Alþýðublaðið - 16.04.1934, Page 1

MÁNUDAGINN 16. april 1934.
XV. ARGANGUR. 147. TöLUBL.
KtTSTJteS:
ÉL E. VALDBNABSSON
DAGBLAÐ
ÚTGEFANDI.
ALÞÝÐUFLOKEURINN
twraar &t cSo V»fta <te®si U. S —« sS&fsoStó. AalutttagiaM ter. 2JSS « mí.œarS! — fe*. s.«0 (j?ir 3 (isaíwði. ei jjreJtt cr fyrtríraaH. t Isusasölu íoíírí- bíe®£9 10 esjja. VIKUBLA®tB
•»««» *t A hverjMin minvikudeai. 1*«© kostBr (tatu kr. 8W» 4 ári. I pví birtairt aSisr bctstu gnrfnœr. er binest i dagblamuu. fvíttir og vtknyftrtlt. RiTSTJÖRN OO ATOREfÐSLA AlpýOc-
tefeiðsSsts cr viO Hverfisgðtu ar. 8— (# SlMAH: <R»* afBraíðste og acstyetegar, «81: rttWJórn (lnnianaar fréttlr), 4S02: rttstjöri. 4ÍÍ03: VBíJjátmur 3. Vllhjitoiteon. blaönmaöur (heírar.).
*0»*nöfl Ássrctrssott. bta<temaðar. PremnsBvcaf 13. «904- t R VaMeroarssoi*. HtttUtei. (Susimat. æS3J: SiBuröur Jóiiannesson. aígreiörlu- o« auglfsínaairtlðrt (heiusaL «906: preatsmHHan.
Munið
Jaínaðarrnannafélags-
fundinn í kvöld.
SÍÐASTA HNEYKSLI MAGNÚSAR GUÐMUNDSSONAR;
Mengissali af Reyjkjavfikssr Bar
gerinr sendiherra!
,Lii|l !and!% pakhhúsmaðw og
leppnr Bfdras Gíslasoasar, sen^'nr
fii Mið-Evrépii í erindnm rikistjéra-
arinnar.
Um leið á hann að selja skinn iyrir Biörn
Gíslason.
Magnúsi Guðmundssyni beíir
nú fyifr skömmu tekist aö yfir-
ganga sjálfan sig og öll sín fyrri
hneyksli.
Hann hefir nýlega vaiið mainn,
sem alþektur er hér í bænum
fynir úfengissölu á götuuum og. á
„Reykjavíkur Bar“ og auk þess
kunnur hér og viða um land fyrir
pjófnaði, svik og pnetti, til þess
að fara þýðingarmikla sendiför
fyrir ríkisstjórnma til Norður-
landa, Þýzkalands og Póllands.
Maður þesiSÍ h-eitir GunnJaugur
Jónsson, en er alþektur hér undir
nafninu „Laugi landi“, vegna at-
vinnu sininar. Jafnframt er hann
félagi og pakkhúsmaður Björns
Gíslasonar, en Björn er sem
kuimugt er einkavinur og skjól-
stæðingur Magnúsar Guömunds-
sionar dómsmálaráðherra.
Bjöm Gíslason hefir haldið á-
fram verzJ u narstarfs emi sinini ó-
áneittur, síðan Magnús Guð-
miundsision náðaði hann i haust,
og hefir m. a. komist yfir allmikiið
af skinnum, sem hann hefir ætlað
sér að selja í Þýzkal-andi.
Hafði hann hugsað sér að sendia
Bitier ferðast
til Noregs,
en þorir hvergl f Iaið.
EINKASKEYTI TIL
ALÞÝÐUBLAÐSINS
KAUPMANNAHÖFN í morgun.
Hitler hefir undanfama viku
heimisótt Noneg í mikilli kyrþey.
Hann fór til Noregs á hlerskip-
inu Deutschland og skoðaði meðal
annans hið1 geysimikla nn'ninis-
merki Friðþjófs frækna við Vang-
hies, en það er gjöf Vilhjálms
Þýzkalandskeisara til Noregs.
Hitlar kom þó hvergi á land
í Nonegi.
„Deutschland" er nú aftur á
lieið til Þýzkalands.
STAMPEN.
Gunlnfaug þenna Jónsson í þeim
erindum, en til þess að komast
hjá að leggja fé fram til sigl-
ingarinnar úr eigin vasa, fékk
hann vin sinn, Magnús Guð-
mundsson, fyrir atbeina Eggerts
Claessens til þess að sienda Gur.n-
laug Jónsson í erindum ríkis-
stjórnarinnar til Þýzkalands og
Póllands með 2000 kr. fierðastyrk.
Um þessa för Gunnlaugs segir
málgagn Magnúsar Guðmunds-
sonar, Motigunblaðið, svo á páska-
daginn:
„Fer hann þessa för mieð styrk
frá TÍkisstjórninni til þess að at-
huga á hverjum rökum eru bygð1-
ar umkvartanir frá síldarkaup-
mönnunum um skemdijr í felieinzkri
„Matje“-sfld, sem þangað var
sield árið sem leið.“
í .fyrra munu hafa verið seldar
alt að 100 þús. tn. af „Matje“-
síld tfl Þýzkalands og Póllands.
