 20:00.
Kórinn getur bætt við sig félögum.
Stjórnandi er Sigrún Þorgeirsdóttir og undirleikari
er Þórhildur Björnsdóttir
Vox feminae
Æfingar hefjast miðvikud. 16. sept. kl. 17:45. Kórinn
getur bætt við sig nokkrum vönum söngröddum.
Stjórnandi er Margrét J.Pálmadóttir
og undirleikari er Valgerður Andrésdóttir.
Léttsveit Kvennakórs Reykjavíkur
Félagar í Léttsveitinni mæti þriðjud. 15. sept. kl.
20:30. Kórinn getur bætt við sig nokkrum félögum.
Stjórnandi er Jóhanna V. Þórhallsdóttir
og undirleikari er Aðalheiður Þorsteinsdóttir.
Gospelsystur Kvennakórs Reykjavíkur
Æfingar Gospelsystra hefjast mánud. 14. sept.
kl. 17:45.Kórinn getur bætt við sig félögum.
Stjórnandi er Margrét J. Pálmadóttir.
Senjoritur
Félagar mæti mánudaginn 14. sept. kl. 16:00.
Hópurinn er ætlaður síungum eldri konum og eru
nýir félagar boðnir velkomnir.
Stjórnandi er Rut Magnússon.
Stúlknakór Reykjavíkur
tekur til starfa föstud. ll.sept.kl 17:00.
Stjórnandi er Margrét J. Pálmadóttir
Telpnakór Reykjavíkur
Starfsemi hefst miðvikud. 16. sept. Kór I kl. 16:30
og kór II kl. 17:30.
Stjórnendur eru Margrét J. Pálmadóttir,
Jensína Waage og Ástríður Haraldsdóttir
Stúlkna og telpnakórar geta tekið inn nokkra
nýja félaga. Tekið er við kórgjaldi við skráningu.
ATH: ÖLL STARFSEMI FER FRAM
AÐ SKÓGARHLÍÐ 20