Hafa borist umkvartainir frá hi-n-
um erlendu kaupendum um
jskiemdir í síidinni og jafnvel ver-
ið talið líklegt, að þeir myndu
knefjast skaðabóta af seljendum
hér. Á Gunnlaugur, eins og
Morgunblaðið segir, að leggja
dóm á það, hvort þessar kvart-
anir og skaðabótaikröfur séu á
rökum bygðar, og getur því för
hans orðió mjög þýð-ingarmikiiil
fyrir íslenzka útgerðarmsnin, og
ef að líkindum lætur, alldýr þieim
og ri'kissjóði.
Ekki befir Magnús þorað að
spyrja Fiskifélagið eðá útgerðar-
menn ráða um sendiingu þessa
manns, enda muiniu útgerðarmenn
yfirleitt furða sig. stórlega á þeirri
fáheyrðu ósvífni, að velja siikan.
man,n tii fararinnar.
Alþýðublaðið sér ekki ástæðu
til að f-ara fleiri orðu-m um þess-a
fnamkiomu Magnúsar Guðmunds-
sonar í þett-a sinn. En það mun
; næstu d-ag-a skýra ýtarlegar frá
| „verðleikum" sendimanns-iins og
j sambandi hans við Magnús, Guö-
1 mundsson dómsmálaráðherra.
Landssamband dSnska verklýðsfélaganna
neítar að stjrðja sjðmannagerkfallið.
Verkamenn í* Kanpmannahofn m Aaibus neiía að gera
samúðarirerhfail.
E/NKASKEYTI TIL
ALÞÝÐUBLAÐSINS.
KAUPMANNAHÖFN í morgun.
Lan d ssam ban d verkl ýð :sf élag-
tanna hiöfiír í iopinbenu ávarpi tekiö .
ákveðlnia afstöðu gegn hinu ólög-
lega sjómannaverkfalli.
Landssambandið lýsir því jafn-
fnam-t yfir, að' það 'muni styðja
all-ar sanngjarnar og löglegar
knqfur venkamanna og sjómanua.
Allsherjaratkvæöagreiðsiu hafn-
arverlramanna í Kaupmaniniahöfn
um hvort gera skyldi samúðar-
venkf-aM er lokið.
Hafnarverkamenn ineituðu að
-gena sanniönrverkfall með yfir-
gaæfandi meirihluta atkvæða.
Með samúðarverkfal'li voru
405, en á móti 1906.
í Aarhus fór einnig fram at-
kvæðaigneiðslú meðal hafnar-
venkaauan-na um hvort gera skyldi
s am ú ðarver-k f a 11.
5 vonu með því, en 735 á mótii.
Venkfall verkamanna í slátur-
húsunum er lö-glegt.
Johs. Sperlinff.
Sehmidt préfessor
forlngi Gheljuskmleiðangnrsins
lést í sæc
í Home í ilaska.
EINKASKEYTI TIL
ALÞÝÐUBLAÐSINS
KAUPMANNAHÖFN í miorgun.
Fr,á Moskva er símað, að for-
i-ngi £hel j u skins Jeiðamigur siin s.
Schmidt pnófess-or, hafi látist í
-gær í sjúkrahúsi i Nome í Al-
aska.
Ban-amein prófess jisins var
brjósthimnubólga, s-em h-an-n hafði
fengíð af dvöl sinni á ísnium, en
honum var bjargað síð'ustum af
öllum lei-ðangursmön-num.
Schmidt prófessor og leiðang-
unsmien-n h-ans höfðu dvalið á ísm-
;um í tvo mánuði, er h-onum va:r
bjarigað.
STAMPEN.
Eltirlit með lyfjabúðum
Eftir Vilmund Jónsson, landlækni.
íi.
1 fróðiegri grein um lyfjaverzl-
un á Islandi, sem ég skrifaði
vorið 1929 'Og birt var í tíma-
ritinu Vöku það ár, ræddi ég
all-rækilega um gallana á skipu-
lagi lyfjaverzlunarinniar og hið ó-
nóga eftirlit með henni, jafinframt
því sem ég benti á leið til að
ráðía bófc á hvorutveggja. Um eft-
irlitið með lyfjaverzluninni segi
ég enin hið sama, sem ég ritaði
i þiedrri gr-ein, að hér á landi hefir
það jafnan verið hégóminin ein-
ber og raunar nafnið eitt.
Mitt eftirlit með lyfjabúðunum
er eáns og ö-nuur eftirlitsstörf
embættds mílns, svo sem eftirlitíð
með lækn-unum, eingömgu sikrif-
stofuiefthiit og nær auðvitaö
skamt. Eins, og öllu hagar hér
tdl, er höfuðtryggingin fyrir því,
að lyfin, sem á boðstólum eru,
séu ósvikin og góð vara, sú, að
lyfjabúðárnar s-kifti edngöingu við
viðurkend iyfjafirmu erliendis, og
er neyn-t að fylgjast með því'.
Almenndnigur á og til mítn að lejta
með aE-ar umkvartanir og uni
lieáðibeining-ar viðvíkjandi lyfja-
búðunum og starfsemi þeirra, og
er ekki ótítt, að menn noti sér
það. Annans má ölimn vera það
Ijóst, að hveris konar eftirlit með
læknum og lyfsölum hlýtur æfin-
lega að ná skamt til fullrar trygg-
ingar og öryggis fyrir almenning,
Það, sem lengst driegur, er gott
og fulikomið skipulag á iækn-
ingamálefnum og lyfjasölu.
Hagsmundr lækn-a o,g lyfsala anin-
ars vegar og almenndipgs hins
veg-ar meg-a ekki ganga mjöig á
mis. Þar næs-t er alt undir því
komiið, að til lækninga og lyf-
sölustarfa veljist hæfir, áhuga-
samiir, regiusamir og um fram
alt heiðarlegir menn. Og því
meira er undir heiðarleikanum og
ö-ðrum mannkostum komið, þvi
óful'.komnara sem skipulagið er.
Ef ilia hæfir menn, að ekki séu
nefndir misendismenn, veljast til
þessara starfa, nær ekkert eftir-
l;i,t til að gera þá hættulausa.
Hvers konar eftirlit mætti það
vera, sem fylgdi læknunum að
hverjúm sjúkrabeðá eða héldi um
hendumar á lyfsölunum við af-
greiiðslu hveris lyfæðils? Ef ó-
vandiaðiir menu eiga hér í hlut,
igeta þieir jafnvel „árum sam-an“
haft. í frammi ýmis konar svik-
siemá;, án þesis að nokkru eftirliti
sé ætlandi að henda á því rédðúr.
Hugmyndir Morganblaðsins1 og
Aljiýðuhlaðsins um, að svipuðu
sé s-aman að jafna, eftirliti með
því, að bankagjaldkerar steli
ekki úr sjóðum bankanna ,og að
lyfsalar blandi rétt lyfin, sem
þieár af-greiða, eru þess vegna á-
kaflega barnalegar, enda naumast
f alvöru. í ijós látnar, að ég ekki
tali urn þá svívirðú, er Morgun-
blaðið hefir þau ummæili, er ektó
verðá skilin á aðra leið en. þá,
að hin songliegu mistök, er starfs-
manni í Ingólfsapóteki urðú á
hér á dögunum-, megi I-eggjast að
jöfnu viið fyrirhugaða, vísvitandi
glæpi.
Bezta eftirlitið með lyfsölunni
verðúr því það, að vinna að því,
að koma á han-a sem fullkomn-
ustu skipula-gd og fela hana jafn-
an svo hæfum og heiðárlegum
möninum, sem unt er, og til þessa
mun miig hvorki skorta vilja né
viðlieitni.
Eitt hið fyrsta, sem ég leiddi
huigann að, eftir að ég tók við
I andlæknisembættinu, voru ein-
mitt galiarnir á fyrirkomulagi
lyf javerzlunarinnar hér á laindi -og
hið ónóga eftirlit mieð heinni, einda
hefir þetta verið mér augljóst
alla mína læknistíð. Hefi ég
margsinnis rætt þetta við stjóm-
ina. En hér er því miðúr ekki
hægt um vik til umbóta. Ég varð
að mama staðar í bili við þann
þröskuld, að hér á 1-andi er ekki
völ á mei'num lækui, sem er sér-
fræðingur í lyfjafræði og hér
líklegur til ráðuneytis og starfa.
Ég sneri mér þá að því að imenta
slíkan sérfræðimg. Eftir ágæta
samvinnu við l.æknadeild Há-
skólans og í samráði við hama
bar ég fram svo látandi ’• þimgs-
ályktunartillögu á næstsíðasta al-
þingi:
Alþingi ályktar að beimila riík-
isstjórninini að verja alt að kr.
6000,00 samtals á 3 ámrn, gegn
kr. 3000,00 annars staðar frá, tiJ
styrktar umgum, efmilegum lækni,
til þess völdum af læknadeiíd
Háskólans í samráði við lamd-
lækni, að afla sér sem fylstrar
vísimdalegrar -og verklegrar þekk-
i-ngar i lyfjafræði, þannig, að
hann verði fær xim:
1) að vera trúnaðarmaður ríkis-
stjórnarinnar og landlæknis í öílu,
siem við kemur lyfjiun,
2) að verta forstöðumaður. eða
ráðunautur lyfjaverzlunar ríkisins,
3) að veita forstöðu lyfjarainn-
sóknanstofu tiil tryggingar eft-irfiti
með lyfjum, lyfja- og efma-gerð,
iinmflutnimgi lyfja, lyfjasölu o. s.
frv.,
4) að kienma lyfjafraeði við
lækmadeild háskólams, og
5) að veita forstöðu skóla fyrir
j lyfsala, ef hann yerður s-ettur
I á stofn hér á Jan-di.
Efni till. var samjþykt í því
forani, að fé þa-ð, sem hún fór
Frh. á 4. síðu.